لیموزین GAZ Chaika 14؛ تعریف جاسوسان شوروی از یک خودرو تشریفاتی + ویدیو

لیموزین GAZ Chaika 14 یک خودرو تشریفاتی روسی است که با تزئینات عجیب خود، روزهای تاریک شوروی را به تصویر می‌کشد. در ادامه به معرفی چایکا 14 می‌پردازیم و رازهای مخوف این خودرو مجلل را بررسی می‌کنیم.

زمانی که به روزهای جنگ سرد و تقابل مصاحبه‌های پرتنش بین ریچارد نیکسون (رئیس جمهور آمریکا) و نیکیتا خروشچف (رییس جمهور شوروی) نگاه می‌کنیم، شاید همه چیز کسل کننده باشد. اما زمانی که مصاحبه‌ها تمام می‌شد و هر دو به سمت درب‌های خروج از سالن می‌روند، ناگهان بازی تغییر می‌کرد. نیکسون با یک لیموزین کادیلاک 12 سیلندر آمریکایی به سمت کاخ سفید حرکت می‌کند اما خروشچف چطور؟ این جنبه از حکومت شوروی، همیشه در هاله‌ای از ابهام قرار داشته است که امروز می‌خواهیم به طور مفصل، به آن بپردازیم. اما در ابتدا اجازه دهید تا با ویدیو معرفی لیموزین GAZ Chaika 14 همراه شویم و کابین یکی از زیباترین خودروهای شرقی را مشاهده کنیم.

فهرست مطالب:

نگاهی به لیموزین GAZ Chaika 14

حکومت شوروی همیشه می‌خواست تا در برابر خودروهای مجللی مثل کادیلاک و رولز رویس، جواب مناسبی داشته باشد اما ساخت چنین خودرویی، به هیچ وجه با شعارهای استالین همخوانی نداشت. پس در قدم اول، به سراغ زیم 12 و سپس چایکا 13 رفتند.

داستان زیم 12 و چایکا 13؛ شروع ساخت خودروهای لاکچری در شوروی

برای اینکه بهتر متوجه داستان شوید، باید به سراغ خودرو 12 ZIM محصول شرکت “Gorkovsky Avtomobilny Zavod” یا به اختصار GAZ، یعنی پدربزرگ چایکا 13 و 14 برویم. این خودرو، تقریبا اولین محصول سرزمین شرق بود که دقیقا حال و هوای خودروهای آمریکایی را داشت و در زیر کاپوت خود، یک 6 سیلندر خطی 3.5 لیتری را حمل می‌کرد. با اینکه 12 ZIM به صورت اختصاصی برای افراد ثروتمند و عالی رتبه سیاسی ساخته شده بود، اما عقاید کمونیستی، پای این خودرو را به خطوط تاکسیرانی و ناوگان آمبولانس‌ها هم باز کرده بود.

در ادامه، GAZ Chaika 13 به روی کار آمد. در اصل، داستان تولد چایکا 13 به سال 1959 باز می‌گردد. جایی که مهندسین شوروی تصمیم گرفتند تا پیشرانه‌ی 8 سیلندر خورجینی 5.5 لیتری ZMZ 13 را با یک گیربکس اتوماتیک 3 سرعته، هماهنگ کنند. آن هم برای خودرویی که فاصله محوری و طول آن به ترتیب به 3250 و 5600 میلی متر می‌رسد و بیشتر 2.1 تن وزن داشت. اما نه چایکا 13 و نه 12 زیم، هیچکدام آن چیزی نبودند که رهبران شوروی را راضی نگه دارند. چرا که هر دو این خودروها، مستقیما از دل کارخانه‌های شوروی بیرون می‌آمدند و تماما بومی بودند و در ظاهر آن‌ها، نه ظرافت خودروهای اروپایی پیدا می‌شد و نه ابهت خودروهای عضلانی آمریکایی. پس رهبران شوروی، یک اصل آشنا را انتخاب کردند؛ آن هم چیزی نبود به جز کپی!

