فناوری همانقدر که خوب و مفید است، میتوانید مضر هم باشد و روی سلامت روان کاربر تأثیر منفی جبران ناپذیری بگذارد. اگر از شیفتگان دنیای تکنولوژی هستید، حتماً ادامه مطلب را بخوانید.
فناوری تغییرات مثبت زیادی را در زندگی ما به وجود آورده است. اما به همین اندازه ما را به خودش وابسته کرده است و اگر مراقب نباشید، میتواند به سلامت روان شما آسیب بزند.
برای اینکه تاثیرات منفی آن را به حداقل برسانید، ابتدا باید بفهمید که آنها چه هستند و سپس بدانید که چگونه باید در برابرشان مقابله کنید. بنابراین بدون تلف کردن وقت، به سراغ نقاط منفی حضور تکنولوژی در زندگی مدرن میرویم.
بلاهایی که فناوری سر سلامت روان ما میآورد
۱. تغییر رفتار
مطالعهای توسط NCBI در سال ۲۰۱۸ منتشر شد که نشان میداد تکنولوژی میتواند باعث تغییر رفتار کودکان و نوجوانان شود، دوستیابی را برای آنها دشوار کند، آنها را عصبی کرده و درگیر طغیان عاطفی کند و همچنین از آنها شخصیتی غیر اجتماعی با احساس کمبود توجه بسازد. همه اینها بلاهایی است که فناوری بر سر سلامت روان فرزندان ما میآورد.
اما این مشکل فقط برای کودکان نیست؛ یک نظرسنجی که Reviews.org انجام داده نشان میدهد مردم آمریکا به طور متوسط روزانه ۳۴۴ بار صفحه گوشی خود را چک میکنند. شما احتمالاً متوجه افرادی شدهاید که در همه جا حتی در وسط یک مهمانی خانوادگی هم دائما گوشی خود را چک میکنند. گاهی اوقات حتی کاربران بدون توجه به کاری که مشغول به آن هستند و باید آن را تمام کنند، گوشی خود را به دست میگیرند و به یک باره شروع به بازی کردن یا تماشای فیلم و سریال مورد علاقه خود میکنند. این رفتارها در دراز مدت باعث از دست رفتن لحظات خوب زندگی، تضعیف پیوندهای اجتماعی، اضطراب و کاهش بهرهوری میشود.
چگونه باید جلوی آن را گرفت؟
اولین کاری که باید بکنید، اولویتبندی کارهای ضروریتان است. اگر بیشتر تایم خود در روز با صفحه نمایش سر و کار دارید، بنابراین در منزل حتما به کارهای دیگری مشغول شوید. به طور مثال شما میتوانید تایم خود را در طبیعت، با خانواده خود، خواندن کتاب یا هر کار دیگری که باعث تقویت حافظه شما و یا مستحکمتر کردن روابط خانوادگیتان میشود، بگذرانید.
۲. اعتیاد
اینترنت باعث شده ما امروز آسانتر کار کنیم و به ما در کارهای بیشماری کمک کرده است. اما در عین حال بسیاری از مردم هم معتاد آن شدهاند.
بیشتر خوانید:
اعتیاد به اینستاگرام و اسنپچت، یک پسر 17 ساله را به کام مرگ و خودکشی کشاند
گزارشی که در سال ۲۰۲۱ توسط NCBI منتشر شده نشان میدهد که اعتیاد به اینترنت منجر به ظهور علائم روانپزشکی، نوعی اختلال وسواس فکری اجباری میشود. این یک وضعیت طولانی مدت که در آن فرد میل غیرقابل کنترلی برای تکرار یک رفتار مشابه دارد.
چگونه باید جلوی آن را گرفت؟
اولین کاری که باید برای جلوگیری از اعتیاد به اینترنت انجام دهید، فهمیدن و درک کردن این نوع اعتیاد است. در انتهای این گزارش آمده است که اعتیاد به اینترنت باعث افسردگی میشود. بنابراین نظارت و کنترل استفاده از آن و آموزش آن به جوانان میتواند بسیار مفید باشد.
