آیا میخواهید با قویترین و خطرناکترین سم هایی که انسان را در کسری از ثانیه میکشند، آشنا شوید؟ این سمها چه منشایی دارند و در طول تاریخ برای کشتن چه کسانی مورد استفاده قرار گرفتهاند؟
در طول تاریخ، انسانها با مواد کشنده زیادی مواجه شدهاند که سلامت جسمانی آن را به شدت تهدید می کرده است. این مواد یا به صورت معمول در طبیعت وجود دارند و یا در آزمایشگاهها توسط انسان خلق شدهاند. وقتی اسم سم را میشنویم ناخودآگاه ذهنمان به قرص برنج، زهر مار و عقرب فکر میکند، اما در این مطلب میخواهیم خطرناکترین سم هایی را به شما معرفی کنیم که داری پتانسیل کشندگی سریع هستند و بدون آنکه فرصتی برای علاج خود پیدا کنید، شما را راهی آن دنیا خواهند کرد.
خطرناکترین سم های ساخته دست بشر
در ابتدا این مطلب از گجت نیوز به تعریف واژه سم میپردازیم؛ سم به مادهای گفته میشود که در صورت خوردن، استنشاق و یا جذب آن توسط پوست و مخاط بدن، موجب آسیب به جسم و حتی در موارد خطرناک منجر به مرگ انسان شود. از نظر تکنیکی هر مادهای میتواند یک سم کشنده باشد، حتی اگر بیشاز اندازه آب بنوشید، خواهید مرد و آنچه که در اینجا برای ما مهم است مقدار دوزی از یک ماده است که وارد بدن میشود. خطرناکترین سم ها مواردی هستند که در مقادیر بسیار کم، منجر به مرگ انسان میشوند.
بیشتر بخوانید:
خطرناک ترین ماده شیمیایی جهان چیست؟
آرسنیک، یکی از کشندهترین سم ها
آرسنیک عنصر رایجی است که در بسیاری از وسایل خانه مانند رنگ یافت میشود. دوزهای بالای آرسنیک ابتدا بر روی سیستم گوارش تاثیر گذاشته و سبب سوزش شدید معده و حالت تهوع میشود، اگر فرد برای مدت چند ساعت در معرض گاز یا مایع ارسنیک قرار گیرد، این ماده منجر به کما و مرگ ناشی از نارسایی گردش خون میشود.
در دوران ویکتوریا، استفاده از آرسنیک برای مصارف صنعتی به شدت رواج پیدا کرده بود، در آن زمان ماسک یا محافظی برای افرادی که در معرض این ماده قرار میگرفتند وجود نداشت و همین موضوع سبب مرگ، سرطان ریه و گوارش بسیاری از کارگران آن دوره شده بود. حتی تئوریهایی وجود دارد، مبنی بر اینکه شاه جورج سوم، پادشاه آن زمان بریتانیا، به طور ناخواسته توسط این سم مسموم شده باشد.
قورباغه زهرآگین
قورباغه زهرآگین نام یک تیره از زیر راسته نوغوکان است. این قورباغهها دارای خطرناکترین سم ها هستند و کشندگی زهر آنها هم سطح با سیانور اندازهگیری شده است. در جنگهای قبایلی در تمدن مایا، افراد بومی آن زمان نوک پیکان وسایل جنگی خود را به این زهر آغشته میکردند. در این صورت برای کشتن دشمن مقابل نیازی به فرو کردن شمشیر یا تیر کمان به درون بدن آنها نبود و تنها با ایجاد یک خراش سطحی، فرد مجروح بعد از چند دقیقه جان میسپرد.
قورباغههای این تیره دارای پوست رنگارنگی هستند که درون بدن آنها یک باتراکوتوکسین قوی وجود دارد. این سم هم نوروتوکسین و هم کاردیوتوکسین است، یعنی به طور همزمان بر روی مغز و قلب تاثیر گذاشته و سبب فلج شدن و قطع جریان خون در بدن میشود.
