خطرناکترین جانوران دریایی که در اقیانوس ‌ها پرسه می ‌زنند

در این مطلب برخی از سمی‌ترین و کشنده‌ترین گونه‌های موجود در اقیانوس‌های سیاره‌ی زمین از اختاپوس‌های حلقه‌ای آبی گرفته تا ماهی‌های سنگی را به شما معرفی می‌کنیم.

اقیانوس‌های زمین خانه‌ی برخی از سمی‌ترین گونه‌های روی زمین هستند که نیش‌های آن‌ها می‌تواند انسان را فقط در عرض چند دقیقه بکشد. جالب است بدانید تغییرات آب و هوایی تعداد موجودات دریایی سمی مانند چتر دریایی جعبه‌ای و مارهای دریایی را بیشتر خواهد کرد و آن‌ها شرایطی را به دست می‌آورند تا در مناطق جدید جایی برای زیست خود پیدا کرده و حتی خود را کاملا درون محیط جدید به راحتی وقف می‌دهند.

اختاپوس‌های حلقه آبی (Hapalochlaena)

چهار گونه‌ی شناخته شده از اختاپوس حلقه‌ای آبی در دنیا وجود دارد که همه‌ی آن‌ها بسیار سمی هستند. آن‌ها جز یکی از سمی‌ترین جانوران اقیانوس‌ها به شمار می‌روند و می‌توانند انسان را در عرض چند دقیقه بکشند.

این سم حاوی نوروتوکسینی به نام تترودوتوکسین بوده که 1000 برابر قوی‌تر از سیانید است و هیچ پادزهری برای مقابله با آن وجود ندارد. تترودوتوکسین در سراسر بافت اختاپوس وجود دارد. علاوه بر این این موجودات در لیست سمی‌ترین حیوانات جهان هم قرار می‌گیرند.

چتر دریایی جعبه ای استرالیایی (Chironex fleckeri)

چتر دریایی جعبه ای استرالیایی یکی از خطرناک‌ترین حیوانات اقیانوس برای انسان‌ها در نظر گرفته می‌شود. آنها در اطراف شمال استرالیا و آسیای جنوب شرقی زندگی می‌کنند. شاخک‌های آنها تا 3 متر (10 فوت) طول دارد و زنگ‌های شفافی به اندازه 30 سانتی متر (12 اینچ) دارند.

زهر این حیوان از طریق سلول‌های تخصصی داخل شاخک‌ها به نام نماتوسیست به بدن قربانی تزریق می‌شود. نیش آن ها فوق العاده دردناک و در صورت تزریق سم کافی می‌تواند فقط در عرض چند دقیقه باعث فلج و نارسایی قلبی شود.

آن‌ها در قرن گذشته باعث مرگ بیش از 70 انسان شده‌اند، اما بدون شک تعداد تلفات احتمالاً به دلیل کمبود داده‌های موجود حتی بسیار بیشتر است.

چتر دریایی جعبه ایروکانجی (Carukia barnesi)

از بین 50 گونه‌ی چتر‌دریایی جعبه‌ای، ایروکانجی یکی از شناخته شده‌ترین‌ها است. همچنین این حیوان سندرم ایروکانجی‌ دارد و نامش را از روی همین انتخاب کرده‌اند. نام Irukandji از مردم بومی در منطقه Cairns استرالیا گرفته شده، جایی که این حیوان به طور مکرر مشاهده می‌شود.

این گونه‌ی بسیار کوچک تنها 2 سانتی متر (0.8 اینچ) رشد می‌کند و فقط چهار شاخک دارد، اما بسیار قدرتمند است. فقط شاخک‌ها خطرناک نیستند، زنگ حاوی نماتوسیست‌ نیز سم بسیار خطرناکی درون خود دارد.

نیش به خودی خود خفیف است، اما علائم جدی‌تر می‌تواند بین 20 تا 40 دقیقه بعد ظاهر شود که شامل درد شدید، گرفتگی عضلات، ضربان قلب، فشار خون بالا، مایع در ریه ها و عوارض قلبی‌ هستند. سالانه بین 50 تا 100 بستری به دلیل سندرم ایروکانجی در استرالیا وجود دارد. این موجودات به عنوان یکی از عجیب‌ترین و سمی‌ترین جانوران اقیانوس‌ها یاد می‌شوند.

بیست و پنج گونه‌ی چتر‌دریایی جعبه‌ای می‌توانند باعث ایجاد سندرم ایروکانجی در انسان شوند، اما Carukia barnesi معمولاً بیشتر این بیماری را انتقال می‌دهند.

مردان پرتغالی (Physalia Physalis)

مرد جنگی پرتغالی که اغلب با یک چتر‌دریایی اشتباه گرفته می‌شود، در واقع یک سیفونوفور سمی متشکل از کلونی‌ای به نام zooids است که به صورت گروهی با یکدیگر کار می‌کنند. مرد جنگی پرتغالی از چهار قسمت مختلف مثانه، شاخک ها، دستگاه گوارش و تولید مثل تشکیل شده است.

