اینترنت ملی

اینترنت ملی و هرآنچه باید در مورد آن بدانید

این روزها به دنبال قطعی اینترنت جهانی، بحث استفاده از شبکه ملی اطلاعات بر سر زبان‌ها افتاده است. اما اینترنت ملی چیست و آیا قرار است اینترنت بین الملل همیشه قطع باشد؟

پس از سهمیه بندی و افزایش قیمت بنزین، ناآرامی‌هایی در خیابان‌های کشور به خاطر اعتراض به قیمت بنزین رخ داد. به دنبال این ناآرامی‌ها دولت و مسئولان امنیتی کشور دسترسی مردم به شبکه جهانی اینترنت را قطع کردند و فقط دسترسی به سایت‌ها و خدماتی که بر بستر اینترنت داخلی هستند امکان‌پذیر شد. اینترنت همراه از صبح شنبه 25 آبان و کل شبکه اینترنت از شب آن روز قطع شد. این اتفاق، بحث اینترنت ملی و جداسازی آن از اینترنت بین الملل را بر سر زبان‌ها انداخت. رسانه‌ها و مسئولان نیز از آزمایش موفق اینترنت داخلی یا شبکه ملی اطلاعات در این روزها خبر دادند، اما اینترنت ملی یا شبکه ملی اطلاعات چیست و آیا واقعا قرار است دسترسی مردم به اینترنت جهانی برای همیشه قطع شود؟

اینترنت ملی چیست؟

اگر به طور خلاصه بخواهیم بگوییم، اینترنت ملی یعنی وبسایت مراکز داده و خدمات داخلی مانند بانک‌ها و نهادهای دولتی بر روی سرورهای داخل کشور قرار بگیرند و بدون نیاز به اینترنت جهانی، امکان دسترسی به آنها وجود داشته باشد. در واقع اسم اینترنت برای آن خیلی مناسب نیست، چرا که شبکه ملی اطلاعات با اینترنت تفاوت دارد و یک شبکه داخلی است. ایده اولیه اینترنت ملی که اکنون با نام شبکه ملی اطلاعات شناخته می‌شود در سال 1384 مطرح شد.

اینترنت ملی

سعید رضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اعلام کرده که این طرح از چینی‌ها الگوبرداری شده و تا سال 1398 که اکنون در آن هستیم، حدود 19 هزار میلیارد تومان برای آن خرج شده است که از این 19 هزار میلیارد، 12 هزار میلیارد تومان سرمایه دولت و 7 هزار میلیارد تومان برای بخش خصوصی بوده است. در سال 1389، راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات در قانون برنامه پنجم توسعه گنجانده شد. قرار بود این برنامه تا سال 1395 به پایان برسد و بهره‌برداری از آن آغاز شود، اما تا پایان دولت دهم فقط مرحله آزمایشی و پایلوت آن انجام شد و در دولت یازدهم شاهد بهبود و ارتقای آن بودیم.

متولیان شبکه ملی اطلاعات اعلام می‌کنند که هدف اصلی این طرح، بالا بردن امنیت سایبری و قرارگیری داده‌های حساس کشور بر روی زیرساخت‌های داخلی است. همچنین طرح مذکور به نهادهای امنیتی کشور کمک می‌کرد تا ورود و خروج اطلاعات از کشور را زیر نظر بگیرند و از مراکز داده داخلی محافظت کنند. با این حال بسیاری از مردم و کارشناسان نگران این بودند و هستند که اینترنت ملی یا شبکه ملی اطلاعات باعث شود ارتباط مردم با دنیای بیرون قطع شود.

اینترنت ملی

مسئولان کشور نیز بارها نگرانی خود نسبت به تهدیدهای امنیتی اینترنت را ابراز کرده‌اند. به عنوان مثال، معاون فنی وزارت اطلاعات در سال 90 گفت شبکه اینترنت یک ابزار جاسوسی نیست، بلکه خودش تهدید و جاسوس است. علی مطهری،‌ رئیس وقت کمیته مخابرات مجلس هم از راهکارهای فیلترینگ و محدود کردن سرعت اینترنت انتقاد کرد و گفت تنها راه حل کنترل اینترنت، راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات است. اما رضا تقی پور، وزیر ارتباطات کشور در سال‌های 1388 تا 1391 در خصوص شبکه اینترنت ملی گفته بود به زودی اینترنت داخلی جایگزین اینترنت جهانی خواهد شد و با اجرای این شبکه، سرویس‌های متنوع اینترنتی با قیمت ارزان در اختیار مردم قرار می‌گیرد.

