پارس نوآ سدان جدید پارسخودرو در برابر دو رقیب داخلی یعنی تارا ایرانخودرو و شاهین سایپا قرار گرفته است. در این مقایسه جامع، طراحی، مشخصات فنی، امکانات رفاهی و ایمنی، تجربه رانندگی و ارزش خرید هر سه خودرو را بررسی کردهایم تا بهترین انتخاب را برای خودروی بعدیتان بشناسید.
پارس نوآ، سدان جدید پارسخودرو، به تازگی رونمایی شده و چشمها را به خود خیره کرده است. آیا این تازهوارد میتواند در میدان رقابت خودروهای داخلی، رقبایی چون تارا ایرانخودرو و شاهین سایپا را به چالش بکشد؟ در این مقاله به مقایسه خودروهای داخلی پارس نوآ، تارا و شاهین میپردازیم تا ببینیم هر یک چه ویژگیهایی دارند و کدام گزینه ارزش خرید بیشتری برای مشتریان خواهد داشت.
مقدمه؛ ورود رقیب تازهنفس به میدان رقابت داخلی
صنعت خودروی ایران در سالهای اخیر شاهد عرضه سدانهای ملی متعددی بوده است. اکنون پارس نوآ به عنوان جدیدترین سدان پارسخودرو معرفی شده و در کنار محصولاتی مانند تارا ایرانخودرو و شاهین سایپا قرار گرفته است. هر سه خودرو در کلاس سدانهای جمعوجور اقتصادی قرار دارند و با تکیه بر پلتفرمها و فناوریهای بومیسازیشده تولید میشوند. در این بخش قصد داریم تصویری کلی از شرایط این رقابت ترسیم کنیم. پارس نوآ به عنوان جانشین ال 90 ایرانی (پروژه P90) معرفی شده و امید دارد خاطره موفقیت تندر 90 را زنده کند.
از سوی دیگر، تارا محصول مشارکتی ایرانخودرو با پژو است که بر پایه پلتفرم پژو 301 توسعه یافته و به عنوان جدیدترین سدان ملی این شرکت شناخته میشود. همچنین شاهین سایپا که چند سالی از حضور آن در بازار میگذرد، اولین تلاش جدی سایپا برای تولید یک سدان بروز با برند داخلی بوده است. مقایسه خودروهای داخلی یادشده از نظر طراحی، مشخصات فنی، امکانات و سایر جوانب میتواند دید روشنی به خریداران بدهد. در ادامه، ضمن معرفی ویژگیهای هر خودرو، نقاط قوت و ضعف آنها را در برابر یکدیگر بررسی خواهیم کرد.
جدول مقایسه پارس نوآ با ایران خودرو تارا و سایپا شاهین
ویژگی | پارس نوآ | تارا ایرانخودرو | شاهین سایپا |
پیشرانه | 1.6 لیتری ME16 | 1.6 لیتری TU5P | 1.5 لیتری M15TC (توربو) / ME16 جدید |
قدرت (اسببخار) | 115 | 113 | 110 (توربو) / 115 (جدید) |
گشتاور (نیوتنمتر) | 147 | 144 | 178 (توربو) / 147 (ME16) |
گیربکس | 5 سرعته دستی (فعلاً) | 5 دستی / 6 اتومات | 5 دستی / CVT |
ترمزها | جلو دیسکی، عقب کاسهای | ۴ چرخ دیسکی (تیپ جدید) | جلو دیسکی، عقب کاسهای / دیسکی در پلاس |
سیستم ESC | دارد | ندارد (فعلاً) | دارد (در مدل پلاس) |
فرمان برقی | دارد | دارد (مدلهای جدید) | فقط در برخی تیپها |
سنسور نور/باران | دارد (برخی تیپها) | دارد | دارد (در مدلهای جدید) |
تهویه مطبوع | دیجیتال | دیجیتال | دیجیتال |
نوع فرمان | برقی | برقی / هیدرولیک | هیدرولیک |
نمایشگر لمسی | دارد | دارد | دارد |
کروز کنترل | ندارد | دارد (اتومات) | دارد (در نسخه CVT) |
ورود بدون کلید / استارت دکمهای | ندارد (فعلاً) | ندارد | دارد (شاهین G و پلاس) |
ایربگ | ۲ عدد | ۲ عدد | ۲ عدد |
مصرف سوخت ترکیبی (L/100km) | حدود ۶.۸ | حدود ۷.۱ | ۷.۵ (توربو) / کمتر در ME16 |
حجم صندوق عقب (لیتر) | ۵۱۰ | ۶۴۰ | ۴۲۰ |
شتاب صفر تا صد (ثانیه) | حدود ۱۲ | حدود ۱۲ | ۱۲ (توربو) / کندتر در ME16 |
قیمت حدودی بازار (1403) | نامشخص (احتمالاً ۵۰۰-۶۰۰) | ۵۵۰-۷۰۰ میلیون | ۴۵۰-۶۰۰ میلیون |
طراحی و ابعاد
طراحی و ابعاد پارس نوآ
در بخش طراحی ظاهری، هر سه خودرو رویکردهای متفاوتی را پیش گرفتهاند. پارس نوآ به عنوان خودرویی که روی پلتفرم قدیمی تندر 90 بنا شده، طراحی نسبتاً محافظهکارانهای دارد. تلاش شده است چهره این سدان با بازطراحی چراغها و سپرها مدرنتر از گذشته جلوه کند، اما فرم کلی بدنه همچنان یادآور خطوط ساده و کاربردی لوگان نسل اول است. نمای جلوی پارس نوآ دارای چراغهای نسبتاً بزرگ و کشیده با گرافیک داخلی جدید بوده و جلوپنجرهای ساده با نشان پارسخودرو در وسط دارد. در نمای عقب نیز چراغها با طرحی متفاوت از تندر 90 اصلی طراحی شدهاند و یک نوار کرومی میان آنها دیده میشود. به طور کلی، طراحی پارس نوآ هرچند بهبودهایی نسبت به گذشته دارد، اما در مقایسه با رقبا کمی محتاطانه به نظر میرسد و ممکن است کمتر هیجانانگیز باشد.
طراحی و ابعاد تارا
در مقابل، تارا ایرانخودرو از یک پلتفرم بهروزتر بهره میبرد و زبان طراحی آن مدرنتر است. تارا که در اصل فیسلیفت پژو 301 محسوب میشود، ظاهر متعادلی دارد. در نمای جلو، چراغهای تارا حالتی اخمآلود و کشیده داشته و جلوپنجره مشبک آن با لوگوی ایرانخودرو تزئین شده است. خطوط روی کاپوت و بدنه، حجمدهی خوبی به خودرو بخشیدهاند و هماهنگ با یک سدان خانوادگی روز طراحی شدهاند. نمای عقب تارا با چراغهای نسبتاً بزرگ و اتصالدهنده کرومی میان آنها، سادگی و در عین حال مقبولیت را نشان میدهد. هرچند برخی ممکن است طراحی تارا را نسبتا ساده بدانند، اما در مجموع به عنوان یک خودروی داخلی، جلوهای بهروزتر از پارس نوآ دارد و زبان طراحی آن بین مشتریان جوان نیز قابل قبول است.