بسیج شدن جاسوسان شوروی برای ساخت لیموزین GAZ Chaika 14

شاید جاسوسان شوروی در زمان جنگ سرد، بیشتر به دنبال کشف سوله‌های موشک‌های اتمی آمریکا بوده باشند اما آن‌ها یک ماموریت اصلی دیگر را هم دنبال می‌کردند و آن چیزی نبود جز پیدا کردن مشخصات دقیق و اطلاعات فنی خودروهای آمریکایی. سرویس اطلاعاتی شوروی، قاچاقچیان و جاسوسان زیادی را برای این امر به خدمت گرفت. آن‌ها می‌بایست در قالب توریست‌ها و تاجرهای معمولی، به کشورهای عضو ناتو و هرجایی که ردپایی از خودروهای آمریکایی بود سفر می‌کردند و اطلاعاتی مثل عکس‌های نمایشگاه‌های خودرو، مجلات حوزه وسایل نقلیه و … را در قالب نامه‌های خانوادگی، به سازمان جاسوسی شوروی ارسال می‌کردند. حساسیت این کار، به شدت بالا بود چرا که اگر جهان از ساخت یک خودرو لاکچری در سرزمین‌ کمونیست‌ها مطلع می‌شد، تمام عقاید آن‌ها به زیر سوال می‌رفت.

پس از ساختن یک پایگاه داده‌ بر اساس اطلاعات ارسال شده، کار مهندسین شوروی شروع شد. اما نمونه‌های اولیه، بیشتر شبیه به خودروهایی بودند که نفرین آمریکایی شدن، بر آن‌ها اعمال شده بود. ترکیبِ زشتی از آهن‌های سنگین به همراه موتورهای 8 سیلندر نخراشیده! اما ایراد کار به چه چیزی مربوط می‌شد؟ مشکل اصلی، یک حقیقت کاملا احمقانه و خنده‌دار بود چرا که سیستم اندازه گیری آمریکا و شوروی، کاملا با یکدیگر تفاوت داشت و مهندسین شوروی، نمی‌توانستد ابعاد را هماهنگ کنند. دقیقا چیزی که در نمونه‌ی بومی شوروی از بمب افکن B 29 دیده بودیم. زمانی که به نمونه‌های اولیه‌ی چایکا 14 در اوایل دهه 60 میلادی نگاه می‌کنید، دقیقا متوجه این موضوع می‌شوید.

به هر حال در اواسط دهه 70 میلادی بود که لیموزین GAZ Chaika 14 (به زبان روسی Чайка” ГАЗ-14) برای اولین بار به خیابان‌ها آمد و مردم با دیدن آن، به یاد تصاویر مجله‌های آمریکایی می‌افتادند. چرا که این خودرو، بدون شک ترکیبی از لینکلن تاون و کرایسلر نیوپورت مدل 1971 و اتاق سال‌های 70 میلادی بنز بود اما زشت‌تر، ارزان‌تر و شرقی‌تر!

مشخصات فنی لیموزین چایکا 14

کلمه “Chaika” در زبان روسی، به معنی «مرغ دریایی» است یعنی تقریبا شبیه به همان چیزی که مرسدس بنز قصد داشت تا با طراحی 300SL، به جهانیان نشان دهد. اما مرغ دریایی شرقی‌ها چه ویژگی‌هایی دارد؟ از آن جایی که بحران جهانی نفت تقریبا رو به پایان بود و موتورهای پرحجم آمریکایی در همه جا دیده می‌شدند، شوروی هم تصمیم گرفت تا یک پیشرانه 8 سیلندر خورجینی تنفس طبیعی 5.5 لیتری با دو کاربراتور چهار دهنه با کد M14 را به زیر کاپوت که لیموزین GAZ Chaika 14 بفرستد. تمام 220 اسب بخار این پیشرانه، از طریق یک گیربکس 4 سرعته اتوماتیک، به چرخ‌های جلو منتقل می‌شد.

