گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
سازمان رگولاتوری معتقد است که قطعی ها و مشکلات اینترنت ایران طبیعی است؛ اما آیا واقعا بروز این مشکلات پی در پی عادی تلقی می‌شود؟
طی دو ماه اخیر در شبکه اینترنتی کشور شاهد بروز سه قطعی در زیرساخت‌های بین المللی بوده‌ایم. این قطعی‌ها در نهایت منجر به کاهش کیفیت اینترنت شده و مشکلات فراوانی را به وجود آورده است. با این وجود رگولاتوری ایران بر این باور است که چرخه این قطعی‌ها کاملا طبیعی است.
علت قطعی ها و مشکلات اینترنت ایران چیست؟
در همین راستا معاون رگولاتوری می‌گوید:
کاربران گله و شکایت دارند که چرا اینترنت دچار افت کیفیت شده اما باید بدانند که گلایه‌هایشان بایستی بر مبنای شاخص‌های کمی و به طور دقیق مطرح شود تا بتوانیم پیگیری کنیم.
اینترنت و زیرساخت‌های آن مدتی می‌شود که تبدیل به معضلی بزرگ برای مردم شده و این کلاف گره خورده نه تنها تاکنون باز نشده بلکه روز به روز بر گره و پیچیدگی‌اش افزوده شده است. افت کیفیت اینترنت به حدی است که داد کاربران را درآورده و دیگر مسکن‌های مقطعی و راه حل‌های کوتاه مدت نیز پاسخگوی مشکلات موجود نیست. البته مسئولان مربوطه در تلاش هستند تا وعده‌هایی 3 ساله برای حل مشکلات بدهند!
در چنین شرایط بغرنجی، گاها اینترنت بین‌الملل نیز دچار نوسانات مقطعی می‌شود و برای مدتی دسترسی به اینترنت جهانی ناممکن می‌گردد. اینترنت ایران به لحاظ سرعت در رتبه 142 جهان قرار دارد و چنین قطعی‌هایی بر دردسرهای قبلی نیز می‌افزاید. مجید حقی، معاون رگولاتوری ایران در خصوص این که علت کاهش افت اینترنت چیست توضیح می‌دهد:
تنها در شرایطی می‌توان پذیرای این گلایه‌ها بود که شکایت‌ها به صورت دقیق و مستند با شاخص‌های کمی مطرح شوند.
وی فرآیند قطعی‌ها را مشکل نمی‌داند و می‌گوید، صرفا بخشی از چرخه تامین اینترنت است. حقی تاکید می‌کند که کاربران می‌توانند شکایات خود را در سامانه 195 مطرح نمایند. اکنون این سوال مطرح می‌شود که آیا ثبت شکایت کاربران در این سامانه نتیجه‌ای هم دارد؟ مجید حقی در پاسخ می‌گوید:
لازم به ذکر است که بیش از 60 درصد کاربرانی که از کیفیت اینترنت یا سرویس‌دهی شکایت داشته‌اند و در سامانه 195 پیگیری کرده‌اند، از رسیدگی‌هایشان رضایت کامل داشته‌اند.
قطعی‌های مکرر طبیعی است؟
حتما می‌دانید که طی دو ماه گذشته، سه قطعی جدی و سراسری اینترنتی داشتیم که ظرفیت زیادی از پهنای باند اینترنت بین الملل را از دسترس خارج کرد. اگرچه کاربران از بروز قطعی‌های پی در پی در تعجب هستند اما مدیران و مسئولان رگولاتوری آن را فرآیندی طبیعی می‌دانند و معتقدند که در تمام کشورها چنین مشکلاتی وجود دارد. مجید حقی در این باره می‌گوید:
این که از لفظ «تکرر» برای قطعی‌های اخیر استفاده کنیم، نادرست است. در واقع باید بروز مشکلات و وقفه‌های اینترنت را به جای بررسی‌های دو ماهه یا سه ماهه، در بازه‌های بلندمدت دو ساله و سه ساله بررسی کرد. قطعی‌های اخیر منشا داخلی ندارند و طبیعتاً از کنترل ما خارج‌اند. با این حال شرکت زیرساخت راهکارهای جایگزینی برای مدیریت این قطعی‌ها در نظر می‌گیرد.
معاون رگولاتوری خاطرنشان می‌کند که هیچ کشوری نمی‌تواند چنین اشکالات فنی در شبکه‌های اینترنتی‌اش را از قبل پیش‌بینی کند و قطعی جزو ذات هر شبکه است. وی همچنین افزود:
تنها کاری که از دست ما برمی‌آید، اتخاذ تدابیری برای رفع اشکالات و جایگزین کردن روش‌های تازه به جای روش‌های قدیمی است.