طراحی و ابعاد شاهین
شاهین سایپا اما مسیر متفاوتی در طراحی پیموده است. شاهین حاصل پروژه SP100 سایپا است و چهرهای نسبتاً اسپرتتر در بین این سه خودرو دارد. در نمای جلوی شاهین، جلوپنجره ششضلعی بزرگ با حاشیه کرومی به چشم میخورد که لوگوی سایپا در میان آن قرار گرفته است. چراغهای جلو فرم تهاجمیتری دارند و سپر جلو با ورودیهای هوای بزرگ، حس پویایی را القا میکند. در نمای جانبی، خط شانه نسبتاً بالایی کشیده شده و سقف شیب ملایمی به صندوق عقب دارد که نمایی پویا ایجاد کرده است. قسمت عقب شاهین نیز با چراغهای افقی متصل به یک نوار مشکی (در نسخههای جدیدتر) و طراحی نسبتاً ساده سپر، ترکیبی از سادگی و مدرن بودن را ارائه میدهد. ارتفاع شاهین کمی بیشتر به نظر میرسد و این امر همراه با بدنه کشیده آن، فضای داخلی جادارتری را نیز نوید میدهد.
جمع بندی بخش طراحی و ابعاد
از نظر ابعاد کلی، این سه سدان در یک کلاس قرار میگیرند اما تفاوتهای جزئی دارند. پارس نوآ به واسطه پلتفرم تندر 90، کمی کوتاهتر و باریکتر است. طول پارس نوآ در حدود ۴۴۰۰ میلیمتر تخمین زده میشود و عرض آن کمی کمتر از ۱۷۵۰ میلیمتر است. ارتفاع نسبتا بلند بدنه (حدود ۱۵۲۰ میلیمتر) و سقف صاف، فضای سر خوبی برای سرنشینان فراهم میکند که میراث تندر 90 محسوب میشود. تارا ایرانخودرو دارای طول ۴۵۰۵ میلیمتر، عرض حدود ۱۷۵۰ تا ۱۷۶۸ میلیمتر و ارتفاع ۱۴۶۶ میلیمتر است. بنابراین تارا از نظر طول، بزرگترین خودرو در این جمع است و ظاهری کشیدهتر دارد، در حالی که ارتفاع کمتر آن به ظاهر اسپرتتر و آیرودینامیکتر خودرو کمک کرده است. شاهین سایپا در طول نزدیک به تارا بوده و حدود ۴۴۴۶ میلیمتر طول دارد. عرض شاهین حدود ۱۷۷۱ میلیمتر و ارتفاع آن ۱۴۹۰ میلیمتر است. بنابراین شاهین پهنترین خودروی این گروه بهشمار میآید و ارتفاع آن کمی بیش از تارا است. فاصله محوری هر سه خودرو در محدوده ۲۶۵۰ میلیمتر قرار دارد (پارس نوآ حدود ۲۶۳۰، تارا ۲۶۵۲ و شاهین ۲۶۵۰ میلیمتر) که نشاندهنده فضای کابین تقریباً مشابه در بخش نشیمن است. به طور کلی، تارا با طول بیشتر و ارتفاع کمتر، استایلی کشیده و کمارتفاع دارد؛ شاهین با پهنای بیشتر و قد بلندتر، ظاهری تنومندتر و نسبتاً جوانپسند ارائه میکند؛ و پارس نوآ جمعوجورتر و قدبلندتر بوده که اولویت را به کارایی فضای داخلی داده است. هر یک از این رویکردهای طراحی و ابعاد، ممکن است برای سلیقههای متفاوت جذاب باشد.
مشخصات فنی
مشخصات فنی پارس نوآ
نگاهی به مشخصات فنی و پیشرانههای این سه سدان، شباهتها و تفاوتهای جالبی را نشان میدهد. پارس نوآ از پیشرانه ۱٫۶ لیتری تنفس طبیعی موسوم به ME16 بهره میبرد. این موتور چهار سیلندر ۱۶ سوپاپ که توسط مگاموتور سایپا توسعه یافته است، میتواند حداکثر ۱۱۵ اسببخار قدرت و حدود ۱۴۷ نیوتنمتر گشتاور تولید کند. پیشرانه ME16 در واقع بر پایه موتور EC5 گروه پژو-سیتروئن ساخته شده و از فناوریهای نسبتاً مدرنی بهره میبرد (نسبت تراکم ۱۱:۱ و استاندارد آلایندگی یورو۵). نیروی این موتور در فاز نخست تولید پارس نوآ از طریق گیربکس دستی ۵ سرعته به چرخهای جلو منتقل میشود. گفته شده است که در آینده نسخه اتوماتیک این خودرو نیز عرضه خواهد شد، اما در ابتدا پارس نوآ صرفاً با دنده دستی روانه بازار میشود. سیستم تعلیق پارس نوآ در جلو مکفرسون و در عقب از نوع میله پیچشی (TORSION BEAM) است که مشابه تندر 90 میباشد و به دوام و سادگی شهرت دارد. ترمزهای جلو دیسکی و عقب کاسهای و فرمان برقی (EPS) از دیگر ویژگیهای فنی آن هستند. به طور کلی، مشخصات فنی پارس نوآ ترکیبی از پلتفرم آزمودهشده تندر 90 و قلب تپنده بهروز ME16 است که نسبت قدرت به وزن مناسبی برای یک سدان اقتصادی ارائه میکند.
مشخصات فنی تارا
تارا ایرانخودرو نیز به یک موتور ۱٫۶ لیتری چهار سیلندر ۱۶ سوپاپ مجهز است که با کد TU5P یا EC5 شناخته میشود. این پیشرانه در حقیقت همان موتور معروف خانواده پژو TU5 است که بهینهسازی و ارتقاء یافته و اکنون در بسیاری از محصولات ایرانخودرو استفاده میشود. قدرت تولیدی تارا ۱۱۳ اسببخار و گشتاور آن حدود ۱۴۴ نیوتنمتر اعلام شده است. هرچند این ارقام کاملاً نزدیک به خروجی موتور پارس نوآ هستند، اما تفاوتهایی در منحنی عملکرد و فناوری ساخت وجود دارد. موتور TU5P دارای ۱۶ سوپاپ و پورتهای انژکتور بهبودیافته است و نسبت تراکم حدود ۱۱:۱ (مشابه ME16) دارد. مصرف سوخت این موتور اقتصادی بوده و تأمین قطعات و سرویس آن در کشور آسان است چرا که سالها در خودروهایی نظیر ۲۰۶ و ۲۰۷ و رانا به کار رفته است. تارا در نسخه دندهای از گیربکس ۵ سرعته دستی بهره میبرد که نیروی موتور را به چرخهای جلو منتقل میکند. اما یک مزیت عمده تارا، داشتن نسخه اتوماتیک کارخانهای است. ایرانخودرو تارا را با گیربکس ۶ سرعته اتوماتیک نیز عرضه کرده که از نوع AT (کلاسیک هیدرولیکی) میباشد. این گیربکس اتوماتیک که مشابه آن در دنا پلاس توربو اتوماتیک نیز به کار رفته، رانندگی در ترافیک شهری را آسانتر میکند و نقطه قوتی برای تارا در مقایسه با پارس نوآ و شاهین (که در ابتدا فقط دستی بودند) محسوب میشود. سیستم تعلیق تارا هم در جلو مکفرسون و در عقب میله پیچشی است، یعنی از این نظر تفاوتی با پارس نوآ ندارد و مشابه سایر سدانهای دیفرانسیل جلو اقتصادی عمل میکند. ترمزهای چهار چرخ تارا دیسکی (در برخی تیپهای جدید) و فرمان آن در مدلهای جدید برقی است. ترکیب موتور TU5P و وزن حدود ۱۱۵۰ کیلوگرمی تارا، شتاب صفر تا صد در محدوده حدود ۱۲ تا ۱۳ ثانیه را به همراه دارد که برای یک خودروی خانوادگی قابل قبول است هرچند چالاکترین در این جمع نیست.
