با گذشت بیش از یک سال از تحریم صنعت خودروسازی کشور توسط آمریکا، تولید حدود 20 خودرو در خطوط تولید خودروسازان داخلی متوقف شده است.
پس از خروج آمریکا از برجام، صنعت خودروسازی کشور با تحریمهای شدیدی مواجه شد که این موضوع کاهش تیراژ تولید برخی از محصولات خودروسازان را به همراه داشت. خودروسازان با توجه به ذخیره قطعات طی 3 ماه توانستند به نیاز بازار پاسخ دهند، اما با به پایان رسیدن قطعات در انبار خودروسازان به تدریج خبرهای متعددی از توقف تولید خودرو منتشر شد. در واقع تحریمهای آمریکا باعث شد تا شرکای خارجی خودروسازان داخلی از ترس جریمه شدن توسط آمریکا به همکاری با ایران پایان دهند که همین موضوع در توقف تولید و حذف خودروها از صنعت خودروسازی کشور تاثیرگذار بود.
خروج شرکتهای خارجی به واسطه تحریمها مشکلات زیادی برای خودروسازان و مشتریان به خصوص عدم تحویل به موقع خودروهای ثبت نامی را به همراه داشت. هماکنون خودروسازان داخلی با تعهدات معوقه زیادی روبهرو هستند که اکثر این محصولات و تعهدات معوقه با مشکل توقف تولید مواجهاند. خودروسازان با تمام بدقولیهای خود طبق قانون موظف شدند تا با ارائه طرحهای پر هزینه چون پرداخت سود 45 درصدی تا حدودی مشتریان را راضی نگه دارند.
توقف تولید در صنعت خودروسازی کشور
علاوه بر اینکه خودروسازان با مشکل تعهدات معوقه مواجه شدند، هزینههای سربار تولید در شرکتهای ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو نیز افزایش پیدا کرد که همین عاملی شد تا تولید بسیار از خودروها متوقف شود. با توجه به اینکه این سه خودروساز داخلی به دلیل مرتبط بودن به دولت نمیتوانند هزینههای خود را از دو بخش تعدیل نیرو یا افزایش قیمت کاهش دهند، به همین دلیل با افزایش هزینههای سربار تولید مواجه شدند. هماکنون کارگرانی که در خطوط تولید محصولات متوقف شده فعالیت داشتند، در سایر خطوط به کار گرفته شدهاند که کاهش بهرهوری در خودروسازان داخلی را نشان میدهد؛ چراکه تنوع و تیراژ محصولات فعلی با تعداد نیروی انسانی همخوانی ندارد.
تولید کدام خودروها در ایران خودرو متوقف شده است؟
شرکت ایران خودرو به دلیل تولید محصولات پرتیراژی چون خانواده پژو و سمند به نوعی خود را سرپا نگه داشت، اما این شرکت خودروسازی نیز با کاهش شدید تولید طی یک سال اخیر مواجه است. از دوران تحریم تا زمان حال در شرکت ایران خودرو تولید سه خودرو تندر 90 اتوماتیک، تندر 90 معمولی و سوزوکی گرند ویتارا متوقف شدهاند و حتی برای وضعیت تولید هایما و دانگ فنگ که به شرکای خارجی وابسته است نیز گمانهزنیهایی بر توقف تولید در آینده وجود دارد. از سویی توقف تولید پژو 2008 نیز در این شرکت خودروسازی محتمل است.
تولید کدام خودروها در سایپا متوقف شده است؟
در شرکت سایپا نیز تولید سه خودرو تاکنون به دلیل تحریمها متوقف شده است که از آنها میتوان به برلیانس، آریو و کیا سراتو 2000 اشاره کرد. همچنین شرکت پارس خودرو نیز تولید تمامی محصولات خانواده رنو را متوقف کرده است که شامل ساندرو، ساندرو استپ وی، تندر 90 و پارس تندر میشود.
توقف تولید در شرکتهای خصوصی
شرکتهای خودروسازی دولتی و نیمه دولتی به دلیل اینکه در سبد محصولاتشان تنوع زیادی وجود داشت، با تعطیلی کامل روبهرو نشدند، اما این وضعیت برای خودروسازان بخش خصوصی متفاوت بوده و برخی از آنها کاملا تعطیل شدهاند. بررسیها نشان میدهد بیش از نصف محصولاتی که از صنعت خودروسازی کشور حذف شدهاند، به بخشهای خصوصی تعلق دارد. در همین رابطه یکی از خودروسازان بزرگ بخش خصوصی اعلام کرد اگر دولت نقدینگی مورد نیاز را در اختیار این شرکتها قرار ندهد، به زودی این شرکت تعطیل خواهد شد.
در حال حاضر طبق قانون پس از گذشت بیش از یک سال از تحریمهای آمریکا، شرکت کارمانیا به عنوان عرضه کننده محصولات BYD چین در ایران، شرکت دیار خودرو به عنوان تولید کننده محصولات چینی گریت وال در کشور و شرکت صنعت خودرو آذربایجان به عنوان عرضه کننده خودروهای چینی ام جی در ایران یا تعطیل شدهاند یا دیگر خودرویی در این شرکتها تولید نمیشود. طبق آمارهای منتشر شده از خودروسازان خصوصی، هماکنون تولید خودروهایی چون بی وای دی، هیوندای، ام جی، لیفان و سابرینا به طور کامل متوقف شده است.
کرمان موتور که نماینده محصولات دو شرکت لیفان و هیوندای در ایران شناخته میشود، تولید محصولاتی چون لیفان 820، لیفان ایکس 50 و لیفان ایکس 60، هیوندای اکسنت و هیوندای النترا را متوقف کرده است که حتی شواهد حاکی از توقف تولید هیوندای آی 20 است. شرکت کارمانیا نیز دیگر خودروهای بی وای در در مدلهای S6 و F3 را تولید نمیکند. دیار خودرو نیز مجبور به توقف تولید سابرینا و گریت وال M4 شده است. در آمار مشخص نشده است که آیا تولید خودروهایی چون بسترن یا مزدا 3 متوقف شده است یا خودروسازان همچنان تولید آنها را ادامه میدهند.