این سم هنوز هم در قبایل جنگلهای بارانی آمازون، برای مقابله با افراد بیگانه مورد استفاده قرار میگیرد.
شاید باور نکنید، اما در آزمایشگاهها با روشهای خاصی، غلظت این سم را افزایش میدهند تا توانایی کشندگی آن به چند ثانیه برسد!
پلونیوم، یکی از خطرناکترین سم های آزمایشگاهی
Polonium یک عنصر شیمیایی با نماد PO در جدول تناوبی است. این عنصر کمیاب، جز شبه فلزات ردهبندی میشود و به شدت رادیو اکتیو و بدون هیچ گونه ایزوتوپ پایداری است. رایجترین شکل پلونیوم که در طبیعت یافت میشود، پلونیوم 210 است. این ماده 250 هزار برابر سمیتر از سیانید هیدروژن است.
در طول تاریخ، در دو واقعه از این سم برای ترور شخصیتهای سیاسی استفاده شده است. اولی در سال 2006 برای مسموم کردن الکساندر لیتویننکو، مخالف سیاستهای دولت روسیه و دومی برای کشتن یاسر عرفات رهبر فلسطین از این سم استفاده شده است.
VX، صاریغ بنفش
وی ایکس یا عامل زهرآگین ایکس که در صنایع تولید گازهای شیمیایی نظامی با رمز صاریغ بنفش شناخته میشود، یک ترکیب شیمایی مصنوعی است که برای جنگهای شیمیایی ساخته شده و از طریق پوست یا ریه جذب بدن میشود. این سم تنها به چند دقیقه زمان نیاز دارد تا باعث مرگ یا نارسایی تنفسی شود.
در سال 1968 ارتش ایلات متحده برای تست درصد کشندگی این سم، آن را بر روی یک گله گوسفند آزمایش کرد. در نتایج این آزمایش آمده که تنها ظرف مدت 5 دقیقه، 6000 راس گوسفند جان باختند.
بوتولینوم، یکی از شایعترین سموم مرگبار
یکی از خطرناکترین سم ها، سم بوتولینوم یا BTX است. این سم از باکتری کلوستریدیوم بوتولینوم گرفته میشود و برای فلج موقت عضلات (در کلینیکهای زیبایی برای بوتاکس) مورد استفاده قرار میگیرد.
نمونهای که از این سم که درون بوتاکس مورد استفاده قرار میگیرد، هزاران بار رقیقتر از آن چیزی است که توسط باکتری مولد آن تولید میشود، اگر نمونه رقیق نشده این سم وارد بدن شود در عرض چند ثانیه هر موجود زندهای را میکشد.
آماتوکسین، سم قارچ
قارچهای سرده آمانیتا، مانند آمانیتا فالوئید، سمی به نام آماتوکسین تولید میکنند. قارچهای سرده آمانیتا از لحاظ ظاهری بسیار شبیه به نمونههای خوراکی قارچ هستند و در سراسر اروپا در پای درختان بلوط و کاج بعد از بارندگی رشد میکنند. این قارچها در اروپا با نام کلاهک مرگ شناخته میشوند.
البته سم این قارچ در موارد نادر منجر به مرگ بومیهای ساکن مناطق جنگلی شده، اما اثرات روانگردان آن به شدت مشهود است. قارچ مگس نیز از این سرده است که با ظاهری قرمز و سفید، چهره شناخته شدهای در فرهنگ عامه دارد. این قارچ حتی به سینما هم راه پیدا کرده است و میتوان نمونه آن را در انیمیشن «اسمورفها» یا «آلیس در سرزمین عجایب» مشاهده کرد.