البته مجید حقی در راستای اتخاذ تدابیر پیشگیرانه تاکید می‌کند که گاهی اقدامات رگولاتوری پاسخگوی خرابی موجود نیست و آثار منفی قطعی‌ها بر کیفیت شبکه تاثیر می‌گذارد. وی اضافه کرد:
گاهی آنچه پیش‌بینی کرده‌ایم با آنچه رخ داده همخوانی ندارد. در نتیجه تاثیرات سوء بیش از پیش بروز پیدا می‌کند و معمولا در این مواقع به سرعت وارد عمل شده و ظرفیت از دست رفته را با روش‌های جایگزین برمی‌گردانیم.
بخش خصوصی باید وارد عمل شود!
متاسفانه مشکلاتی که در شبکه اینترنت کشور وجود دارد به چنین قطعی‌هایی محدود نمی‌شود و مشکل اساسی‌تر در جای دیگری است. برخی از این مشکلات اینترنت ایران منجر به توقف توسعه و گسترش همه جانبه اینترنت شده و نهایتاً باعث شده تا نیازهای کاربران بی‌پاسخ بماند.
در همان اوایل که اینترنت وارد ایران شد، عمده زیرساخت‌ها به شرکت مخابرات ایران واگذار شد و زمانی که این شرکت خصوصی‌سازی شد، تیر خلاص به قلب اینترنت اصابت کرد. شرکت مخابرات ایران با سرویس دهندگان همکاری نمی‌کرد و همین عامل منجر به توقف توسعه زیرساخت‌ها شد. نهایتا کاربران ترجیح دادند به اینترنت موبایل مهاجرت کنند و اینجا بود که هم اپراتورهای ارائه دهنده اینترنت سیار و هم سرویس دهندگان اینترنت ثابت دچار مشکل شدند.
بسیاری از دولت‌ها طی این سال‌ها سعی کرده‌اند تا بخش خصوصی را وارد دور رقابت با شرکت‌های انحصارطلب توسعه اینترنت کنند اما خروجی نشان می‌دهد که چندان موفق نبوده‌اند. در واقع وجود برخی از موانع و سیاست‌های غلط و خلاهای قانونی باعث شده تا انحصار شرکت مخابرات بر توسعه زیرساختی کشور تاثیر بگذارد.
وزیر ارتباطات از بدو ورود خود در وزارت ارتباطات، تاکید خاصی بر جذب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی برای توسعه زیرساخت‌ها اینترنت کشور داشته و درصدد است تا انحصار شرکت مخابرات و سیطره آن را بر این بخش مهم بشکند. اما باید دید که آیا مدیران ارتباطی راه رفته و به بن بست خورده مدیران پیشین را در پیش خواهند گرفت یا منجر به ایجاد گشایش خواهند شد!
مجید حقی، معاون امور رگولاتوری در خصوص برنامه‌های وزارت ارتباطات در این دوره می‌گوید:
قطع به یقین می‌توان گفت که تمامی بازیگران فعال در زمینه ارائه دهندگان سرویس‌های ارتباطی، به جز شرکت مخابرات متعلق به بخش خصوصی است و در تمام این سال‌ها راهبرد سازمان تنظیم مقررات، چیزی جز تسهیل‌گری ارتباط شرکت‌ها با بخش‌های دولتی و شهرداری‌ها نبوده است. هر زمان هم که نیاز به یک ارگان حاکمیتی برای حل یک مشکل بوده، رگولاتوری ورود موثری داشته است.
اگرچه معاون امور پستی، ارتباطی و اطلاعات رگولاتوری تاکید می‌کند که در تمام این سال‌ها برای حل اختلاف شرکت‌های خصوصی با بخش‌های دولتی تلاش بسیاری کرده است اما بارها شاهد بوده‌ایم که سرویس دهندگان ارتباط ثابت از عدم همکاری شهرداری‌ها و شرکت مخابرات گله کرده و دلیل اجرایی نشدن پروژه‌های توسعه‌ای خود را بروز همین اختلافات دانسته‌اند.
برای مثال مدتی پیش مدیرعامل شرکت شاتل اعلام کرد که تجهیزات ارائه سرویس VDSL را خریداری نموده اما برخی از شرکت‌ها و شهرداری‌ها جلوی پای آنها سنگ انداخته‌اند و مانع نصب و سرویس‌دهی این فناوری شده‌اند. البته حقی در این زمینه می‌گوید:
تلاش ما یک طرف قضیه است و به معنی حل قطعی آن نیست. در چنین مسائلی باید دغدغه‌های طرفین مخالف این توسعه‌ها را نیز در نظر گرفت و این چیزی نیست که بتوان به سرعت آنها را حل کرد و باید همواره تلاش کرد.