مشخصات فنی شاهین
شاهین سایپا اما از نظر پیشرانه مسیر متفاوتی را طی کرده است. نسخه اولیه شاهین به یک موتور ۱٫۵ لیتری هشتسوپاپ توربوشارژ مجهز بود که با کد M15TC شناخته میشود. این موتور در واقع بر مبنای پیشرانه قدیمی سایپا (موتور تیبا/پراید) توسعه یافته و با افزودن توربوشارژر توان خروجی آن افزایش یافته است. شاهین G دندهای با همین موتور به بازار عرضه شد که قدرتی معادل ۱۱۰ اسببخار و گشتاوری در حدود ۱۶۵ تا ۱۷۸ نیوتنمتر ارائه میکرد. مزیت این پیشرانه، گشتاور بالای آن در دورهای میانی بود که شتابگیری بهتری نسبت به موتورهای تنفس طبیعی همحجم فراهم میکرد. به لطف توربو، شاهین در دورهای پایین احساس چالاکی مناسبی دارد و تستهای شتاب آن ارقامی حدود ۱۲ تا ۱۳ ثانیه برای صفر تا صد کیلومتر را نشان دادهاند که تقریبا در سطح تارا قرار میگیرد. اما نقطه ضعف این موتور توربو، فناوری قدیمی پایه آن و وابستگی به سوخت با کیفیت است. استفاده از توربوشارژ در یک موتور هشتسوپاپ با طراحی نسبتاً قدیمی، باعث حساسیت آن به حرارت و کیفیت بنزین میشود. برای عملکرد مطلوب شاهین توصیه میشود از بنزین اکتان بالا (سوپر) استفاده شود و دقت بیشتری در نگهداری (تعویض بهموقع روغن با کیفیت و سرد کردن توربو پس از رانندگی طولانی) صورت گیرد. انتقال نیرو در شاهین ابتدا توسط یک گیربکس دستی ۵ سرعته انجام میشد که مشابه گیربکس محصولات قبلی سایپا (برخی نسخههای برلیانس) بود.
خوشبختانه سایپا به نیاز بازار به خودروی اتوماتیک توجه کرد و اخیراً شاهین اتوماتیک را با یک گیربکس CVT روانه بازار کرده است. گیربکس CVT جدید در مدل شاهین پلاس اتوماتیک، رانندگی را آسانتر کرده و مصرف سوخت را تا حدی بهبود داده است. همچنین خبر مهم دیگر درباره بخش فنی شاهین این است که سایپا در نسخه بهروزرسانیشدهای به نام شاهین پلاس (مدل ۱۴۰۲ به بعد) موتور ME16 تنفس طبیعی را جایگزین موتور توربو قبلی خواهد کرد. این تغییر به معنای استفاده از همان پیشرانه ۱۱۵ اسبی (مشترک با پارس نوآ) در شاهین جدید است که مشکلات مرتبط با توربو را برطرف میکند و علاوه بر آن سیستم ESC یا کنترل پایداری الکترونیکی نیز به خودرو اضافه میشود. در مجموع، شاهین از نظر قوای محرکه مسیری متفاوت داشت؛ ابتدا با موتوری توربو اما قدیمی و پُر مصرف عرضه شد و اکنون در حال حرکت به سوی پیشرانه تنفس طبیعی مدرنتر است. از لحاظ تعلیق، شاهین هم مشابه رقبا از مکفرسون جلو و میله پیچشی عقب بهره میبرد. وزن شاهین کمی بالاتر از تارا است (حدود ۱۲۷۰ کیلوگرم در نسخه دستی)، که به دلیل تقویتهای شاسی و تجهیزات اضافه توربو بوده است. با جایگزینی موتور جدید و حذف برخی تجهیزات نظیر سانروف در مدلهای جدید، اندکی از وزن کاسته شده است. در بخش ترمز، شاهین دارای ترمزهای جلو دیسکی و عقب کاسهای در مدلهای اولیه بود و در مدلهای جدیدتر (شاهین پلاس) ترمز عقب دیسکی و سامانه کنترل پایداری به تجهیزات ایمنی آن افزوده شده است.
جمع بندی بخش مشخصات فنی
به طور خلاصه در بخش مشخصات فنی: پارس نوآ و تارا هر دو از موتور ۱٫۶ لیتری تنفس طبیعی با قدرت حدود ۱۱۵ اسببخار بهره میبرند و ساختار فنی نسبتاً ساده اما قابل اعتمادی دارند؛ شاهین با موتور توربو (۱۱۰ اسب) ارائه شد که توان خوبی داشت اما تکنولوژی قدیمی آن چالشبرانگیز بود و اکنون در حال مجهز شدن به موتور ۱۱۵ اسبی بدون توربو است. تارا و شاهین اکنون مزیت داشتن نسخه اتوماتیک را دارند، در حالی که پارس نوآ فعلاً دستی است. از نظر اعداد شتاب و سرعت، هر سه خودرو عملکردی تقریباً در یک سطح (حدود ۱۲ ثانیه صفر تا صد و حداکثر سرعت حدود ۱۸۰-۱۹۰ کیلومتر در ساعت) دارند و برای استفادههای روزمره شهری و جادهای معمولی مناسب ارزیابی میشوند.
امکانات رفاهی و ایمنی
سطح تجهیزات رفاهی و ایمنی، از جمله مواردی است که خریداران در مقایسه خودروهای داخلی بسیار به آن توجه میکنند. نگاهی به امکانات این سه سدان نشان میدهد طی سالهای اخیر پیشرفتهایی در این زمینه در خودروهای داخلی صورت گرفته، هرچند همچنان با استانداردهای جهانی فاصله دارند.