برودیفاکوم
یکی از کشندهترین سمهای تاریخ بشر، برودیفاکوم است. این سم به شدت قوی به سرعت با خون انسان واکنش داده و با خاصیت ضد انعقادی خود، منجر به خونریزی داخلی و مرگ میشود. این ماده به عنوان سم موش نیز شناخته میشود و در صورت ورود آن به بدن، تا ماهها شاهد اختلال دستگاه گردش خون خواهیم بود.
دی متیل جیوه
این نوروتوکسین در صورت تماس با پوست میتواند باعث مسمومیت شدید جیوه شود. با این حال علائم آن به صورت سرطان اندامهای مختلف بروز پیدا میکند؛ در واقع فردی که در معرض این سم قرار میگیرد در همان ابتدا تاثیر منفیای بر روی بدن خود مشاهده نمیکند، اما بعد از چند ماه درگیر انواع سرطان بد خیم خواهد شد.
موردی که دی متیل جیوه را جز خطرناکترین سم ها قرار میدهد، توانایی آن در نفوذ به موادی مانند لاستیک و پلاستیک است. در نتیجه استفاده از دستکشهای لاتکس هم نمیتواند مانعی برای ورود این سم به بدن انسان باشد.
این سم بسیار آرام قربانی را از پا در میآورد، در واقع جذب مقداری کمی از این سم (یک دهم میلی لیتر) برای هر فردی کشنده خواهد بود.
در سال 1996 یک استاد شیمی در ایالت نیوهمپشایر، برای تست توانایی نفوذ و درصد سمی بودن این ماده، دو قطره از این ماده سمی را روی دستکشی که به دست داشت ریخت. این استاد از توانایی نفوذ دی متیل جیوه به پلاستیک خبر نداشت، در نتیجه این سم خطرناک از دستکش این معلم عبور کرد و مقدار کمی از آن در تماس با پوست قرار گرفت، در ابتدا همه چیز عادی به نظر میرسید، اما بعد از گذشت 4 ماه، این فرد به انواع مسمومیتها و سرطانها مبتلا شد که به شیوههای درمانی رایج مقاوم بودند. 10 ماه بعد از آن بیاحتیاطی، وی درگذشت.
اچ اف، زجر آورترین سم برای انسان
اچ اف یا هیدروفلوریک اسید، یک ماده خوردنده است که میتواند شیشه را هم در خود حل کند. در صورتی که این سم با بدن انسان تماس پیدا کند، لایههای سطی پوست تا مجاورت مغز استخوان، مورد سوختگی درجه 3 قرار میگیرند. از طرفی این ماده در متابولیسم کلسیم بدن اختلال ایجاد میکند و باعث آسیب به بافت اسخوانی بدن میشود.
در صورتی که مقدار کمی از این ماده وارد جریان خون فرد مبتلا شود، علائم بیماری ممکن است بلافاصله ظهور پیدا نکنند. گردش این ماده در دستگاه گردش خون انسان سبب ایست قلبی و مرگ ناگهانی میشود.
سارین، کشندهترین سلاح شیمیایی
سارین یا به عبارت انگلیسی Sarin، یک ترکیب شیمیایی فسفری مخرب سیستم اعصاب و مادهای بسیار سمی و مرگبار محسوب میشود. این ترکیب در آزمایشگاه، مایعی بدون رنگ و بو همچون آب است. استنشاق این ماده، قلب و سیستم تنفسی را از کار میاندازد و تنها چند دقیقه زمان لازم دارد تا منجر به مرگ فرد شود.
در هشت سال دفاع مقدس هم ارتش بعثی عراق از این نوع ماده شیمیایی علیه رزمندگان ما استفاده کرد، در 25 اسفند سال 1366 هواپیماهای جنگی عراق شهر کرد نشین حلبچه واقع در نزدیکی مرزهای غربی کشور را با استفاده از سارین بمباران شیمیایی کردند که منجر به مرگ 5000 نفر و مصدومیت 7000 نفر دیگر شد.
