گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
به نظر می‌رسد سیل در گلستان باعث ایجاد خسارت‌های فراوانی شده است، اما آیا امکان جلوگیری از این سیل با به کارگیری تدبیر و مدیریت صحیح وجود نداشت؟
کشور ایران را می‌توان به دلیل موقعیت و جغرافیای خاصی که دارد در زمره کشورهایی به حساب آورد که حوادث طبیعی زیادی را تجربه می‌کند و این مسئله باعث آسیب‌های جدی به مردم خواهد شد؛ اما برخی از این حوادث، با این که قابل پیشبینی هستند باز هم به دلایل گوناگون همانند ضعف در مدیریت، دچار مشکلات جدی و خسارت‌های فراوان می‌شوند.
اخطار هواشناسی درباره احتمال سیل در گلستان
در روزهای پایانی سال 1397، سازمان هواشناسی هشدارهایی درباره خطر سیل در استان‌های شمالی ایران، علی‌الخصوص مازندران و گلستان صادر کرد، اخطارهایی که اگر توسط مسئولین جدی گرفته می‌شد، امکان داشت از بروز چنین فاجعه‌ای جلوگیری شود.
اینطور که پیداست، علت اصلی طغیان گرگان رود، چهل چای، قره سو، اوغان و ایجاد سیل در گلستان، بارش‌های سنگین باران در تاریخ‌های 28 و 29 اسفند ماه و به دنبال آن سرریز شدن سد گلستان واقع در 15 کیلومتری شرق شهر گنبد کاووس و سد بوستان بود. گزارش‌های منتشرشده نشان می‌دهند که میزان بارش‌ها در حدود 300 میلی‌متر بوده و همچنین ارتفاع برف در مناطق کوهستانی استان گلستان هم به 1.5 متر رسید که تمام این آمارها به خوبی گویای حجم مشکلات و عمق فاجعه هستند.
باران نعمت الهی‌ست، اما در سیل جاری استان گلستان، می‌توان گفت که نبود مدیریت باعث شد تا این نعمت به یکی دیگر از حوادث زیان‌بار برای مردم ایران، علی‌الخصوص مردم ترکمن صحرای استان گلستان تبدیل شود تا در آستانه نوروز، کام بسیاری از هموطنانمان تلخ شود. سوال‌های بسیار زیادی در ذهن مردم وجود دارد که نمی‌توانیم به هر کدام از آن‌ها بپردازیم، اما آیا می‌توان هشدارهای سازمان هواشناسی را در استان حادثه‌خیزی همانند گلستان نادیده گرفت؟ همانطور که مطلع هستید، استان‌های شمالی همواره و در حالت عادی با بارندگی‌های زیادی مواجه هستند، با این حال، باز هم شاهد سوء مدیریت در زمینه کنترل چنین حوادثی هستیم. شاید اگر این سیل در استان‌هایی همانند یزد رخ دهد، بتوان گفت که غیرقابل پیشبینی‌ست، اما در استان‌هایی همانند گلستان، مازندران و گیلان، چنین اشتباهاتی می‌تواند فاجعه باشد.
موقعیت مکانی استاندار گلستان
یکی از مسائلی که نمود بسیار زیادی در بین مردم داشته است، حضور نداشتن استاندار گلستان در منطقه و حضور ایشان در یکی از کشورهای خارجی بود؛ وزیر محترم کشور، جناب آقای عبدالرضا رحمانی فضلی صراحتا اظهار داشتند که ایشان از یک ماه قبل به دلایل خانوادگی درخواست مرخصی داشتند و این در حالی‌ست که استاندار گلستان پس از بازگشت، علت سفر خود را درمان جراحت‌های شیمیایی در خارج از کشور عنوان کرد و در ادامه اظهار داشت که درمان را به خاطر مردم رها کرده و بازگشته است؟! حادثه‌ای که احتمال کاهش خسارات و حتی ایجاد نشدن چنین فاجعه‌ای با اتخاذ تدابیر لازم در آن وجود داشت، آیا بهتر نیست از مسئولانی در پست‌های مهم و کلیدی استفاده شود که همواره به فکر مردم باشند و در شرایط سخت بتوانند تصمیمات درست اتخاذ کنند؟ بد نیست بدانید که هشدار هواشناسی درباره احتمال طغیان رودخانه‌ها در حدود 10 روز قبل از وقوع حادثه ارائه شده بود. لازم به ذکر است که ریاست سازمان بازرسی کشور اعلام کرده‌اند که در هنگام بارندگی‌های شدید، استاندار گلستان کماکان در منطقه حضور داشت و پس از ارسال گزارش‌های مربوطه اعلام کرد که اتفاقی نخواهد افتاد و آب به سمت دریا خواهد رفت!