سید سعیدرضا عاملی، رئیس دانشکده مطالعات جهان در دانشگاه تهران و عضو شورای عالی فضای مجازی نیز می‌گوید پروژه شبکه ملی اطلاعات یکی از اقدامات بزرگ در حوزه فضای مجازی است که متاسفانه از آن سوءبرداشت شد و به غلط اینترنت ملی نام گرفت. در حالی که ماحصل این پروژه می‌توانست ماندگاری و ذخیره داده‌ها و اطلاعات در فضای مجازی باشد.

اینترنت ملی

از سوی دیگر معاون وزیر ارتباطات در سال 95 در مراسم رونمایی از فاز دوم شبکه ملی اطلاعات اعلام کرد این وزارتخانه قصد دارد تعرفه‌ها را به گونه‌ای تنظیم کند که هزینه استفاده از اینترنت بین الملل 10 برابر هزینه استفاده از اینترنت داخلی باشد. پس از آن هم در بسته‌های اینترنتی اپراتورهای مختلف، تعرفه اینترنت داخلی و بین‌الملل جدا شد.

همچنین همزمان با راه‌اندازی اینترنت ملی یا شبکه ملی اطلاعات، نسخه‌های داخلی جایگزین برای سرویس‌های مهم خارجی معرفی شد؛ به عنوان مثال آپارات به جای یوتیوب، موتور جستجوی ملی به جای گوگل، پیام رسان‌های داخلی به جای تلگرام و واتس اپ. با این حال به نظر می‌رسد هنوز طرح اینترنت ملی کامل نشده و کاربران در روزهای قطعی اینترنت با مشکلات زیادی مواجه بودند و بسیاری از کسب و کارهای آنلاین به حالت نیمه فلج درآمده‌اند. برخی از سرویس‌های داخلی مانند موتور جستجوی ملی نیز نتوانسته انتظارات را برآورده کند و به نیاز کاربران پاسخ بدهد.

مزایای شبکه ملی اطلاعات

به گفته مسئولان کشور، شبکه ملی اطلاعات یا همان اینترنت ملی فواید زیادی خواهد داشت که در ادامه به چند مورد از آنها اشاره می‌کنیم:

  • ارائه خدمات دولت الکترونیک بر بستر شبکه ملی اطلاعات
  • افزایش سرعت اینترنت
  • استقلال اینترانت داخلی از اینترنت جهانی
  • کاهش قیمت و هزینه‌های اینترنت
  • امنیت اطلاعات کاربران به دلیل ذخیره شدن آنها در سرورهای داخلی

در این روزها که اینترنت جهانی قطع است، دسترسی به گوگل و موتورهای جستجوگر ممکن نیست و موتورهای جستجوی داخلی مانند پارسی جو و یوز هم به خوبی کار نمی‌کنند و به این ترتیب برای دستیابی به سایت‌ها و خدمات داخلی باید آدرس دقیق آنها را بدانید و توانایی جستجو در وب را ندارید.

محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در مورد پیشرفت شبکه ملی اطلاعات گفت:

در حال حاضر مردم بهترین قاضی هستند. هرچند از ناراحتی مردم بابت قطعی اینترنت باخبرم و به خودم هم در این چند روز اجازه استفاده از اینترنت را ندادم، اما مردم قضاوت می‌کنند که آیا خدمات داخلی آنها بر شبکه ملی اطلاعات دچار اختلال شده است یا نه. اگر شبکه ملی نبود امروز شاید 2 میلیون راننده تاکسی اینترنتی و مردم در عذابی بزرگ گرفتار بودند و بانک‌ها نیز مختل بودند. زیرساخت شبکه ملی اطلاعات پیشرفت چشمگیری داشته، اما قبول کنید که کار بنده و وزارتخانه‌ام تولید محتوا نیست.