البته استفاده از سارین در سلاحهای شیمیایی به همین مورد محدود نمیشود و در 27 ژوئن سال 1994 فرقه مذهبی اومشینریکیو، مقداری سارین غیر خالص را در یکی از شهرهای ژاپن رها کردند، که منجر به مرگ 7000 نفر گردید.
سارین در اواسط جنگ جهانی دوم به عنوان یک سلاح شیمیایی ساخته شد، این ماده به طور مستقیم سیستم عصبی فرد مبتلا را مورد هدف قرار میداد و منجر به مرگ بر اثر خفگی میشد.
سارین یکی از خطرناکترین سم هایی است که توسط بشر تولید شده و سمیت آن 26 برابر بیشتر از سیانور است. سازمان جهانی تولید این ماده را در سال 1990 در تمامی کشورها ممنوع اعلام کرد، اما امروزه شاهد استفاده گسترده این گاز شیمیایی در محدوده خاورمیانه هستیم.
ریسین
ریسین مادهای است که از تجزیه گیاه کرچک حاصل میشود، این ماده با تاثیر بر روی ریبوزمها، مانع سنتز پروتئین در بدن شده و در نتیجه آن فرد جان میبازد. در صورتی که مقداری کمی از این ماده را بخورید، حدودا یک روز طول میکشد تا تاثیرات خفیف آن را بر روی بدن خود مشاهده کنید؛ اما اگر همین مقدار کم وارد جریان خون یا مجاری تنفسی شما شود در مدت زمانی بسیار کمتر شاهد عوارض به شدت حادی خواهید بود.
این ماده برای اولین بار در سال 1970 برای ترور گئورکی مارکوف، نویسنده متعرض بلغاری مورد استفاده قرار گرفت. همچنین گفته میشود تروریستها بستههایی را با گاز این ماده مسوم میکردند و آن را برای سیاستمداران آمریکایی ارسال میکردند.
گاز خردل
احتمالا اسم گاز خردل را پدران خود شنیده باشید، گاز خردل ترکیبی شیمیایی از عنصرهای کلر و گوگرد است که به عنوان سلاح شیمیایی در جنگ جهانی اول و نیز جنگ ایران و عراق توسط عراق به کار گرفته شد. این ماده در دمای معمولی اتاق به صورت مایع بوده، اما معمولا آن را گاز خردل مینامند.
گاز خردل به عنوان یکی از سموم کشنده انسان، باعث سوختگی شدید پوست و ریهها میشود. این ماده حتی میتواند ساختار ژنتیک (دی ان ای) افراد را تغییر دهد و منجر به مشکلات سلامتی طولانی مدت مانند سطان شود.
سیانور، یکی از خطرناکترین سم ها
کمتر کسی را میتوان پیدا کرد که اسم سیانور را نشنیده باشد، مصرف سیانور یکی از شایعترین روشهای خودکشی در سراسر جهان است. هنگامی که سیانور یا سیانید وارد بدن انسان میشود این ماده به شدت سمی مانع جذب اکسیژن توسط سلولهای بدن شده، در نتیجه منجر به خفگی سلول میشود.
این ماده سمی در بسیاری از مواد مانند بادام تلخ، هسته سیب، مغز زردآلو، دود سیگار، حشره کشها، علف کشها و… یافت میشود. در بسیاری از موارد به دلیل ورود دوز بسیار پایین این ماده به بدن، فرد در معرض این ماده، تنها دچار مسمومیت میشود مانند زمانی که به مقدار زیاد، از حشره کشها در فضای بسته استفاده میکنیم.
این سم بسیار سریع انسان را از پای در میآورد، به نحوی که بسته به مقدار سم تنها یک دقیقه تا 15 دقیقه زمان لازم است تا زندگی یک انسان به پایان برسد.
