با این گلوله جدید هویتزر پالادین اهداف هوایی را نیز هدف قرار می‌دهد

ایده سرنگونی هواگرد با توپ همواره ذهن ارتش‌ها را به خود مشغول می‌کرد. حال با پیشرفت فناوری هویتزر پالادین اهداف هوایی را نیز شکار می‌کند.

ارتش آمریکا در یکی از آزمایش‌های خود که چندی پیش صورت گرفت موفق شد تا برای نخستین بار یک موشک کروز را با شلیک گلوله از توپ هویتزر M109A7 پالادین هدف قرار دهد و ما قصد بررسی این خبر را داریم.

در ابتدا به منظور آشنایی بیشتر با این جنگ افزار به معرفی مختصر آن می‌پردازیم. M109A7 پالادین در حال حاضر آخرین نسخه از هویتزر خود کشش M109 است. M109 در سال 1963 به عنوان جایگزین هویتزر زرهی خودکشش M44 وارد خدمت در ارتش آمریکا شد و از آن زمان تاکنون در همه جنگ‌های آمریکا، از جنگ ویتنام گرفته تا مداخله ارتش آمریکا در جنگ داخلی سوریه همواره حضور داشته است. ارتش کشورمان نیز طی جنگ با عراق از M109A1 علیه دشمن استفاده کرد.

این جنگ افزار یک سامانه خودکشش زرهی است. منظور از خودکشش این است که خود موتور دیزلی داشته و یک توپخانه متحرک است. زره‌پوش بودن آن نیز سبب بقاپذیری آن در میدان نبرد و افزایش امنیت خدمه آن می‌شود. این خودرو به جای چرخ دارای زنجیر شنی است و می‌تواند در هر سطح صاف و ناهمواری حرکت کند.

M109 طی گذر زمان دستخوش بهسازی و ارتقاهای فراوانی گشته و چندین مدل از آن تولید و عملیاتی شدند که البته همگی به توپ 155 میلی‌متری مسلح بودند و هستند. این زره‌پوش از نسخه M109A6 نام پالادین را به خود گرفت و در مدل M109A7 که جدیدترین مدل آن است نیز همچنان پالادین نام دارد. نسخه‌هایی از این هویتزر توسط آلمان و سوئیس نیز تولید شدند و بخش نظامی – دفاعی سامسونگ نیز M109A2 را تحت لیسانس آمریکا با نام K55/K55A1 برای ارتش کره جنوبی تولید کرد.

و اما به M109A7 Paladin می‌رسیم که ارتش ایالات متحده آمریکا تنها کاربر آن است. این هویتزر به جدیدترین سیستم‌های الکترونیکی که مناسب نبردهای امروزی‌ هستند مجهز شده و از نظر سیستم‌های الکتریکی و مکانیکی نیز دستخوش ارتقا شده که کارایی آن را افزایش داده‌اند؛ برای مثال سرعت و هدایت‌پذیری آن بیشتر شده است. ارتش آمریکا علاوه بر خرید شمار زیادی M109A7، قصد دارد نمونه‌های فعلی که در خدمت دارد را نیز به استاندارد M109A7 ارتقا دهد.

و اما هویتزر پالادین اهداف هوایی را چگونه هدف قرار می‌دهد؟ پاسخ را بایستی در مهمات نوین جستجو کرد. گلوله‌های توپخانه‌ای دیگر مانند سابق نیستند که تنها یک مسیر منحنی و غیرقابل تغییر را طی کنند، بلکه دیگر از سیستم هدایتی به خصوص نوع ماهواره‌ای بهره برده و برای افزایش برد موتور راکتی دارند که بدین ترتیب می‌توانند اهداف پرسرعت متحرک را نیز هدف قرار دهند.

تا پیش از این گلوله‌های نوین همچون M982 اکسکالیبور – Excalibur و M712 کوپرهد – Copperhead که هدایت پذیرند یا گلوله‌های راکتی M549 HERA تنها برای هدف قرار دادن اهداف سطحی بودند. اما به تازگی یک گلوله جدید موسوم به HVP طراحی و آزمایش شده است که فاقد هدایت و موتور راکتی است، اما سرعت هایپرسونیک 5 ماخ دارد و راه فراری برای هدف باقی نمی‌گذارد.

