نتایج نگران‌کننده تحقیقی در مورد باور جوانان به تخت بودن زمین منتشر شد

اخیرا اطلاعات به دست آمده از یک نظرسنجی در مورد باور به تخت بودن زمین منتشر شده که برخی از کارشناسان را در مورد گسترش اطلاعات علمی غلط در میان جوانان نگران کرده است.

مدتی پیش یک نظرسنجی در ایالات متحده انجام شد که نشان داد تنها 66 درصد از جوانان بین 18 تا 24 سال به گرد بودن زمین اعتقاد کامل دارند و در کمال تعجب، 4 درصد از افراد شرکت‌کننده در آماربرداری قویا از تخت بودن زمین دفاع کرده و گفته‌اند که به اعتقاد آن‌ها سیاره گرد ما، یک دیسک تخت با دیوارهایی یخی در لبه‌هایش است!

البته با اینکه نمی‌توان از این نتایج استنباط کرد که نظریه عجیب و به اعتقاد برخی، مضحک زمین تخت در بین نسل جوان همه‌گیر شده، کارشناسانی هستند که با بررسی آمارهای ارائه‌شده ابراز نگرانی کرده‌اند؛ این صاحب‌نظران گفته‌اند که حدودا یک سوم از داوطلبان شرکت‌کننده در نظرسنجی شک و شبه‌هایی در مورد کروی بودن زمین دارند و این موضوع به هیچ وجه امیدوارکننده نیست.

طرفداران نظریه زمین تخت از قرن 19 میلادی ادعاهای خود را مطرح کرده‌اند، اما با گسترده‌تر شدن استفاده از اینترنت و شکل‌گیری سایت‌هایی مانند یوتیوب و پلتفرم‌هایی مانند توییتر در دهه‌های اخیر، این تئوری توطئه که سازمان‌هایی مانند ناسا و ستاره شناسان برجسته تاریخ را دروغ‌گو خطاب می‌کند، به صورت عجیبی موردتوجه جهانیان قرار گرفته است.

تحقیق جدید در مورد باور به تخت بودن زمین

به طور کلی نمی‌توان دقیقا آمار داد که چه تعداد از اعضای جوامع زمین تخت گرا هستند و اولین کنفرانس زمین تخت برگزارشده در آمریکا، چیزی در حدود 500 نفر را در سال گذشته دور هم جمع کرد. با این حال تحقیق جدید که توسط شرکت پژوهشی یوگاو (YouGov) انجام شده، اطلاعات موردنظر را با طرح سوالاتی از 8215 نفر از بزرگسالان حاضر در پنل 1.8 میلیون نفری خود در آمریکا به دست آورده و با تکنیک‌های آمارگیری مختلف، داده‌ها را با جمعیت کل ایالات متحده تطابق داده است.

به طور دقیق‌تر، آمارگیری اخیر نشان می‌دهد که 84 درصد آمریکایی‌ها معتقدند که زمین گرد است، 5 درصد افراد گفته‌اند که در کنار باورهای خود، به تازگی کمی به کروی بودن سیاره شک کرده‌اند، 2 درصد کاملا موافق نظریه تخت بودن زمین هستند و 2 درصد از شرکت‌کنندگان هم اظهار کرده‌اند که در کنار وفاداری خود به تئوری زمین تخت، اخیرا مشکوک شده‌اند که زمین یک دیسک معلق در فضا باشد.

با این وجود،‌ همانطور که اشاره شد بیشترین تردیدهای ابرازشده به جوانان 18 تا 24 سال مربوط می‌شد و می‌توان گفت که با افزایش سن گروه‌های بررسی‌شده، درصد اطمینان به گردی زمین بالاتر می‌رود؛ گفته شده که 94 درصد افراد بالای 55 سال کاملا مخالف نظریه زمین تخت هستند و در بازه‌های کاهشی ده‌ساله از سن 55 تا 25 سالگی، درصدهای اعتقاد به گردی زمین به ترتیب 85، 82 و 76 است.

نکته جالب‌توجه دیگر هم این بود که در میان مردان و زنان، ساکنان مناطق مختلف و همچنین، افرادی با جهت‌گیری‌های سیاسی گوناگون تفاوت چندانی بین جزئیات باور به نظریه زمین تخت وجود نداشت و بر اساس بررسی‌ها می‌توان گفت که افراد کم‌درآمدتر، کمی بیشتر از سایر شاغلین جامعه در مورد گرد بودن زمین تردید دارند.

نقش باورهای مذهبی

بر طبق آمارگیری یوگاو، باورهای مذهبی یکی از مرتبط‌ترین فاکتورها به هنگام زیر سوال بردن گردی زمین است و حدودا 52 درصد شرکت‌کنندگان در نظرسنجی این کمپانی که گفته‌اند سیاره ما تخت است، خود را افرادی بسیار مذهبی توصیف کرده‌اند؛ به طور کلی تنها 20 درصد آمریکایی‌ها شدت اعتقادات دینی خود را با این عبارت بیان می‌کنند.

همچنین، 23 درصد از زمین تخت گرایان داوطلب خود را کمابیش مذهبی توصیف کردند و 25 درصد باقی هم بسیار کم و یا اصلا مذهبی نبودند.

نظرسنجی‌های زیادی وجود ندارد که مشخصا بر روی باور به تخت بودن زمین تمرکز کرده باشند، اما آمارگیری‌های ملی دیگر اثبات کرده‌اند که بخش قابل‌توجهی از جمعیت ایالات متحده در مورد اطلاعات علمی که تا قبل از کلاس 4 مدرسه آموزش داده می‌شود،‌ تردید دارند. در سال 1999 هم یک بررسی نشان داد که 18 درصد آمریکایی‌ها به اشتباه تصور می‌کردند که خورشید به دور زمین می‌چرخد؛ آمارگیری از شهروندان آلمان و انگلیس هم در همان سال‌ها نتایج مشابهی داشت.

البته اطلاعات سرویس‌هایی مانند گوگل ترندز (Google Trends) که مسائل جستجو شده و موردتوجه کاربران را بررسی می‌کنند هم از داغ شدن موضوع نظریه زمین تخت در سال‌های اخیر خبر می‌دهند، اما همانطور که صاحب‌نظران می‌گویند، در صورت ضعف سیستم آموزشی و نبود اطلاع‌رسانی درست، احتمال افزایش باور به تخت بودن زمین آنقدرها هم دور از ذهن نیست.