اگر قصد سرهمبندی یک کامپیوتر جدید را دارید چندین قطعه را هرگز نباید دست دوم خریداری کنید. اینجا این قطعات را معرفی کرده و دلایل این مساله را توضیح میدهیم.
همانند تمامی بازارهای دیگر، خرید قطعات کامپیوتر از بازار محصولات دست دوم پدیدهای محبوب در میان علاقمندان است که میتواند تا حد بسیار زیادی هزینههای خرید و سرهمبندی یک کامپیوتر را کاهش دهد. در این میان البته فاکتورهای زیادی در خرید موفق یک قطعه کامپیوتر دست دوم دخیل بوده و نمیتوان هر قطعهای را از این بازار تهیه کرد.
البته ریسکهای متعدد خرید محصولات کارکرده در قطعات کامپیوتری نیز وجود خواهند داشت. با این وجود اگر بتوانید فروشندهای مطمئن پیدا کنید قطعا قادر خواهید بود قطعاتی کارکرده که همچنان کارآیی قابل قبولی داشته و میتوانند تا سالها شما را همراهی کنند را به کسری از قیمت یک قطعه نو خریداری کنید.
کدام قطعه های کامپیوتر را نباید از بازار محصولات دست دوم تهیه کرد؟
علیرغم ارزش خرید بهظاهر بالاتر قطعات دست دوم باید به این نکته هم توجه کرد که در هر صورت باید برخی اجزای کامپیوتر را حتما نو خریداری کرد. لیست اجزایی که توصیه میشود هرگز دست دوم خریداری نکنیم بسیار گسترده است؛ اما در ادامه بهطور خلاصه به 10 مورد از آنها اشاره خواهیم کرد.
کامپیوترهای آل این وان یا پیشساخته
چندین دلیل عمده باعث میشود که کامپیوترهای آل این وان گزینههای مناسبی برای خرید از بازار دست دوم نباشند. اکثر بخشهای این کامپیوترها مانند لپتاپها قابل ارتقا و تعویض نبوده و بهجز رم و حافظه سایر بخشهای آن حتی امکان تعمیر هم نیستند. بنابراین در صورتی که این کامپیوتر AIO به هر شکلی آسیب ببیند عموما قابل تعمیر نبوده و کاربری خود را از دست خواهد داد.
از سوی دیگر در بسیاری کامپیوترهای پیشساخته نیز اجزای مخلتف بهطور یکپارچه روی مادربرد سوار شدهاند و به همین دلیل اگر مادربرد خراب شود کارکرد کل دستگاه نیز مختل خواهد شد. به همین جهت اگر قصد خرید کامپیوترهای AIO یا پیشساخته کارکرده را دارید توصیه میکنیم حتما مدلهایی که هنوز دارای گارانتی هستند را خریداری کنید تا در صورت خرابی بتوانید از مزیتهای آن استفاده نمایید.
مادربرد
دلیل آن که مادربرد از آن دسته قطعه های کامپیوتر است که نباید دست دوم خریداری شود نه دوام پایین آنها، بلکه کاربری کلیدی و گسترده این قطعه است که اهمیتی مضاعف به آن میبخشد. مادربرد مهمترین قطعه یک کامپیوتر به شمار رفته و تمامی اجزای دیگر اعم از رم، پردازنده، کارت حافظه، کارت گرافیک و سایرین را به یکدیگر متصل میکند. بنابراین هرگونه ایراد در عملکرد مادربرد باعث از کار افتادن کل دستگاه خواهد شد.
البته مادربردهای نو بهطور کلی دوام فوقالعادهای دارند؛ بهطوریکه به جز برندهای ارزانقیمت و ناشناخته نرخ خرابی سایر مادربردها در دو سال اول تنها 4 درصد است. در عین حال اگر یک مادربرد دست دوم خریداری کنید هرگز متوجه نخواهید شد که صاحب قبلی آن را برای چه مصارفی استفاده کرده و چه فشاری به آن وارد کرده است.