در زمان جنگ جهانی دوم، در اردوگاههای کار اجباری آلمان، نازیها از سم سیانور برای کشتن یهودیها استفاده میکردند. در ماجرای هلوکاست، در اردوگاههای کار، حمامهایی وجود داشت که نازیها برای کشتار دسته جمعی یهودیها از آنها استفاده میکردند. هنگامی که کارگران برای دوش گرفتن شیر آب را باز میکردند، به جای آب، از لولهها بخار سیانور یا سیانید هیدروژن خارج میشد.
شبکههای جاسوسی هم این ماده را به ماموران خود میدهند تا در صورت مشخص شدن هویت آنها، بلافاصله با استفاده از این سم خودکشی کنند تا مانع لو رفتن اطلاعات شوند.
در آخرین روزهای جنگ جهانی دوم هم بسیاری از فرماندهان ارتش آلمان با خوردن این سم به زندگی خود خاتمه دادند.
خطرناکترین سم های کشنده انسان
در ادامه این مطلب به معرفی 5 سم خطرناکی که انسان را به سرعت از پا در میآورند میپردازیم:
گیاه شوکران: گیاهی که در آفریقا و مناطق جنوبی اروپا رشد میکند بسیار سمی بوده، استفاده از این گیاه برای کشتن انسان به دوران یونان باستان بر میگردد، در آن زمان 10 برگ از این گیاه کشنده را به زندانیهایی که حکم اعدام گرفته بودند میدادند. پس از خوردن تنها 100 میلی گرم از این گیاه، کل سیستم عصبی محیطی بدن فرد از کار میافتاد، یعنی مغز آگاهی و ادارک خود را را حفظ میکرد، اما فرامین آن توسط اعضای بدن اجرا نمیشد.
گیاه تاج الملوک: برگ این گیاه سمی درون خود دارد که سبب نامنظم شدن ضربان قلب میشود، و در نهایت به دلیل ایجاد اختلال در دستگاه تنفسی، فرد بر اثر خفگی میمیرد. برای کشته شدن توسط این گیاه حتی نیازی به خوردن آن نیست، کافی است برای چند دقیقه برگهای این گیاه سمی را بدون دستکش لمس کنید تا این گیاه از طریق پوست، سم خود را وارد جریان خون شما کند. از آنجایی که سم این گیاه قابل شناسایی نیست، در گذشته برای ترورهایی بدون هیچ رد و نشانی مورد استفاده قرار گرفته است.
در کتابهای تاریخی امده است که امپراطور کلاودیوس، توسط همسرش آگریپینا و با استفاده از سم همین گیاه که در بشقاب قارچ امپراطور ریخته شده بود، کشته شده است.
قرص برنج: یکی از شایعترین روشهای خودکشی در سراسر جهان، مصرف قرص برنج است. متاسفانه در کشورما سالانه افراد زیادی بر اثر مصرف عمدی قرص برنج (در سال 92 این آمار به 667 نفر رسید) جان میبازند. در صورتی که با استفاده از گاز فسفین قرص برنج مسموم شوید، تنها 3 تا 4 ساعت طول خواهد کشید تا مغز، سیستم تنفسی و گردش خون شما به طور کامل از کار بیافتد. در طول این 4 ساعت مغز کاملا هوشیار بوده و فرد مسموم احساس سوزش شدیدی را در بدن خود میکند، به همین دلیل خودکشی یا مرگ با استفاده از قرص برنج جز دردناکترین مرگها دسته بندی میشود. هنوز پادزهری برای این ماده ساخته نشده و تنها افرادی توسط این گاز به صورت خفیف مسموم شده باشند، 20 درصد شانس زنده ماندن دارند.
شاید در انتهای این مطلب انتظار ارائه راهکارهایی برای سمزدایی خطرناکترین سم های ساخته دست بشر داشته باشید؛ اما متاسفانه تا به کنون هیچ درمان قطعیای برای سموم معرفی شده در این لیست وجود ندارد. درنتیجه بهتر است تا جایی که میتوانید از این سموم فاصله بگیرید.