پس از قانون دسترسی زوری به اطلاعات کاربران WhatsApp توسط فیسبوک، بسیاری از کاربران تصمیم به مهاجرت از واتساپ گرفتهاند. تصمیم کاربران ایرانی چیست؟
درست چند روز پس از آنکه واتساپ از سوی منتقدان به عنوان محبوبترین پیام رسان سال ۲۰۲۰ انتخاب شد، کاربرانش را با یک خبر بد شوکه کرد. اپلیکیشن پیام رسان واتساپ که از پروتکل رمزگذاری سیگنال استفاده میکند، هفته گذشته از شرایط جدید استفاده از سرویس خود پرده برداشت که بر اساس آن از کاربرانش میخواهد برای ادامه استفاده رایگان از پیام رسان WhatsApp باید با دسترسی به اطلاعات شخصی آنها از جمله شماره تلفن و موقعیت مکانی توسط پلتفرم فیس بوک و دیگر سرویسهای زیرمجموعه این کمپانی آمریکایی موافقت کنند. در ادامه این اطلاعیه آمده است که اگر کاربران تا بیستم بهمن ماه با این خواسته واتساپ موافقت نکنند، دیگر اجازه دسترسی به این اپلیکیشن را نخواهند داشت.
ایلان ماسک: از سیگنال استفاده کنید
بعد از انتشار این بیانیه، بسیاری از کاربران و فعالان حوزه دیجیتال در توییتر این اقدام اجباری واتساپ را زیر سوال بردهاند و به کاربران این پیام رسان پیشنهاد میکنند که زیر بار خواستهی نامتعارف توسعهدهندگان این اپلیکیشن نرفته و به دیگر پیام رسانهای محبوب موجود در بازار از جمله تلگرام و سیگنال روی بیاورند. اما در این بین ایلان ماسک که به تازگی لقب ثروتمندترین مرد جهان را از آن خودش کرده نیز در اقدامی جالب با ارسال یک توییت از کاربران پیام رسان واتس اپ خواسته است که به اپلیکیشن سیگنال مهاجرت کنند. همین کافی بود تا سیگنال به یک باره با مهاجرت انبوهی از کاربران واتساپ مواجه شود و از آن رقیبی جدی برای سرویس تحت امر فیسبوک بسازد.
بیشتر بخوانید:
پیام واتس اپ به کاربران : باید اطلاعات خود را با فیس بوک به اشتراک بگذارید
آمار منتشر شده از سوی شرکت تحقیقاتی سنسور تاور نشان میدهد که تنها در روزهای پنجشنبه و جمعه که این توییت توسط ماسک منتشر شد، بیش از ۱۰۰ هزار کاربر اپلیکیشن سیگنال و بیش از ۲.۲ میلیون کاربر نیز اپلیکیشن تلگرام را از طریق پلی استور گوگل و اپ استور اپل روی گوشی اندرویدی یا آیفون خود نصب کردهاند. از یکم تا هفتم سال ۲۰۲۱ میلادی ۱۰.۵ میلیون بار اپلیکیشن واتساپ توسط کاربران دانلود شده است که نشانگر کاهش ۱۱ درصدی در مقایسه با هفته منتهی به سال نو میلادی است.
کمپانی فیسبوک در سال ۲۰۱۴ اپلیکیشن پیام رسان WhatsApp را تصاحب کرد و دو سال بعد، در سال ۲۰۱۶ نیز به کاربرانش گوشزد کرد که تنها یک بار میتوانند از لغو اشتراکگذاری اطلاعات این اپلیکیشن با فیسبوک استفاده کنند. اما دلیل تصمیم ناگهانی هفته گذشته این شرکت چیست که باعث مهاجرت کاربران از واتساپ شده است؟
طی این چند سال اخیر، واتساپ با درگیریهای بزرگی در سطح مدیریت خود دست و پنجه نرم کرده است. برایان اکتون، یکی از موسسان کمپانی واتساپ پس از تصمیمگیری درباره به نمایش درآمدن تبلیغات در اپلیکیشن پیام رسان این شرکت در سال ۲۰۱۷ این شرکت را ترک کرد و با لحنی عصبانی کاربران را تشویق به حذف اپلیکیشن فیسبوک از روی دیوایسهای خود کرد. درست یک سال بعد، در سال ۲۰۱۸ نیز جیم کوم، دیگر موسس این کمپانی به دلیل رویکرد نامناسب واتساپ در حفظ حریم خصوصی کاربران از تیم مدیریتی این کمپانی خارج شد.
تصمیم کاربران ایرانی برای مهاجرت از واتساپ چیست؟
واقعیت امر این است که کاربران ایرانی حساسیت زیادی روی اشتراک گذاشتن اطلاعاتشان در واتساپ از جمله شماره تماس و موقعیت جغرافیایی با اپلیکیشن فیسبوک ندارند. و از آنجا که تلگرام به عنوان بهترین اپلیکیشن جایگزین واتساپ در ایران فیلتر است، بنابراین بعید به نظر میرسد کاربران تصمیمی برای مهاجرت از واتساپ گرفته باشند. حتی در گذشته شاهد دزدی اطلاعات در سطح بزرگتری از کاربران ایرانی در یکی از اپلیکیشنهای حمل و نقل عمومی بودیم که شامل فاش شدن اطلاعات مهمتری از شماره تلفن از جمله کد ملی و آدرس سفرها بود که با بی اهمیتی کاربران همراه بود.
در ارتباط با این موضوع از میلاد نوری به عنوان کارشناس فناوری اطلاعات کمک گرفتیم تا این موضوع را برای ما روشن کند. نوری معتقد است که تصمیم جدید واتساپ بیشتر در کشورهایی باعث ایجاد حساسیت شده است که حریم خصوصی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. اما آیا تصمیم جدید واتساپ بدان معناست که فیسبوک میتواند تمام چتهای کاربران را بخواند و به اطلاعات آنها دسترسی پیدا کند؟
طبق اظهارات این کارشناس، چنین بحثی مطرح نیست. همانطور که هنگام ورود به یک وبسایت، تبلیغاتی مطابق سلیقه و نیازهای شما به نمایش درمیآید، واتساپ نیز با تحلیل رفتار کاربر اطلاعات اکانت شما را در اختیار فیسبوک قرار خواهد داد تا از آن در مقاصد اقتصادی و تبلیغاتی خود استفاده کند. این تحلیل توسط سیستمهای یادگیری ماشین و با بهرهگیری از فناوری هوش مصنوعی انجام میشود.
واتساپ همچنان محبوبترین پیام رسان جهان است
این درست است که واتساپ با تصمیم جدید اتخاذ کرده موجب نارضایتی موجی از کاربران شده است، اما نباید فراموش کنیم که آن همچنان محبوبترین اپلیکیشن پیام رسان در جهان است، تماس صوتی و تصویری با کیفیت بسیار بالا را ارائه میکند و با توجه به اینکه زیرمجموعه کمپانی فیسبوک است، بسیاری از کاربران به آن اعتماد میکنند. اکنون باید دید آیا کاربران اروپایی و آمریکایی که حساسیت زیادی روی حفظ حریم خصوصی خود دارند، به طور گسترده تصمیم به مهاجرت از واتساپ خواهند گرفت یا آنکه شرایط به وجود آورده توسط توسعهدهندگان این اپلیکیشن را میپذیرند. در طول هفتهای که گذشت، اپلیکیشنهای تلگرام و سیگنال به ترند پلی استور و اپ استور تبدیل شدهاند و این میتواند زنگ خطر جدی برای WhatsApp را به صدا دربیاورد.