شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران گزارشی با عنوان میزان رضایتمندی مشتریان از کیفیت اولیه خودروها منتشر کرد که بر اساس آن 3 عیب اصلی خودروهای داخلی از سال 92 تا 96 برطرف نشده است.
طبق گزارشی که شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد با عنوان میزان رضایتمندی مشتریان از کیفیت اولیه خودروها منتشر کرده است، متوجه میشویم که سه عیب اصلی خودروهای داخلی یعنی رگلاژ نبودن در خودروها، مصرف بالای سوخت و صدای اضافی داخل اتاق مدتهاست در خودروهای ساخت داخل وجود دارد و مشتریان از وجود چنین نواقصی شکایت دارند.
این سه عیب اصلی خودروهای داخلی از سال 92 تا 96 همچنان در خودروهای ساخت داخل وجود دارد و فقط درصد نارضایتی آنها تغییر پیدا میکند. بر اساس آمار، در سال 96 نقص رگلاژ نبودن در خودروها با سهم 39.2 درصدی در میان سیار عیوب بیشترین فراوانی را داشت. مصرف سوخت با سهم 19.2 درصدی و صدای اضافی داخل اتاق نیز با سهم 15.5 درصدی به ترتیب در رتبههای دوم و سوم قرار گرفتند. همچنین پایین بودن شتاب خودرو نیز با سهم 11.4 درصدی در رتبه چهارم نواقص اصلی خودروهای داخلی قرار میگیرد. خنک نکردن یا ضعیف بودن کولر نیز سهم 7.8 درصدی را دارد و سایر نواقص هم سهم 6.9 درصدی را از آن خود کردند.
چرا نواقص خودروهای داخلی برطرف نمیشود؟
آنچه به نظر میرسد این است که گویا خودروسازن داخلی برای برطرف کردن این نواقص اقدامی را انجام ندادهاند؛ زیرا حدود 5 سال یعنی از اوایل سال 92 تا اواخر سال 96 سه عیب اصلی رگلاژ نبودن درها، مصرف سوخت بالا و صدای اضافی در اتاق خودروهای داخلی وجود دارد و با همین نواقص به بازار عرضه میشوند. البته در اوایل سال 92 صنعت خودرو در دوره تحریم قرار داشت و تولید باکیفیت خودرو به سختی انجام میشد، اما در اواخر همان سال با توافق هستهای تحریمها برداشته و راههای همکاری با شرکتهای خارجی فراهم شد.
البته برطرف نکردن نقص مصرف سوخت را میتوان به دلیل شرایط تحریم منطقی دانست، اما نواقصی چون رگلاژ نبودن درها یا صدای اضافی در اتاق به دوران تحریم مرتبط نیست. بسیاری از مردم نمیتوانند این را بپذیرند که خودروسازان داخلی برای برطرف کردن عیوبی نظیر رگلاژ نبودن در و صدای اضافی به کشورهای خارجی وابسته باشیم یا در شرایط تحریم قادر به برطرف کردن آنها نباشیم. حالا فرض را بر این بگیریم که خودروسازان در دوران تحریم نمیتوانستند این عیوب را برطرف کنند، اما در سالهای 93، 94، 95 و 96 که تحریمهای صنعت خودرو کشور برداشته شده بود چرا این نواقص رفع نشد؟ از این رو نتیجه میگیریم که این عیبها به تحریم یا تکنولوژی خاصی مرتبط نبوده و خودروسازان تمایلی به برطرف کردن آنها ندارند.
توقع پایین مشتریان از خودروهای داخلی
آمار منتشر شده به نوعی نشاندهنده توقع پایین مشتریان از خودروهای داخلی است؛ زیرا آنها از نواقص سادهای چون رگلاژ نبودن در، مصرف بالای سوخت، صدای اضافی داخل اتاق، پایین بودن شتاب و ضعیف بودن کولر ناراضی هستند و این نواقص به کیفیت اولیه خودروها مربوط میشود. برخی بر این باورند که مشتریان با بازگو کردن نارضایتیها خود از چنین مشکلاتی از سایر بخشهای خودرو از جمله کیفیت فنی خودروهای داخلی رضایت دارند، اما این باور منطقی به نظر نمیرسد؛ زیرا مشتریانی که از نقص کولر یا رگلاژ نبودن درها ناراضی هستند، نمیتوانند رضایت کلی از آن خودرو داشته باشند.
به بیانی دیگر میتوان اینگونه گفت زمانی که خودروسازان توانایی برطرف کردن چنین نواقص سادهای را ندارند، نمیتوان اطمینان داشت که محصولات آنها در بخشهای ایمنی، فنی و رفاهی ضعفی نداشته باشند. در همین رابطه آمارهای کیفی به خوبی ضعفهای بزرگ خودروهای داخلی را نشان میدهند. با توجه به شرایط تحریم بعید به نظر میرسد که خودروسازان به این زودیها این نواقص را برطرف کنند، مگر اینکه نسل خودروهای داخلی به کلی تغییر کند. انتظار میرود به دلیل تامین نشدن قطعات از خارج کشور و مشکل نقدینگی خودروسازان عیوبهای فنی، ایمنی و رفاهی خودروهای داخلی نیز به زودی نمایان شود.
نواقص خودروها بر اساس برند
شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران از میزان رضایت مشتریان از برند خودروسازان داخی و خارجی نیز آماری را منتشر کرده است. در این بررسیها شش برند آلمانی، ژاپنی، کرهای، چینی، فرانسوی و ایرانی دستهبندی و آمار آنها منتشر شده است. از دید مشتریان، کمترین نواقص و عیوب اولیه به خودروهای برند آلمانی اختصاص دارد که تعداد این خودروها نیز نسبت به سایر برندها در کشور کمتر است. در جایگاه دوم برندهای ژاپنی و جایگاه سوم نیز خودروهای کرهای قرار گرفتهاند. در ردیف چهارم نیز چینیها قرار دارند که نشان میدهد عیوب اولیه آنها بسیار کمتر از خودروهای داخلی بوده است.
محصولات فرانسوی در جایگاه پنجم قرار گرفتهاند که نشان میدهد ایرادهای اولیه خودروهای فرانسوی نسبت به برندهایی چون آلمانی، ژاپنی، کرهای و چینی بیشتر است. در جایگاه ششم و آخر نیز خودروهای برند داخل قرار دارند. نکته حائز اهمیت در این آمار این است که تعداد خودروهای داخلی در بازار ایران به نسبت سایر برندها بیشتر بوده و از حیث فراوانی نیز به ترتیب خودروهای فرانسوی، چینی، کرهای، ژاپنی و آلمانی در صدر این لیست قرار میگیرند.