پولیپ قسمت بالایی بدن روی سطح آب قرار می‌گیرد که یک حباب پر از گاز و بنفش را تشکیل می‌دهد و شمایلی از کشتی جنگی قدیمی‌ای را دارد.

مانند چتر دریایی، مردان جنگی پرتغالی نیز شاخک‌های گزنده‌ای دارند و معمولا طول آن‌ها به حدود 10 متر (30 فوت) می‌رسد که برای صید و فلج کردن شکار‌ نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این شاخک‌ها نیش بسیار دردناکی دارند و جالب اینجاست حتی زمانی که این حیوان مرده باشد، بازهم هنگام لمس کردن درد ایجاد می‌کند. نیش مردان جنگی باعث ایجاد تب می‌شود اما مرگ توسط این نیش بسیار نادر است.

حلزون مخروطی جغرافیا (Conus geographus)

بیش از 1000 گونه حلزون مخروطی در دنیا با اندازه‌های متفاوتی وجود دارد. پوسته‌ی بیرونی این حیوان مخروطی شکل است. این نرم تنان شکارچی هستند و دندان‌های این حیوان یک نوع سم دارد که از آن‌ها برای فلج کردن طعمه‌های خود مانند ماهی‌های کوچک، بی مهرگان و سایر حلزون‌های مخروطی شکل استفاده می‌کنند.

همه‌ی حلزون‌های مخروطی برای انسان خطرناک نیستند، اما یکی از گونه‌های موجود در صخره‌های اقیانوس هند و آرام درواقع جز جانداران بسیار خطرناک محسوب می‌شود. حلزون های مخروطی جغرافیایی می‌توانند به طور معمول 15 سانتی متر رشد کنند.

تخمین زده شده که آنها بیش از 10000 ترکیب فعال در زهر خود دارند و ممکن است این نیش باعث فلج تنفسی و در نتیجه مرگ قربانی شود. بر اساس مطالعه‌ای که در سال 2016 در مجله بین‌المللی فارماکولوژی و درمان بالینی منتشر شد، حلزون‌های مخروطی جغرافیایی مسئول حدود 15 مرگ در 30 سال گذشته بوده‌اند.

ماهی سنگی (Synanceia)

ماهی سنگی در گروه ماهی‌های بسیار سمی قرار دارد. این حیوان همیشه در میان صخره‌های ساحلی اقیانوس‌های هند و اقیانوس آرام، برای شکار خود استتار می‌کند. خارهای پشتی ماهی سنگی حاوی سم است و در شرایطی که تحت فشار هستند مانند پا گذاشتن روی آن‌ها آزاد می‌شود. این سم در بدن انسان، درد و تورم طاقت فرسایی را ایجاد می‌کند.

سالانه ده‌ها نفر توسط ماهی سنگی در استرالیا گزیده می‌شوند. در موارد خفیف به بستری کوتاه مدت در بیمارستان نیاز است، اما در موارد شدید می‌تواند منجر به مشکلات تنفسی، تشنج، نارسایی قلبی و مرگ شود و به همین دلیل یکی از سمی‌ترین جانوران اقیانوس‌ها هستند که برخورد با آن‌ها که به خوبی هم دیده نمی‌شوند، بسیار خطرناک خواهد بود. در سال 2018 یک پسر 11 ساله پس از نیش ماهی سنگی که منجر به مشکل شدید ریوی شد، جان خود را از دست داد.

شیر ماهی قرمز (Pterois volitans)

شیرماهی قرمز با وجود راه‌راه‌های قرمز و سفید خیره کننده، باله های بادبزنی شکل و خارهای پشتی،‌ بسیار شگفت‌انگیز به نظر می‌رسند. اما این خارهای پشتی حاوی سمی هستند که گاهی باعث تهوع، مشکل در تنفس و فلج در انسان شود. با این حال، آن‌ها به ندرت منجر به مرگ می‌شوند.

این گونه‌ درواقع بومی اقیانوس آرام جنوبی و اقیانوس هند است اما در کارائیب و سواحل جنوب شرقی ایالات متحده وجود دارد و بسیار مهاجم هستند. آن‌ها ماهی‌های بومی را شکار می‌کنند درحالی که خود‌شان هیچ‌وقت شکار نمی‌شوند و به همین دلیل جمعیت بسیار زیادی دارند.

همچنین این جانوران می‌توانند در تمام طول سال تولید مثل کنند. تخمین زده شده که یک ماده‌ی بالغ هر سال 2 میلیون تخم تولید می‌کند.

خارپشت گل (Toxopneustes pileolus)

نام خارپشت‌های گل به عنوان خطرناک‌ترین گونه‌ی جوجه‌تیغی در رکوردهای جهانی گینس ثبت شده است. این حیوان یک نوع سم در ستون فقرات و زائده‌های بدن خود دارند که برای انسان سم بسیار خطرناکی محسوب می‌شود و آن‌ها به راحتی در لیست خطرناک‌ترین و سمی‌ترین جانوران اقیانوس‌ها قرار می‌گیرند. این نیش علائمی مانند فلج، مشکلات تنفسی و درد‌های بسیار شدیدی را با خود به همراه می‌آورد.

