گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
برتری هوایی همیشه نقشی مهم در دکترین نظامی اسرائیل داشته است. به‌همین بهانه مي‌خواهیم نگاهی به انواع و تعداد جنگنده های فعال و عملیاتی نیروی هوایی ارتش اسرائیل داشته باشیم.
بزرگان یهود از همان روزهای اول می‌دانستند که کشور تازه تاسیس اسرائیل چندان مورد استقبال همسایگان عرب خود قرار نخواهد گرفت. آنها مجبور بودند از نظر نظامی دست بالا را داشته باشند. به‌همین‌خاطر در ۲۹ می ۱۹۴۸ یعنی تنها دو هفته پس از اعلام موجودیت کشور نیروی هوایی اسرائیل را تشکیل دادند. البته تعداد جنگنده های نیروی هوایی اسرائیل در روزهای اولیه چندان قابل توجه نبود. اما خرید هواپیما از شرکای غربی و همچنین توسعه چندین نمونه جنگنده و پهپاد موفق توسط صنایع هوافضای اسرائیل باعث شود که شرایط تغییر کند.
بررسی نیروی هوایی اسرائیل از نظر نوع و تعداد جنگنده های عملیاتی
در مدتی کوتاه نیروی هوایی اسرائیل رشد کرد و توانست به وزنه‌ای مهم در معادلات نظامی منطقه تبدیل شود. جنگنده های نیروی هوایی اسرائیل تاریخچه درخشانی داشته‌اند. آنها توانستند در طول جنگ شش روزه ۴۵۱ هواپیمای جنگی اعراب را نابود کنند. همچنین نیروی هوایی اسرائیل موفق شد در عملیات اپرا نیروگاه اتمی عراق را منهدم کرده و رویاهای صدام حسین برای ساخت بمب اتم را به پایان برساند.
در حال حاضر نیز نیروی هوایی ارتش اسرائیل (IAF) از نظر نوع و تعداد جنگنده در میان بهترین‌های جهان قرار می‌گیرد. البته جنگنده ها تنها اعضای IAF نیستند. نیروی هوایی اسرائیل ۵۸۱ هواپیمای نظامی فعال را در اختیار دارد که از میان آنها ۲۵۱ فروند جنگنده محسوب می‌شوند. هرچند که در مورد این عدد نیز اختلاف‌نظر جدی وجود دارد. برخی منابع تعداد جنگنده‌های نیروی هوایی اسرائیل را تا ۲۸۰ فروند ذکر کرده‌اند.
اکثر جنگنده های نیروی هوایی اسرائیل چندمنظوره هستند. هرچند برخی از آنها بیشتر برای برتری هوایی و یا عملیاتهای هجومی کاربرد دارند. در ادامه انواع و تعداد جنگنده های کنونی نیروی هوایی اسرائیل را بررسی می‌کنیم.
ستون فقرات نیروی هوایی اسرائیل: جنگنده جنرال داینامیکس F-16
تعداد جنگنده های F-16 نیروی هوایی ارتش اسرائیل به ۱۷۵ فروند می‌رسد. اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم اسرائیل به ۱۰۲ جنگنده F-16I و ۷۳ جنگنده F-16C مجهز شده است. اف 16 در دسته جنگنده های نسل چهارم قرار می‌گیرد و توسط آمریکا توسعه یافته است. این جنگنده چند منظوره می‌تواند برای رهگیری هواپیماهای دشمن، بمباران هوا به زمین و عملیاتهای گوناگون دیگر استفاده شود.
آمریکا تولید اف 16 را در سال ۱۹۷۹ آغاز کرد و تاکنون بیش از ۴۶۰۰ فروند فایتینگ فالکون را تولید کرده است. نیروی هوایی ارتش اسرائیل بیشترین تعداد جنگنده F-16 را (به جز آمریکا) در اختیار دارد. آنها در ابتدا ۳۶۲ فروند جنگنده فایتینگ فالکن را خریداری کرده بودند؛ اما در حال حاضر ۱۷۵ فروند عملیاتی هستند.
