گیربکس دوکلاچه (DCT) به عنوان یکی از پیشرفتهترین گیربکسهای اتوماتیک محسوب میشود که خودرو فیدلیتی موجود در ایران نیز از آن بهره میبرد، اما این گیربکس چیست و چه مزایایی دارد؟
امروزه در بسیاری از بازارهای جهانی، مشتریان ترجیح میدهند به جای گیربکسهای دستی از گیربکس اتوماتیک استفاده کنند. در همین راستا خودروسازان بزرگ نیز گیربکسهای اتوماتیک بسیار پیشرفتهای را توسعه دادند که گیربکس دوکلاچه یا DCT جزو همین گیربکسها محسوب میشود. در همین راستا طبق تحقیقاتی که توسط موسسه IHS انجام شده استفاده از گیربکس دوکلاچه (DCT) در خودروهای تولید آمریکا افزایش پیدا کرده و در حال حاضر 10 خودرو برتر جهان نظیر نیسان GT-R، آئودی S3، پورشه 911 Carrera و مرسدس بنز AMG از این گیربکس بهره میبرند.
آشنایی با سیستم گیربکس دوکلاچه (DCT)
مدتی است شاسی بلندهای چینی مانند فیدلیتی نیز به استفاده از گیربکس دوکلاچه (DCT) روی آوردهاند و به همین دلیل اخیرا مشتریان ایرانی نیز توانستند از مزایای این گیربکسهای اتوماتیک پیشرفته بهرهمند شوند. البته انتظار میرود در آینده نزدیک خودروسازان داخلی نیز از این گیربکسها در محصولات خود استفاده کنند.
در همین راستا پارسا نوری، معاون مهندسی بهمن موتور در خصوص نحوه استفاده از این نوع گیربکس عنوان کرد مدتی است استفاده از گیربکس دوکلاچه در صنعت خودرو جهان افزایش پیدا کرده و خودروسازان بزرگی چون فورد، کیا، هیوندای و هاوال نیز از این نوع گیربکس در محصولات خود استفاده میکنند.
معاون مهندسی بهمن موتور در مورد ساختار گیربکس دوکلاچه نیز بیان کرد استفاده از این نوع گیربکس مزایای متعددی را به همراه خواهد داشت که از برجستهترین آنها میتوان به شیفتینگ بین دنده 1، 2 و 3 با سرعت بالا، شتاب بیشتر، استهلاک کمتر و مصرف سوخت کمتر خودرو اشاره کرد. وی افزود در بخش ساختار، عملکرد گیربکس دوکلاچه مشابه گیربکس دستی است؛ به نوعی که در توقفهای نسبتا طولانی مدت قادر است دنده را برای عملکرد بهتر از درگیری با گیربکس رها کند تا به طور کلی دنده خلاص شود.
نوری در ادامه بیان کرد اگر راننده در زمان رانندگی با خودرویی که به گیربکس دوکلاچه مجهز است فقط به استفاده از دنده درایو بپردازد و در توقفهای طولانی مدت خودرو را خلاص نکند، در واقع خودرو در حالت نیمه کلاچ قرار خواهد گرفت و باعث افت گشتاور، فشار زیاد به کلاچ و افزایش دمای کلاچ خواهد شد. وی افزود همچنین اگر در رانندگیهای طولانی مدت در ترافیک و پشت چراغ قرمز دنده درایو به خلاص تغییر داده نشود، گیربکس به اصطلاح داغ خواهد کرد و در مانیتور به راننده هشدار داده میشود که دمای کلاچ افزایش پیدا کرده و باید از درگیری بیشتر گیربکس جلوگیری شود.
گفتنی است گیربکس دو کلاچه مانند گیربکس دستی از مجموع چند چرخدنده ساخته شده، اما تفاوت اصلی آن این است که از دو کلاچ برای قطع و وصل نیرو برای چرخ دندههای زوج و فرد بهره میبرد و چرخ دندههای زوج و فرد روی دو میله مستقل از یکدیگر قرار خواهند گرفت. در واقع این سیستم مانند دو گیربکس دستی و مجزا با کلاچهای ترکیبی عمل میکند که در یک محفظه قرار داشته و به عنوان یک واحد وظایف خود را به انجام میرساند. در این سیستم دندهها توسط حسگرها و تجهیزات الکترونیکی- هیدرولیکی تعویض خواهند شد. هماکنون دو نوع 5 سرعت و 6 سرعت این گیربکس در خودروهای پورشه مورد استفاده قرار میگیرد.