روشن شدن چراغ روغن خودرو اتفاقیست که در صورت بیتوجهی عواقب سنگینی در پی خواهد داشت. اینجا مهمترین دلایل روشن شدن این چراغ را بررسی خواهیم کرد.
همه ما کم و بیش با اهمیت روغن در کارکرد موتور خودرو آشنایی داریم. روغن علاوه بر روانکاری اجزای داخلی موتور و جلوگیری از ساییدگی آنها روی یکدیگر همچنین وظیفه دفع حرارت و دور کردن آن از اجزای حساس را نیز بر عهده دارد. پایین یا بالا بودن بیش از حد فشار روغن درون خودرو عوارض فراوانی داشته و میتواند آسیبهای زیادی به اجزای مختلف موتور بزند. به همین دلیل اکثر خودروهای مدرن به یک چراغ روغن در صفحه داشبورد کیلومتر مجهز هستند که روشن شدن آن میتواند نشاندهنده نامناسب بودن سطح روغن شود. اما چه عواملی باعث روشن شدن چراغ روغن خودرو میشوند؟
عواملی که باعث روشن شدن چراغ روغن خودرو میشوند
دو فاکتور گرانروی و فشار روغن در عملکرد مناسب سیستم روانکاری خودرو تاثیرگذار هستند. گرانروی ضخامت لایه روغن روی سطوح مختلف را نمایش میدهد؛ درحالیکه فشار روغن نشاندهنده میزان نیرویی است که روغن را در سیستم به جریان میاندازد. اگر فشار روغن کمتر از میزان خاصی باشد، این احتمال وجود دارد که تمامی اجزای خودرو بهخوبی روانکاری نشوند. از سوی دیگر، فشار بیش از اندازه روغن نیز میتواند باعث توسعه جریانهای دمایی در اجزای مختلف سیستم شده و به موتور آسیب بزند.
به همین دلیل شناسایی سطح مناسب روغن و دلایلی که میتوانند باعث روشن شدن چراغ روغن شوند بسیار ضروری و حیاتی به نظر میرسد. در ادامه پنج دلیل عمده این مساله را ذکر خواهیم کرد.
پایین رفتن سطح روغن
واضحترین دلیل روشن شدن چراغ روغن خودرو طبیعتا پایینتر رفتن میزان روغن خودرو از سطح کافی برای روغنکاری کامل همه قطعات خودروست. در این صورت علاوه بر روشن شدن چراغ روغن باید انتظار داغ کردن شدید موتور و احتمالا جام کردن آن را نیز داشته باشید که هزینه بسیار زیادی بر شما تحمیل خواهد کرد. بنابراین به محض روشن شدن چراغ روغن در داشبورد خودرو اولین کاری که باید انجام دهید بررسی سطح روغن است.
خوشبختانه دلیل افت سطح روغن هرچه که باشد، روش سادهای برای برطرف کردن آن وجود دارد. اگر به هر دلیلی میزان روغن خودرو شما از سطح حداقل (Min) پایینتر رفته میتوانید با اضافه کردن اندکی روغن سازگار با موتور خودرو مشکل را برطرف کنید. البته دقت کنید که سطح روغن نباید از حد بیشینه (Max) بالاتر رود؛ زیرا این اتفاق نیز عواقب ناخوشایندی در پی خواهد داشت.
استفاده از روغن نامناسب
انواع روغنهای مختلف سطوح گرانروی متفاوتی داشته و هریک برای انواع خاصی از موتورها مناسب هستند. البته بسیاری اتومبیلها قابلیت سازگاری با چندین نوع مختلف از روغنها را دارند. برای مثال، اکثر مدلهای تویوتا هم با روغنهای 0W-20 سازگار هستند و هم با 5W-20. با این حال استفاده از روغنهای ناسازگار با موتور خودرو میتواند آسیبهایی جدی اعم از استارت نخوردن، داغ کردن یا شکستن قطعات داخلی را در پی داشته باشد.
