برج میلاد به عنوان بلندترین برج ایران و ششمین برج مخابراتی بلند دنیا بر روی گسل بنا شده و وقوع احتمالی زلزله تهران، این نماد پایتخت را در خطر جدی قرار خواهد داد.
در روزهای اخیر خبرهایی در مورد خطر کج شدن برج میلاد تهران منتشر شده بود. اما آنچه که مشخص است، یکی از نمادهای مهم پایتخت بر روی گسل خطرناکی بنا شده و خطرهای جدی، آن را تهدید میکند. به گفته کارشناسان، در محدوده بین اتوبان حکیم و همت، تنها دو ساختمان مهم برج و بیمارستان میلاد قرار دارد و مابقی زمینهای روی گسل، خالی از سکنه هستند. میلاد نام برج مخابراتی چندمنظوره در شمال غربی تهران است که با ارتفاع 435 متر، بلندترین برج ایران و ششمین برج مخابراتی مرتفع دنیا محسوب میشود. برجهای اسکای تری توکیو (Skytree)، کانتون گوانگژو (Canton Tower)، سی ان تورنتو (CN Tower)، اوستانکینو مسکو (Ostankino) و اورینتال پیرل شانگهای (Oriental Pearl) به ترتیب 5 برج مخابراتی بلند جهان هستند.
برج میلاد در حالی به عنوان یکی از اصلیترین نمادهای تهران در کنار برج آزادی شناخته میشود که بر روی سامانه گسل شهرک قدس بنا شده است. دکتر فریبرز ناطق الهی، محقق حوزه مدیریت بحران با اشاره به این موضوع، بر ضرورت ساخت و ساز با رویکرد علمی مدیریت بحران در شهر تهران و سایر کلانشهرها تاکید کرد. ناطق الهی در مورد زلزله تهران میگوید:
تهران یک شهر لرزهخیز است و اگر تا به الان به آن توجهی نداشتیم، دیگر باید به این باور برسیم که پایتخت کشورمان یکی از شهرهای پرخطر در برابر زلزله است. چرا که در 200 سال اخیر، زلزلهای در محدوده تهران بزرگ رخ نداده و نباید تصور کنیم که دیگر امکان رخ دادن یک زمین لرزه در این شهر وجود ندارد. دوره بازگشت زلزله در مطالعات مختلف است اما عموم زلزلهشناسان بر این باورند که این دوره حدود 158 سال است. آخرین زلزله تهران در سال 1830 میلادی با بزرگی بالای 7 ریشتر در دماوند اتفاق افتاده بود.
زلزلههای تاریخی تهران
سال | بخش | گسل | بزرگی |
300 میلادی | ری | پارچین ری | 7.6 |
743 میلادی | دروازه خزر | گرمسار | 7.2 |
855 میلادی | ری | کهریزک | 7.1 |
958 میلادی | طالقان | مشا | 7.7 |
1117 میلادی | کرج | تهران | 7.2 |
1665 میلادی | دماوند | مشا | 6.5 |
1815 میلادی | دماوند | مشا | نامعلوم |
1830 میلادی | دماوند | مشا | 7.2 |
ناطق الهی بر ضرورت انتخاب شهرداران تهران از میان افراد علمی تاکید کرد و گفت سیاست توسعه بدون توجه به زلزله انجام شده و ساختمانهای بلندمرتبه، تاسیسات زیربنایی، پل و سایر موارد در هر منطقه بدون توجه به پهنهبندی لرزهای و ایمنی در کل شهر تاسیس شده است. متاسفانه به دلیل عدم دسترسی به فایلهای اطلاعاتی چنین پروژههایی، نمیتوانیم بر اساس حدس و گمان و برداشتهای عینی و استنتاجهای مهندسی در مورد آنها صحبت کنیم. پل طبقاتی صدر، زیر گذر پل نواب و پروژه موزه حجاب و عفاف در منطقه 5 از جمله این پروژهها هستند.
عضو هیات علمی پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی در ادامه در مورد وضعیت برج میلاد بیان کرد:
برج میلاد در مسیر یک گسل بوده و درست بر روی این گسل بنا شده است. کلنگ ساخت برج میلاد در سال 1376 بعد از سه سال کار تحقیقاتی بر زمین زده شد و سرانجام در سال 1387 به بهرهبرداری رسید. حال این سوال مطرح است که تیم تحقیقاتی بر اساس چه منطقی از میان 17 نقطه در تهران، رای به ساخت این برج، درست بر روی گسل داده است؟
زلزله تهران چه اثری بر روی برج میلاد میگذارد؟
ناطق الهی همچنین اظهار کرد که تاثیر زلزلهها بر روی سازهها به کانون رخداد زلزله بستگی دارد. اگر زلزله نزدیک یا دور باشد، دو اتفاق مختلف رخ میدهد به این صورت که خاک درست مانند یک نوع فیلتر عمل میکند. اگر زلزله در محدوده دورتر از تهران مثلا در شعاع 150 کیلومتری به داخل اتفاق بیفتد، سازهها به دلیل پدیده فرکانسی دچار تشدید شده و مشکلساز میشود اما اگر زلزله در داخل شهر تهران رخ دهد، سازههای کوتاه بیشتر دچار آسیب میشوند چون زمانی برای فیلتراسیون خاک وجود ندارد.
وی در پایان از گودبرداریهای اطراف برج میلاد انتقاد کرد و افزود این امر در کنار زلزلهخیز بودن شهر تهران، شرایط بسیار بدی را برای این سازه مرتفع که در چند متری گسل قرار دارد به وجود آورده و باید به طور بسیار جدی، نگران این نماد مهم پایتخت باشیم.