با وجود پیشرفت تکنولوژی، بسیاری از شبکههای کامپیوتری در قرن 21ام هنوز هم به کابلها و محیطهای فیزیکی برای انتقال دادهها بین دستگاههای مختلف وابسته هستند. برای برقراری ارتباط در شبکههای کابلی و یا در هر شبکه دیگر ما نیازمند کابل شبکه هستیم.
کابل شبکه به مجموعه سیمهایی از جنس مس یا شیشه گفته میشود که برای اتصال و انتقال داده و اطلاعات بین کامپیوترها و روترها و سوییچها و شبکههای استورج استفاده میشود. پس کابلها رسانهای هستند که دادهها در آن جریان دارند و اطلاعات از دستگاهی در شبکه به دستگاه دیگری منتقل میشود. کابل شبکه مانند هر کابل دیگری است که از تعدادی سیم فلزی با روکش لاستیکی تشکیل شده و بستر ارتباطی میباشد که برای تبادل داده و اتصال سخت افزارهای یک شبکه مورد استفاده قرار میگیرد.
کابل شبکه، از تجهیزات پسیو شبکه به شمار میروند که از آنها به منظور برقراری اتصال میان دستگاههای شبکه مورد استفاده قرار میگیرند. کابلهای شبکه در انواع کابل فیبر نوری، کابل کواکسیال و کابلهای زوج به هم تابیده موجود هستند که با توجه به اندازه و توپولوژی شبکه مورد استفاده قرار میگیرند. بر اساس اندازه شبکه میتوان از کابل شبکه با متراژهای مختلف استفاده نمود.
کابل شبکه یا کابل زوج به هم تابیده (Twisted Pair)
اقتصادیترین و پرکاربردترین نوع کابل شبکه، کابل زوج به هم تابیده است. این نوع کابل هزینه کمتری نسبت به سایر کابلها دارد، نصب آن راحت است و ابزارهایی که برای نصب آن لازم است چندان گران نیست.
این نوع کابل در دهه 1990 به تدریج جایگزین کابل کواکسیال شد. سرعت انتقال داده در این کابل در ابتدای این دهه حدود 10 مگابیت بر ثانیه بود (کابل CAT3) و در حال حاضر کابل زوج تابیدهشده CAT8 توسعه داده شده است که حدود 40 گیگابیت بر ثانیه سرعت دارد. برای اتصال کابل شبکه TP به تجهیزات دیگر از کانکتورها یا سوکت RJ-45 استفاده میشود. کابل شبکه زوج تابیدهشده در استانداردهای مختلفی تولید شده است و با گذشت زمان و بهبود استانداردها، سرعت و پهنای باند آن افزایش یافته است.
نحوه نامگذاری کابل شبکه تابیده شده:
نامگذاری و دستهبندی هر کابل شبکه با توجه به ارتقا و بهبودهایی انجام میشود که در آن کابل به وجود میآید. به طور مثال کابل Cat5 با ایجاد چند بهبود در عملکرد آن به Cat5e تبدیل شد، حرف e در آخر CAT5e به معنی Enhanced یا بهبود یافته است، به این دلیل که سرعت انتقال اطلاعات از 100 مگابیت بر ثانیه به 1000 مگابیت بر ثانیه افزایش پیدا کرد. همچنین این مورد را در دیگر دسته بندیهای Cat8 ،Cat7 ،Cat6 نیز میبینیم، به طور مثال در کابل Cat6a معنی a در انتهای آن Augmented به معنی افزایش یافته است، چون پهنای باند در کابل Cat6a از 250 مگاهرتز به 500 مگاهرتز افزایش داده شده و کابل شبکه Cat6a به وجود آمده است. زمانی که در یک کابل LAN تغییرات زیادی به وجود میآید یک دستهبندی جدید به وجود میآید. تغییرات کوچکتری که بر روی هر دستهبندی اعمال میشود، نسخه بهبود یافته (e) و یا افزایش یافته (a) را ایجاد میکنند.