شما میتوانید تکنولوژی را با تکنولوژی شکست دهید. نرم افزارها و ابزارهای زیادی برای ایجاد تمرکز طراحی شدهاند که جلوی استفاده از گوشی توسط کاربر را میگیرند. این ابزارها میتوانند مصرف کلی اینترنت را هم بکاهند.
۳. افسردگی
یک تحقیق بریتانیایی نشان میدهد به جز اینترنت، شبکههای اجتماعی نیز به گونهای طراحی شدهاند که اعتیاد آور باشند. آنها باعث کمخوابی کاربر میشوند و در نتیجه ارتباط مستقیمی با افسردگی، از دست رفتن حافظه و کاهش قدرت یادگیری دارند. مطالعه NCBI نیز نشان میدهد مشارکت دائم و مقایسه خود با دیگر افراد در شبکههای اجتماعی، میتواند منجر به افسردگی شود.
چگونه باید جلوی آن را گرفت؟
فهمیدن افسردگی خیلی پیچیده است، اما یکی از راههایی که میتوانید خود را تحت نظر بگیرید، تنظیم کردن میزان استفاده از شبکههای اجتماعی است. پیش از آن که اپلیکیشن را اجرا کنید، از خودتان بپرسید چرا؟ اگر هدف مشخصی دارید، آن را انجام دهید و از برنامه خارج شوید.
۴. اختلال در خواب
تماشای یک صفحه نمایش پیش از خواب در شب، میتواند باعث افزایش مدت زمان به خواب رفتن شما پس از ورود به رختخواب را افزایش دهد. نمایشگر لوازم الکترونیکی ساطعکننده نور آبی است که ملاتونین (هورمون تنظیمکننده خواب) را تحت تأثیر میگذارد.
بیشتر بخوانید:
هشدار: شارژ کردن گوشی در اتاق خواب منجر به چاقی و دیابت میشود
از دیگر عواملی که باعث بیخوابی در شب میشوند میتوان به بازیهای ویدیویی، ارسال و دریافت پیام یا قرار گرفتن در معرض محتوایی که مغز شما را فعال میکنند و شما را به فکر فرو میبرند (مثل تماشای ویدیوهای یوتیوب و اخبار) اشاره کرد. این موارد میتوانند باعث کاهش کیفیت خواب شما شده و روی تمرکز شما در روز بعد هم تأثیرگذار باشند. در نتیجه میتوانند منجر به ناکارآمدی شما در کار و تحصیل شده و خطر تصادف را هم افزایش دهند.
چگونه باید جلوی آن را گرفت؟
یکی از بدیهیترین کارها این است که در آخر شب از لوازم الکترونیکی خود استفاده نکنید، حداقل یک ساعت قبل از رفتن به رختخواب چراغها را کم کنید و از خودتان مراقبت کنید. به طور مثال شما میتوانید به جای زنگ هشدار گوشی، از یک ساعت دارای زنگ هشدار برای بیدار شدن در صبح استفاده کنید و گوشی موبایلتان را در اتاق دیگری قرار دهید.
بسیاری از مردم پیشنهاد میکنند که اگر واقعاً به استفاده از وسایل الکترونیکی خود در شب احتیاج دارید، حالت شب را روی گوشی خود فعال کنید. اما محققان دریافتهاند که این حالت برای کاهش سرکوب ملاتونین کافی نیست. با این حال عینکهای دفع کننده نور آبی میتوانند در این مورد مؤثر باشند.
۵. کاهش همدلی
برای همدلی کردن با یک شخص، شما باید وضعیت واقعی آن را بفهمید و فهمیدن این موضوع در طول یک مکالمه آنلاین بسیار دشوار است. از این رو، فناوری میتواند باعث کاهش همدلی بین افراد شود. هرچند با استفاده از همین فناوری میتوان کاری کرد که همدلی بیشتر هم شود.
به طور مثال به جای تکست زدن، میتوانید مکالمه ویدیویی انجام دهید، در فضای کاری خود از ابزارهای مدیریت پروژه برای مطلع کردن تیم خود در مورد فرآیند پروژه استفاده کنید و در صورت نیاز به آنها اجازه دخالت کردن در مراحل را بدهید. بازخورد بدهید، بازخورد بگیرید و به جای آنکه سرتان دائم توی صفحه گوشی باشد، حواستان را به آنها جلب کنید.