وزیر ارتباطات همچنین گفت چیزی به نام اینترنت ملی وجود ندارد. شبکه ملی اطلاعات به معنای قطع اینترنت نیست و قطع اینترنت به کارکردهای شبکه ملی اطلاعات، مردم و نظام هم آسیب می‌رساند. وی در خصوص ادعای سفیر آمریکا در آلمان برای تامین اینترنت در ایران اظهار کرد اکنون این ادعا ممکن نیست. آنها برای سال 2025 میلادی برنامه‌هایی دارند اما باید بدانند که ملت ایران نیازی به ادعای دروغین حمایت شما ندارند.

اینترنت ملی

با این وجود صاحبان مشاغل اینترنتی بسیار نگران قطعی اینترنت جهانی هستند و بسیاری از مشاغل مرتبط با اینترنت دچار مشکل شده‌اند. به عنوان مثال خرید اوراق بورس در این روزها ممکن نبوده و بسیاری از سایت‌های داخلی هم به خاطر این که شبکه پشتیبانی خارج از کشور دارند از کار افتاده‌اند. از طرف دیگر به نظر می‌رسد هنوز زیرساخت‌های لازم برای راه‌اندازی اینترنت ملی فراهم نشده و تامین زیرساخت‌هایی مانند چیزی که در چین، روسیه و کره جنوبی شاهد آن هستیم، به تکنولوژی‌های ویژه‌ای نیاز دارد که کشور ما هنوز به آن نزدیک نیست. بسیاری از کارشناسان نیز معتقدند که در حال حاضر اینترنت داخلی و شبکه ملی اطلاعات پاسخگوی همه نیازهای مردم نیست و حتی برخی نمایندگان مجلس و مسئولان نیز بر این ادعا صحه گذاشته‌اند.

اینترنت ملی در چه کشورهایی اجرا شد؟

اما اینترنت داخلی که در کشورمان اجرا می‌شود در نوع خود منحصربه‌فرد نیست و پیش از این کشورهای دیگری نیز از اینترنت ملی استفاده کرده‌اند و به نوعی اینترنت خود را از اینترنت جهانی جدا کردند. یکی از این کشورها کره جنوبی است که پرسرعت‌ترین اینترنت جهان را به مردم خود ارائه می‌کند. کره‌ای‌ها از نظر آمادگی الکترونیک و پهنای باند هم رتبه اول را در جهان دارد و 80 درصد پهنای باندش داخلی است. چین هم سال‌هاست که در کنار استفاده از اینترنت جهانی، از شبکه اینترنت داخلی خود بهره می‌برد و بیشترین تعداد موتور جستجوی ملی، سیستم عامل ملی و سرورهای ملی را دارد. چینی‌ها در جهان به ایزوله بودن اینترنتشان مشهور هستند و فیلترینگ در آن شدت پیدا کرده است، تا جایی که همین چند ماه پیش 9800 اکانت خبرگزاری را به دلیل انتشار محتوای نامناسب از دسترس خارج کرد. چین همواره به دنبال این است که محتوای دلخواهش را به مردمش برساند و به همین دلیل یک شبکه داخلی جدا از شبکه جهانی اینترنت شکل داده و حالا همین شبکه داخلی را نیز پاکسازی می‌کند.

اینترنت ملی

هند هم نوعی از شبکه ملی اطلاعات را با نام «شبکه ملی دانش» راه‌اندازی کرده و برزیل هم هزینه‌های بسیار زیادی برای راه‌اندازی اینترنت داخلی کرده است. مدتی پیش هم در خبرها داشتیم که اینترنت روسیه ملی شده و به این ترتیب قانونی به تایید رسیده که بر اساس آن همه ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی باید ترافیک خودشان را از طریق سرورهای تحت مدیریت رگولاتور مخابرات روسیه مسیریابی کنند. این سرورها نقش کلید قطع اضطراری را ایفا می‌کنند و می‌توانند باعث قطع تمام ارتباطات خارج از کشور بشوند. پس از آن تمام ترافیک به شبکه اینترنت ملی روسیه با نام RuNet هدایت می‌شود. البته کارشناسان در این باره می‌گویند هدف روسیه هیچگاه استقلال اینترنتی و حفظ حاکمیت این کشور نبوده، بلکه آنها به دنبال ابزاری برای نظارت جمعی می‌گردند.