اما حقیقتا چه ضمانتی وجود دارد که در این دوره به کمک تلاش‌های رگولاتوری و وزارت ارتباطات بتوان مشکلات را حل کرد و به ثمربخشی لازم رسید؟ در همین زمینه معاون امور رگولاتوری خاطرنشان می‌سازد که وزارت ارتباطات و رگولاتوری تعاملات خود را با طرفین دست‌اندرکار و بازیگر در این زمینه بیشتر خواهند کرد تا به این هدف دست یابند. حقی در خصوص ماموریت وزارت ارتباطات در توسعه شبکه ملی اطلاعات می‌گوید:
چنین هدفی محقق نمی‌شود مگر این که تمامی طرفین درگیر در آن تلاش زیادی برای ایجاد تعامل کنند. وزارت ارتباطات سعی می‌کند با تشویق و تضمین سودآوری بخش خصوصی و سازمان‌ها مشارکت آنها را در این پروژه قطعی کند. اگر هم سازمانی در مقابل همکاری‌ها مقاومت کند، الزامات قانونی برای حل مشکل در نظر گرفته می‌شود.
مشکل اینترنت فراتر از قطعی هاست!
از چند ماه پیش شاهد کاهش کیفیت اینترنت هستیم و در ساعات پیک مصرف اختلالاتی در شبکه به وجود می‌آید که به نظر کاربران این مشکلات عمدی است. مدیرعامل شرکت آسیاتک در خصوص عمدی بودن یا نبودن این مشکلات می‌گوید:
چنین شائبه‌ای مبنی بر عمدی بودن را رد می‌کنیم چرا که منطق دسترسی شبکه اینترنت مرتبط با فاصله سرور است. با این وجود بعید است که اختلالات کنونی تعمدی باشد.
محمدعلی یوسفی، مدیرعامل آسیاتک، برخی از مشکلات فعلی را ناشی از مشکلات مربوط به سیم مسی، فاصله از مرکز و عدم نگهداری درست خطوط توسط شرکت مخابرات می‌داند. از طرفی دیگر بنا بر نظر وی شرکت‌های FCP برای این که بتوانند کیفیت رضایت‌بخشی را فراهم آورند، باید سرویس‌های خود را توسعه و گسترش دهند. مشکل اینجاست که توسعه مستلزم تامین تجهیزات و سرمایه‌گذاری‌های جدید است که زمان‌بر خواهد بود و نمی‌تواند به سرعت مشکلات را حل کند.
اگر صحبت‌های محمدعلی یوسفی را نیز درست و منطقی در نظر بگیریم، باز هم نمی‌توانیم از شائبه عمدی بودن لااقل در بخشی از فضای اینترنت چشم پوشی کنیم. در حقیقت درست است که تا به امروز هیچ شخص یا نهادی مخالفت آشکار خود را با پلتفرم‌های اینستاگرام و تلگرام اعلام نکرده اما اختلالات بسیار و کندی‌های موجود در این شبکه‌ها باعث شده تا ایده عمدی بودن به ذهن کاربران برسد.
در این زمینه می‌توانیم به داده‌های رادار آروان اکتفا کنیم. طبق اطلاعات اخیر این رادار، شبکه اینترنتی کشور در حوزه اینستاگرام با اختلال دائمی روبه‌رو است که طبیعی و گذرا به نظر نمی‌رسد.
ضریب نفوذ اینترنت بالای 123 درصد
طبق جدیدترین آمارهای سازمان تنظیم مقررات ارتباطات، ضریب نفوذ اینترنت و موبایل در کشور روند رو به رشدی داشته است. این رشد به حدی بوده که ضریب نفوذ اینترنت را به بیش از 123 درصد رسانده است. طبق آمارهای تازه این سازمان توسعه اینترنت و موبایل در کشور با سرعت در حال افزایش است اما در مقابل توسعه اینترنت موبایل و اینترنت ثابت حرکتی لاک پشتی دارد.
ضریب نفوذ تلفن ثابت در حال حاضر به 34.87 درصد رسیده و روستاهای کشور 82.5 درصد دارای ارتباط هستند. جالب اینجاست که در سال 99 توسعه تلفن ثابت 34.68 درصد بوده و این نشان می‌دهد که توسعه این بخش متوقف مانده است.
قطعی ها و مشکلات اینترنت ایران
آمار رگولاتوری نیز بیان می‌کند که تاکنون 135 میلیون خط موبایل در کشور نصب شده و ضریب نفوذ موبایل به 161 هزار و 67 درصد رسیده است. با این آمار می‌توان گفت به ازای هر نفر 2 سیم کارت فعال در کشور داریم. در پایان نیز بر اساس آمارهای رگولاتوری، 88.8 درصد از کاربران موبایلی، از طریق 3G و 4G به اینترنت متصل می‌شوند و سهم کاربران ADSL نه درصد است. نظر شما در خصوص قطعی ها و مشکلات اینترنت ایران چیست؟