جناب آقای اسحاق جهانگیری، معاون اول ریاست جمهوری با حضور در مناطق سیل‌زده استان گلستان و دیدن مشکلات مردم، تصمیم به عزل سید مناف هاشمی، استاندار گلستان گرفت که با واکنش‌های مثبت مردم مواجه شد، اما در میان تمام ناهماهنگی‌های موجود، نهادهایی همانند ارتش، سپاه و هلال احمر برای کمک در منطقه حضور داشتند و خدمات بزرگی ارائه کردند، یکی از این خدمات را می‌توان به احداث پل متحرک توسط تیپ 45 مهندسی سپاه گلستان در مسیر گرگان به آق قلا در ظرف مدت زمان 3 ساعت دانست.
اسحاق جهانگیری، معاون اول ریاست جمهوری وعده‌هایی را هم برای جبران خسارت‌های وارد شده به مردم سیل زده گلستان اعلام کرده است، اما باید دید که این کار چگونه و با چه مدیریتی به سرانجام خواهد رسید؟ در سال 1396 هم وعده‌های زیادی برای جبران خسارت‌های ناشی از زلزله به مردم کرمانشاه داده شد، اما هنوز هم مردم این خطه زیبای کشور با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند.
رهبر معظم انقلاب با زیر نظر گرفتن مشکلات مردم منطقه از طریق نمایندگان خود، دستوراتی را صادر کردند که یکی از آن‌ها مربوط به حضور نیروهای مسلح با تمام قدرت و امکانات جهت حل و فصل کردن مشکلات ناشی از سیل بود که به دنبال آن، سرلشکر باقری، فرماندهی ستاد کل نیروهای مسلح هم دستورات لازم را برای حضور هر چه بیشتر نیروهای مسلح صادر کردند. رهبر انقلاب در پیامی جداگانه از مردم ایران برای کمک به حادثه‌دیدگان سیل گلستان دعوت کردند، همچنین یادآور مشکلات اخیر ایجاد شده ناشی از سیل برای مردم خوزستان شدند.
میزان خسارت سیل
بر اساس گزارش‌های منتشرشده، امام جمعه گرگان، خسارت‌های ناشی از سیل گلستان را در حدود نابودی 180 هزار هکتار اراضی کشاورزی و 7 هزار هکتار از باغات، 1500 منزل مسکونی شهری و 5 هزار منزل مسکونی روستایی عنوان کرد. انتقادات تندی هم نسبت به نحوه مدیریت سیل اخیر گلستان توسط افراد سرشناس کشوری وارد شد که بد نیست به برخی از آن‌ها اشاره کنیم.
سید عزت الله ضرغامی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و فضای مجازی و رئیس سابق سازمان صدا و سیمای ایران اظهار داشت:
حضور مقام عالی رتبه در میدان حوادث گسترده مثل سیل گلستان، بسیاری از ناهماهنگی‌های نظام اداری پوسیده را حل می‌کند. رئیس جمهور محترم، تعطیلات را موقتا رها کنند و با چکمه بلند سفید وارد صحنه شوند و دستور دهند. لطفا! استاندار را فراموش کنید.
محمود صادقی، نماینده مردم تهران در مجلس بیان کرد:
اگر رئیس جمعیت هلال احمر مراقب فساد در حوزه کاری خود بود، قطعا برای انجام وظیفه در حوادثی مانند سیل گلستان آمادگی بیشتری داشت؛ فساد و اختلاس در بیمارستان ایرانیان دوبی، ساختمان طالقانی، پروژه مهاباد و پروژه زمین ازگل نمونه‌های نگران‌کننده‌ای از شیوع مناسبات ناسالم در جمعیت است.
علیرضا معزی، دبیر شورای اطلاع‌رسانی دولت هم در پیامن توئیتری خود گفت:
در حال حاضر جدای از مسئولان هلال احمر و رئیس ستاد بحران که چند روز است در منطقه‌اند، امروز رئیس مجلس، وزرای کشور و اقتصاد، نماینده ولی فقیه در سازمان هلال احمر به منطقه رفته‌اند. بعداز ظهر نیز دکتر جهانگیری به گلستان می‌رود. اگر چه نبود جناب سید مناف هاشمی کماکان یک نقص انکارنشدنی است.
