احتمال برخورد سیارک با کره زمین و انقراض دستهجمعی موجودات مختلف کاملا جدی است. به همینخاطر دانشمندان به پالس های پرتو ایکس برای مقابله با سیارک های تهدید کننده زمین رو آوردهاند.
کره زمین و سیارک ها رابطه چندان خوبی با همدیگر ندارند. میلیونها سال پیش برخورد یک سیارک مرگبار باعث شد که دایناسورها پس از ۱۶۵ میلیون سال حضور در زمین منقرض شوند. چنین اتفاقی ممکن است بار دیگر نیز تکرار شده و اینبار تمدن انسان ها برای همیشه نابود گردد. به همینخاطر دانشمندان ایده پالس های پرتو ایکس را برای مقابله با سیارک مطرح کردهاند.
پالس های پرتو ایکس میتوانند با سیارک ها مقابله کرده و انسان را نجات دهند
سیاره مشتری با گرانش بسیار قوی خود بسیاری از اجرام فضایی سرگردان را جذب میکند. هرچند برخی از آنها نیز ممکن است از مدار مشتری گذشته و به سمت زمین روانه شوند. گاهی هم ممکن است یک اتفاق عجیب در فضا باعث شود سیارکی از مدار اصلی خود خارج شده و زمین را هدف قرار دهد. همین احتمالات باعث شده که دانشمندان همیشه نگران باشند و یک برنامه خاص را به نظارت بر سیارک های مرگبار اختصاص دهند.
سوال مهم اینجاست که اگر یک سیارک مرگبار در حال حرکت بهسمت زمین باشد، انسان چه اقداماتی میتواند انجام دهد؟ یکی از راه های پیشنهاد شده برای مقابله با سیارک های خطرناک استفاده از پالس های پرتو ایکس است. هرچند که در سال ۲۰۲۱ ناسا راهحل دیگری را آزمایش کرد. در آن زمان ماموریت دارت انجام شد تا یک فضاپیمای کوچک به سیارک دیمورفوس کوبیده شود. هدف از اینکار خارج کردن سیارک از مسیر اصلی خود بود.
ماموریت ناسا موفقیتآمیز بود؛ اما بسیاری از دانشمندان هنوز در رابطه با بهترین روش نابودی سیارک ها تردید دارند. همین نیز باعث شده که دانشمندان حاضر در آزمایشگاه ملی سندیا آمریکا گزینه استفاده از پالس های پرتو ایکس برای مقابله با سیارک های خطرناک را بررسی کنند. دانشمندان اینکار را با هدف قرار دادن دو سیارک ریز مصنوعی در محیط خلاء انجام دادند.
سیارک های موردنظر تنها ۱۲ میلیمتر عرض داشتند. طبیعتا اگر سیارکی با این ابعاد بهسمت کره زمین بیایید، تا پیش از رسیدن به سطح زمین کاملا میسوزد و خطری برای ما نخواهد داشت. گرچه موفقیتآمیز بودن روش جدید نشان داد که میتوان با پالس های پرتو ایکس دو مورد از رایجترین عناصر موجود در سیارک ها را بخار کرد. با اینکار سرعت و مسیر حرکتی سیارک دچار تغییر میشود.
در واقع دانشمندان معتقد هستند که پالس های پرتو ایکس در مقیاس بزرگ نیز میتواند کارساز باشد. در نتیجه یک سیارک نابودگر بهجای برخورد مستقیم با کره زمین با فاصله اندکی از کنار ما رد خواهد شد.بهباور دانشمندان دیر یا زد یک سیارک مرگبار روانه کره زمین خواهد شد و اگر نتوانیم راهکاری عملی پیدا کنیم، انسانها نابود میشوند.
در فیلمهای هالیوودی همیشه پیشنهاد منفجر کردن سیارک از طریق موشکهای اتمی مطرح میشود؛ اما چنین راهکاری میتواند بسیار خطرناک باشد. در نتیجه بهتر است که مسیر حرکتی سیارک را تغییر دهیم. بررسی دنبالهدارها میتواند راهحل سادهتری را در اختیار ما قرار دهد. وقتی نور خورشید به یخهای یک دنبالهدار میتابد، بخشی از یخ به گاز تبدیل شده و بهصورت دنباله شکل میگیرد.
