مرگ سیاره زمین موضوع تازهترین مقاله دانشمندان در رابطه با تاثیرات بشریت روی وضعیت محل زندگی ما بوده که اطلاعات نگران کنندهای را در مورد سرنوشت زمین و انسانها به اشتراک گذاشته است.
مرگ سیاره زمین زودتر از آنچه تصور میکنیم، فرا خواهد رسید؛ این نتیجه مقالهای بوده که دانشمندان به تازگی منتشر کردهاند و در آن تاثیرات حیات بشری روی اکوسیستم و وضعیت کلی سیاره ما را از دیدی تازه مورد بررسی قرار دادهاند. در بررسی این مقاله نگران کننده با ما همراه باشید.
در 13 ژانویه امسال ژورنال “Frontiers in Conservation Science” مقالهای را منتشر کرد که تاکنون سر و صدای زیادی به پا کرده است؛ نویسندگان این کار پژوهشی میگویند که بشریت هماکنون در مسیر رسیدن به آیندهای فوقالعاده تاریک قرار دارد. اینطور که به نظر میرسد، در این آینده تاریک انقراضهای جمعی زیادی رخ میدهند، بحرانهای سلامتی مختلف دائما جان انسانها را خواهند گرفت و تغییرات آب و هوایی هم به صورت مداوم جوامع بشری را به خطر میاندازند.
مقالهای در مورد مرگ سیاره زمین
در این مقاله 17 نفر از دانشمندان آمریکا، مکزیک و استرالیا سه بحران اساسی که اشکال مختلف حیات روی زمین با آنها رو به رو هستند را توصیف کردهاند؛ این بحرانها اختلالات آب و هوایی، کاهش تنوع گونههای زیستی و همچنین افزایش شدید جمعیت انسانها و به طبع آن استفاده بیش از حد از منابع سیاره هستند.
برای گردآوری نتیجهگیریهای این مقاله در مورد مرگ سیاره زمین دانشمندان 150 پژوهش قبلی را کنار هم گذاشتند و گفته شده که هرکدام از این سه بحران مرگبار در دهههای آینده بدتر خواهند شد. این دانشمندان در مقاله خود قصد سرزنش کردن شهروندان یا کشورها را ندارند و به این مسئله هم که دیگر امیدی برای نجات سیاره وجود ندارد، پرداخته نشده است. در عوض هدف از بررسی پژوهشهای پیشین برای تهیه مقالهای تکمیلی، توصیف دقیق وضعیتی بوده که هماکنون سیاره ما در آن قرار گرفته است.
این وضعیت تهدیدهای قابل توجهی را متوجه انسانها و سایر جانداران سیاره کرده و هشدار داده شده که اگر رهبران جهانی این تهدیدها را جدی نگیرند، به زودی بقای نسل بشر به خطر خواهد افتاد. در واقع از مدتها پیش هدف دانشمندان از بررسی وضعیت گرمایش زمین و تغییرات آب و هوایی، رسیدن به نقشه راهی بوده که به توقف تغییرات مخرب به وجود آمده کمک کند و قبل از آنکه دیر شود، جلوی بدتر شدن اوضاع را بگیرد.
دانشمندان در مقاله منتشر شده اظهار کردهاند که اگر اطلاعات نگران کننده و بدبینانه مربوط به وضعیت سیاره هماکنون در اختیار تصمیم گیرندگان جهانی قرار بگیرد، این رهبران سریعتر در راستای جلوگیری از به حقیقت پیوستن آینده تاریک در انتظار ما، قدم برمیدارند.
آیندهای تاریک
اما این آینده تاریک و مرگ سیاره زمین به چه شکلی خواهد بود؟ بر اساس مقاله تازه منتشر شده، طبیعت به زودی بسیار تنهاتر از حال حاضر خواهد شد. از زمان شروع کشاورزی در 11 هزار سال پیش، زمین حدودا 50 درصد گیاهان خود را از دست داده و تنوع زیستی موجودات ساکن سیاره هم 20 درصد کمتر شده است. با این حال اگر چنین الگویی ادامه پیدا کند، 1 میلیون از میان 7 تا 10 میلیون گونه گیاهی و جانوری سیاره زمین به زودی منقرض خواهند شد.
چنین حجمی از انقراض تمامی اکوسیستمهای اصلی زمینی را با مشکلاتی جدی مواجه خواهد کرد؛ به عنوان مثال اگر حشرات کمتری وجود داشته باشند، گردهافشانی کمتری برای رشد گیاهان انجام میشود و در نتیجه گیاهان کمتری برای تصفیه هوای زمین وجود خواهند داشت. این پوششهای گیاهی آبها و خاک سیاره را هم تصفیه میکنند و از طرف دیگر، کاهش وسعت و تراکم جنگلها باعث میشود تا سیلهای ویرانگر به راحتی در محل زندگی ساکنان زمین جاری شوند و جان انسانها را بگیرند. البته این سیلها تنها نمونهای از بلایای طبیعی هستند که زندگی ما را تهدید خواهند کرد.
به علاوه، تغییرات آب و هوایی به وجود آمده تاکنون و گرمایشی که در دهههای آینده رخ خواهد داد تمامی عواملی که باعث بروز بلایای طبیعی میشوند را تشدید میکنند. به این ترتیب پیشبینی میشود که تا سال 2050، بلایای مورد نظر در کنار خشکسالیها ناشی از گرمایش زمین و افزایش سطح آب اقیانوسها یک میلیارد از انسانهای ساکن سیاره را به پناهندگان آب و هوایی تبدیل خواهد کرد.