آپشن های رفاهی و ایمنی پارس نوآ
پارس نوآ به عنوان جدیدترین عضو این جمع، مزیت برخورداری از برخی تجهیزات مدرنتر نسبت به سلف خود (تندر 90) را دارد. طبق اعلام پارسخودرو، پارس نوآ مجهز به دو کیسه هوا (راننده و سرنشین جلو) است که در این کلاس استاندارد محسوب میشود. نکته مثبت، استفاده از سامانه کنترل پایداری الکترونیکی (ESC) در پارس نوآ است که برای نخستینبار در یک سدان اقتصادی پارسخودرو ارائه میشود. وجود ESC میتواند ایمنی دینامیکی خودرو را در مانورها و شرایط لغزنده افزایش دهد. همچنین سیستم پایش فشار باد تایر (TPMS) و ترمز ضدقفل (ABS) همراه با توزیع الکترونیکی نیرو (EBD) و سامانه کمکی ترمز (BA) برای پارس نوآ در نظر گرفته شده که مجموعه کاملی از سیستمهای ترمز و پایداری پایه را شکل میدهد. فرمان برقی، که در بخش فنی اشاره شد، علاوه بر راحتی در رانندگی شهری، به کاهش مصرف سوخت نیز کمک میکند. از نظر امکانات رفاهی، پارس نوآ نسبت به نسل قبل خود ارتقاء یافته است. این خودرو دارای نمایشگر لمسی چندرسانهای در تیپهای مجهز، دوربین دید عقب و حسگر پارک، چراغهای روشنایی روز (Daylight)، سنسور نور و باران (در تیپهای فول) و تهویه مطبوع دیجیتال است. احتمالاً سیستم ورود بدون کلید و استارت دکمهای نیز در لیست امکانات برخی مدلهای پارس نوآ قرار خواهد گرفت (باتوجه به روند تجهیز شاهین پلاس به این موارد). البته باید توجه داشت که پارس نوآ خودرویی اقتصادی است و نباید انتظار آپشنهای لوکس در حد خودروهای گرانقیمت داشت؛ اما در مجموع تجهیزات ایمنی و رفاهی آن گامی رو به جلو برای محصولات پارسخودرو محسوب میشود و فراتر از آن چیزی است که تندر 90 در اختیار میگذاشت.
آپشن های رفاهی و ایمنی تارا
تارا ایرانخودرو هنگام عرضه در سال ۱۴۰۰ با مجموعه امکاناتی متوسط وارد بازار شد، اما ایرانخودرو به تدریج برخی آپشنها را به تیپهای جدید آن افزود. تارا در همه تیپها دارای ۲ کیسه هوا برای راننده و سرنشین است (و در برخی گزارشها از اضافه شدن ایربگهای جانبی در تیپهای جدید حکایت شده، اگرچه نسخههای فعلی عمدتاً همان دو ایربگ را دارند). سیستمهای ترمز ABS و EBD به صورت استاندارد در تارا وجود دارد. در سال ۱۴۰۲، برای رعایت استانداردهای ۸۵گانه جدید، ایرانخودرو سنسور نور و سنسور باران را نیز به تجهیزات استاندارد تارا (مدلهای جدید) اضافه کرد. این بدان معناست که تارا اکنون دارای چراغهای خودکار (روشن و خاموش شدن اتوماتیک با توجه به نور محیط) و برفپاککن خودکار است. فرمان تارا در نسخههای اولیه هیدرولیک بود ولی در مدلهای جدید (مانند تارا V4) به فرمان برقی ارتقا یافته که عملکرد نرمتر و مصرف کمتر را به همراه دارد. از نظر امکانات رفاهی، تارا نسبت به محصولات قدیمی ایرانخودرو پیشرفت محسوسی داشته است. مدلهای اولیه تارا با سیستم تهویه دیجیتال (اتوما틱)، نمایشگر اطلاعات سفر ساده و امکاناتی چون بلوتوث، USB و … عرضه شدند.
در تیپهای جدیدتر مانند تارا V4، یک نمایشگر لمسی ۷ اینچ به کنسول میانی اضافه شده که سیستم مالتیمدیای خودرو را تشکیل میدهد و مجهز به نویگیشن، دوربین عقب و قابلیت اتصال تلفن هوشمند است. کروز کنترل و محدودکننده سرعت نیز از جمله امکانات نسخههای اتوماتیک تارا است که برای رانندگی راحت در بزرگراه مفید هستند. تارا همچنین در تیپهای فول دارای دکمههای کنترل سیستم صوتی روی فرمان، صندلی راننده برقی در نسخه اتوماتیک، سنسور پارک عقب و آینههای جانبی برقی راهنمادار است. با این حال، برخی امکانات پیشرفتهتر نظیر ورود بدون کلید یا گرمکن صندلی در تارا دیده نمیشود که البته با توجه به کلاس قیمتی آن طبیعی است. در حوزه ایمنی فعال، سیستم کنترل پایداری (ESC) به شکل رسمی در مشخصات تارا ذکر نشده بود، اما احتمال دارد ایرانخودرو ناچار به افزودن آن در نسخههای جدید شود تا استانداردهای جدید را پاس کند. به طور کلی، تارا از نظر سطح آپشنها یک پله بالاتر از پارس نوآ قرار میگیرد، چرا که برخی تجهیزات نظیر سنسور باران، صندلی برقی و نسخه اتوماتیک مجهزتر را ارائه میدهد. ولی باید در نظر داشت که تارا نیز در تیپهای پایه امکانات کمتری دارد و بیشترین سطح رفاهی آن فقط در تیپهای بالاتر موجود است.
آپشن های رفاهی و ایمنی شاهین
شاهین سایپا در زمان معرفی با عنوان نسخه فول (شاهین G) عرضه شد، اما بسیاری از خریداران معتقد بودند امکانات آن در مقایسه با انتظارات، محدود است. شاهین G دارای دو ایربگ (راننده و سرنشین جلو)، ABS و EBD بود اما سیستم کنترل پایداری در آن وجود نداشت (تا قبل از عرضه شاهین پلاس). امکانات رفاهی شاهین G شامل نمایشگر لمسی ۷ اینچی به همراه نویگیشن و دوربین عقب، سنسور دنده عقب، سیستم ورود بدون کلید و استارت دکمهای، تهویه مطبوع اتوماتیک، صندوف عقب برقی و سانروف بود. این مجموعه برای یک خودروی داخلی قابل قبول است، اما نبود بعضی موارد مثل کروز کنترل و ESC در ابتدا نقطه ضعف به شمار میرفت. سایپا با اجرای استانداردهای جدید، برخی تغییرات را اعمال کرد؛ از جمله آنکه سانروف را در مدل جدید (شاهین GL) حذف کرد تا تقویت بدنه برای تستهای ایمنی بهتر انجام شود.
در عوض، امکاناتی نظیر TPMS (سنسور فشار باد تایر)، چراغ روشنایی روز و چراغ خودکار (Auto Light) به تجهیزات استاندارد شاهین اضافه شدند. همچنین کروز کنترل برای نسخههای اتوماتیک شاهین در نظر گرفته شده است. اکنون با عرضه شاهین پلاس، شرایط بهتر هم شده است: شاهین پلاس علاوه بر بهرهگیری از موتور جدید، دارای سیستم کنترل پایداری (ESC) نیز خواهد بود که یک پیشرفت مهم در ایمنی فعال محسوب میشود. علاوه بر آن، در مدلهای اتوماتیک و پلاس، برخی جزئیات رفاهی بهبود یافتهاند؛ برای مثال کیفیت دوربین عقب ارتقا و سیستم چندرسانهای بهروزرسانی شده است. شاهین فضای داخلی نسبتاً جاداری دارد و امکاناتی چون صندلیهای عقب تاشونده، ایزوفیکس برای نصب صندلی کودک، و چراغهای مهشکن جلو و عقب نیز در آن تعبیه شده است. متریال داشبورد شاهین از پلاستیک سخت است که شاید لوکس نباشد، اما مالکان از مونتاژ نسبتاً محکم آن رضایت داشتهاند و بیان کردهاند که در مدت زمان کوتاه صدای اضافی ایجاد نمیکند. در مجموع، شاهین در زمان عرضه اولیه امکانات حداقلی ایمنی داشت اما حالا با نسخه جدید، در حال رسیدن به سطح رقبا است.