البته مادربردهای اوپن باکس یا ریفربیشد عموما دارای گارنتی و ضمانت هستند. بنابراین اگر قصد خرید مادربرد کارکرده دارید سعی کنید مدلهای ریفربیشد را در اولویت قرار دهید.
هارد درایو
هارد درایوها (HDD) نیز از جمله قطعاتی هستند که بهتر است حتما نمونه نوی آنها را خریداری کنید. این دسته حافظهها عملکردی مکانیکی داشته و از اجزای چرخان و متحرک تشکیل شدهاند که با گذر زمان مستهلک شده و سرانجام بهطور کامل از بین میروند. بنابراین خرید یک هارد دیسک از بازار دست دوم مانند یک هندوانه سربسته میماند که ممکن است سالم یا خراب باشد.
این مساله البته در خصوص حافظههای اس اس دی کمتر صدق میکند. عمر یک حافظه اس اس دی عموما بر اساس پارامتری به نام ترابایت نوشتهشده (TBW) سنجیده میشود و استفاده عادی عموما تاثیری روی کارآیی آن نخواهد داشت. بهعنوان مثال، برای آن که یک حافظه Samsung 980 Pro SSD یک ترابایتی آثار خرابی را بروز دهد لازم است که کاربر در طول مدت گارانتی پنج ساله آن هر روز 328 گیگ داده روی آن منتقل کند.
بنابراین اگر هنوز حافظه HDD خود را با SSD تعویض نکردهاید توصیه میکنیم هرگز این قطعه کامپیوتر را از بازار دست دوم نخرید.
فنهای سی پی یو
خرید فنهای سی پی یو دست دوم نیز به دلیلی مشابه با هارد دیسکها به هیچ وجه توصیه نمیشود. فن نیز همانند هارد دیسک یک قطعه مکانیکی است. بنابراین تا زمانی که فن را به کیس متصل نکنید نخواهید فهمید که عملکرد آن چگونه بوده و چه گذشتهای داشته است. بنابراین با خرید یک فن کارکرده ریسک از کار افتادن آن و آسیبهای احتمالی سنگین به اجزای داخلی کیس خود را به جان میخرید.
دیگر نکته حائز اهمیت در خصوص فنها این است که اساسا این قطعات کامپیوتر قیمت چندان بالایی ندارند و نیازی به صرفهجویی در خریدشان نیست. البته اگر قصد خرید چندین فن RGB برای کامپیوتر گیمینگ خود را داشته باشید احتمالا متحمل هزینه زیادی خواهید شد. در عین حال حتی اگر گمان میکنید با خرید فن کارکرده برای کیس کامپیوترتان در هزینهها صرفهجویی میکنید توصیه میکنیم تا جای ممکن از انجام این کار بپرهیزید.
خنککنندههای مایع (واترکولر)
خنککنندههای مایع یا واتر کولرها در مقایسه با فنهای مکانیکی عملکرد بسیار بهتری در تهویه هوای داخل کیس دارند. با این وجود بر خلاف فنهای مکانیکی که تنها عامل خرابیشان شکستن پرهها بوده و عموما بهسادگی قابل تعمیر هستند، خنککنندههای مایع بسیار آسیبپذیر بوده و عملکرد و عمر آنها به پارامترهای متعددی مثل گرما، رطوبت و استفاده بستگی دارد.
از طرف دیگر بسیاری افراد نیز با تغییر شکل دادن دهانه خروجی این خنککنندهها سعی درجاسازی این سیستم خنککننده در سیستم یا ارتقای عملکرد آن را دارند. با این وجود دستکاری کردن بیش از اندازه این دهانهها میتواند باعث بروز نشتی مایع و در نتیجه اتصالی کردن قطعات الکترونیکی سیستم شود.
