ویندوز 10 ایکس – Windows 10X را آخرین تلاش ناموفق مایکروسافت برای ارائه یک نسخه سبک از سیستم عامل محبوبش برای رقابت با کروم بوکها بود.
ویندوز 10 ایکس حتی پیش از اینکه اطلاعات زیادی از آن به دست آوریم، به پایان راه خود رسید. مایکروسافت به این نتیجه رسیده بود که این نسخه از ویندوز نمیتواند موفق باشد و به همین خاطر آن را به دست فراموشی سپرد. این طرز فکر مایکروسافت اشکالی ندارد، ولی مسئله اصلی اینجاست که چرا آنها در ارائه یک نسخه سبک از ویندوز شکست میخورند.
نسخه سبک ویندوز 10 میتوانست برای تبلت ها و دستگاههایی همچون سرفیس پرو ایکس و یا سرفیس نئو (دستگاهی که حالا عرضه آن به تأخیر افتاده) ایده آل باشد.
در یک دهه گذشته ما شاهد عرضه ویندوز RT (در واقع همان ویندوز 8 روی آرم) و ویندوز 10 اس (یا ویندوز 10 در حالت اس) بودیم و هیچکدام از آنها موفق نشدند. حالا ما در برابر خود ویندوز 10 ایکس را داریم که با منوی استارت و نوار وظیفه ساده شده خود میتوانست معادل سیستم عامل کروم برای دستگاههای ویندوزی باشد.
دلایل اصلی عدم موفقیت مایکروسافت در این زمینه را میتوان در سه بخش خلاصه کرد. اول از همه اینکه ظاهراً خود مایکروسافت هم پذیرفته که کاربران تمایلی به یک نسخه سبک از ویندوز ندارند و نسخه کامل آن را ترجیح میدهند. در حال حاضر ویندوز 10 حدود ۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون کاربر فعال دارد و مایکروسافت نیز از این شرایط راضی است.
دوم اینکه موفقیت هر نسخه سبکی از ویندوز، چه ویندوز RT باشد و چه ویندوز اس یا ویندوز ایکس به همراهی توسعه دهندگان برای غنی کردن برنامههای اپ استور مایکروسافت نیاز دارد. مشکل اصلی در این است که مایکروسافت تا به حال در ترغیب توسعه دهندگان به این کار با شکست روبرو شده است. به همین خاطر کاربر نمیتواند برای برطرف کردن نیازهای نرمافزاری خود صرفاً به اپ استور ویندوز تکیه کند.
سوم اینکه مایکروسافت نتوانسته به خوبی تفاوتهای ویندوز RT، ویندوز 10 اس یا ویندوز 10 ایکس را با نسخه اصلی ویندوز توضیح دهد.
آنها در هنگام عرضه ویندوز 8 در سال ۲۰۱۲ اعلام کردند که تمام تلاش خود را به کار خواهند گرفت تا ماهیت ویندوز RT را برای کاربران مشخص کنند، که البته نتوانستند. مشکل اصلی در این بود که شما نمیتوانستید برنامههای دسکتاپ را روی این نسخه از ویندوز نصب کنید و به جای آن میبایست به ویندوز استور رو میآوردید که در آن زمان بسیار ضعیف بود.
آنها از همین ترفند در هنگام معرفی ویندوز 10 اس (ویندوز 10 در حالت اس) استفاده کردند و اعلام کردند که این نسخه بر امنیت بیشتر تمرکز دارد. ولی همین سبب سردرگمی بسیاری از کاربران و تلاش آنها برای خارج شدن از حالت اس و استفاده از نسخه عادی ویندوز 10 شد.
بنابراین دلایل مایکروسافت برای کنسل کردن پروژه ویندوز 10X منطقی بوده است، ولی عامل اصلی این اتفاق خود مایکروسافت است. اگر مایکروسافت زیرساختهای لازم را فراهم میکرد و درک درستی را هم از محصول خود در ذهن مشتریان ایجاد میکرد، الان قطعاً شاهد موفقیت ویندوز 10 اس بودیم.
حتی اگر بپذیریم که هنوز شرایط برای عرضه ویندوز RT مهیا نبود، ولی با توجه به رشد رایانههای مبتنی بر آرم که به لطف نسخه بهینه شده پردازنده اسنپدراگون برای ویندوز و مخصوصاً روی آوردن اپل به این معماری (و همچنین رشد کروم بوک های گوگل) رخ داده است، الان میتوانست بهترین زمان ممکن برای ویندوز 10 ایکس باشد.