اگر گرمایش جهانی بهشدت ادامه یابد و یخ های قطب جنوب ذوب شوند، فاجعهای بزرگ رقم خواهد خورد و آيندهای تاریک سرتاسر کره زمین را فرا میگیرد. ابعاد این فاجعه آنقدر وحشتناک است که حتی تصور آن لرزه بر تن میاندازد.
این روزها مرتب کارشناسان مختلف هشدار میدهند که گرمایش جهانی در حال افزایش است و امکان دارد در آيندهای نزدیک به فاجعهای بزرگ منجر شود. آنها همچنین نسبت به آب شدن یخ های موجود در قاره جنوبگان هشدار میدهند. حالا بیایید تصور کنیم این اتفاق رخ داده است. اگر یخ های قطب جنوب ذوب شوند، چه سرنوشتی در انتظار انسان خواهد بود؟ متاسفانه عواقب چنین اتفاقی بسیار فراتر از تصورات افراد است.
اگر یخ های قطب جنوب ذوب شوند، فاجعهای باورنکردنی رخ میدهد
ما جنوبگان را بهعنوان قارهای که کل قطب جنوب کره زمین را فراگرفته میشناسیم. اگرچه در نقشههای جغرافیایی توجه چندانی به این قسمت نمیشود، اما جالب است بدانید که قطب جنوب ۴۰ درصد از کل اروپا بزرگتر است. تقریبا کل این منطقه با یخ پوشیده شده و تنها میتوان نهنگ، فک، پنگوئن و تعدادی دانشمند عجیب را مشاهده کرد. البته با توجه به کشف پایگاه نظامی اتمی مخفی آمریکا در زیر یخهای قطب شمال، وجود چند پایگاه نظامی نیز چندان دور از انتظار نیست.
در قاره جنوبگان میتوان یک یخچال طبیعی غولپیکر با عرض ۱۲۰ کیلومتر را نیز مشاهده کرد. دانشمندان نام روز رستاخیز را برای آن انتخاب کردهاند. چراکه اگر روزی ذوب شود، فاجعهای بزرگ برای ساکنین کره زمین رقم خواهد خورد. در حال حاضر یخچال روز رستاخیز با سرعت عجیبی در حال ذوب شدن است و سبب میشود که هر ساله ۵۰ میلیارد تن آب وارد اقیانوس شود.
برخی از دانشمندان پیشبینی میکنند که با ادامه بحران گرمایش جهانی این یخچال در طول چند صد سال ذوب خواهد شد. گرچه برخی از دانشمندان نیز آیندهای ترسناک را برای انسان تصور میکنند که در طول چند دهه رخ خواهد داد. طبیعتا ما نمیتوانیم تا آن زمان منتظر بمانیم، پس یک حالت فرضی را تصور میکنیم. اگر یخ های قطب جنوب ذوب شود، چه فاجعه بزرگی در انتظار بشریت خواهد بود؟
عظمت قطب جنوب پیش از ذوب شدن یخ های آن
در ابتدا بد نیست کمی در رابطه با قاره جنوبگان صحبت کنیم. در قطب جنوب صفحات یخی بزرگی وجود دارند که منطقهای بالغ بر ۱۴ میلیون کیلومتر مربع را پوشش میدهند. قطر لایه یخی ایجاد شده در این منطقه بهطور متوسط ۲ کیلومتر است. برای مقایسه باید گفت که قطب جنوب ۱.۵ برابر آمریکا وسعت دارد. اینجاست که میتوان حجم وحشتناک یخ موجود در قطب جنوب را متوجه شد.
اگر روزی یخ های قطب جنوب که (۲۵ میلیون کیلومتر مکعب) ذوب شوند، اتفاق خوبی برای کره زمین رخ نخواهد داد. چراکه ۹۰ درصد از کل یخ کره زمین در این منطقه جمع شده است و ۶۰ درصد از کل آب شیرین جهان را در اختیار دارد. همچنین برخلاف قطب شمال که صفحات یخی روی آب شناور هستند، زیر یخ های قطب جنوب لایههای مختلف خاک و سنگ قرار دارند.
جالب اینجاست که ۱.۵ میلیون کیلومتر مکعب از اقیانوس نیز زیر این یخ ها قرار دارد. پس اگر روزی کل یخ های قطب جنوب ذوب شوند، میزان افزایش سطح آب اقیانوسها باورکردنی نخواهد بود.
