اخیرا دانشمندان میزان مصرف کافئین و خواب در روز را برای بیدار بودن تا دیروقت و خسته نبودن به هنگام کار در شب تعیین کردهاند؛ در بررسی این خبر با ما همراه باشید.
بیدار بودن تا دیروقت گاهی اوقات لازم است؛ چه برای تکمیل پروژهای که باید به زودی آن را تحویل دهیم یا به منظور درس خواندن و آمادگی برای امتحانات و یا برای کار در شیفت شب، ما انسانها در عصر مدرن بسیار بیشتر از گذشته در شبها کار میکنیم. در همین رابطه، اخیرا محققان با بررسی موضوع مورد نظر، مقدار دقیق مصرف کافئین برای بیدار ماندن و همچنین چرت روزانه برای سرحال بودن ما در طول شب را تعیین کردهاند.
در واقع بیدار ماندن و کار در شب آنقدرها هم موضوع سادهای نیست که صرفا بدون هیچ آمادگی آن را انجام دهیم. معمولا وقتی میدانیم که مجبوریم یک یا چند شب را بیشتر از حالت عادی بیدار بمانیم، سعی میکنیم تا با خواب در طول روز یا مصرف کافئین خود را برای آنچه در انتظار ماست، آماده کنیم. دلیل این آمادهسازیها هم ترس ما از خستگی و خوابآلودگی در طول شب است و از آنجایی که میخواهیم بهترین بازدهی و کارایی را در ساعتهای آخر روز داشته باشیم، از قبل سعی میکنیم تا به نوعی خود را آماده سازیم.
همانطور که اشاره شد، محققان با در نظر گرفتن این موضوع، در تلاش برای تعیین میزان دقیق کافئین مورد نیاز و همچنین چرت روزانهای که باعث رفع خستگی میشود، تحقیقات جالبی انجام دادهاند.
فرمول بهینه بیدار بودن تا دیروقت
البته بسیاری از افراد هم هستند که بدون هیچ تلاش خاصی میتوانند در اوج آمادگی و کارایی، شبها کار کنند و برای بیدار بودن تا دیروقت مشکلی ندارند؛ با این حال بسیار مهم است که وقتی در زمانهای غیر عادی کار میکنیم، کارایی قابل قبولی از خود نشان دهیم و زمان صرف شده را به هدر ندهیم. به علاوه در بسیاری از شغلهای مرتبط با فروش، حمل و نقل، کارهای امنیتی و مشاغل بیمارستانی، قابلیت کار در شیفت شب یک الزام به حساب میآید و اگر کسی نتواند در این زمان وظایف محوله را به خوبی انجام دهد، عملا شغل و درآمدی نصیب او نخواهد شد.
محققان دانشگاه جنوب استرالیا موضوع مورد نظر را مورد بررسی قرار دادهاند و طبق نتایج اعلام شده توسط آنها، بهترین روش ممکن برای بیدار بودن تا دیروقت «چرت کافئینه» (caff-nap) نام دارد!
منظور دانشمندان مورد نظر از این اصطلاح، مصرف مقدار مشخصی کافئین، مانند یک فنجان قهوه و سپس چرت زدن به مدت 20 تا 30 دقیقه است؛ این محققان میگویند که برای رسیدن به نتیجه مناسب بهتر بوده که فرد سریعا بعد از مصرف قهوه چرت بزند و در حالی که کافئین مصرف شده به تدریج جذب بدن میشود، شخص میتواند بعد از زمان مورد نظر بدون هیچ مشکلی از خواب بیدار شود.
این در حالی بوده که بدون مصرف قهوه قبل از خواب احتمال طولانی شدن چرت و همچنین کسلی و خستگی بعد از چرت وجود دارد، اما اگر فرد قبل از چرت کافئین مصرف کند، بدون وجود هیچ نگرانی از خواب بیش از حد یا مشکلات دیگر، میتواند پس از استراحت کوتاه و مفید خود بیدار شده و کارایی مناسبی داشته باشد.
جزئیات تحقیق
خستگی بعد از خواب در دنیای آکادمیک با نام «اینرسی خواب» (sleep inertia) شناخته میشود و در حالی که احساس کسلی و کمحوصلگی پس از چرت، کمی بعد از بیدار شدن خود به خود از بین میرود، این احساس کوتاه مدت میتواند کارایی شخص را مختل کرده و انگیزه و حال و هوای کلی او را تحت تاثیر قرار دهد.
در تحقیق انجام شده، دانشمندان استرالیایی به داوطلبان خود 200 میلیگرم کافئین دادند و سپس افراد مورد نظر در ساعت 3:30 صبح به مدت 30 دقیقه چرت زدند. در مقایسه با گروه دیگری از داوطلبان که به آنها دارونما داده شده بود، محققان مشاهده کردند که افراد گروه اول با شادابی و هوشیاری قابل قبول و نسبتا بالایی از چرت خود بیدار میشدند و عملکرد آنها نیز بهتر بود.
دارونما در تحقیقات اینچنینی به عنوان مادهای برای کنترل تاثیر واقعی یک ماده یا داروی اصلی به کار گرفته میشود و هدف دانشمندان این بوده که با به کار گرفتن دارونما و ماده اصلی، نشان دهند که داروی اصلی کارایی واقعی و بیشتری نسبت به دارونما دارد. در تحقیق دانشگاه جنوب استرالیا هم وقتی دیده میشود که قهوه بدون کافئین تاثیر کافئین واقعی را در داوطلبان ندارد، میتوان نتیجه گرفت که موضوع مورد نظر تنها ناشی از تاثیر روانی به وجود آمده در داوطلبان نبوده و افراد مورد نظر واقعا تحت تاثیر کافئین عملکرد بهتری داشتهاند.