کدام سازه های ساخت دست بشر را می‌توان از فضا دید؟

این سوال مشترک بسیاری از مردم است که آیا سازه های ساخت دست بشر از فضا و خارج از جو زمین دیده می‌شوند؟ در اینجا به آن پاسخ خواهیم داد.

شما احتمالاً این را شنیده‌اید که دیوار بزرگ چین از فضا نمایان است. اما آیا چنین چیزی واقعیت دارد؟ در واقع آیا می‌توان سازه های ساخت دست بشر را از جایی فراتر از جو زمین دید؟

سازه های ساخت بشر از فضا چه شکلی است؟

برای پاسخ به این سوال ما ابتدا باید بدانیم که در کجا جو زمین پایان پیدا می‌کند و وارد فضای بیرونی می‌شویم. «خط کارمان» که به افتخار فیزیکدان مشهور، تئودور فون کارمان نام گذاری شده، یک خط جداکننده فرضی بین زمین و فضا است. این خطر ۱۰۰ کیلومتر بالاتر از سیاره ما قرار دارد.

بنابراین آیا می‌تواند سازه ای روی زمین را از بالای خط کارمان دید؟ به طور مثال در یک روز صاف، آیا امکان تماشای دیوار بزرگ چین یا هرم بزرگ جیزه وجود دارد؟

در واقع تعداد زیادی از سازه های ساخت دست بشر را می‌توان از فضا دید، اما آنطور که شما تصور می‌کنید نیست. معدن کانیون بینگهام که در ۳۲ کیلومتری جنوب سالک لیک سیتی (مرکز ایالت یوتا آمریکا) قرار دارد، بزرگ‌ترین سازه ساخت انسان است که تاکنون دیده‌ایم و عمیق‌ترین معدن گودال باز در سراسر جهان نیز هست. این معدن به قدری بزرگ است که نه تنها بدون نیاز به تلسکوپ از خط کارمان قابل مشاهده است، بلکه فضانوردان شاتل فضایی ناسا که در ارتفاعی بین ۳۰۵ تا ۵۳۱ کیلومتری از سطح دریا قرار دارند هم موفق به دیدن آن شده‌اند.

به نقل از ناسا، سد سه دهانه که روی رودخانه یانگ تسه چین قرار دارد هم از فضا نمایان است. این سد که بزرگ‌ترین تأسیسات تولید برق در جهان را در بر می‌گیرد و گران‌ترین سد هیدروالکتریک نیز هست، ارتفاع ۱۸۵ متری داشته و بیش از ۲ کیلومتر طول آن است.

یکی دیگر از شاهکارهای مهندسی جهان، مجمع‌الجزایر نخل جمیرا دبی است که به گفته ناسا می‌توان آن را از خط کارمان دید. همچنین با یک لنز ۸۰۰ میلی‌متری می‌توان از ایستگاه فضایی بین‌المللی که در فاصله ۴۰۰ کیلومتری از سطح دریا قرار دارد، این مجمع‌الجزایر را به وضوح دید.

کریس هادفیلد، یکی از فرماندهان سابق ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) می‌گوید برخی از بزرگراه‌ها به خصوص آن‌هایی که از بین بیابان‌های بزرگی رد می‌شوند هم با توجه به شرایط محیطی و نوری خود قابل رویت هستند. یکی دیگر از دانشمندان می‌گوید از ایستگاه فضایی بین‌المللی بسیاری از چیزها حتی با چشم غیرمسلح هم قابل دیدن هستند. این دانشمند که چیائو نام دارد می‌گوید: «من یک بار اهرام بزرگ مصر را با یک تله فوتو پیدا کردم و توانستم دو هرم بزرگ را با چشم غیرمسلح ببینم. شرایط آب و هوایی خوب بود و نور کافی وجود داشت. من این دو را به صورت نقطه‌هایی بسیار کوچک دیدم».

آیا دیوار بزرگ چین را هم می‌توان از فضا دید؟

اما به سوال اولمان بازمی‌گردیم. سرانجام می‌توان دیوار بزرگ چین را هم از فضا دید؟ در پاسخ باید بگوییم که متأسفانه نمی‌توان دیوار چین را از یک فضاپیمای در حال گردن در فضا با چشم غیرمسلح دید. فرمانده هادفیلد این موضوع را تأیید می‌کند و می‌گوید «آن خیلی باریک است که بتوان از فضا چنین سازه‌ای را دید».

در همین راستا چیائو عکسی را هم از فضا از دیوار چین گرفته که نشان می‌دهد این دیوار کهن به هیچ عنوان مشخص نیست. چیائو همچنین می‌گوید که شهرهای مختلفی از فضا قابل رویت هستند. موضوعی که کلیتون اندرسون، فضانورد سابق ناسا پس از ۱۵۲ روز زندگی در ایستگاه فضایی بین‌المللی در سال ۲۰۰۷ آن را تأیید می‌کند.

اندرسون می‌گوید:

با نگاه کردن از پنجره، شهرها به صورت حباب‌هایی خاکستری‌رنگ نمایان هستند. یکی از محبوب‌ترین شهرها از نظر من اوماها، نبراسکا است. این شهر مثل یک حباب بزرگ دیده می‌شود که در کنار آن یک حباب بسیار کوچک‌تر که همان شهر لینکلن است، وجود دارد. حتی برخی از سدها که آب زیادی در پشت آن‌ها تجمع کرده است هم دیده می‌شود.

بنابراین، می‌توان گفت که سازه های ساخت دست بشر از فضا دیده می‌شوند؛ اما آنگونه نیست که شما تصور می‌کنید. آن سازه‌هایی که غول پیکر باشند، خارج از جو زمین معمولاً با چشم غیرمسلح مثل یک نقطه دیده می‌شوند.