جمع بندی بخش امکانات رفاهی و ایمنی
با جمعبندی این بخش میتوان گفت از نظر ایمنی و رفاهی، پارس نوآ با معرفی ESC و فرمان برقی گامی مهم برداشته و تجهیزات معقولی برای یک سدان اقتصادی ارائه کرده است. تارا ایرانخودرو در نسخههای بهروز خود، پکیج نسبتاً کاملی شامل سنسور نور و باران، تهویه دیجیتال، مالتیمدیا و حتی صندلی برقی (در مدلهای خاص) دارد و نبود ESC شاید تنها خلاء محسوس آن باشد که انتظار میرود تامین شود. شاهین سایپا نیز که در ابتدا در برخی موارد کمبود داشت، اکنون با افزوده شدن ESC، سنسورهای جدید و گیربکس CVT، مجموعه امکاناتش تکمیلتر شده است. هر سه خودرو دارای دو ایربگ و الزامات ایمنی پایه هستند، ولی در بحث تعداد ایربگ و امکانات ایمنی پیشرفتهتر هنوز با استانداردهای روز جهان فاصله دارند. در هر صورت، اگر رفاه و آپشن برای خریدار بسیار مهم باشد، باید تیپهای بالاتر تارا یا شاهین پلاس اتوماتیک را مد نظر قرار دهد که کاملترین آپشنها را در میان این سه ارائه میکنند.
تجربه رانندگی
تجربه رانندگی با پارس نوآ
احساس رانندگی و هندلینگ این سه خودرو تا حد زیادی تابع ویژگیهای فنی و طراحی آنها است. هرچند هنوز پارس نوآ به صورت گسترده توسط عموم رانندگان آزموده نشده، اما میتوان بر اساس پیشینه پلتفرم و اطلاعات موجود، تصویری نسبی از تجربه رانندگی با آن ارائه داد. پارس نوآ به لطف بهرهگیری از پلتفرم تندر 90، از نظر سواری و استحکام شاسی خوشنام است. تندر 90 به داشتن سواری نرم روی دستاندازها و دوام بالای سیستم تعلیق معروف بود و انتظار میرود پارس نوآ نیز این خصیصه را حفظ کرده باشد. تعلیق نسبتا بلند عقب پارس نوآ کمک میکند تا در جادههای ناهموار، ضربات به خوبی جذب شوند و سرنشینان احساس راحتی کنند. البته این نرمی تعلیق در سرعتهای بالا میتواند به کمی رول بدنه در پیچها منجر شود؛ بنابراین پارس نوآ احتمالاً در مانورها به اندازه شاهین یا تارا که تعلیق سفتتری دارند، احساس اسپرت بودن نخواهد داشت و رویکرد راحتی-محور دارد.
موتور ME16 پارس نوآ با گیربکس ۵ سرعته دستی هماهنگ شده و پیشبینی میشود شتابگیری اولیه قابل قبولی فراهم کند. با ۱۱۵ اسببخار نیرو و ضرایب دنده مشابه تندر، پارس نوآ در شهر چالاک به نظر میرسد و در سربالاییها کم نخواهد آورد. یکی از نکات مثبت در تجربه رانندگی پارس نوآ، فرمان برقی آن است که در سرعت پایین بسیار نرم و سبک بوده و رانندگی در ترافیک یا پارک کردن را آسان میکند. در سرعتهای بالا نیز این فرمان برقی سفتی مناسب پیدا میکند تا پایداری مسیر حفظ شود. دید راننده در پارس نوآ همانند تندر 90، وسیع و بدون نقطه کور جدی خواهد بود؛ چرا که طراحی بدنه جعبهای شکل و شیشههای بزرگ این خودرو، میدان دید خوبی ایجاد میکند. ترمزهای پارس نوآ هرچند در محور عقب کاسهای هستند، اما با وجود ABS+EBD عملکرد مطمئنی دارند. در مجموع میتوان گفت رانندگی با پارس نوآ حسی آشنا برای کسانی که تجربه تندر 90 داشتهاند خواهد داشت: سواری نرم، فرمانپذیری قابل قبول و شتاب کافی برای مصارف معمول. نوآوریهایی مثل فرمان برقی و وجود ESC نیز ایمنی و سهولت رانندگی را بهبود دادهاند که نقطه قوتی در تجربه کاربری خواهد بود.
تجربه رانندگی با تارا
تارا ایرانخودرو به دلیل استفاده از پلتفرم IKP1 (مشتق از پژو 301)، دینامیک رانندگی نسبتاً بهتری را ارائه میکند. در رانندگی با تارا، اولین نکتهای که جلب توجه میکند تعادل خوب خودرو در پیچها است. شاسی تارا طوری تنظیم شده که هندلینگ مطمئنی داشته باشد؛ به طوری که در سرعتهای متوسط، خودرو با اعتماد به نفس از پیچ عبور میکند و احساس پایداری دارد. البته نباید آن را با خودروهای اسپرت مقایسه کرد، اما نسبت به پارس نوآ، کمی کمتر دچار حرکت گهوارهای میشود. فرمان تارا در نسخههای جدید برقی شده که دقت فرمان را نسبت به نمونه هیدرولیک قدیمی افزایش داده است. بسیاری از رانندگان، هندلینگ و فرمانپذیری تارا را نقطه قوت آن نسبت به سدانهای قدیمیتر ملی ذکر کردهاند. از سوی دیگر، توان فنی تارا کمی محدود است. موتور TU5P گرچه قابل اعتماد و کممصرف است، اما در سربالاییها و با بار کامل، شتابگیری تارا چندان هیجانانگیز نیست و باید معکوس کشید تا خودرو جان بگیرد. در نسخه دستی، تعویض دندهها نرم و روان انجام میشود و کلاچ هیدرولیکی تارا نسبتاً سبک است که رانندگی در شهر را آسان میکند.
نسخه اتوماتیک تارا نیز تعویض دندههای آرام و بدون ضربهای دارد، هرچند گیربکس ۶ سرعته آن در هنگام نیاز به شتاب ناگهانی، کمی مردد عمل میکند (شیفت داون با تأخیر). سواری تارا را میتوان نسبتا متعادل دانست؛ نه به نرمی پارس نوآ است و نه به خشکی برخی خودروهای اسپرت. ضربات حاصل از ناهمواریهای خیابان تا حدی فیلتر میشوند، اما سرنشینان اندکی تکان را حس خواهند کرد که برای داشتن پایداری بهتر در پیچها اجتنابناپذیر است. ترمزهای تارا عملکرد مطمئنی نشان دادهاند و مخصوصاً در نسخههای چهار چرخ دیسک (تیپهای جدید)، قدرت ترمزگیری مناسب است. در نبود ESC (برای مدلهای فعلی)، گهگاه در مانورهای تند یا سطوح لغزنده ممکن است هرزگردی چرخها یا کمفرمانی حس شود که راننده باید با دقت آن را مدیریت کند. اما به طور کلی، رانندگی با تارا برای بسیاری از مالکان راضیکننده بوده؛ آنها از فرمانپذیری و پایداری آن تعریف میکنند و عقیده دارند در سفرهای طولانی نیز خودرو ثبات مسیر خوبی دارد. صدای پیشرانه در دورهای بالا به داخل کابین نفوذ میکند، ولی تا سرعتهای حدود ۱۱۰ کیلومتر بر ساعت، کابین نسبتاً آرام است و صدای باد و جاده چندان آزاردهنده نیست.