آب شدن یخچال روز رستاخیر
بیایید مرحله به مرحله پیش برویم. یخچال روز رستاخیز ناگهان ذوب میشود و آب ناشی از آن وارد اقیانوس جنوبی میگردد. سپس آب وارد اقیانوس هند شده و از طریق آن به اقیانوسهای اطلس و آرام راه پیدا میکند. این اتفاق باعث میشود که سطح آب در سرتاسر جهان ۶۰ سانتیمتر افزایش یابد. خیابانهای شهرهای ساحلی پر از آب میشوند و تازه انسانها آغاز یک فاجعه را احساس میکنند.
زیر یخچال رستاخیز یک رودخانه بزرگ قرار دارد که با سرعت بالایی حرکت میکند. این رودخانه بهخاطر انرژی گرمایشی اعماق زمین ایجاد شده است. ذوب شدن تدریجی یخچال باعث میشود که رودخانه همیشه جریان داشته باشد. به همینخاطر وقتی کل یخچال ذوب شود، زنجیرهای از واکنشهای مختلف آغاز خواهد شد و بخشهای دیگر قطب جنوب نیز در مسیر نابودی قرار میگیرند.
آزاد شدن ویروسها و میکروبهای باستانی
اگر یخ های قطب جنوب ذوب شوند، ویروسها و میکروبهای باستانی که برای هزاران و یا حتی میلیونها سال زیر یخ گیر افتاده بودند آزاد خواهند شد. در نتیجه بیماریهای ناشناخته در سرتاسر جهان پدیدار میگردند. سیستم ایمنی بدن انسان هیچ شناختی از این عوامل بیماریزا ندارد. به همینخاطر از نمیتوانیم بهصورت طبیعی با آنها مقابله کنیم. در چنین شرایطی بیماریها بهشدت و با سرعتی عجیب گسترش پیدا میکنند.
تجربه همهگیری ویروس کرونا نشان داده است که وضعیت ممکن است تا چه میزان وخیم شود. با این تفاوت که اگر یخ های قطب جنوب ذوب شوند، ما فقط با یک مشکل مواجه نخواهیم بود.
تغییر سطح آب و بحران غذایی
پس از آب شدن یخچال روز رستاخیر یخچالهای اطراف آن نیز شروع به ذوب شدن میکنند. این اتفاق باعث میشود که سطح آب اقیانوسها تا ۲.۵ متر افزایش یابد. شهرهای شرق آمریکا مملو از آب میشوند و زندگی میلیونها انسان مختل خواهد شد. جالب است بدانید که شهرهای نزدیک قطب جنوب چندان در خطر نیستند. چراکه سطح آب در اطراف قطب جنوب کاهش پیدا میکند. چطور چنین چیزی ممکن است؟
لایههای یخی قاره جنوبگان فوقالعاده عظیم هستند و وزن آنها به ۲۴ میلیارد مگاتن میرسد. به همینخاطر این یخها نیز نیروی گرانشی خاص خود را به آبهای اطراف وارد میکنند و باعث میشوند که سطح آب در اطراف بالا بیاید. گرچه اگر روزی یخ های قطب جنوب آب شوند، فشار گرانشی نیز برداشته خواهد شد. پس سطح آب در کل جهان بالا رفته و در اطراف قطب جنوب کاهش پیدا میکند.
با ادامه یافتن روند آب شدن یخچالهای قطبی سطح آب دریاها تا ۴ متر افزایش مییابد. این اتفاق سبب میشود که سیل شهرهای مهم ساحلی جهان را کاملا در بر گیرد. آب شور وارد مزارع شده و محصولات کشاورزی را نابود میکنند. شور شدن رودخانهها و رودها باعث میشود که حتی آبهای بخشهای غیرساحلی جهان برای کشاورزی مناسب نباشند. در نتیجه یک قحطی شدید در جهان آغاز میشود.
در چنین شرایطی از آبهای زیرزمینی نیز نمیتوان استفاده کرد. چراکه آنها نیز شور شودهاند. بدتر از همه اینجاست که مسئله فقط شوری آب نیست. اگر یخ های قطب جنوب ذوب شوند، تعداد زیادی ویروس و باکتری باستانی وارد آبهای زیرزمینی و رودخانههای ما میشوند. کنترل چنین فاجعهای از دست دولتهای کوچک و متوسط بر نمیآید.
بحران شدید در سرتاسر کره زمین
البته این تمام ماجرا نیست. اگر یخ های قطب جنوب ذوب شوند، جریانهای اقیانوسی نیز تحتتاثیر قرار میگیرند. تا پیش از بروز فاجعه آبهای کره زمین بر اساس نظم خاصی حرکت میکردند. همین حرکت نیز باعث میشد که گرما و مواد مغذی بهصورت مناسب در نقاط مختلف جهان تقسیم شوند. روندی که برای حفظ زندگی جانداران دریایی ضروری است.