به همین جهت ضروری است که تا جای ممکن از خرید خنککنندههای مایع در کامپیوتر خود بپرهیزید و در عوض سراغ مدلهای نو بروید که گارانتیدار بوده و علاوه بر عملکرد، هزینههای خرابی کل سیستم در اثر نشتی مایع از فن را نیز تقبل میکنند.
منبع تغذیه
همانند کامپیوترهای آل این وان منبع تغذیه یا پاور در یک کامپیوتر معمولا قابل تعمیر نیست و شناسایی نمونه سالم از خراب آن تقریبا غیرممکن خواهد بود. از سوی دیگر، منبع تغذیه همچنین یکی از کلیدیترین آیتمهای یک کامپیوتر به شمار میرود که کوچکترین اختلال در عملکردش میتواند باعث داغ کردن، سوختن یا اتصالی اجزای مهم کامپیوتر شده و خسارتهای زیادی به شما وارد کند.
اگر نگاهی به وبسایتهای فعال در حوزه راهنمایی خرید کامپیوتر و اجزای آن بیندازید متوجه خواهید شد که از میان تمامی اجزای مختلف یک کامپیوتر، کمترین توصیههای خرید دست دوم مربوط به پاور است. اکثر متخصصان اکیدا توصیه میکنند که حتما برای کامپیوتر خود یک پاور نو خریداری کنید و از خرید محصولات دست دوم فاقد گارانتی که میتوانند خسارتی به اندازه مجموع قیمت اجزای مختلف کامپیوتر به شما وارد کنند بپرهیزید.
دقت کنید که منبعهای تغذیه نو عموما با گارانتیهای طولانیمدت (حدود 10 سال) روانه بازار میشوند و قیمتشان نیز در مقایسه با بسیاری اجزای دیگر پایینتر است.
کابل پاور
شاید بتوانید کابلهای USB یا SATA یا سایر انواع کابلها را دست دوم خریداری کنید، اما کابل پاور از جمله اجزایی از کامپیوتر است که همواره باید نو باشد؛ زیرا سلامت و کیفیت آنها نقشی کلیدی در عملکرد کلی کامپیوترتان خواهد داشت. برعکس سایر کابلها و اتصال مربوط به کامپیوتر، آگاهی از این که کابل پاور یک کامپیوتر چند سال عمر دارد، چگونه استفاده شده یا دارای زدگی و خرابیست یا خیر میتوانند فاکتورهایی حیاتی در انتخاب یکی از این کابلها باشند.
در خصوص این کابلها توصیه میشود تا جای ممکن سراغ خرید نمونههای اوریجینال ساختهشده توسط کمپانی سازنده کامپیوترتان بروید. با این وجود اگر انجام این کار برایتان امکانپذیر نیست هم باید کابل خود را از سازندگان شخص ثالث با برند شناختهشده و کیفیت تثبیتشده خریداری کنید.
اکسسوریهای خارجی
دیگر آیتمهایی که توصیه میکنیم تا جای ممکن نو خریداری شوند اکسسوریهای خارحی مثل ماوس یا کیبورد هستند. این مساله شاید اندکی عجیب به نظر برسد؛ زیرا این لوازم درگیری کمتری با اجزای دیگر سیستم داشته و حتی در صورت خرابی نیز چندان آسیبی به کل سیستم وارد نمیکنند. برای مثال کیبوردها، خصوصا کیبوردهای مکانیکی، قادرند تا سالها تحت کاربری عادی دوام آورده و عملکرد قابل توجهی ارائه دهند.
دلیل آنکه خرید کیبورد و ماوسهای دست دوم را پیشنهاد نمیکنیم احتمال بالای خرابی آنهاست که ممکن است باعث از دست رفتن هزینهای شود که برای خرید آن متحمل شدهاید. شما هرگز نمیدانید کیبورد یا ماوسی که در اپلیکیشنهای فروش دست دوم مثل «دیوار» یا حتی «ebay» مشاهده میکنید چگونه استفاده شده و چقدر از عمر مفیدش باقی مانده است.
