طبق اعلام دانشمندان، گرم شدن زمین و به دنبال آن ذوب شدن یخ های قطبی، عامل مهمی در کند شدن چرخش کره زمین است.
بر اساس یک مطالعه جدید علمی در رابطه با تغییرات آب و هوایی و گرمایش زمین، محققان متوجه شدند که محور چرخش زمین به دلیل تغییرات جوی و پویایی درونی سیاره زمین در حال تغییر است. این عامل ناشی از ذوب شدن یخ های قطبی و در نتیجه سنگین تر شدن زمین برای چرخش است.
گرم شدن زمین و ایجاد روزهای طولانی برای سیاره ما
طی قرنهای اخیر، فعالیت انسانها تأثیر اندکی بر سرعت چرخش و محور سیاره زمین داشته است. این اعمال در درجه اول توسط کشش گرانشی ماه و فرآیندهای درونی در هسته و گوشته کنترل میشوند. اما اکنون، ذوب شدن یخهای قطبی ناشی از فعالیتهای انسانی و در پی آن گرم شدن زمین، روند این حرکات طبیعی را بر هم زده است. حال بر اساس یک مطالعه جدید محور چرخش زمین به دلیل تغییرات آب و هوایی و پویایی درونی سیاره زمین در حال تغییر است.
محققان سوئیسی در موسسه ETH زوریخ از مدلهای پیشرفته هوش مصنوعی برای درک بهتر حرکت قطبی، که حرکت محور چرخش زمین نسبت به پوسته است، استفاده کردهاند. این مطالعه پیشبینی میکند که اگر انتشار گازهای گلخانهای همچنان به افزایش خود ادامه دهد، در نهایت تأثیر طولانی مدت نیروی جزر و مدی ماه بیشتر خواهد شد و بر اثر آن وقایع غیر قابل جبرانی رقم میخورد. پروفسور بندیکت سوجا در گروه مهندسی عمران، محیط زیست و ژئوماتیک در موسسه ETH زوریخ میگوید:
میلیاردها سال است که کره ماه، طول روزهای ما را تعیین میکند.
انسانها بیشتر از آن چیزی که تصور میشود بر روی زمین و گرم شدن آن تأثیر میگذارند و این به طور طبیعی مسئولیت بزرگی را برای آینده سیاره ما بر عهدهمان میگذارد. در مطالعات اخیر ارتباط شگفت انگیزی بین ذوب شدن یخها، تکانش زمین و طول روزهای ما اثبات شده است. ذوب یخها در قطبها، جرم زمین را به سمت استوا توزیع و چرخش زمین را کند میکند، چرا که آب از قطبها به سمت استوا میرود و تعادل زمین را بر هم میزند.
همینطور که یخ در سطح زمین ذوب میشود، چرخش سیاره را کند میکند و طول روز را افزایش میدهد. این در حالی است که طبق آمار منتشر شده، در سال گذشته میلادی دمای نیمه شمالی کره زمین بهطرز باورنکردنی افزایش یافته و بشر سال گذشته گرم ترین تابستان تاریخ را تجربه کرده است.
پیروی تغییرات جوی زمین از قانون بقای تکانه زاویهای
تحقیقات پژوهشگران موسسه ETH زوریخ نشان میدهد که این کند شدن چرخش زمین، روزهای ما را کمی طولانیتر میکند که البته در مقایسه با ۸۶۴۰۰ ثانیه اصلی، فقط چند میلیثانیه تفاوت ایجاد میکند. در فیزیک، قانونی به نام بقای تکانه زاویهای وجود دارد که میگوید یک جسم در حال چرخش دوست دارد با همان سرعت به چرخش ادامه دهد، مگر اینکه چیزی آن را مجبور به تغییر کند. چرخش زمین نیز از این قانون پیروی میکند. ذوب شدن یخهای قطبی باعث توزیع مجدد جرم میشود و این تغییر، طبق قانون تکانه زاویهای، سرعت چرخش زمین را کند میکند.
پروفسور سوجا یکی از محققین این پروژه علمی در این زمینه گفت:
این به این معنی است که یک جابجایی در جرم در حال وقوع است و این بر چرخش زمین تأثیر میگذارد. تاثیر بر هسته زمین پژوهشگران همچنین بررسی کردند که چرا و چگونه محور زمین به تدریج در دورههای طولانی حرکت میکند.
تیم تحقیق این پروژه از شبکههای عصبی مبتنی بر فیزیک برای ایجاد جامعترین مدل تا به امروز استفاده کردند و اظهار داشتند که چگونه حرکات درون هسته، گوشته و آب و هوا در سطح زمین، همگی به حرکت قطبی کمک میکنند. همچنین وقایع روی سطح، مانند ذوب شدن یخهای قطبی میتواند عواقبی در اعماق هسته داشته باشد. در ادامه سرپرست این تیم معتقد بود که تغییرات آب و هوا باعث میشود که محور چرخش زمین حرکت کند و به نظر میرسد که بازخورد حاصل از حفظ تکانه زاویهای نیز در حال تغییر پویایی هسته زمین است.
در نهایت تغییرات مداوم آب و هوا حتی میتواند بر فرآیندهای اعماق زمین تأثیر بگذارد و گستره بیشتری نسبت به آنچه قبلاً تصور میشد، داشته باشد. پژوهشگران تاکید میکنند که این تغییرات اصلی بسیار کوچک هستند و جای نگرانی ندارند. با این حال، این پژوهش اطلاعات ارزشمندی را در مورد تغییرات آب و هوا و تاثیری که بر سیاره ما میگذارد، ارائه میدهد. این دو مطالعه در مجلات Nature Geoscience و Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شده است.