دانشمندان در رابطه با آنچه پس از این اتفاق رخ میدهد اختلافنظر دارند. برخی احتمال بروز عصر یخبندان را مطرح میکنند و برخی بر این باور هستند که ممکن است کره زمین گرمتر شده و چرخه حیات دریایی بهصورت کامل نابود شود. چراکه یخ های قطب جنوب جلوی جذب بخش قابل توجهی از نور خورشید را میگیرند و اگر ذوب شوند، ما گرمای بیشتری دریافت خواهیم کرد.
همچنین اضافه شدن لایهای از آب شیرین به آبهای اقیانوس باعث میشود که آنها عملکرد خوبی در دفع دیاکسید کربن نداشته باشند. همین نیز مشکل گرمایش جهانی را دوچندان میکند. گرمایش جهانی سبب میشود که سرعت ذوب شدن یخ ها افزایش پیدا کند و شاهد اضافه شدن حجم وحشتناکی از آب شیرین به اقیانوسها باشیم.
وقتی کل یخ های قاره جنوبگان ذوب شود، سطح آب دریاها ۷۰ متر افزایش خواهد یافت. حدود ۴۰ درصد از جمعیت کره زمین یعنی بیشتر از ۳ میلیارد نفر در نزدیکی خطوط ساحلی زندگی میکنند. در نتیجه اکثر این افراد غرق خواهند شد. بخشهای عظیمی از آمریکا کاملا زیر آب رفته است. لندن، پاریس، ونیز و بسیاری از شهرهای معروف جهان دیگر وجود خارجی نخواهند داشت. همچنین مردم مجبور میشوند بالای برجها ۲۴ طبقه رفته تا از سیل شدید جان سالم بهدر برند.
اگر یخ های قطب جنوب ذوب شوند، کلیه دولتهای جهان دچار بحران و وحشت خواهند شد. آنها میدانند که مردم حاضر در شهرهای ساحلی جان خود را از دست دادهاند و برای افراد کمی هم که در بالای برجهای غولپیکر هستند هلیکوپتر کافی وجود ندارد. در این مرحله دولتها متوجه میشوند که بخش عظیمی از زیرساختهای کشورها از بین رفتهاند و آب شیرین کافی برای مصرف انسانها وجود ندارد.
همچنین بر کسی پوشیده نیست که محصولات کشاورزی و در نتیجه مواد غذایی بسیار کمیاب خواهند شد. طبیعتا در چنین شرایطی برخی کشورها بیشتر آسیب خواهند دید. مثلا بنگلادش با ۱۶۰ میلیون نفر جمعیت بهطور کامل زیر آب میرود. از آنجایی که مناطق مختلفی آسیب دیدهاید یک بحران ژئوپولیتیک جهانی ایجاد میشود. کشورها سعی میکنند ذخایر خود را برای شهروندانشان نگه دارد و همین نیز احتمالا به جنگهای گسترده و شدید منجر خواهد شد. در واقع کشوری که در شرف نابودی قرار گرفته چیزی برای از دست دادن ندارد و تلاش میکند هر طور شده نجات یابد.
ملاقات با زمین جدید در صورت ذوب شدن یخ های قطب جنوب
گرچه این پایان ماجرا نیست. پس از ذوب شدن تمام یخ های قطب جنوب نوبت به زمین یخزده یا همان لایه منجمد خاک میرسد. این لایه برای ۴۰ هزار سال زیر یخ قرار داشته و حالا آزاد شده است. ذوب شدن لایه منجمد خاک باعث میشود که دیاکسید کربن و متان گرفتار شده در این لایهها آزاد شود و دمای کره زمین بین ۵ تا ۱۰ درجه افزایش یابد.
فراموش نکنید که وقتی در حال حاضر از گرمایش جهانی صحبت میکنیم منظور افزایش ۱.۵ تا ۲ درجهای دما است. حالا تصور کنید که افزایش ۱۰ درجهای چه فاجعه بزرگی را آغاز خواهد کرد. بسیاری از کشورهای جهان غیرقابل سکونت خواهند شد و یک مهاجرت دستهجمعی بهسمت کانادا، آلاسکا و قطبها آغاز میشود. چراکه این مناطق شبیه کشورهای استوایی خواهند شد.
بهطور خلاصه میتوان گفت که اگر یخ های قطب جنوب ذوب شوند، مشکلات شدید بعدی باعث خواهند شد که اکثر جمعیت کره زمین نابود گردد. در این حالت شاید حدکثر ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون نفر از جمعیت ۸ میلیارد نفری فعلی زنده بمانند.