برای آگاهی از این که چه نوع روغنی با اتومبیل شما سازگار است توصیه میکنیم حتما دفترچه راهنمای خودرویتان را با دقت مطالعه کنید. البته اگر بهطور اتفاقی یا نادانسته روغن اشتباهی داخل خودرویتان ریختید نیازی نیست چندان نگران شوید؛ زیرا بهمحض متوجه شدن این نکته میتوانید با مراجعه به اولین تعویض روغنی، روغن نامناسب را خارج کرده و روغن مناسب با خودرویتان را در موتور بریزید.
مشکل از سنسور فشار روغن یا پمپ روغن
پایین بودن سطح یا گرانروی نامناسب روغن تنها فاکتورهایی نیستند که میتوانند باعث روشن شدن چراغ روغن در داشبورد شوند؛ بلکه گاهی اوقات مشکل به حسگر و پمپ روغن مربوط است. حسگر روغن در یک خودرو وظیفه پایش فشار روغن را بر عهده دارد؛ درحالیکه پمپ نیز فشار روغن را افزایش داده و آن را به نواحی مختلف موتور ارسال میکند.
خرابی هریک از این دو قطعه نیز میتواند باعث اختلال در مدیریت روغن در خودرو شده و به عملکرد کلی آن خدشه وارد کند. البته متاسفانه عیبیابی حسگر و پمپ روغن در خودروها کار چندان سادهای نبوده و معمولا نیازمند مشورت با مکانیکهای حرفهایست. بنابراین اگر مطمئنید سطح روغن خودرویتان کافی و نوع آن مناسب است؛ اما همچنان چراغ روغن داشبورد اتومبیلتان روشن است، حتما با یک مکانیک مشورت کنید.
در این زمینه همچنین توجه به این نکته ضروری است که نه سنسور سطح روغن و نه پمپ، هیچیک تعمیرپذیر نبوده و برای برطرف کردن ایراد هریک باید تعویضشان کنید.
انسداد فیلتر روغن
یکی از مهمترین اجزای سیستم روانکاری هر خودرو فیلتر روغن است. بار هر بار روغن عوض کردن، فیلتر روغن مقداری براده، آلودگی یا ناخالصی را به خود جذب کرده و مانع از انتقال آنها به درون موتور و آسیب دیدن قطعات میشود. در صورتی که فیلتر آسیب ببیند یا بهطور دورهای تعویض نشود احتمال انسداد آن افزایش یافته و روغن قادر نیست آزادانه درون سیستم چرخیده و به روانکاری اجزای مختلف بپردازد.
توصیه میشود با هر بار تعویض کردن روغن خودرو، فیلتر روغن را نیز تعویض کنید. با این وجود اگر متوجه انسداد فیلتر روغن یا هرگونه نشانهای از روانکاری نامناسب موتور خودرویتان شدید احتمالا به فکر تعویض فوری فیلتر روغن باشید. زیرا داغ کردن خودرو و آسیبهای بعضا جبرانناپذیر به قطعات مختلف اتومبیل تنها بخشی از ضررهایی هستند که بیتوجهی به تعویض فیلتر روغن به شما وارد خواهد کرد.
مستهلک شدن موتور
هرچقدر هم که حواستان به روغنکاری خودرو باشد و از اتومبیلتان مراقبت کنید در گذر زمان ماشین شما مستهلک شده و اجزای داخلی آن بهتدریج دچار خوردگی، سایش و سایر آسیبها میشوند. با گذر زمان و افزایش ساییدگی اجزای مختلف ماشین مسیر عبور روغن در خودرو عریضتر شده و در نتیجه فشار روغن کاهش مییابد. در نتیجه این امر ممکن است اجزایی مثل بلبرینگ و پیستون ساییده شده و آسیب ببینند.
البته با نگهداری مناسب از خودرو و انجام بهموقع سرویسهای دورهای میتوانید عمر خودرویتان را بهطور قابل توجهی افزایش دهید. با این وجود زمانی که استهلاک اجزای داخلی باعث افت سطح روغن و کاهش عملکرد خودرو شود کار چندان زیادی نمیتوان انجام داد و تنها راهکار باقی مانده تعویض قطعات آسیبدیده است. در این بین همچنین اشتباهاتی مثل رانندگی سنگین و طولانیمدت با خودرو، استفاده از سوخت نامناسب یا استفاده از قطعات جانبی با کیفیت پایین از جمله عواملی هستند که میتوانند خودرویتان را سریعتر مستهلک کنند.