HVP نسل جدیدی از گلوله‌هاست که امکان شلیک آن از توپ ریلی مغناطیسی، توپ 127 و همچنین 155 میلی‌متری وجود دارد. نیروی دریایی نیز در سال ۲۰۱۸ این گلوله‌ها را آزمایش و شلیک کرد. HVP گلوله‌ای چابک بوده و دارای هدایت است که به همین دلیل ضمن درگیری با اهداف ثابت همچون اهداف ساحلی، می‌تواند اهداف متحرک، پرسرعت و حتی کوچک همچون قایق‌های موشک انداز پرسرعت را هدف قرار دهد. کشتی‌های بزرگ نیز از گزند آتش این گلوله در امان نیستند.

قابلیت منحصر به فرد این گلوله نیز توان درگیری با موشک‌های بالستیک، اهداف هوایی همچون هواپیما، موشک کروز و پهپاد است. این گلوله هدایتی بین ۷۵ تا صد هزار دلار قیمت دارند و ضمن اینکه مهماتی ارزان تلقی می‌شود، در مقایسه با یک موشک ضدموشک که قیمت چند میلیون دلاری دارد بسیار ارزان‌تر است. یک شناور یا هویتزر می‌تواند شمار زیادی از آن‌ها را با خود حمل و با اهداف متعددی درگیر شود.

این گلوله در صورت شلیک از توپ کشتی‌های جنگی 3 ماخ سرعت و بیش از صد کیلومتر برد دارد. هنگام شلیک از پالادین نیز 5 ماخ سرعت و 80 کیلومتر برد در کنار آهنگ آتش 6 گلوله بر دقیقه دارد. در صورت شلیک با توپ ریلی نیز سرعتش به 7.3 ماخ رسیده و بردش افزایش به شدت چشمگیری خواهد داشت.

و اما تا اینجا دیدیم که با این گلوله جدید هویتزر پالادین اهداف هوایی را نیز هدف قرار می‌دهد که البته این همه دستاورد آزمایش نبود. در این تمرین چند فروند موشک تمرینی BQM-167 اسکیتر – Skeeter از یک فروند بمب افکن راهبردی B-52H استراتوفرورترس – Stratofortress رها و نقش موشک کروز مهاجم را ایفا کردند.

این موشک‌ها توسط سنسورهای نصب شده روی هواگردهای نیروی هوایی کشف و با استفاده از سیستم پیشرفته مدیریت نبرد موسوم به ABMS اطلاعاتشان به دیگر نیروها مخابره شد. جنگنده‌ها و پهپادها که به موشک‌های گرمایاب AIM-9X سایدوایندر – Sidewinder مسلح بودند به درگیری با موشک‌ها پرداختند.

همچنین شناورهای نیروی دریایی با استفاده از توپ موجود در سینه خود و استفاده از گلوله‌ها HVP به شکار اهداف پرداختند. پالادین‌های ارتش نیز پس از دریافت اطلاعات اهداف با آن‌ها درگیر شدند.

آزمایش جدید ضمن بررسی توان درگیری گلوله‌های نوین با اهداف هوایی، توان انتقال اطلاعات و هماهنگی یکپارچه نیروهای مسلح آمریکا اعم از هوایی، دریایی و زمینی را مورد ارزیابی قرار داد. این قابلیت تحت عنوان نبرد شبکه محور شناخته می‌شود که در آن تمامی مهره‌های خودی با یکدیگر و حتی نیروهای مسلح کشورهای متحد هماهنگ بوده و استفاده از سنسورها و سامانه‌های مختلف برای کشف اهداف و به اشتراک گذاری اطلاعات حاصل برای درگیری با آن‌ها سبب افزایش توان رزمی یک طرف جنگ می‌شود.