همچنین نهایت سرعت آن هم به 170 کیلومتر بر ساعت می‌رسید که با توجه به سال 1977، کاملا راضی کننده به نظر می‌آید. پس اگر طول 6115 میلی متری، وزن 2600 کیلوگرمی و مصرف سوخت 30 لیتر در هر 100 کیلومتر آن را در نظر بگیریم، تقریبا هدف آمریکایی بودن را پشت سر گذاشته‌ایم اما واقعا کمونیست‌ها می‌توانند یک کار را به درستی انجام دهند؟ در ادامه متوجه جواب این سوال خواهید شد.

کابین لیموزین GAZ Chaika 14

چه چیزی قادر است تا کابین یک خودرو معمولی را به یک قصر زیبا تبدیل کند؟ شاید در حال حاضر، جواب این سوال کمی طولانی باشد اما اگر به دهه 70 میلادی بازگردیم، موادی مثل چوب مرغوب، چرم طبیعی فرآوری شده از پوست گاو یا حیوانات وحشی دیگر در کنار فرش‌های دستباف و پشمی خالص، تمام چیزی بود که حس قدرت را در سیاستمداران و ثروتمندان، زنده می‌کرد.

پس مهندسین شرکت GAZ، به سرعت دست به کار شدند. چرم مرغوب و فرآوری شده از آلمان غربی، بهترین چوب جهان از اوکراین و بهترین پارچه‌های شرقی از سمت بلاروس، همگی دست به دست هم دادند تا اولین لیموزین مجلل شوروی را به خیابان‌ها بفرستند.

داستان عجیب و غم انگیز لیموزین چایکا 14

در پایان باید بگوییم که داستان لیموزین GAZ Chaika 14 که از سال 1977 شروع شده بود، نهایتا در سال 1989 و با تولید 1141 نسخه در کلاس کانورتیبل و لیموزین 7 سرنشینه، به پایان رسید و بعد از این زیبای شرقی، شوروی‌ها دیگر به فکر ساختن یک خودرو اشرافی نبودند. اما از آن جایی که هر شاهکار، با یک داستان غم انگیز به پایان می‌رسد، داستان چایکا 14 هم سرانجام زیبایی نداشت؛ البته اگر آن را یک شاهکار محسوب کنیم!

اصلاحات اقتصادی میخائیل گورباچف که با اسم «پرسترویکا» شناخته می‌شوند، باعث شدند تا تمام نقشه‌ها و زحمت‌های جاسوسان و مهندسین شوروی که حاصل یک عملیات 10 ساله بود، یک شبه بر باد برود. بله؛ تمام نقشه‌ها و طرح‌های لیموزین GAZ Chaika 14، در راستای اجرای «پرسترویکا» به کلی نابود شدند و هیچ ردی از آن‌ها باقی نمانده است. همچنین بد نیست بدانید که میخائیل گورباچف با این کار قصد داشت تا طبقه‌ی مرفه و سیاستمداران رده بالای شوروی را به مردم نزدیک‌تر کند.

قیمت لیموزین GAZ Chaika 14

در ابتدا باید بدانید که مردم عادی شوروی، هیچگاه شانس این را نداشتند که در صف خریداران چایکا 14 قرار بگیرند و اساسا این لیموزین، برای ثروتمندان، چهره‌های عالی رتبه سیاسی و رهبران شوروی طراحی شده بود. همچنین تمامی سفیران شوروی در کشورهای دیگر، می‌بایست با چایکا 14 رفت و آمد می‌کردند اما به نظر می‌رسد که این موضوع، کاملا بر خلاف میل باطنی آن‌ها بوده باشد. چرا که معمولا آن‌ها، مشکلات فنی چایکا 14 را بهانه می‌کردند تا ماموریت‌های خارجی خود را با خودروهای اروپایی و آمریکایی به سرانجام برسانند.

بنابراین در مورد قیمت آن در زمان عرضه، نمی‌توان به عدد مشخصی رسید اما اگر در حال حاضر به وبسایت‌های خرید و فروش خودرو دست دوم در اروپای شرقی سری بزنید، نمونه‌های تقریبا سالم آن را می‌توانید با قیمتی بین 45 تا 70 هزار دلار پیدا کنید.