اینترنت ماهواره ای

آیا با اینترنت ماهواره ای فیلترینگ امکان‌پذیر است؟

در حال حاضر یکی از مسائل مطرح شده در کشور، بحث اینترنت ماهواره ای است. اما آیا با اینترنت ماهواره ای فیلترینگ غیر ممکن می‌شود؟

در حال حاضر اینترنت ماهواره ای بعد از طرح مواردی در مورد طبقه‌بندی وی پی ان به یکی از مسائل روز در حوزه فناوری اطلاعات تبدیل شده است. به گفته یکی از کارشناسان، اعمال فیلترینگ و ارسال پارازیت روی نسل جدید این فناوری، بسیار سخت است.

طبق گزارش‌های منتشر شده، سخنان اخیر ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای فضای مجازی در ارتباط با پروژه مدیریت وی‌پی‌ان و اینترنت، افکار عمومی را به سمت اینترنت ماهواره ای کشانده است. عده‌ای از افراد طرح‌های این‌چنینی را بی‌فایده دانسته‌اند. آن‌ها اعتقاد دارند که در صورت گسترش اینترنت ماهواره ای در دنیا، امکان منع دسترسی افراد به سایت‌های مختلف از طریق فیلترینگ از بین می‌رود.

اینترنت ماهواره ای

در مقابل عده دیگری از افراد امیدوار هستند که این اینترنت به زودی وارد ایران شود. آن‌ها اعتقاد دارند که حتی اگر این مسئله اتفاق بیفتد باز هم می‌توان پارازیت ارسال کرد و سایت‌های مختلف را مسدود کرد؛ اما از طرفی هزینه‌های این فناوری بسیار زیاد است و افراد نمی‌توانند از آن استفاده کنند.

نگرانی نهادهای سیاست‌گذاری

طبق گفته نیما امیرشکاری کارشناس فناوری اطلاعات، نسل جدید اینترنت ماهواره‌ ای به شکلی طراحی شده است که با ابزارهای موجود ارسال پارازیت، مسدودسازی آن بسیار سخت است و حتی امکان‌پذیر نیست.

ماهواره‌ها به شکلی در مدار قرار می‌گیرند که نسبت به موقعیت خاصی در زمین دائما ثابت هستند. در حقیقت آن‌ها با چرخش زمین حرکت می‌کنند، به همین دلیل جهش دیش به سمت ثابتی قرار دارد و اطلاعات را به صورت شبانه‌روزی از یکی از آن‌ها دریافت می‌کند.

فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی نیز بیان کرده است که برای جلوگیری از خدشه‌دار شدن فضای مجازی با ورود این فناوری، کارگروهی در این مرکز تشکیل شده است. البته او چند وقت پیش عنوان کرده بود که سیاست‌های فیلترینگ کشور را قدرتمند نکرده است و گسترش اینترنت ماهواره ای باعث بی اثر شدن این ابزار در آینده می‌شود.

مسدودسازی اینترنت ماهواره ای دشوار است

در نسل جدید این اینترنت، تعدد ماهواره‌ها به اندازه‌ای است که دستگاه‌های ارسال پارازیت قادر به شناسایی مسیر امواج حرکت نخواهند بود. در حقیقت به ازای هر دیش، چندین ماهواره برای ارسال امواج وجود دارد. در این شرایط مسیر ارتباط با هر کدام از آن‌ها که مسدود باشد، روی دیگری سوئیچ می‌شود و دیش دریافت کننده به واسطه یک چرخش خودکار، امواج را از یکی از آن‌ها دریافت می‌کند.

نسل‌های قدیمی این فناوری عملکردی شبه به ماهواره‌های تصویری دارند و در نتیجه ارسال پارازیت روی عملکرد آن‌ها تأثیر می‌گذارد؛ اما نسل جدید این فناوری دارای دیش گردان خودکار است و ماهواره‌ها هم در مدارهای کوتاه‌تر قرار گرفته‌اند.

در نتیجه شاید نتوان با فناوری‌های موجود امواج آن‌ها را مخدوش کرد؛ اما ممکن است که در سال‌های بعد، فناوری جدیدی برای ارسال پارازیت ساخته شود. امیر شکاری اعتقاد دارد که این فناوری به احتمال زیاد به صورت موردی وارد کشور خواهد شد؛ اما برای فراگیر شدن آن به مدت زمان زیادی احتیاج است.

در حال حاضر نوشته‌ای در فضای مجازی در حال چرخش است که باتوجه به خرید تکنولوژی اینترنت ماهواره ای در کشور‌های همسایه مانند امارات پیش‌بینی می‌کند که فناوری مذکور در آینده نه چندان دور وارد ایران نیز خواهد شد.

بدون شک فناوری اینترنت ماهواره ای در اختیار کاربران ایرانی نیز قرار خواهد گرفت؛ اما آنچه که در حال حاضر اهمیت دارد چگونگی سیاست‌گذاری و برخورد با فناوری مذکور است. نهاد‌های مرتبط باید قبول کنند که نوآوری برای زندگی لازم است و نمی‌شود تمام راه‌ها را مسدود کرد.

این فناوری گران است؛ ولی با گذشت زمان ارزان می‌شود

اکنون این سؤال پیش میاید که فناوری مذکور از نظر هزینه برای اقشار مختلف جامعه قابل استفاده خواهد بود؟

در بدو ورود این فناوری به ایران، به احتمال زیاد سازمان‌ها و اقشار ثروتمند جامعه می‌توانند از آن بهره ببرند. این اینترنت به عنوان یک فناوری جدید در دنیا شناخته می‌شود و طبیعتا در سال‌های ابتدایی نسبت به اینترنت عادی هزینه بالاتری خواهد داشت.

در بعد داخلی هم از یک طرف نوسانات قیمت ارز روی هزینه تجهیزات لازم تأثیر خواهد گذاشت و از طرفی دیگر می‌توان این احتمال را متصور شد که استفاده از آن در سال‌های ابتدایی غیر قانونی باشد که خود این موضوع منجر به افزایش هزینه‌ها می‌شود.

با توجه به این موضوع گذشت زمان باعث می‌شود که هزینه‌ تجهیزات لازم برای راه اندازی اینترنت ماهواره ای کمتر شود و افراد عادی جامعه نیز بتوانند از آن استفاده کنند.