جنگنده F-16I Soufa نسخه تغییر یافته‌ای از F-16D است که در اختیار ارتش اسرائیل قرار دارد. سیستم اویونیک و تسلیحات این جنگنده به‌خاطر نیازهای عملیاتی ارتش اسرائیل با تغییراتی همراه شده‌اند. جنگنده F-16C Barak 2020 دیگر پرنده ارتش اسرائیل است. این مدل نیز نسبت به نسخه اولیه اف 16 تغییرات زیادی را به‌خود دیده است تا مناسب حضور در میدان‌های جنگ مدرن باشد.
جنگنده پشتیبان: بوئینگ F-15
تعداد کمی از جنگنده های نیروی هوایی ارتش اسرائیل توسط بوئینگ ساخته شده‌اند. خلبانان IAF با نسخه تغییر یافته‌ای از جنگنده F-15 پرواز می‌کنند که با نام F-15I Ra’am و یا تندر شناخته می‌شود. مهمترین تفاوت تندر با F-15 Fighting Eagle را می‌توان در ابعاد دانست.
پرنده اسرائیلی توانایی حمل تسلیحات بیشتری را دارد و می‌تواند عملیاتهای طولانی‌تری را انجام دهد. همچنین در زمینه جنگ الکترونیک، ارتباطات و اویونیک نیز برتری با مدل اسرائیلی است. همین موارد سبب شده‌اند که جنگنده های F-15I با وجود تعداد کم نقش مهمی در نیروی هوایی اسرائیل بازی کنند.
این جنگنده نسل چهارم برای اولین‌بار در سال ۱۹۷۶ وارد خدمت شد؛ اما هنوز در عملیاتهای گوناگون استفاده می‌شود. اسرائیل در اواسط دهه ۱۹۹۰ سفارش خرید 66 فروند جنگنده F-15I را ثبت کرد و در جدیدترین مورد از آنها علیه غزه استفاده کرده است. آنها نقشی پررنگ در عملیاتهای اسرائیل پس از حملات ۷ اکتبر دارند.
با وجود عملکرد موفق این جنگنده و تعداد کم آنها، نیروی هوایی اسرائیل قصد بازنشسته کردن آنها را دارد. به‌نظر می‌رسد که در آینده جنگنده F-35 جای خالی اف 15 را پر کند. هرچند در اخبار نظامی شایعاتی مبنی بر تمایل اسرائیل برای خرید ۲۵ فروند جنگنده F-15EX نیز شنیده می‌شود.
بهترین جنگنده IAF: لاکهید مارتین اف 35
در سال ۲۰۱۶ ارتش اسرائیل اولین جنگنده نسل پنجم خود را تحویل گرفت. آنها تنها کشور خاورمیانه هستند که از اف 35 بهره می‌برند. جنگنده‌‌ای که حتی توانایی انجام حملات اتمی را هم دارد. نیروی هوایی اسرائیل تاکنون از این جنگنده برای عملیاتهای گوناگون علیه ایران، لبنان، سوریه و حماس استفاده کرده است.
در جولای ۲۰۲۳ نیز مقامات آمریکا و اسرائیل قراردادی به ارزش ۳ میلیارد دلار را امضا کردند. بر اساس این قرارداد تعداد جنگنده های F-35 نیروی هوایی اسرائیل از ۲۵ به ۷۵ فروند خواهد رسید. البته به گفته برخی منابع در حال حاضر اسرائیل تعداد ۳۸ فروند اف 35 را در اختیار دارد.
نیروی هوایی ارتش اسرائیل از همان ابتدا قصد داشت جنگنده جدید آمریکایی را متناسب با نیازهای خود تغییر دهد. اتفاقی که مورد موافقت شرکت لاکهید مارتین قرار نگرفت. به‌همین‌خاطر IAF با برخی شرکت‌های دفاعی اسرائیلی وارد مذاکره شده است. در نتیجه اکنون جنگنده F-35I از سیستم‌های جنگ الکترونیک و حسگرهای متفاوتی بهره می‌برد.
در نهایت می‌توان گفت که نیروی هوایی ارتش اسرائیل با اضافه شدن ۵۰ فروند جنگنده F-35 قدرتمند‌تر از گذشته خواهد شد. اگرچه تعداد هواپیماهای نظامی ارتش اسرائیل در مقایسه با ابرقدرت‌هایی همچون آمریکا و روسیه کمتر است، اما IAF قادر است در تامین نیازهای منطقه‌ای این کشور موفق ظاهر شود.