شیلد و فویل
ممکن است بعضی از کابلها هیچ نوع لایه محافظی نداشته باشند که به آنها UTP میگوییم. یعنی UnShielded Twisted Pair یا کابل زوج به هم تابیدهای که هیچ محافظ یا شیلدی ندارد. و گروهی دیگر از کابلهای شبکه دارای لایههای محافظ هستند که به آنها STP میگوییم. یعنی Shielded Twisted Pair که به معنای کابل شبکه دارای شیلد است. وظیفه این لایه کاهش تداخلات الکترونیکی و نویز تا حد ممکن است.
در UTP هیچ نوع شیلدی روی سیمها قرار ندارد. اما در STP به دور هر کدام از زوج سیمها یک شیلد قرار گرفته است. این محافظها بخش مهمی از ساختار کابل شبکه به حساب میآیند. STP مشتقات زیادی دارد که در ادامه اشاره کوتاهی به هر کدام میکنیم:
- FTP: دور همه زوجها یک فویل کلی کشیده شده است.
- S/UTP: دور همه زوجها یک شیلد بافته شده یا Braid Screen کشیده شده است.
- SF/UTP: دور همه زوجها هم شیلد بافته شده، هم فویل کشیده شده است.
- S/FTP: یک شیلد بافته شده دور همه زوجها + یک لایه فویل روی هر زوج از سیمها
- F/FTP: دور همه زوجها و دور هر جفت از زوجها به تنهایی، یک لایه فویل کشیده شده است.
- U/FTP: دور زوجها هیچ فویل کلی قرار ندارد. فقط هر جفت سیم یک لایه فویل دارند.
لگراند، پرفروشترین برند جهانی کابل شبکه
لگراند یک کمپانی بسیار معروف فرانسوی در امر تولید تجهیزات پسیو شبکه میباشد. تجهیزات تولیدی این شرکت دارای کیفیت و استانداردهای بسیار بالایی بوده و طبق آخرین آمار، حداقل 20% فروش جهانی را در اختیار دارد. لگراند در طول بیش از یک قرن فعالیت خود، همواره سعی در ارائه جدیدترین و پیشرفتهترین محصولات داشته است و کابل شبکه از پرفروشترین محصولات این شرکت است.
این محصول در بازار ایران هم قابل دسترس است شما میتوانید کابل شبکه لگراند را از فروشگاه کارن شبکه (mazcable.com) خریداری کنید.
مدیریت ارتباط کابل شبکه با پچ پنل (Patch panel)
پچ پنل برای سهولت برقراری ارتباطات در بستر شبکه و همچنین مدیریت بهتر آنها به کار میروند. هر چند ممکن است در ابتدا استفاده از آن وسیلهی مخابراتی ضروری به نظر نرسد، اما با گذر زمان میتوان متوجه شد که استفاده از تمامی وسایل مخابراتی در جای مخصوص خود میتواند به کیفیت و بهبود روند ارتباطات شبکهای کمک بسیاری زیادی نماید. بسیاری نود شبکه در ساختمان وجود داری ولی فقط برخی از آنها فعال هستند که در صورت نیاز مجموعه فعال میگردند این وظیفه بر عهده پچ پنلها میباشد.
پچ پنل به منظور پچ کردن یا همان اتصال دادن استفاده خواهد شد. اغلب این طور بوده که در زمان کابل کشی قسمتهای گوناگون ساختمان، همیشه تعدادی سوکت موجود است که در آن زمان مورد استفاده قرار نخواهند گرفت و کاربری با استفاده از آن به شبکه اتصالی ندارد، ولی همیشه این امکان وجود خواهد داشت که در آینده ای نه چندان دور کاربر یا کاربرانی به وسیله این سوکتها وارد مدار شبکه شوند و بخواهند از آنها استفاده کنند.
وظیفه اصلی پچ پنل این هست که بین نقاط انتهایی کابلهای شبکه و تجهیزات شبکه ای مثل هاب، روتر، … قرار گرفته و به جای اینکه کابل های شبکه مستقیما به این تجهیزات وصل شوند از طریق پچ پنل وصل این ارتباط برقرار میشود.