کره شمالی هم به خاطر سیاست‌های خاص خود، شبکه ملی با نام Kwangmyong راه‌اندازی کرده است. شهروندان کره شمالی دسترسی بسیار محدودی به اینترنت دارند و حتی اطلاعاتی منتشر شده مبنی بر این که این کشور فقط 28 وبسایت دارد که بیشتر آنها مربوط به وزارتخانه‌ها، فرهنگ و هنر و گردشگری است. همچنین می‌گویند بیشتر وبسایت‌ها کند و ساده‌اند و خیلی به‌روزرسانی نمی‌شوند. البته تاکنون اطلاعات زیادی درباره شبکه داخلی کره شمالی منتشر نشده و قطعا آن می‌تواند خیلی متفاوت‌تر از اینترنت این کشور باشد.

اینترنت ملی

در همین رابطه، سردار جلالی، رئیس سازمان پدافند غیر عامل می‌گوید چین سال‌هاست که اینترنت ملی خود را دارد و بستر متناسب با خود را در آن گسترش داده است و اکنون نیز روسیه این اقدام را انجام می‌دهد. فرانسه و برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا هم به دنبال ایجاد شبکه ملی اطلاعات هستند و اگر ما هم بخواهیم اقتصاد، فرهنگ، اقتدار و ارزش‌های خود را حفظ کنیم باید یک نگاه ملی و بومی به زیرساخت‌های فضای سایبری داشته باشیم.

جمع‌بندی

در مجموع، سال‌هاست که ایرانی‌ها در زمان استفاده از اینترنت با مشکلاتی مانند فیلترینگ و افت سرعت و حتی گاهی قطعی مواجه هستند. وجود شبکه ملی اطلاعات که از آن با نام اینترنت ملی نیز یاد می‌شود، اصلا بد نیست و اتفاقا می‌توان آن را به فال نیک گرفت، اما نباید این شبکه را جایگزینی برای اینترنت جهانی بدانیم و به این بهانه دسترسی آزاد مردم به اینترنت را قطع کنیم. همچنین شبکه ملی اطلاعات هنوز کامل نیست و راه زیادی برای تبدیل شدن به اینترنت ملی کامل و بدون نقص در پیش دارد که امیدواریم این ایرادها هر چه زودتر برطرف شوند.

پاسخ بدهید

وارد کردن نام و ایمیل اجباری است | در سایت ثبت نام کنید یا وارد شوید و بدون وارد کردن مشخصات نظر خود را ثبت کنید *

*

29 دیدگاه

  1. سلام اگه اینترنت ملی بیاد ما دیگه نمیتونیم از شبکه هایی مثل استیم بازی انلاین کنیم و یا فیلم ها را در یوتیوب تماشا کنیم ؟

  2. امراله مهماندوست

    اینجانب بدون وابستگی به گروه های داخلی خودی یا گروه های خارجی بیگانه از صبح روز شنبه 25 آبان ماه سال جاری تا پایان روزی که فتنه در شهر صدرا تمام شد در خیابان های شهر حضور داشته ام و خود شاهد همه تخریب های این افراد از خدا بی خبر بوده ام و درخیلی از موارد موفق شدم تا مال و جان مردم بیگناه را با التماس از دست این نامرد ها تجات داده ام 1- برای شهردار شهر صدرا و کارکنان دزد اش این بهترین فرصت بوده است تا همه آثار دزدی هایشان را در شهر صدرا با همکاری موثر با آشوب گران از بین ببرند باید همه افرادی را که با پارتی بازی در شهرداری این شهر بکار مشغول شده اند اخراج کنند و به جای آنان افرادی را بدون پارتی بازی استخدام کنند تا شاید یکی از ریشه های فساد در این شهر ریشه کن شود این نظر احدی از مردم است.

