دبیر شورای عالی فضای مجازی در یک گفتگوی تلویزیونی از مذاکره با برخی از پلتفرم های خارجی برای حضور در ایران و رفع فیلترینگ آنها خبر داده است.
در شرایطی که محدودیتهای اینترنتی همچنان بخش بزرگی از زندگی دیجیتال مردم ایران را تحت تأثیر قرار داده، خبرهایی از تلاش دولت برای مذاکره با پلتفرم های خارجی به گوش میرسد. محمدامین آقامیری، دبیر شورای عالی فضای مجازی در گفتوگویی با صداوسیما تأیید کرد که مذاکراتی بین دستگاههای اجرایی ایران و برخی سکوهای بینالمللی در جریان است و تعدادی از این پلتفرمها شروط ایران را پذیرفتهاند. با این حال، او از افشای جزئیات بیشتر، از جمله نام این پلتفرمها یا محتوای توافقات، خودداری کرد.
مذاکره با پلتفرم های خارجی در سایه
ایران طی سالهای گذشته با اعمال فیلترینگ گسترده، دسترسی کاربران به بسیاری از پلتفرمهای جهانی را محدود کرده است. این محدودیتها نهتنها تجربه کاربران را تحت تأثیر قرار داده، بلکه کسبوکارهای آنلاین را با چالشهای جدی مواجه کرده است. بر اساس گزارشها، ترافیک بینالمللی اینترنت در ایران تا ۷۰ درصد کاهش یافته و این موضوع، کاهش درآمد قابلتوجهی را برای فعالان اقتصاد دیجیتال به همراه داشته است.
حالا، مذاکرات با پلتفرمهای خارجی میتواند نشانهای از تغییر رویکرد باشد، اما نبود شفافیت در این فرایند، تردیدهایی را میان کارشناسان و کاربران ایجاد کرده است.
آقامیری در این گفتوگو توضیح داد که مذاکرات همچنان ادامه دارد، اما از ارائه اطلاعات تکمیلی درباره ابعاد این گفتوگوها خودداری کرد. این موضوع، گمانهزنیهایی را درباره احتمال حضور محدود و مشروط برخی پلتفرمها در ایران به وجود آورده است.
دبیر شورای عالی فضای مجازی در بخش دیگری از اظهارات خود به موضوع فیلترینگ پرداخت و درباره عدم انتشار متن مصوبات مرتبط با رفع محدودیتها گفت: «موارد مصوبه عمدتا به دستگاهها مربوط بود و جنبه عمومی نداشت؛ به همین دلیل به آنها ابلاغ شده تا اقدامات لازم را انجام دهند.»
این توضیحات، نهتنها ابهامات موجود را برطرف نکرده، بلکه انتقادهایی را از سوی کارشناسان برانگیخته که معتقدند چنین رویکردی با حقوق کاربران همخوانی ندارد. آنها هشدار میدهند که بدون شفافیت در سیاستگذاریها، نمیتوان انتظار تحول جدی در وضعیت دسترسی به اینترنت را داشت.
آقامیری همچنین به اهمیت هوش مصنوعی بهعنوان یک اولویت ملی اشاره کرد و تأکید داشت که به جای تمرکز بر تدوین اسناد راهبردی، باید به سمت اقدامات عملی حرکت کرد. او از حمایت مجموعههایی مانند معاونت علمی ریاستجمهوری، وزارت ارتباطات و سازمان ملی هوش مصنوعی از پروژههای مرتبط خبر داد.
با این حال، کارشناسان معتقدند که نبود یک برنامه مشخص و سرمایهگذاری ناکافی، ایران را از رقابت جهانی در این حوزه عقب نگه داشته است. در حالی که کشورهای منطقه با شتاب در حال توسعه زیرساختهای هوش مصنوعی هستند، سهم ایران از این بازار جهانی همچنان ناچیز گزارش میشود.
آیندهای نامعلوم برای اقتصاد دیجیتال
مذاکرات با پلتفرمهای خارجی در حالی دنبال میشود که بیش از ۸۰ درصد کسبوکارهای آنلاین ایرانی به اینترنت و شبکههای اجتماعی وابستهاند. نتیجه این گفتوگوها میتواند نقشی تعیینکننده در سرنوشت اقتصاد دیجیتال کشور ایفا کند. اما کارشناسان تأکید دارند که بدون بازنگری اساسی در سیاستهای محدودکننده، حتی حضور احتمالی برخی پلتفرمها نمیتواند مشکلات ریشهای مانند فیلترینگ را حل کند.
در پایان، به نظر میرسد که تا روشن شدن سیاستهای کلی و شفافیت در تصمیمگیریها، چشمانداز دسترسی آزاد کاربران و بهبود شرایط کسبوکارهای دیجیتال در ایران همچنان مبهم باقی بماند. مذاکرات فعلی شاید گامی رو به جلو باشد، اما بدون تغییر در رویکردهای کلان، این گامها به نتیجهای ملموس منجر نخواهد شد.
- پلتفرم های خارجی آماده مذاکره برای حضور در ایران هستند
- تماس ویدیویی ماهوارهای با موبایل هم انجام شد؛ خداحافظی با فیلترینگ در تمام ابعاد
- آذری جهرمی: احتمال رفع فیلتر یوتیوب و تلگرام تا قبل از عید وجود دارد
- آمار شوکه کننده مرکز پژوهشهای مجلس از میزان استفاده فیلترشکن در ایران
- تلگرام و اینستاگرام بهزودی رفع فیلتر میشوند