بینایی انسان از بینایی حیوانات بهتر است؟ بسیاری از کاربران به دنبال پاسخ این سوال هستند که به همین دلیل در این مقاله توانایی چشمهای انسانها را با حیواناتی چون گربه، سگ، اسب، کوسه، عقاب و حتی حشرات مقایسه خواهیم کرد.
چشمهای انسانها جزو پیچیدهترین ساختارها در طبیعت محسوب میشود که قادر است همزمان بیش از یک میلیون اثر را دریافت کند. چشمان ما میتواند تفاوت میان 8 میلیون رنگ را تشخیص دهد، اما برخی از حیوانات نیز وجود دارند که بینایی آنها از انسانها بهتر است. از این رو در این مقاله بینایی انسان را با حیواناتی چون گربه، سگ، اسب، کوسه، عقاب و حشرات مقایسه میکنیم.
همچنین بخوانید:
مقایسه بینایی انسان با حیوانات
بینایی انسان و گربه
نوع شبکیه چشم به عنوان بزرگترین تفاوت میان بینایی انسان و گربه محسوب میشود. گربهها از چشمهایی برخوردارند که از غلظت بالایی از گیرندههای میلهای و غلظت پایینی از گیرندههای مخروطی بهره میبرد، اما در چشمهای انسان میزان غلظت این گیرندهها برعکس بوده و به همین دلیل انسان در شب به اندازه گربهها بینایی خوبی ندارد و بالعکس در روز گربهها بینایی خوبی مانند انسانها ندارند. گربهها در تاریکی توانایی بالایی دارند، اما قادر به تشخیص مناسب جزئیات یا رنگهای واقعی نیستند؛ چراکه در شبکیه چشم آنها تعداد زیادی گیرندههای میلهای وجود دارد که به نور کم بسیار حساس هستند و به همین دلیل گربهها این توانایی را دارند تا فقط با یکششم نور مورد نیاز چشم انسان اجسام را ببینید.
بینایی انسان و سگ
بسیاری از مردم بر این باورند که سگها همه چیز را به رنگ سیاه و سفید میبینند که چنین باوری صحت ندارد. در واقع سگها دارای بینایی شبیه گربهها هستند؛ زیرا بسیاری از آنها به کوررنگی قرمز-سفید دچارند، اما اختلاف میان بینایی سگها و گربهها این است که سگها فقط از دو نوع گیرنده مخروطی در شبکیه چشم برخوردارند که باعث میشود پدیدهای به نام دو رنگی ایجاد شود. سگها در برابر انسانها بسیار نزدیکبین هستند. بر اساس آزمایشی که بر روی بینایی سگها انجام شده است نشان میدهد که بینایی آنها حدود 22.6 است؛ یعنی آن چیزی که انسانها در فاصله 22 متری خود میبینند، سگها در فاصله 6 متری میتوانند مشاهده کنند.
بینایی انسانها و اسبها
اسبها نیز همانند سگها قادر به تشخیص تفاوت میان رنگهای قرمز و سبز نیستند و نسبیت بینایی اسبها با عدد 18.6 شبیه سگها است و همانند پرندگان از دید مونوکولار 350 درجه بهره میبرند؛ زیرا موقعیت چشمهای اسبها بر روی سرشان به گونهای است که این امکان را برای آنها فراهم میکند تا حدودا تمام مسیر و پشت سر خود را مشاهده کنند. در چشم اسبها سلولهای میلهای بیشتری نسبت به آنها وجود دارد. اسبها به دلیل نسبت زیاد سلولهای میلهای به مخروطی که حدود 20:1 است در کنار بهرهمندی از پرده شفاف در چشم باعث میشود بینایی مناسبی در شب داشته باشند.
بینایی انسان و عقاب
در قلمرو حیوانات عقابها و سایر پرندگان از نظر بینایی و تیزبینی جزو پادشاهان محسوب میشوند. شبکیه چشم آنها علاوه بر برخورداری از سلولهای مخروطی تشخیصدهنده نور، از تعداد زیادی فوویای عمیق نیز بهره میبرند که شبیه یک عدسی تلهفوتو بر روی دوربین عکاسی کارکرد دارد. گفتنی است فوویا نوعی از ساختار غنی از سلولهای مخروطی است که در پشت چشم قرار دارد. قرنیه پرندگان شکاری نیز قادر به تغییر شکل برای فوکوس بیشتر بر روی اجسام نزدیک و دور است. برخی از کارشناسان این حوزه معتقدند که چنین قابلیتی باعث میشود تا عقابها به تیزبینی 6 برابر یا 1.5/6 یا 1.2/6 دست پیدا کنند. برای مثال یک باز (پرنده شکاری) قادر است از فاصله 3.2 کیلومتری یک خرگوش را مشاهده کند. عقابها نیز قادرند رنگها را با وضوح بیشتری نسبت به انسانها رویت کنند. گفتنی است به دلیل اینکه عقابها قادر به دیدن نور فرابنفش هستند، میتوانند آثار ادراری که شکار باقی میگذارد را شناسایی کنند.
بینایی انسان و کوسه
کوسهها با توجه به انواع مختلفی که از آنها وجود دارد از چشمهای متفاوتی بهره میبرند، اما وجه اشتراکهای زیادی میان چشم انسان و کوسهها وجود دارد. کوسهها از ساختار چشمی مشابهای با چشم انسانها برخوردارند به گونهای که برخی اوقات برای پیوند قرنیه انسان از سلولهای قرنیه کوسه نیز استفاده شده است. البته تفاوتهایی نیز میانها آنها مشاهده میشود؛ برای مثال کوسهها قادرند به واسطه چشمهای خود نوسانات الکتریکی را تشخیص دهند و از پلکهای شفافی بهره میبرند که هنگام مشاهده اطراف خود از چشمهایش مراقبت میکند. همچنین در پشت شبکیه چشم کوسهها یک لایه کریستالهای آینهای وجود دارد که باعث میشود در آبهای عمیق بهتر ببینند. در واقع چنین کریستالهایی باعث میشود تا شبکیه نور بیشتری را دریافت کرده و به همین دلیل در آب شفاف بینایی کوسهها حدود 10 برابر بیشتر از بینایی انسان است.
بینایی حشرات و انسان
تعداد چشمهای حشرات نسبت به انسانها بیشتر است؛ برای مثال اکثر حشرات 5 چشم دارند و پروانهها نیز از 4 چشم بهره میبرند. بسیاری از گونههای عنکبوتها از 4000 لنز در چشمان خود سود میبرند. سنجاقک نیز دارای 30 هزار لنز در چشمان خود است. هرچند داشتن چشمهای بیشتر حشرات به معنای برتری بینایی حشرات به بینایی انسانها نیست. در واقع چشمان حشرات ترکیبی است؛ یعنی بسیاری از چشمهای کوچک به جهتهای مختلفی نگاه کرده و ترکیب آنها بینایی کلی حشرات است و هر چشم قدرت زیادی به تنهایی ندارد. چشم انسانها نیز قادر به چرخش است، اما فقط در یک لحظه میتواند به یک جهت خاص نگاه کند و قدرت آن از چشمهای ترکیبی بیشتر است. با توجه به اینکه تیزبینی چشم انسان حدود 100 برابر بهتر از بهترین نوع چشم ترکیبی در حشرات است، انسانها میتوانند جزئیات بیشتری را نسبت حشرات مشاهده کنند.