خروج گاز باعث وارد شدن نیرو به دنبالهدار میشود و مسیر حرکتی آن را تغییر میدهد. اگر ما نیز بتوانیم همینکار را با یک سیارک انجام دهیم، امکان تغییر مسیر آن وجود دارد. هرچند طبیعتا تبدیل سنگ به گاز بسیار سختتر از تبدیل یخ به گاز است. پیشتر برخی دانشمندان استفاده از لیزر را برای اینکار پیشنهاد کرده بودند. گرچه پالس های پرتو ایکس میتوانند انرژی بیشتری را برای مقابله با سیارک منتقل کنند.
دانشمندان برای آزمایش طرح جدید خود از بزرگترین دستگاه تولید پالس جهان بهنام ماشین زی استفاده کردند. در طول آزمایش امواج ضربهای در گاز آرگون ایجاد شد تا یک پالس پرتو ایکس ۱.۵ مگاژولی بهسمت سیارک های کوچک روانه شود. یکی از این سیارکها از کوارتز ساخته شده بود و دیگری عمدتا شامل سیلیس آمورف بود. پالس پرتو ایکس توانست انرژی کافی را برای ایجاد ابری از بخار در هر دو ایجاد کند.
همچنین با وجود تفاوت دو سیارک، هر دو با سرعت تقریبا یکسان (۶۹.۵ متر بر ثانیه و ۷۰.۳ متر بر ثانیه) منحرف شدند. چیزی که فراتر از تصورات دانشمندان بود. شاید در نگاه اول منحرف کردن سیارک هایی با عرض ۱۲ میلیمتر چندان دستاورد مهمی محسوب نشود؛ اما باید بدانید که بهراحتی میتوان از این روش برای هدف قرار دادن تهدیدات بزرگتر نیز استفاده کرد.
دانشمندان پیشبینی میکنند که میتوان از پالس های پرتو ایکس برای مقابله با سیارک هایی تا عرض ۴ کیلومتر نیز استفاده کرد. البته سیارکی که دایناسورها را نابود کرد بین ۱۰ تا ۱۵ کیلومتر عرض داشت؛ اما یک سیارک ۴ کیلومتری نیز میتواند برای نابودی میلیونها انسان کافی باشد. هرچند یک مشکل مهم در برابر این روش وجود دارد.
ناسا برای آزمایش دارت دیمورفوس را انتخاب کرد. چراکه هم به زمین نزدیک بود و هم در مداری مشخص حرکت میکرد. به همینخاطر دانشمندان بهراحتی هرگونه تغییر در مدار آن را تشخیص میدادند. گرچه تعداد سیارک هایی که در نزدیکی کره زمین قرار داشته و مدار کاملا مشخصی دارند چندان زیاد نیست. قطعا هدف قرار دادن سیارکی که به دور خورشید میچرخد نیز نمیتواند گزینه ایدهآلی باشد.
اگر در نهایت دانشمندان پالس های پرتو ایکس را بهعنوان بهترین روش برای مقابله با سیارک های خطرناک انتخاب کنند، قطعا باید آن را در مقیاس بزرگ آزمایش کرد. بدیهی است که نمیتوان سرنوشت کره زمین را به روشی گره زد که هنوز روی یک سیارک غولپیکر آزمایش نشده است. همچنین یک محدودیت دیگر نیز وجود دارد.
وقتی یک ماهواره یا فضاپیما را به سیارکی میکوبیم، میتوان با توجه به جرم فضاپیما نیروی منتقل شده را محاسبه کرد. گرچه محاسبه نیروی منتقل شده در نتیجه یک موج ضربهای کار سادهای نیست. در نهایت بهنظر میرسد که دولتها باید پیش از آنکه دیر شود بودجهای را برای آزمایش روشهای مختلف مقابله با سیارک در فضا اختصاص دهند. چراکه هر لحظه ممکن است برخوردی در خارج از منظومه شمسی رخ داده و سیارکی را روانه زمین کند.