  3. اقا عرفان از نظر شما که یک متخصص در حوزهی فناوری هستید ایا ممکنه به زودی اینترنت جهانی به طور کامل قطع شود (مثل کره ی شمالی) ویا اینترنت به مدلی شبیه چین و روسیه تبدیل شود ویا اینکه اصلا تغییری نکند واین قطع ای دوهفته ای فقط برای کنترل اوضاع بوده؟

    • درود
      والا دوست عزیز برای پاسخ به این سوال باید بیشتر تخصص و اطلاعات در بخش سیاسی داشته باشی تا فنی،‌ این کار که بنده بعید میدونم اتفاق بیوفته،‌ یه تصمیم سیاسی هست. اما ازنر فنی امکانش وجود داره ولی بعید میدونم این تصمیم در نظام گرفته بشه.
      انشالله که نمیشه

  4. موفقترین مدل اینترنت ملّی از آن ملّتی است که موفقترین رشد اقتصادی را در سایۀ موفقترین انسجام ملّی، نشان دادند
    جای پای رفتگان، هموار سازد راه را
    دیگران را نیز عُرضه/ لیاقتی اگر باشد [دستکم] الگو بگیرند
    امّا پیش‌نیاز هر X ملّی، خود عنصر ملّی است
    ما متأسفانه علارغم برخورداری از مواهب خدادادی فراوان، از کمبود همین عنصر حیاتی رنج میبریم. وقتی گفتم:
    بین ایران و قطر، میدان مشترکی هست که از آن برای قطر گاز در میآید و برای ایران، گوز
    یعنی: ایران و قطر هردو بر یک سفره نشسته‌اند، چرا قطر ثروتمندترین کشور دنیاست ولی اسکناس شریکش از کاغذ توالت کم ارزشترست؟
    مگر آنها، فرشتۀ از مشک و عنبر سرشته اند؟ اگر آری:
    فریدونِ فرّخ فرشته نبود * ز مُشک و ز عنبر سرشته نبود
    به داد و دهش یافت این فرّهی * تو داد و دهش کن، فریدون تویی
    مگر سجلّ اینها، صادرۀ اسرائیل است؟ اگر خیر:
    چرا هر خارجی که پس از اقامت 5 ساله کسب تابعیّت امریقا کرده به مقامی رسید، به آرمان امریقا وفادار است
    [پدر رئیس جمهور سابق (باراک حسین اُباما) مسلمان سیاه افریقایی بود، نه مسیحی سفید امریقایی]
    امّا اینجا هر 7 پشت ایرانی‌زاده که سر کار آید، اگر خیانت نکند، عجب است!
    قبلی میگفت: پاکترین دولت است، این نیامده گفت: خزانه [با بیشترین درآمد تاریخ] را جارو کرده‌اند؛ و باش تا بعدی آید و خبر از این دهد
    مضحک اینجاست که قبلی و فعلی و بعدی: راست راست میگردن
    و ما نمیدانیم دُم خروس را باور کنیم یا قسم حضرت عباس را
    اشتباه نکن! بحث اسم / ایسم نیست
    بحث نقیصه‌ای بنام هویّت ملّی است
    پاشنۀ آشیل ایران [خواهی نخواهی] همین است
    لازمۀ ایجاد عنصر ملّی: 1. روحیۀ انتقادپذیری که سهله، خودانتقادی است
    امیرالمؤمنین ع فرمود: دشمن تو کسی است که عیوبت را توجیه کند
    و اگر خودت، بجای عیب‌یابی از خود، غرّگی کنی [دیگه بدتر] دشمن درجه یکت، خودتی
    آنهایی که از آنور آب باد نخوت در بادکنک ایرانی میدمند، مشتی خائن اند
    متأسفانه ما چیزی برای افتخار نداریم و
    تا نپذیریم [دستکم از لحاظ اخلاقی] ملّت بیفرهنگ و پستی هستیم، به تعالی نمیرسیم که هیچ، روز به روز در منجلاب بی‌هویّتی، تَه‌تر میرویم
    آنکه برای جورابی، بازاری را به آتش کِشد، جانی است نه ایرانی
    اشتباه نکن! چاله با آبگیری، چاه نمیشه
    پس چه کنیم؟ آنقدر بکن تا به آب برسی
    برا اونا براحتی در عمق کم آب میجوشه؛ برا ما بزحمت در عمق خیلی زیاد
    یعنی: لازمۀ ایجاد عنصر ملّی: 2. ایثار 3. مواسات
    ملّت برای آرمان ایثار کردند ولی مسئولین مواسات نکردند
    اشتباه نکن! با یک گل بهار نمیشه
    تیشه به ریشۀ هویّت ملّی = پارتی بازی
    تحزّب به هرکی بسازه، به مزاج ما نمیسازه که هیچ، سمّ مُهلکه
    قانون بگزارید تا منتخبین، تکی باشند، نه باندی
    لیست و سرلیست جُرمه، فراکسیون جنایت
    دولت هزار فامیل، نتیجه‌اش همینه که زادۀ همین بی‌هویّتی ملّی است

