در کهکشان راه شیری ستاره ها و سیاره های خاص و متفاوتی وجود دارند. دانشمندان نیز اخیرا توانستهاند یک سیاره عجیب را کشف کنند که از آسمان آن سنگ میبارد.
در اعماق فضا برخی سیاره ها وجود دارند که فوقالعاده عجیب و غیر قابل باور به نظر میرسند. برخی از عجیبترین آنها نیز در دسته مشتریهای خیلی داغ فرار میگیرند. این دسته شامل سیاره های گازی غول پیکری میشود که از نظر ترکیب و اندازه به سیاره مشتری شباهت دارند؛ اما دمای آنها بسیار بالاتر است.
دو سیاره عجیب فراخورشیدی دانشمندان را شگفتزده کردهاند
اخیرا دو پژوهش با استفاده از دادههای ثبت شده توسط تلسکوپ هابل به بررسی شرایط چند سیاره عجیب پرداختهاند. نتیجه از آن چیزی که فکر میکنید جالبتر است. این دو سیاره گازی غول پیکر بسیار به ستاره خود نزدیک هستند و به همین خاطر دمای سطح آنها به ۱۶۰۰ درجه سانتیگراد میرسد.
برای یادآوری باید گفت که در این دما حتی آهن ذوب شده و به بخار تبدیل میشود. این دمای بالا تاثیر خیلی عجیبی هم روی وضعیت آب و هوای سیاره دارد. البته در این سیارهها شرایط محیطی خوبی وجود ندارد و انسانها نیز هیچ برنامهای برای سفر به آنها ندارند؛ اما بررسی شرایط آنها میتواند به درک هرچه بهتر دیگر سیارههای فراخورشیدی که برای حیات مناسب هستند، کمک کند.
Josh Lothringer، از نویسندگان مقاله مربوط به مشتریهای داغ تازه کشف شده گفت:
اگر ما نتوانیم از دادههای مشاهدهای خوب خود برای بررسی مشتریهای بسیار داغ استفاده کنیم، هیچ شانسی برای درک سیارههای فراخورشیدی در اندازه زمین هم نخواهیم داشت. این یک چالش برای تکنیکهای ما است تا بتوانیم دیدی کلی درباره برخی موارد فیزیکی همچون نحوه شکلگیری ابرها و ساختار اتمسفر آنها به دست آوریم.
اولین سیارهای که مورد بررسی قرار گرفته WASP-178b نام دارد. این سیاره عجیب در فاصله ۱۳۰۰ سال نوری از زمین قرار گرفته است و دارای قفل گرانشی است که یعنی همیشه نیمی از سیاره به سمت ستاره و نیمی دیگر همیشه به سمت فضا قرار دارد. بدین ترتیب یک سمت سیاره بسیار گرمتر از سمت دیگر میشود و طوفانهای سهمگینی با سرعت ۳۲۰۰ کیلومتر بر ساعت در آن شکل میگیرند.
در نیمی از سیاره که به سمت ستاره است، به دلیل گرمای زیاد هیچ ابری در آسمان تشکیل نمیشود؛ اما در اتمسفر آن سیلیسیم مونوکسید به صورت گازی وجود دارد. وقتی سیلیسیم مونوکسید به سمت بخش تاریک سیاره رانده میشود، سرما باعث فشرده شدن آن شده و در نهایت بارانی از سنگ میبارد.
یک پژوهش دیگر به سیاره فوقالعاده داغ KELT-20b پرداخته است که نسبت به سیاره عجیب قبلی به زمین نزدیکتر است. این سیاره در فاصله ۴۰۰ سال نوری از ما قرار دارد و توسط امواج فرابنفش ستاره خود بمباران میشود. در نتیجه فلزات موجود در اتمسفر آن فوقالعاده داغ شده و یک پرده حرارتی منحصر به فرد را شکل دادهاند.
اگرچه اینگونه مشاهدات منطقی به نظر نمیرسند؛ اما میتوانند به ما درباره شرایط محیطی بسیار متفاوتی که ممکن است با آنها در سیارههای فراخورشیدی مواجه شویم، کمک کنند. David Sing، یکی از نویسندگان این دو پژوهش در این رابطه توضیحاتی را ارائه کرد:
ما هنوز نسبت به شرایط آب و هوا در سیارههای مختلف درک خوبی نداریم. وقتی به زمین نگاه میکنید، پیشبینیهای ما به خاطر مواردی که میتوانیم اندازهگیری کنیم، دقیق هستند. اما وقتی نوبت به یک سیاره فراخورشیدی در دور دستها میرسد، قدرت پیشبینی ما محدود میشود؛ زیرا درباره وضعیت کلی اتمسفر آنجا و نحوه واکنش آن به شرایط خاص آگاهی نداریم. البته ما به شیمی و فیزیک مسلط هستیم؛ اما نمیدانیم که در شرایط پیچیده یک سیاره عجیب وضعیت چگونه خواهد بود.