ناسا تصاویر تازهای را از دره مارینر مریخ – Valles Marineris منتشر کرد؛ بزرگترین ژرفدره در میان سیارات منظومه شمسی!
حتما نام دره گرند کنیون (Grand Canyon) واقع در ایالت آریزونای آمریکا را شنیدهاید. نام برازندهی این ژرفدره به عظمت آن دلالت دارد؛ اما در قیاس با دره عظیم مریخی، کوچک به نظر میرسد. طول دره مارینر 10 برابر و ژرفای آن 3 برابر بیشتر از گرند کنیون است.
اخیرا ناسا این تصاویر خیره کننده را با دوربین هایرایز (HiRISE) نصب شده روی مدارگرد شناسایی مریخ ثبت و به تازگی منتشر کرد. این کنیون بیش از 4000 کیلومتر در طول خط استوای سیاره امتداد دارد و نزدیک به 25 درصد از محیط کره مریخ را میپوشاند.
یکی از بزرگترین معماهای سیاره سرخ این است که چگونه این ژرفدره عظیم در آن ایجاد شد؛ چرا که معمار گرند کنیون روی زمین، آب جاری بود و طی چند میلیارد سال آن را شکل داد.
ناسا میگوید مریخ برای داشتن رودخانهای چنان بزرگ با توانایی شکستن پوسته و ایجاد این دره عظیم، بیش از حد داغ و خشک است. البته به ادعای آژانس فضایی اروپا، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد صدها میلیون سال قبل، احتمالا جریان آب باعث عمیقتر شدن بخشهایی از دره مارینر شده است.
به عقیدهی دانشمندان، بخش زیادی از دره چند میلیارد سال قبل در نزدیکی فلات آتشفشانی تارسیس (Tharsis) شروع به شکلگیری کرد. ماگمای آتشفشانهای عظیم منطقه از جمله کوه المپوس، به سطح مریخ رسید و پوسته آن را شکافت. سپس درهها و کانالهایی ایجاد کرد که در نهایت به دره مارینر تبدیل شدند. به مرور زمان، عواملی مانند رانش زمین در مریخ، جریان دوباره ماگما و رودخانههای باستانی باعث افزایش طول و ژرفای دره شدند.