  5. mr.ashraf بزرگوار دوست عزیز طی ده روز گذشته بنده تمام کامنتای شمارو خوندم و مطمئنم تو مغزتون جز ساندیس چیزی وجود نداره و البته قصدم جسارت نیست
    شما که پیتزای اناناسی دونه ایی 100 دلار تو ونیز میخری )این رو زیر پستی درباره ونیز نوشته بودید( معلومه عقلت قد نمیده شعورت نمیرسه که بفهمی قطعی ناگهانی اینترنت چه بلایی سر مردم میاره
    شما جزو مرفهین بی دردی که برای یه وعده پیتزا اندازه کل حقوق یک ماه یه کارگر بدبختی مث من پول میدی لطف کن اینجا اینقد با همه بحث نکن
    از هر ده تا کامنتی که میخونم دو تاش مال شماست و جالبیش اینه که چنتاشون رای منفی بیشتر از صد داشتن و حتی یه کامنت شمارو ندیدم که تعداد بازخورداش مثبت باشه همشون بدون استثنا منفی هستن دلیلشم برای همه واضحه
    بحث خودفروخته و غربزدگی هم مطرح نکردم که اینطوری میگید
    همین گوشی ایی که دست شماست هر مارکی و سیستم عاملی که باشه یا تولید کنندش امریکاییه یا تحت لیسانس یک یک شرکت امریکایی مثل اینتل کولکام و … هست
    ساخت همچین تراشه ایی هفتاد هشتاد سال زمان برده که از زمان الن تورینگ مخرع کامپیتر
    الانم اگه ایران بخواد به این حد از تکنولوژی در ساخت سخت افزار برسه حداقل به چهل سال زمان لازم داره تا بتونه به تکنولوژی 20 سال پیش اینتل برسه اخوی
    همین سایت گجت نیوز و تک تک سایت ها و برنامه های ایرانی بر اساس زبان های برنامه نویسی مثل سی شارپ سی پلاس پلاس و … نوشته شده که عمداتا اختراع شیطان بزرگ امریکاست 😐
    حالا هی تو کامنتای مختلف هی بگو خدایا شکر اینترنتو قط کردن خدایا شکر که بنزین گرون شد و…
    و باز هم میگم که بنده نه خودباخته ام نه بی هویت فقط دارم حقیقت رو میگم وگرنه منم مث شما و بقیه ایرانیم و جد و ابادمم ایرانی بودن
    از گجت نیوز و کاربران بابت طولانی بودن عذر میخوام
    اگه کامنتم هم تایید نشد فدا سر همین mr.ashraf عزیز 🙂

    • زیاد این مفت خور رو جدی نگیر

      ای یارو اسم واقعیش سعید هشمتی هستش و با خیل عضیمی از اسم ها منجمله sir.Saeed,heshmati,noboniad و … قبلا میومد کامنت می زاشت، یک سالی خبری ازش نبود، اما حالا دوباره اومده حرف مفت می زنه

      در مورد بنزین باید خدمت شما عرض کنم وقتی قیمت سوخت بالا بره، قیمت کالا و خدمات هم بالا میره، اما زمانی که ۹۵ درصد سیستم حمل و نقل کالا و مسافر، گازسوز و گازوئیل سوز هست، افزایش قیمت بنزین به هیچ وجه نمی تونه به گرانی مربوط بشه؛ البته یکی دو درصد رو می تونیم برای کالا و مسافر در نظر بگیریم، چون وسایل گاز سوز نیاز به بنزین ۱۵۰۰ تومنی داره و این ۵۰۰ تومن باید یک جوری جبران بشه

