گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
به تازگی خبر رسیده که فضاپیمای چانگ ای 5 – Chang’e 5 کشور چین پس از سفر به ماه، با موفقیت مقداری از خاک این جرم آسمانی را به زمین آورده است.
مدتی پیش بود که اخبار مربوط به فضاپیمای چانگ ای 5، از پرتاب و فرود روی سطح ماه گرفته تا جدا شدن از سطح این جرم آسمانی پس از نمونه‌برداری را در گجت نیوز منتشر کردیم. به تازگی هم خبر رسیده که آخرین قسمت از ماموریت این کاوشگر چینی انجام شده و با موفقیت، مقداری از خاک ماه توسط چانگ ای 5 به زمین آورده شده است.
با اینکه اخبار موفقیت‌های گوناگون شرکت خصوصی اسپیس ایکس تقریبا اکثر اخبار هوافضای سراسر دنیا را به خود اختصاص داده، شاهد هستیم که ناسا، شرکت‌های هوافضای دیگر و آژانس‌های فضایی سایر کشورها همچنان در این حوزه خبرساز هستند. مطمئنا تثبیت حضور و ثابت کردن توانایی‌ها در فضای خارج از جو زمین، یکی از مهم‌ترین اهداف ابرقدرت‌های جهان بوده و چین هم جزو کشورهایی است که در تلاش برای دستیابی به پیشرفت‌های گوناگون در علوم فضایی، هزینه‌های کلانی صرف می‌کند.
اخبار مربوط به فضاپیمای چانگ ای 5 هم نشان دهنده بخشی از این تلاش‌های چین هستند و شاهدیم که اخیرا آژانس فضایی این کشور رکوردهای تازه‌ای را در بحث اکتشافات فضایی به جا گذاشته است. اکثر این رکوردها مربوط به تلاش‌های پیشین چینی‌ها بوده، اما موضوع رساندن یک کاوشگر به سطح قمر زمین و بازگرداندن آن بدون هیچ مشکلی به مبدا، موضوعی نیست که بتوان از آن به سادگی گذر کرد.
فضاپیمای چانگ ای 5 روی زمین
همان‌طور که اشاره شد، در چهار دهه گذشته هیچ کشوری از سطح ماه خاک و سنگ به زمین نیاورده و موفقیت اخیر چینی‌ها اولین بار بعد از 44 سال بوده که انسان‌ها بخشی از قمر زمین را به سیاره می‌آورند.
آخرین بار در سال 1976 بود که دانشمندان روسی در دوران شوروی سابق 170 گرم از خاک ماه را به زمین آوردند و گفته شده که در طول یک بازه زمانی 3 ساله، آمریکایی‌ها و روس‌ها مجموعا 382 کیلوگرم از سطح این جرم آسمانی را در قالب ماموریت‌های مختلف جمع‌آوری کرده و برای انجام تحقیقات علمی گوناگون به سیاره ما فرستادند.
گفته شده که مقدار سنگ و خاک جمع‌آوری شده توسط فضاپیمای چانگ ای 5 حدودا 2 کیلوگرم بوده و با اینکه مقدار مورد نظر در مقایسه با حجم نمونه‌های قبلی چندان زیاد نیست، می‌توان گفت که انجام چنین کاری پس از گذشت 4 دهه، تاریخ‌ساز و قابل توجه است.
به خصوص که بخش‌های مختلف ماموریت چانگ ای 5 بیش از همه برای آژانس فضایی چین تاریخ‌ساز بود؛ سابقه نداشته که چینی‌ها تجهیزات ساخت خود را پس از رساندن به یک جرم آسمانی، با موفقیت از سطح جرم مورد نظر بلند کنند، اما پروژه نمونه‌برداری اخیر نشان داد که آژانس فضایی مورد نظر توانایی چنین کاری را دارد. به علاوه بلند کردن یک فضاپیما از سطح جرم آسمانی تنها بخش مهم ماجرا نبوده و رساندن این فضاپیما به مدار ماه هم خود موفقیت بزرگی محسوب می‌شود.
تاریخچه مبهم ماه
گفته شده که فضاپیمای چانگ ای 5 از دو جفت اجزا دو قسمتی تشکیل شده که شامل وسایلی برای فرود، بلند کردن، قرار دادن در مدار و رساندن فضاپیما به زمین، می‌شوند. تمامی این وسایل امکان فرود اولیه چانگ ای 5 روی قمر سیاره را فراهم کرده و به کمک این تجهیزات بود که کار جمع‌آوری 2 کیلوگرم از خاک ماه و قرار دادن این خاک در محفظه‌ای کپسول مانند انجام شد.
گزارش‌ها نشان می‌دهد که تجهیزات فرودی فضاپیما به هنگام جدا شدن چانگ ای 5 از سطح ماه به شدت آسیب دیدند و همچنین وسایلی که برای به پرواز در آوردن فضاپیما استفاده شده بود، در بخشی از ماموریت از مابقی تجهیزات جدا شد و در سطح ماه سقوط کرد.
از آنجایی که در 44 سال گذشته هیچ شرکت هوافضا یا آژانس دولتی نمونه‌ای از سطح ماه به زمین نیاورده، در طول چهار دهه پیش دائما دانشمندان مختلف جهان درخواست خود برای دسترسی به نمونه‌های تازه‌ای از این جرم آسمانی را مطرح می‌کردند. جالب است بدانید که موفقیت فضاپیمای چانگ ای 5 نه تنها این فاصله طولانی مدت از زمان ماموریت آژانس فضایی شوروی در سال 1976 تاکنون را پر می‌کند، بلکه انتظار می‌رود که بخش قابل توجهی از تاریخچه مرموز ماه هم با بررسی نمونه اخیر روشن شود.
قدیمی‌ترین نمونه‌هایی که روس‌ها در دهه 70 میلادی به زمین آوردند، حدودا 3 میلیارد سال قدمت داشته، در حالی که برخی از دهانه‌های موجود روی سطح این جرم آسمانی تنها 1 میلیارد سال عمر دارند. نمونه‌هایی هم که توسط چانگ ای 5 تهیه شده، مربوط به یک کوه آتش‌فشانی بوده که تقریبا 1.2 میلیارد سال قدمت دارد و در منطقه‌ای به نام «اقیانوس طوفان‌ها» (Ocean of Storms) در قسمتی از قمر زمین قرار گرفته است.