خارپشت‌های گل می‌توانند تا 28 سانتی متر (15 اینچ ) رشد کنند. آن‌ها معمولا در علف‌های دریایی، صخره‌های مرجانی و محیط‌های سنگی یا شنی اقیانوس آرام و هند غربی یافت می‌شوند.

ماهی مرکب پیژامه راه‌ راه (Sepioloidea lineolate)

سم این مدل از ماهی‌های مرکب زیبا دو برابر بیشتر از آنچه که تصور می‌شود خطرناک هستند. سم موجود در نیش آن‌ها حاوی نوروتوکسین تترودوتوکسین است. همچنین این موجودات مخاط سمی‌ای را تولید می‌کنند که باعث دفع شکارچیان می‌شود.

با وجود نامی که دارند، درواقع آن‌ها ماهی مرکب نیستند. در اصل این گونه یک نوع کوفته ماهی است که با نام ماهی مرکب پیژامه راه راه شناخته می‌شود. این ماهی در استرالیا زندگی می‌کند که معمولا رشد آن‌ها به 5 سانتی متر (دو اینچ) می‌رسد.

مار دریایی دوبوا (Aipysurus duboisii)

بیش از 60 گونه مار دریایی وجود دارد که بیشتر آن‌ها سمی هستند. تعدادی از این گونه‌ها به ویژه برای انسان بسیار خطرناک است، مانند مار دریایی دوبوآ که در استرالیا، پاپوآ گینه نو و کالدونیای جدید یافت می‌شود. این گونه می‌تواند بین 30 دقیقه تا دو ساعت در زیر آب به شکار ماهی بپردازد.

این حیوان سمی ترین مار دریایی در جهان به شمار می‌رود و یکی از سه مار سمی مشهور در جهان است. به دلیل نیش‌های کوچک درد بسیار خفیفی در بدن ایجاد می‌کند، اما سم آن می‌تواند باعث تهوع، استفراغ، سرگیجه، فروپاشی و تشنج شود.

مار دریایی منقاردار (Enhydrina schistosa)

مارهای دریایی سمی منقاری که به نام مارهای دریایی دماغه قلابی یا مارهای دریایی والاکادین نیز شناخته می‌شوند، به طور متوسط به طول 1.2 متر (3.9 فوت) می‌رسند. این گونه از مارها در دریاچه‌های آب شیرین، در خود اقیانوس هند و نزدیک به اقیانوس هند زندگی می‌کنند.

در بررسی نیش و گزش مارهای دریایی در شبه جزیره‌ی مالایا مشخص شد که مارهای دریایی منقاردار، مسئول نیمی از گزش‌ها هستند و ماهیگیران در مناطقی که این گونه‌ی بومی وجود دارد بیشترین قربانی هستند. زهر آن‌ها قوی تر از سم مار کبری است.

ماهی بادکنکی ژاپنی (Takifugu rubripes)

اکثر گونه‌های ماهی پف‌دار سمی هستند که پوست و اندام‌های آنها تترودوتوکسین لازم را از طریق باکتری در رژیم غذایی جمع می‌کند. ماهی پف‌دار ژاپنی، یکی از شناخته ‌شده‌ترین، گونه‌های ماهی بادکنکی است، زیرا به صورت تجاری برای مصرف انسان پرورش می‌یابد. این ماهی از کشنده‌ترین و سمی‌ترین جانوران اقیانوس‌ها محسوب می‌شود.

گوشت ماهی پف‌دار در کشور ژاپن به عنوان یک غذای لذیذ یه حساب می‌آید، جایی که به آن فوگو نیز می‌گویند. این غذای گران قیمت نیاز به یک آماده‌سازی فوق‌العاده حرفه‌ای از سرآشپزهای معتبر دارد. این غذا اگر به درستی تهیه نشود، می‌تواند منجر به مرگ شود. سالانه حدود 50 نفر در ژاپن بر اثر مسمومیت با ماهی پف کرده می‌میرند.

ستاره دریایی تاج خار (Acanthaster planci)

ستاره دریایی تاج خار یا COTS در صخره‌های منطقه هند و اقیانوس آرام از جمله دیواره‌های مرجانی بزرگ یافت می‌شود. آن‌ها با خوشه‌هایی پوشیده شده‌اند که سم بسیار خطرناکی در خود ذخیره کرده است. عرض این موجودات بسیار بزرگ به 1 متر (3 فوت) می‌رسد.

این ستاره‌ی دریایی با دراز کردن شکم خود و پیچیدن آن به دور مرجان‌ها برای هضم بافت تغذیه و استفاده می‌کنند. در صورت نیش زدن سم COTS می‌تواند منجر به درد، استفراغ، تورم و در موارد نادر شوک آنافیلاکتیک و مرگ شود.