      پاراگراف بالا رو نوشتم تا ۲ تا مسئله روشن بشه

      اولی اینه که تنها درصد کمی از اعتراض مردم معترض به گرانی بنزین باشه و اعتراض آنها موارد دیگری هست
      دوم اینه که فقط زمانی یک سیستم میاد بنزین رو گرون می کنه که کفگیرش به ته دیگ خورده باشه؛ علت گرانی دلار هم از همین موضوع ناشی میشه

      با سپاس

    • ایرانی صدای انقلاب شما رو شنیدم😂 دوما که ۱۰۰ یورو نه ۱۰۰ دلار سیوما که پول حلال خودمون بوده ما از قبل انقلاب وعضمون خوب بوده
      چهارما ابراز عقیده جرم نیست پنجمن من با اهالی تکنولوژی امریکا مشکلی ندارم من مشکلم با حکومته کثیف و غیر انسانیه اون هاست
      بعدشم وقتی اینترنت ملی ساختیم مطمعن باش بقیه چیزارو هم میسازیم

      • شما که تو کل عمرت سرکار نرفتی معلومه از همچین سیاست هاییخارجی مثل 3 برابری بنزین دفاع میکنی
        وقتی که بابات پولداره و از قبل از انقلاب از مرفهین بودی اینا که اصا ککتم نمیگزونه و تاثیری روت نداره
        نمیدونم چرا دارمکه با همچین بچه پولدار سوسلی که تو عمرش سرکار نرفته و عرقنکوفته نریخته درباره همچین مسائلی بحث میکنم!!!
        اقازاده و ژن خوب که میگن شمایی که شعورت نمیرسه فقط با پول پدر بزرگوار داری به ریش امثال من میخندی و از سر بیکاری با عالم و ادم بحث میکنی
        به امید روزی که امثال شما اندازه سر سوزنی شعور داشته باشن وبفهمن مملکت داری درست چجوری هست
        درباره فساد امریکا هم که گفتی همین تکنولوژی هم ثمره حکومت کثیف امریکاس و هرچقد شما بیشتر از محصولاتش استفاده کنیمی به حکومتش بیشتر کمک میکنی پس لطف کن تکنولوژی رو ببوس بزار کنار برو تو پولای بابات پارو بزن
        همین اینترنت ملی هم باید با امکانات کاملا امریکایی بسازی
        و نکته اخر اینکه وقتی سواد و اطلاعاتی از تکنولوژی نداری لطف کن حرف نزن
        همین اینترنت ملی هم که داریم دوزار نمی ارزه بدون گوگل اخوی
        شما جز شعار دادن هیچ نکته ایی در سخنانتان نیست
        نکته پایانی هم بگم
        تو دولت فاسد امریکا 70 درصد مردم زیر فقر مطلق نیستن 40 درصد جوانانشجوانان بیکار نیستن درامد سالانه مردمش حدود 20-25 هزار دلاره اگه درست گفته باشم
        تو دولت پاک و مقدس ما 70 درصد مردم زیر فقر مطلقن که قطعا امثال تو که ژن خوب هستید جزوشون نیستید
        تو دولت اسمانی ما 40 درصد و شاید بیشتر جوونا بیکارن
        تو این مملکت الهی حقوق یک استاد درجه یک دانشگاه معادل یک کارگر ساده در امریکاست که حدود 10-12 دلار در ساعت میشه

        حالا هی برو بگو میخوای مشت بر دهان استکبار بزنی
        استکبار زده لت و پارمون کرده تو خبر نداری اخوی!!!