مرگ سیاره زمین و پناهجویان آب و هوایی
این پناهجویان به واسطه مشکلات آب و هوایی و اتفاقات پیشبینی شده در مقاله اخیر در رابطه با مرگ سیاره زمین از محل زندگی اولیه خود راهی مناطق خوش آب و هوا تر میشوند و به همین خاطر، جان انسانهای بیشتری به خطر خواهد افتاد. در کنار تمامی اینها افزایش جمعیت انسانها هم مشکلات را چند برابر خواهد کرد.
در مقاله اخیر اشاره شده که تا کمتر از 30 سال دیگر جمعیت کره زمین به عدد 9.9 میلیارد میرسد و انتظار میرود که این رشد جمعیت حتی تا قرن بعد هم ادامه پیدا کند. چنین مشکلی باعث کاهش امنیت غذایی، امنیت مسکن و امنیت شغلی میشود و در نهایت به شدیدتر شدن نابرابری انسانها در مناطق مختلف سیاره منجر خواهد شد.
در عین حال بیشتر شدن جمعیت انسانها خطر بروز پاندمیهای مختلف را افزایش میدهد، چرا که وقتی انسانها با تکمیل شدن ظرفیت شهرها و روستاهای کنونی، برای زندگی به مناطق وحشی و بکر سطح سیاره پناه میبرند، افراد بیشتری در معرض بیماریهای قابل انتقال از حیوان به انسان قرار میگیرند. ویروس “SARS-CoV-2” هم که در حال حاضر پاندمی کرونا را به وجود آورده از این دسته ویروسهاست.
آثار فرآیندی که در آینده باعث مرگ سیاره زمین میشود، هماکنون قابل مشاهده است؛ وقتی در اخبار میشنویم که رکورد افزایش دما در مناطقی مانند قطب شمال شکسته میشود و یا آمار از رکوردشکنی سال 2020 در میان سالهای گرم تاریخ بشریت میگویند، تغییرات گرمایشی نگران کنندهای که در مورد آنها هشدار داده شده، عامل اصلی بروز این تغییرات هستند.
عبور از اهداف توافقنامهها
شکلگیری مکرر طوفانهای سهمگین هم یکی دیگر از تاثیرات تغییرات آب و هوایی بوده که در حال حاضر مشغول دست و پنجه نرم کردن با آنها هستیم؛ اما متاسفانه گفته شده که بدترین بلایای ناشی از گرمایش زمین در دهههای آینده بروز خواهند کرد. در واقع دانشمندان میگویند که تاخیر موجود بین اقدامات مخرب بشر در حال حاضر و بروز نتایج مرگبار ناشی از این اقدامات در آینده، باعث میشود تا نوعی بیخیالی و آسودگی خاطر در میان تصمیم گیرندگان جهانی وجود داشته باشد.
دانشمندان مقاله اخیر میگویند که اگر اکثر انسانهای ساکن زمین عمق بحرانهای حال حاضر و آینده نزدیک را به خوبی درک کنند و خطرات عنوان شده در کار تحقیقاتی دانشگاههای آمریکا، مکزیک و استرالیا را در نظر بگیرند، تغییرات مثبتی در تصمیمگیریها و سیاستگذاریهای کشورهای مختلف به وجود میآید. سیاستگذاریهایی که به تناسب عمق فاجعههای پیش روی بشر، جدی و سریع هستند.
با این حال میبینیم که عکس چنین ماجرایی صادق بوده و به نظر میرسد که تصمیمگیرندگان جهانی توجه چندانی به این مسئله ندارند. در هفتههای گذشته ژورنال “Nature Climate Change” با انتشار مقالهای نشان داد که بشریت هماکنون از محدودیتها و اهدافی که در توافقنامه آب و هوایی 2015 پاریس وضع شده بود، عبور کرده است. چنین مسئلهای یعنی ما در مسیر رسیدن به افزایش دمای بیشتر از 2.3 درجه سلسیوس، نسبت به دمای زمین قبل از دوران صنعتی شدن نسل بشر، قرار داریم. در حقیقت تمامی مشکلات گرمایش زمین از زمان صنعتی شدن شروع شد و به همین دلیل دمای سیاره پیش از آن دوران مبنایی برای اندازهگیری تغییرات آب و هوایی به شمار میرود.
جلوگیری از مرگ سیاره زمین
البته در انتهای مقاله اخیر در رابطه با مرگ سیاره زمین اشاره شده که آینده تاریک پیش رو، قابل اجتناب است؛ برای این منظور باید تصمیمگیرندگان جهانی و سیاستگذاران کشورهای مختلف سریعا در مسیر جلوگیری از گرمایش زمین قرار بگیرند و مشکلات آب و هوایی را جدی بگیرند.
به بیان دیگر، اولین قدم در این مسیر قبول عمق بحران زیست محیطی حال حاضر است و بعد از این پذیرش میتوان تصمیمات لازم برای اقدامات مثبت بعدی را اخذ کرد. یکی از این تصمیمات توقف استفاده از سوختهای فسیلی بوده که باعث آزاد شدن حجم فوقالعاده زیادی گازهای گلخانهای در اتمسفر زمین میشوند.
در نهایت محققان توصیه میکنند که تمامی دانشمندان فعال در حوزههای مرتبط با آینده سیاره با آگاهیرسانی در رابطه با بحرانهای حال حاضر، عمق فاجعههای پیش رو را به خوبی به دیگران نشان دهند و از هرگونه تخمینهای خوشبینانه و تحلیلهای غیر واقعگرایانه پرهیز کنند؛ میتوان گفت که مهمترین سلاح برای جلوگیری از مرگ سیاره زمین افزایش آگاهی ساکنان سیاره بوده، چرا که با مطلع شدن این ساکنان از خطرات پیش رو، تصمیمگیریهای مهمی انجام خواهد شد.