طرح مجلس برای انجام واردات خودرو مشکلات زیادی دارد. دبیر انجمن واردکنندگان میگوید با درآمد صادرات خودرو فقط میتوان 500 دستگاه خودرو خارجی را وارد کرد.
به تازگی طرح آزادسازی واردات خودرو به شرط صادرات در مجلس شورای اسلامی تصویب شد. در واقع، بر اساس مصوبه جدید نمایندگان مجلس، شرط اصلی انجام واردات خودرو، صادرات خواهد بود. طبق ماده 4 طرح ساماندهی خودرو، هر شخص حقیقی و حقوقی میتواند به ازای صادرات خودرو یا قطعات خودرو یا سایر کالاها و خدمات مرتبط با انواع صنایع نیرو محرکه نسبت به واردات خودرو برای تنظیم بازار اقدام کند. در ابتدا، شرایط واردات بدون انتقال ارز نیز در این ماده آمده بود که با ایراد شورای نگهبان مواجه شد و به همین دلیل مجلسیها این جمله را حذف کردند.
محدود کردن واردات خودرو به ازای صادرات خودرو و قطعه، چیزی بود که با انتقادات زیادی مواجه شد و خیلی از صاحبنظران، اجرای این طرح را نشدنی میدانند. مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در این باره میگوید این طرح اصلا برای آزادسازی واردات خودرو نیست، بلکه تشویقی برای صادرات توسط زنجیره خودروسازی کشور خواهد بود.
به گفته دادفر، حتی اگر از همین الان تمام مشکلات و موانعی که باعث مسدود شدن مسیر واردات خودرو به کشور شده برطرف شود، باز هم چیزی به اسم واردات مستقل خودروهای خارجی وجود ندارد، چرا که واردات تنها در صورت صادرات خودرو و قطعه امکانپذیر خواهد بود. در این مصوبه آمده است که تمام افراد حقیقی میتوانند اقدام به وارد کردن خودرو کنند، اما در حقیقت بیش از پیش امکان صادرات و واردات توسط شرکتهای حاضر در زنجیره خودروسازی کشورمان مهیا شده است.
مجموع صادرات خودرو 15 میلیون دلار است
دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در ادامه افزود طرح مجلس هیچ ارتباطی با واردات خودرو ندارد و کاش مجلس اصلا به موضوع واردات خودرو ورود نمیکرد. وی اضافه کرد در حال حاضر مجموع صادرات خودرو و قطعات آن 15 میلیون دلار است و اگر بخواهیم به ازای آن خودرو وارد کنیم، در کل فقط 500 دستگاه خودرو وارد کشور میشود. دادفر در پایان صحبتهای خود گفت از تلاش برای آزادسازی واردات خودروهای خارجی خسته شدهایم.
فربد زاوه، یکی از کارشناسان خودرو نیز اظهار کرد این طرح مجلس بیش از همه فسادزا خواهد بود و گره کور واردات با کمک این مصوبه مجلس باز نمیشود. به گفته زاوه، این طرح ایرادهای اساسی دارد و نمیتواند اهداف اولیه طراحان آن برای ساماندهی بازار خودرو را به تحقق برساند. وی اضافه کرد:
اگر خودرویی برای صادرات وجود داشت، سیاستگذار کلان میتوانست با عرضه همان خودرو به بازار به مدیریت بازار بپردازد و دیگر نیازی به واردات خودرو برای جبران کسری بازار نبود. صادرات قطعات هم محل اشکال است و وزارت صمت با همکاری ستاد قاچاق ارز و کالا باید بر واردات مجدد قطعات صادر شده نظارت کند و جلوی آن را بگیرد. اما در عمل این امر قابلیت اجرایی ندارد و نمیتوان برای تمام قطعات تولیدی کد رهگیری تعیین کرد.
فربد زاوه خاطرنشان کرد در حال حاضر برای واردات یک دستگاه خودروی کرهای باید حداقل سه خودروی داخلی را صادر کنیم. این در شرایطی است که تزریق همان سه خودرو میتواند بیشتر از واردات یک دستگاه خودروی خارجی، تعادل را به بازار برگرداند. در مجموع این طرح هیچ کمکی به تعادل بازار نمیکند و قفل واردات خودرو به کشور را نمیشکند.