اگر قصد خرید اکسسوریهای کامپیوتر خود بهصورت دست دوم را دارید در گام نخست مطمئن شوید که فروشندهای مطمئن را پیدا کردهاید. همیشه از فروشنده تقاضای عکس یا ویدیو از قطعه مد نظرتان را بکنید و اگر بهجای ویدیوی جدید با یکی از ویدیوهای قدیمی یا حتی تیزرهای تبلیغاتی کمپانی سازنده روبرو شدید از خرید آن خودداری کنید.
هنگام خرید کارت گرافیکهای کارکرده دقت زیادی کنید
با شروع دوره طلایی استخراج رمزارزها و کمبود شدید این قطعه در بازار خرید کارت گرافیکهای دست دوم پدیدهای کاملا پذیرفته و تقریبا بیخطر به شمار میرفت. با این وجود پس از این دوران، کلاهبرداران حضور گستردهای در بازار کارت گرافیکهای کارکرده پیدا کرده و نیاز به دقت فراوان حین خرید این قطعه را افزایش دادند.
البته با اندکی دقت و هوشیاری احتمالا قادر خواهید بود کارت گرافیک باارزش و کارآمدی را از بازار دست دوم تهیه کنید. با این وجود در نظر داشته باشید که رعایت برخی نکات حین خرید ضروری است. برای مثال اگر حس میکنید قیمت یک کارت گرافیک کارکرده در بازار بسیار کمتر از سایر محصولات مشابه است، احتمالا یک جای کار میلنگد و بهتر است خریدتان را از جای دیگری انجام دهید.
در این میان البته برخی توصیه میکنند که هرگز کارت گرافیکهای مخصوص ماینینگ را خریداری نکنید؛ زیرا این کارت گرافیکها معمولا زیر فشار فراوانی قرار داشته و احتمال خرابیشان بیشتر است. اما این توصیه بهطور کلی درست نیست و اگر صاحب قبلی دستگاه در نگهداری آن دقت کرده باشد نیازی به نگرانی در خصوص کیفیتش وجود ندارد.
هر قطعه کامپیوتر که بیش از حد خوب به نظر میرسد!
با وجود آن که در اینجا به مضرات خرید چندین قطعه کامپیوتر دست دوم اشاره کردیم، اما توصیههای ارائهشده در این متن در خصوص سایر اجزا نیز صادق است. باید با این واقعیت کنار بیایید که برخی فروشندههای فعال در بازار دست دوم همیشه در تلاش هستند که محصولات خراب یا بیکیفیت خود را به شما فروخته و سرتان کلاه بگذارند.
با این وجود با رعایت توصیهها و نکات مربوط به خرید دست دوم میتوانید شانس خرید موفق خود را افزایش دهید. اگر از یک فروشگاه آنلاین خرید میکنید همواره نظرات و پاسخهای مشتریان را مطالعه نمایید. در این میان نظرات فیک عموما قابل تشخیص بوده و از روی الگوی نگارش ثابت یا غلطهای مختلف نگارشی قابل تشخیص هستند. از طرف دیگر همیشه به قیمت محصول مد نظر خود دقت کرده و آن را با سایر محصولات مشابه مقایسه کنید. برای مثال اگر قیمت یک کارت گرافیک انویدیا RTX 4090 در فروشگاهی کمتر از 20 میلیون است، احتمالا باید خود را برای یک کلاهبرداری بزرگ آماده کنید!
در هر صورت این شمایید که انتخاب میکنید قطعات کامپیوترتان را نو یا دست دوم خریداری کنید و کدام فروشگاه را برای خرید خود انتخاب نمایید. بنابراین با رعایت نکات گفتهشده سعی کنید حداکثر بهره را از بازار قطعات کارکرده ببرید.