        گجت جان اگه بخشایی از کامنتم زیادی سیاسیه سانسورش کن ولی بقیه رو منتشر کن دمت گرم

        • اخه نادان چطور نفت ملی شد خوب بود حالا اینترنت نباید ملی بشه؟ امریکا اگه فقرش کمتر از ماست چون کله دنیارو چاپیده اخه تو چنتا کشورو گشتی که حرف مفت میزنی؟ امنیت ایران بالاس
          بعدشم من کار کردم ولی چون عقلمون بالاس لازم نیست هر روز جون بکنیم اقا زاده هم تعریفش چیزه دیگس
          من بچه پولدار بودم فقط

  6. غرور ملی افتخاره ملی البته باید تکمیل بشه

    • mr ashraf خیلی جالبه اکثر صفحات نظر دادی همه رو هم انالیز میکنی منم تورو انالیز میکنم. جالبتر اینک بر خلاف اکثریت همیشه حرف میزنی و هیچ اطلاعات و درکی از مطالب علمی نداری فقط بلدی کورکورانه مخالفت کنی. همه جا هم نظر دادی همشم منفی گرفتی. یا خیلی بیکاری یا استخدام شدی بیای با اکثر مردم بحث کنی.امیدوارم روزی برسه بیشتر مطالعه کنی.

      • استخدااااام؟؟؟؟ 😂من تو زندگیم سر کار نرفتم فقط بابام بهم کاری چیزی داده تا بانکی جایی رفتم چون اینقدر شعور دارم وقطی این همه بیکار هست که احتیاج دارن من نرم حقوق بگیر بشم

        شما روش ان فکر ها فقط شعار میدین تحمل یک مخالف ندارین

        • شما مخالف نیستی. داری چرت میگی. اینترنتو قطع کن. بفرما برو. همه مثل شما بیکار نیستن. الان زمان کار اینترنت و رد و بدل کردن با خارجه. دیگه ایران یه کشور جدا نیست. شما فکر میکنی مشکل مردم با انقلاب و فلان بیسال. انقلاب خوب بود. باشه هرچی تو بگی. دولت خوبه؟ الان راضی هستی؟ خوشالی میبینی مردم کشورت دارن ذجر میکشن؟ دارن به زور پول در میارن یهو دولت نونشونو اجر‌میکنه؟ این لذت داره برات؟ شما اینترنت مصرف نداری بفرما خیر پیش. بزار ما به اعتراضمون برسیم

    • mr ashraf خیلی جالبه اکثر صفحات نظر دادی همه رو هم انالیز میکنی منم تورو انالیز میکنم. جالبتر اینک بر خلاف اکثریت همیشه حرف میزنی و هیچ اطلاعات و درکی از مطالب علمی نداری فقط بلدی کورکورانه مخالفت کنی.همیشه هم منفی گرفتی.یا خیلی بیکاری زیر همه کامنتا نظر دادی یا شغلت اینه. اخوی امیدوارم ی روزی بیاد بیشتر بتونی بفهمی.

  7. امیدواریم هیچوقت زیرساخت ها بهبود پیدا نکنه ک از فرداش اینترنت ازاد رو میبندن به رومون.

  8. با سیستم عامل امریکایی با زبان برنامه نویسی امریکایی با سخت افزار امریکایی خلاصه با همچی امریکایی میان میگن نیازی به حمایت های شما نداریم!!!
    اگه راس میگی بدون استفاده از هیچکدوم از سخت افزار نرم افزار سیستم عامل یا حتی زبان برنامه نویسی امریکایی خودت از صفر شروع کن ببینیم چه میکنی؟
    با بودجه های میلیاردی یه پیامرسان نمیتونید بسازید میخواید اینترنت ملی و سیستم عامل داخلی تو سه چهار سال بسازید؟؟؟
    انصافا یا ساقیتون خیلی کارش درسته یا کلا تو هپروتید که اینطوری ادعا میکنید ادم هنگ میکنه اینارو میشنوه نمیدونه به حال خودش گریه کنه یا بخنده 😐
    گجت جون این کامنتو تایید کن بیزحمت ملت به عمق فاجعه این ادعاها پی ببرن 😐

  9. یه سوال من امروز یه عکس از نامه ی وزارت ارتباطات دیدم که برای دستگاه های اجرایی بود که گفته بود لطفا سایت های مورد نیاز خودتون رو اعلام کنید .ممکنه که اینترنت رو رو به همین زودی قطع کنند؟

  10. مرسی از اقا عرفان به خاطر پیگیریتون.

  11. کره شمالی شیوه حکومتش دیکتاتوریه دیگه ؟!