برخی از دلایل ایجاد سیل
عوامل زیادی در این حادثه تلخ نقش دارند، یکی از این عوامل را می‌توان نابودی درختان در مناطق شمالی دانست که می‌توان گفت تا حد زیادی از کنترل خارج شده است یا حداقل باید نظارت زیادی بر این مسئله صورت گیرد. درختان نقش بسیار مهمی در تثبیت خاک و جلوگیری از به وقوع پیوستن سیلاب‌ها دارند، اما با قطع بی‌رویه درختان، شاهد چنین فاجعه‌هایی هستیم.
کارشناسان زیادی هشدارهایی درباره ساخت و سازهای غیرقانونی و تغییر کاربری اراضی در مناطق شمالی، علی‌الخصوص در مناطق جنگلی ارائه کرده‌اند که نیازمند همت روزافزون مسئولان است تا بتوان از فاجعه‌های مشابه جلوگیری به عمل آورد. امروزه ساخت و سازهای غیرقانونی و قطع درختان را می‌توان در زمره مشکلاتی به حساب آورد که اگر با آن‌ها برخورد جدی صورت نگیرد، قطعا تا سال‌های آینده چیزی از جنگل و چشم‌اندازهای شمال باقی نخواهد ماند و مشکلاتی همانند سیل، گریبان مردم بی‌گناه را خواهد گرفت. کاربران زیادی علت اصلی سیلاب‌های اخیر را نابودی درختان در مناطق جنگلی، ساخت و سازهای غیرقانونی در مسیر رودخانه‌های استان گلستان و بهره‌برداری غیرمسئولانه از معادن عنوان کرده‌اند.
بر اساس آمارهای ارائه‌شده، نزدیک به 22 درصد مساحت کل جنگل‌های شمال در طول 40 سال گذشته از بین رفته و متاسفانه با این که همواره رهبر معظم انقلاب تاکیدهای فراوانی در زمینه حفظ این سرمایه‌های ارزشمند ملی دارند، شاهد هیچ تدبیر خاص و محکمی در این زمینه نیستیم و کماکان فاجعه در شمال ادامه دارد.
شاید باورکردنی نباشد، اما آمارها نشان می‌دهند که میزان خسارت سالانه ناشی از قطع درختان شمال کشور در حدود 900 میلیون دلار تخمین زده شده و در چند سال اخیر، گزارش‌های زیادی مبنی بر آتش سوزی و نابودی چندین هکتار از مساحت جنگل ارائه شده است. علاوه بر مسئولان، می‌توان گفت که مردم شمال و حتی کل ایران هم باید نسبت به این موضوع حساس باشند. مردم بومی مناطق شمال باید نسبت به قطع درختان و ساخت و سازهای غیرقانونی که در مناطق جنگلی صورت می‌گیرد از خود حساسیت نشان دهند و گزارش‌هایی را برای نهادهای مربوطه ارسال و پیگیری کنند؛ مشکل قطع درختان شمال حل نخواهد شد مگر آن که مردم بتوانند با دلسوزی و اتحاد برای آن اقدام کنند.
جنگل های شمال متعلق به تمام اقوام و مردم ایران است، بنابراین باید تمام ملت بزرگ ایران نسبت به حفظ آن از خود غیرت نشان دهند. مردم ایران هر سال برای تفریح به شمال کشور سفر می‌کنند و از طبیعت زیبا و جذاب آن لذت می‌برند، اما هر سال هم گزارش‌های زیادی مبنی بر آتش سوزی درختان در اثر خاموش نکردن آتش‌های ایجادشده توسط عده محدود ارائه می‌شود که باعث نابودی درختان زیادی خواهد شد و تا سال‌های طولانی امکان احیاء آن وجود ندارد. آیا بهتر نیست که با کمی دلسوزی و تهیه مقداری آب، آتش‌هایی که ایجاد کرده‌ایم را خاموش کنیم؟
ملت ایران را می‌توان از دلسوزترین مردمان جهان معرفی کرد، مردمانی که با ایجاد یک مشکل یا حادثه در نقطه‌ای از کشور، به یاری یکدیگر می‌شتابند. همانطور که مطلع هستید، زلزله سال 1396 در کرمانشاه باعث خسارت‌های زیادی شد، اما هم اکنون با این که کرمانشاهیان عزیز با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند، در حال جمع‌آوری کمک برای یاری رساندن به سیل‌زدگان استان گلستان هستند، البته لازم به ذکر است که این کار در سراسر کشور در حال انجام است، اما در کرمانشاه نمود بسیار زیادی در رسانه‌ها داشته است.