تجربه رانندگی با شاهین
شاهین سایپا در دو چهره متفاوت تجربه رانندگی ارائه میدهد؛ یکی نسخه توربو با دنده دستی، و دیگری نسخه جدیدتر با موتور تنفس طبیعی و گیربکس CVT. در شاهین توربو دندهای، گشتاور بالای موتور باعث میشود خودرو در دورهای میانی چالاک احساس شود. هنگام فشردن پدال گاز در دندههای ۲ و ۳، ورود توربو را میتوان حس کرد که با افزایش قابل توجه کشش همراه است. این موضوع در سبقتگیری و سربالایی یک مزیت بود، بهطوریکه بسیاری از مالکان شاهین از کشش خوب خودرو در سربالاییها رضایت داشتند. شتاب اولیه شاهین با موتور توربو (به شرط رعایت تکنیک رانندگی مناسب برای جلوگیری از تأخیر اولیه توربو) قابل توجه است و حتی کمی تندتر از تارا احساس میشود. اما در عوض، موتور توربو شاهین صدای نسبتاً بیشتری نیز تولید میکند؛ مخصوصاً اگر فشار زیادی بیاورید، صدای سوت توربو و غرش موتور به کابین نفوذ میکند که البته برای برخی جذاب و برای برخی دیگر ناخوشایند است. نکتهای که در تجربه رانندگی شاهین توربو باید دقت شود، نیاز به مراقبت از توربو است؛ به این معنی که راننده باید پس از رانندگی پرفشار، کمی اجازه دهد موتور درجا کار کند تا توربو خنک شود و از خاموش کردن ناگهانی خودرو بپرهیزد.
همچنین استفاده از سوخت مرغوب باعث میشود موتور آرامتر و بدون ناک کار کند. در بحث هندلینگ، شاهین وزن بیشتر در جلو (به دلیل موتور چدنی و توربو) دارد و کمی حالت کمفرمانی (Understeer) در پیچهای تند نشان میدهد، اما در کل چسبندگی خودرو بد نیست و لاستیکهای نسبتا پهن آن (۱۹۵ یا ۲۰۵ میلیمتر بسته به تیپ) تماس خوبی با جاده برقرار میکنند. ارتفاع شاهین اندکی بلندتر است، اما پایداری آن در سرعتهای معمول رضایتبخش گزارش شده است. سواری شاهین نه به نرمی پارس نوآ است و نه به سفتی بیش از حد؛ میتوان آن را میانه دانست. سیستم تعلیق تنظیم شهری دارد و اکثر دستاندازهای شهری را جذب میکند، هرچند روی ناهمواریهای کوتاه و تیز ممکن است اندکی کوبش حس شود که به ساختار تعلیق عقب یکپارچه مربوط است. فرمان شاهین در نسخههای اولیه هیدرولیکی است؛ این فرمان نسبتاً دقیق است ولی به نرمی فرمان برقی پارس نوآ یا تارا عمل نمیکند و کمی سنگینی در سرعتهای پایین دارد. شعاع گردش شاهین مناسب بوده و در کوچههای تنگ هم قابل مانور است. اما مهمترین تحول در تجربه رانندگی شاهین، در نسخه CVT نمود پیدا میکند.
شاهین اتوماتیک با حذف کلاچ دستی و بهرهگیری از گیربکس CVT، رانندگی بسیار آسانتری در ترافیک فراهم کرده است. شتابگیری شاهین CVT نسبت به نسخه دستی کمی آرامتر و تدریجیتر احساس میشود (ذات گیربکس CVT همین است)، اما برای استفاده شهری کافی است. موتور جدید ME16 که در شاهین پلاس به کار خواهد رفت نیز احتمالاً رانندگی متفاوتی رقم میزند؛ این موتور بدون توربو، آغاز حرکت نرمتر ولی گشتاور لحظهای پایینتری نسبت به نسخه توربو دارد، بنابراین ممکن است شاهین پلاس در شتاب اولیه اندکی کندتر از شاهین توربو باشد، اما در عوض خطی بودن قدرت موتور و دردسر کمتر نگهداری، تجربه رانندگی مطمئنتری را به همراه خواهد داشت. یکی از ایرادات وارده به شاهین اولیه، عملکرد نهچندان قوی ترمزها بود که با ارتقای ترمز عقب به دیسکی و اضافه شدن ESC در مدل پلاس، انتظار میرود برطرف شود. به طور کلی، رانندگی با شاهین برای کسانی که اندکی هیجان و شتاب میخواهند مناسب است، به ویژه مدل توربو دستی آن حس قدرت بیشتر در دورهای پایین میدهد. در مقابل، مدل CVT و موتور جدید، رانندگی سادهتر و اقتصادیتری دارد که ممکن است برای خانوادهها و رانندگان عادی خوشایندتر باشد. هندلینگ شاهین در سطح قابل قبولی است و فضای کابین و دید راننده نیز خوب ارزیابی میشود، اگرچه ستونهای جلو تا حدی ضخیم هستند و در پیچها باید دقت کرد.
جمع بندی بخش تجربه رانندگی
با مقایسه تجربه رانندگی این خودروها، میتوان گفت پارس نوآ سواری نرمتر و آرامتری را ارائه میکند و برای رانندگی راحت در مسیرهای ناهموار ایدهآل است، هرچند هیجان رانندگی زیادی ندارد. تارا هندلینگ متعادلتر و رفتار پیشبینیپذیرتری دارد و در رانندگیهای سریع کمی مطمئنتر ظاهر میشود، ولی موتور آن نسبتاً معمولی است و عملکردی متوسط ارائه میکند. شاهین (خصوصاً مدل توربو) شتاب و هیجان اولیه بیشتری دارد و برای راننده حس قدرت ایجاد میکند، اما نیاز به دقت در نگهداری دارد و اکنون با تغییرات جدید سعی شده ترکیب بهینهتری از قدرت و اطمینان حاصل شود. بسته به اینکه اولویت راننده نرمی سواری باشد یا چالاکی و فرمانپذیری یا راحتی رانندگی اتوماتیک، هر یک از این خودروها میتوانند تجربه متفاوتی را فراهم کنند.
تحلیل بازار و ارزش خرید
در نهایت، مقایسه این سه خودرو بدون در نظر گرفتن شرایط بازار و ارزش خرید آنها کامل نخواهد بود. هر یک از این سدانها با توجه به قیمت، خدمات پس از فروش و دیدگاه مشتریان جایگاه خاصی در بازار ایران دارند.
