مریخ تنها سیاره منظومه شمسی است که پس از زمین امکان اسکان بشر در آن وجود دارد. پژوهشگران مدتهاست به دنبال نشانهای برای تایید وجود حیات در این سیاره هستند.
یکی از بزرگترین سوالاتی که ذهن بشر را از مدتها قبل درگیر خود ساخته این است که آیا به جز زمین امکان سکونت در سایر سیارات منظومه شمسی وجود دارد؟ دانشمندان سالها پیش پاسخ این پرسش مهم را اینگونه مطرح کردند: در میان 8 سیاره منظومه شمسی، تنها امکان حیات بر روی سیارات سنگی وجود دارد. به همین دلیل 4 سیاره گازی کنار گذاشته میشوند. در میان سیارات سنگی، عطارد به دلیل نزدیکی زیاد به خورشید، دارای نوسانات گرما و سرمای زیادی است و زهره نیز همانند یک تنور داغ است و سطح آن از گدازه مذاب پوشیده شده است. بنابراین تنها مریخ باقی میماند که ممکن است روزی بتوان در آن اسکان یافت.
پژوهشگران حیات در مریخ را در صورت وجود سه عامل اصلی جو (وجود اکسیژن)، مایع حیات (آب) و دمای مناسب، امکان پذیر میدانند. در مریخ اتمسفر وجود دارد، با این تفاوت که سطح این سیاره از کربن دی اکسید پوشیده است و تنفس تنها با کپسول اکسیژن ممکن است.
اگرچه مدت زمان حضور آب در سیاره مریخ به طور دقیق مشخص نیست، اما شواهد نشان دهنده این واقعیت هستند که مریخ زمانی پر از آب بوده است. بنابراین اگر بتوان یخهای منجمد در این سیاره را به مایع تبدیل کرد و دمای مریخ را تا حد مطلوبی پایین آورد، اسکان بشر در این سیاره سرخ به واقعیت خواهد پیوست.
طبق بررسیهای صورت گرفته، میلیونها سال قبل سیاره مریخ کاملا قابل سکونت بوده و حیات در آن جریان داشته است. مریخنوردان هماکنون به دنبال شواهدی هستند تا به صحت این موضوع پی ببرند. آنها پژوهشهای خود را با بررسی خاک این سیاره آغاز کردند.
خاک مریخ برای سکونت بشر مناسب است
با مطالعه بر روی تصاویر گرفته شده توسط مدارگرد شناسایی مریخ، رسوبات حاوی خاک رس در سراسر سطح این سیاره قابل رویت هستند. از آنجایی که خاک رس در شرایط ph خنثی و با تبخیر آب تشکیل میشود، وجود این خاک در مریخ به حضور طولانی مدت آب در این سیاره اشاره میکند.
تیم تحقیقاتی مریخنوردان بر این گماناند که حدود 2.5 میلیارد سال پیش آب در این سیاره جریان داشته است. کاترین ویتنز، یکی از مریخنوردان تیم تحقیقاتی، میگوید: «رسوبات لایهای رنگارنگ که در حوضه لادون و درههای شمالی لادون وجود دارند، شواهدی هستند که نشان میدهند زمانی در این مکانها آب جاری بوده است.»
محققان فکر میکنند رسها در ابتدا در سطحی بالاتر از حوضه لادون و توسط کانالهای آب فرسایش یافته، تشکیل شدهاند. به گفته تیم تحقیقاتی، آخرین جریان آب در این سیاره نیز در امتداد حوضه جنوبی لادون بوده است.
خاک رس علاوهبر ثابت کردن وجود منابع آب در مریخ، تامین کننده مواد مغذی و تثبیت کننده محیط نیز است. با کنار هم قرار گرفتن آب، مواد مغذی و شرایط جوی پایدار، شانس زنده ماندن موجودات زنده در مریخ بهطرز قابل توجهی افزایش مییابد.
با این وجود، موسسه علوم سیارهای در آریزونا، با اعلام اینکه این شواهد برای اثبات حیات در این سیاره کافی نیست، تحقیقات جدیدی را مبنی بر یافت فسیل در مریخ آغاز کرده است تا موضوع حیاتپذیر بودن سیاره سرخ را به طور قطعی تایید کند.