ارزش خرید پارس نوآ
پارس نوآ به عنوان خودرویی تازهوارد، هنوز قیمت نهایی رسمی در بازار ندارد (در زمان نگارش، عرضه گسترده آن در نیمه نخست ۱۴۰۴ برنامهریزی شده است). با این حال گمانهزنیها حاکی از آن است که پارس نوآ در بازه قیمتی کمی پایینتر از تارا و نزدیک به شاهین قیمتگذاری خواهد شد تا بتواند مشتریان تندر 90 سابق و اقشار متوسط رو به پایین را جذب کند. مزیت پارس نوآ در بازار میتواند اعتبار پلتفرم تندر 90 باشد؛ بسیاری از خریداران ایرانی تندر 90 را به دوام فنی عالی و استهلاک کم میشناسند و اگر پارس نوآ این میراث را ادامه دهد، قطعاً اعتماد بخشی از بازار را جلب خواهد کرد. همچنین بهرهگیری از موتور مشترک با سایپا (ME16) به این معناست که شبکه خدمات پس از فروش سایپا و تامین قطعات این پیشرانه به خوبی در دسترس خواهد بود. پارس نوآ با داشتن امکانات ایمنی جدیدی مثل ESC نشان داده که خودروساز داخلی در حال ارتقای استانداردها است و این میتواند دیدگاه مثبتتری در مشتریان ایجاد کند.
از سوی دیگر، چالش پارس نوآ این است که طراحی نسبتاً قدیمی کابین و ظاهر نهچندان جسورانه ممکن است برای برخی خریداران جوان جذابیت کافی نداشته باشد. در بازاری که خودروهای چینی با طراحیهای مدرن حضور دارند، پارس نوآ باید بر نقطه قوت اصلی خود یعنی کیفیت ساخت و دوام متمرکز شود. اگر قیمت نهایی پارس نوآ رقابتی تعیین شود و کیفیت مونتاژ آن خوب باشد، میتواند جایگزین مناسبی برای خلا تندر 90 در بازار باشد و مشتریانی را جذب کند که به دنبال خودرویی بیدردسر برای مصرف بلندمدت هستند. ارزش خرید پارس نوآ را باید با توجه به قیمت رسمی سنجید؛ اما پیشبینی میشود اگر فاصله قیمتی محسوسی با تارا و شاهین داشته باشد (مثلاً ارزانتر باشد)، ارزش خرید بالایی پیدا کند، زیرا ترکیب موتور بهروز، امکانات ایمنی قابل قبول و اعتبار دوام را یکجا ارائه میدهد.
ارزش خرید تارا ایران خودرو
تارا ایرانخودرو چند سالی است در بازار حضور دارد و فراز و نشیبهایی را پشت سر گذاشته است. از لحاظ قیمت کارخانه و بازار، تارا معمولاً از شاهین گرانتر بوده است. این موضوع بخشی به خاطر برند ایرانخودرو و اعتماد تاریخی مشتریان به این شرکت است و بخشی نیز به دلیل هزینه بالاتر پلتفرم مشارکتی آن. تارا در زمان عرضه با قیمتی بالاتر از انتظار (نسبت به امکانات) مواجه شد و در بازار آزاد نیز قیمت آن رشد زیادی کرد. این امر باعث شد بسیاری به سراغ گزینههای جایگزین بروند. اما با افزایش تیراژ تولید و عرضه تیپهای جدید، بازار تارا به تعادل نسبی رسیده است. یکی از مزایای تارا، خدمات پس از فروش گسترده ایرانخودرو و فراوانی قطعات یدکی موتور و گیربکس آن است.
موتور TU5پلاس سالها در محصولات مختلف استفاده شده و قطعهفروشان با آن کاملاً آشنا هستند؛ از این رو خریدار بابت تعمیر و نگهداری پیشرانه نگرانی زیادی نخواهد داشت. همچنین ایرانخودرو شبکه نمایندگی وسیعی دارد که دسترسی مشتریان را آسان میکند. از نظر دید مردم، تارا به عنوان «سدان ملی جدید» شناخته میشود و بسیاری با دید مثبتی به آن مینگرند، هرچند انتقادات هم وجود دارد. برخی مالکان اولیه از کیفیت مونتاژ و برخی نقصهای QC در سریهای نخست گلایه داشتند (نظیر درزهای بدنه و صدای اتاق)، اما گزارش شده در سریهای جدیدتر این موارد کمتر شده است.
در بحث ارزش خرید، اگر قیمت تارا را در بازار ثانویه در نظر بگیریم، رقیب مستقیم آن در محصولات سایپا شاهین اتوماتیک است. تارا اتوماتیک قیمتی بالاتر اما امکانات مشابه یا کمی بهتر دارد و مزیت برند را نیز یدک میکشد. بنابراین برای کسانی که بودجه کافی دارند و خودرویی با پشتوانه ایرانخودرو را ترجیح میدهند، تارا گزینه مطلوبی است. ارزش خرید تارا مخصوصاً در تیپهای جدید (مانند تارا V4) که برخی کاستیها رفع شده، افزایش یافته است. البته اگر مقایسه خودروهای داخلی را قدری گستردهتر کنیم، رقبای دیگری چون دنا پلاس (در خانواده ایرانخودرو) یا حتی گزینههای کارکرده خارجی نیز ممکن است در رنج قیمت تارا مطرح شوند. ولی در محدوده سدانهای صفرکیلومتر داخلی، تارا یکی از کاملترین پکیجها را ارائه میدهد: طراحی قابل قبول، فضای داخلی مناسب خانواده، امکانات نسبتاً خوب و تکنولوژی امتحانپسداده. در نتیجه با وجود قیمت بالاتر نسبت به شاهین، همچنان بسیاری ارزش خرید تارا را به خاطر اطمینان از کیفیت و خدمات، توجیهپذیر میدانند. هرچند کسانی که محدودیت بودجه دارند ممکن است سراغ گزینه ارزانتر بروند.
ارزش خرید سایپا شاهین
شاهین سایپا در این میان حکم گزینه اقتصادیتر را داشته است. از ابتدای عرضه، سیاست سایپا قیمتگذاری رقابتی برای شاهین بود تا مشتریان را از محصولات ایرانخودرو جذب کند. قیمت کارخانه شاهین نسبت به تارا پایینتر بود و در بازار آزاد نیز شاهین معمولاً ارزانتر از تارا معامله میشد. این مزیت قیمت باعث شد بسیاری علیرغم برخی تردیدها در مورد موتور توربو، به سمت خرید شاهین بروند. شاهین به لحاظ ظاهری هم توانست گروهی از خریداران را که طراحی بهروزتری میخواستند جلب کند. در سالهای ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱، شاهین به دلیل مشکلات تامین قطعه (ناشی از تحریمها و …)، تیراژ محدودی داشت و همین امر قیمت بازار آن را گاهی حتی بیش از محصولات رقیب بالا برد. اما با افزایش تولید در ۱۴۰۲، قیمت شاهین در بازار آزاد متعادلتر شد و اکنون به نسبت امکانات و قدرت، یکی از در دسترسترین سدانهای صفر داخلی است.
ارزش خرید شاهین سایپا برای کسانی که خواهان خودروی صفر با بودجه کمتری هستند، قابل توجه است. به ویژه حال که نسخه اتوماتیک CVT نیز ارائه شده، طیف خریداران شاهین گستردهتر شده است. سایپا برای بهبود وجهه شاهین، گارانتی موتور توربو را افزایش داد و تلاش کرد مشکلات اوایل تولید (مثل برخی موارد خرابی واشر سرسیلندر یا کوئل) را با اصلاحات برطرف کند. این اقدامات تا حدی اعتماد مشتریان را بازگردانده است. با ورود موتور جدید ME16 به شاهین پلاس، مزیت اقتصادیتر بودن در مصرف سوخت و هزینه نگهداری نیز به شاهین افزوده میشود، هرچند ممکن است عملکرد آن کمی تغییر کند. به طور کلی، شاهین اکنون محصولی است که با هزینه کمتر نسبت به تارا میتوان به دست آورد و در عین حال امکانات ظاهری و رفاهی مناسبی (به خصوص در نسخههای فول) دارد. البته باید توجه داشت که برند سایپا به اندازه ایرانخودرو اعتبار تاریخی در ساخت سدان با کیفیت ندارد و برخی خریداران محافظهکار شاید همچنان با تردید به آن نگاه کنند.
از این رو بازار دستدوم شاهین نسبت به تارا اندکی ضعیفتر بوده است؛ به این معنی که فروش خودروهای کارکرده شاهین ممکن است با افت قیمت بیشتری همراه شود. اما کسانی که قصد نگهداری طولانی دارند، از این افت اولیه متضرر نمیشوند و حتی میتوانند از قیمت خرید اولیه پایینتر سود ببرند. خلاصه اینکه شاهین سایپا یک گزینه مقرونبهصرفه در میان سدانهای داخلی است که با طراحی جذاب و حالا با رفع نسبی نقایص فنی، میتواند برای خریدارانی که بودجه محدودتری دارند اما خودروی صفر و نسبتاً مدرن میخواهند، ارزش خرید خوبی داشته باشد.
جمع بندی بخش ارزش خرید
در تحلیل بازار فعلی، باید به این نکته توجه کرد که عرضه پارس نوآ میتواند معادلات را قدری تغییر دهد. اگر پارس نوآ با قیمتی منطقی روانه بازار شود، ممکن است بخشی از مشتریان شاهین و تارا را جذب خود کند؛ به ویژه آن دسته از افرادی را که به دنبال دوام و کیفیت ساخت هستند. تجربه نشان داده بازار ایران از خودروهای اقتصادی باکیفیت استقبال میکند؛ نمونه بارز آن محبوبیت تندر 90 طی دهه گذشته بود. پارس نوآ پتانسیل آن را دارد که در صورت قیمتگذاری مناسب، آن خلاء را پر کند. البته در سوی مقابل، انتظارات مشتریان نیز افزایش یافته و صرف دوام فنی ممکن است کافی نباشد؛ خریدار امروز همچنین به طراحی و امکانات هم اهمیت میدهد. بنابراین موفقیت پارس نوآ در بازار به عملکرد همهجانبه آن بستگی دارد. از طرف دیگر، ایرانخودرو و سایپا قطعاً برای حفظ سهم خود اقداماتی خواهند کرد. ایرانخودرو احتمالاً با بهبود مستمر تارا (مثلاً معرفی نسخههای جدید یا شاید افزودن نسخههای سفارشی مانند تارا هیبریدی که صحبتهایی از آن شده) خواهد کوشید جذابیت محصول خود را حفظ کند. سایپا نیز با شاهین پلاس و احتمالاً معرفی فیسلیفتهای دورهای، رقابت را ادامه میدهد. وجود این رقابت سهجانبه در نهایت به سود مصرفکننده داخلی خواهد بود؛ چرا که خودروسازان را وادار میکند کیفیت و امکانات را افزایش داده و قیمت را تا حد امکان مهار کنند.
جمعبندی
در پایان، هر سه خودروی مورد بررسی – پارس نوآ، تارا ایرانخودرو و شاهین سایپا – نمایندگان تلاش صنعت خودروی کشور برای بومیسازی و تولید سدانهای خانوادگی قابل قبول هستند. پارس نوآ نمادی از احیای یک پلتفرم موفق جهانی در دل صنعت خودروی ایران است. این خودرو با تکیه بر اعتبار تندر 90 و افزودن چاشنی نوآوری (موتور بهروز و برخی امکانات مدرن)، میکوشد ترکیبی از دوام فنی و تکنولوژی روز را با قیمتی مناسب در اختیار مشتری ایرانی قرار دهد. اگرچه ساختار کلی پارس نوآ کاملاً تازه و پیشرفته نیست، اما ارائه سیستمهایی نظیر ESC و فرمان برقی نشان میدهد که گامی در جهت ارتقای استاندارد خودروهای اقتصادی برداشته شده است. تارا ایرانخودرو به عنوان سدان ملی این شرکت، حاصل سرمایهگذاری روی پلتفرمهای مشترک با خودروسازان خارجی است و از این جهت پختگی مناسبی در بخش فنی و طراحی دارد. تارا با چهرهای آشنا و محبوب (برگرفته از پژو)، شبکه خدمات گسترده و آپشنهای متنوع، خودرویی است که رضایت عموم خریداران سنتی ایرانخودرو را جلب کرده و توانسته حضور خود را در بازار تثبیت کند. شاهین سایپا نیز نمایانگر حرکت سایپا به سمت محصولات مدرنتر است. شاهین با طراحی جوانپسند و قیمت رقابتی وارد میدان شد و علیرغم چالشهای اولیه، اکنون با بهبودهای فنی و افزودن گیربکس اتوماتیک و امکانات ایمنی، در حال تبدیل شدن به گزینهای پختهتر است.
کدام خودرو بهتر است؟
در پاسخ به این پرسش که «کدام خودرو بهتر است؟»، باید گفت هر یک مزایا و مخاطبان خاص خود را دارند. اگر کیفیت ساخت و دوام فنی بلندمدت مهمترین اولویت باشد، پارس نوآ (به شرط عرضه موفق) میتواند انتخاب اول باشد چون میراثدار معتبرترین پلتفرم در این جمع است. اگر امکانات رفاهی بیشتر و طراحی متعادل مد نظر باشد، تارا ایرانخودرو با نسخههای فول خود رضایتبخش خواهد بود. و اگر صرفه اقتصادی و چالاکی مورد توجه باشد، شاهین سایپا با قیمت کمتر و پیشرانه پرقدرتتر (در نسخه توربو) یا رانندگی آسانتر (در نسخه CVT) ارزش نگاه دارد. آنچه واضح است این که هر سه خودروساز با معرفی این محصولات رقابت سالمی را آغاز کردهاند و مشتری هوشمند اکنون قدرت انتخاب بیشتری پیدا کرده است. در نهایت، تصمیم میان پارس نوآ، تارا و شاهین بستگی به ترجیحات فردی خریدار (بودجه، انتظار از امکانات، سلیقه طراحی و اعتماد به برند) دارد. امیدواریم این مقایسه خودروهای داخلی توانسته باشد تصویری روشن از نقاط قوت و ضعف هر کدام ارائه دهد و به خوانندگان در انتخاب مناسب کمک کند.