خودروسازان ایرانی ثانیه‌ای ۷۰۰ هزار تومان ضرر می‌کنند!

به نظر می‌رسد مجموع زیان خودروسازان ایرانی بسیار بیشتر از سودی است که خواهند داشت. توجیه تولید خودرو در شرایط زیان دهی چیست؟

شرکت‌های خودروسازی نظیر ایران خودرو و سایپا بارها در رسانه‌های مختلف عنوان کرده‌اند که هم‌اکنون با تولید و عرضه خودرو در شرایط زیان‌دهی قرار دارند و باید فکری به حال اصلاح قیمت‌ها و افزایش آن کرد. این پاسخ نیز از طرف برخی از کارشناسان به مدیران ایران خودرو و سایپا داده شده که اگر تولید خودرو در شرایط زیان‌ده قرار دارد، نباید ادامه داده شود.

بررسی‌های به عمل آمده از شرکت‌های خودروسازی نشان دهنده این است که به طور متوسط در هر ثانیه 700 هزار تومان ضرر و زیان به آنها وارد می‌شود که عدد قابل توجهی محسوب می‌شود. در واقع در حال حاضر خودروسازان داخلی در هر روز حدود 60 میلیارد تومان ضرر می‌دهند که در صورت صحت داشتن این خبر ادامه فرآیند تولید خودرو، به صرفه نخواهد بود.

زیان ثانیه‌ای خودروسازان ایرانی به شدت بالاست!

از طرف دیگر، ماجرا وقتی مهم می‌شود که زیان ماهانه و فصلی خودروسازان محاسبه شود و آن وقت است که اعداد و ارقام کلان شما را حیرت‌زده خواهد کرد و این‌ها همه نشان می‌دهد که صنعت خودرو باید به صورت اساسی مورد ارزیابی قرار بگیرد و اصلاح شود. همان‌طور که احتمالا در جریان هستید، هفته گذشته مجمع سالانه سه خودروساز برتر کشور به پایان رسید.

در این مجامع، گزارش‌های رسمی منتشر شد که نشان می‌دهند سه خودروساز کشور در حالی سال 1400 را پشت سر گذاشته‌اند که میلیاردها تومان ضرر و زیان متحمل شده‌اند. مجموع زیان سه خودروساز برتر کشور یعنی ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو در سال گذشته حدود 22 هزار میلیارد تومان بوده که این ضرر تنها در سال گذشته رقم خورده است.

همچنین جمع زیان انباشته این سه شرکت خودروسازی به 115 هزار میلیارد تومان رسیده است. در صورتی که ضرر 22 هزار میلیارد تومانی آنها را تقسیم به تعداد روزهای یک ماه کنیم، مشخص می‌شود که در هر روز حدود 60 میلیارد تومان ضرر داشته‌اند.

البته گفتنی است که طی سالیان اخیر ضرر و زیان خودروسازان امر بدیهی و رایجی شده و مسئله عجیب و تازه‌ای محسوب نمی‌شود؛ اما نکته مهم درباره وضعیت آنها این است که نه تنها سودی به دست نمی‌آورند، که ضرر و زیان هنگفت هم می‌دهند.

خود خودروسازان بر این باور هستند که نقش دولت در به وجود آمدن این شرایط بسیار پررنگ است؛ چرا که سیاست‌های دستوری آنها باعث می‌شود قیمت‌ها را ناعادلانه کنند و همین اصلی‌ترین دلیل زیان خواهد بود. البته کارشناسان صنعت خودرو در کنار سیاست‌های دستوری دولت در خصوص قیمت، موارد دیگری را نیز در زیان آنها دخیل می‌دانند که از جمله آنها می‌توان به ساختار مالی ناکارآمد، ریخت و پاش‌ها و عدم انضباط آنها در مدیریت هزینه‌ها اشاره کرد.

مهمترین سوالی که برای مردم در این شرایط پیش آمده این است که با وضع موجود و زیان هنگفت خودروسازان داخلی، آیا عاقلانه و منطقی است که همچنان چرخ صنعت خودرو بچرخد؟ آیا بهتر نیست که تولید و عرضه خودرو متوقف شود و این که چه توجیهی برای تولید محصولات خودرویی در شرایط کنونی وجود دارد؟

در واقع سوال مهم این است که چرا خودروسازان در شرایطی که نه محصولات باکیفیتی تولید می‌کنند، نه صادرات درستی دارند و نه سود می‌دهند، باید اقدام به تولید خودرو کنند؟ پاسخ خودروسازان به این سوال‌ها جالب توجه است. آنها معتقدند که هم‌اکنون بیش از ده‌ها هزار نفر به طور مستقیم و صدها هزار نفر به طور غیر مستقیم مشغول کار در این شرکت‌ها هستند و در صورتی که عملیات خودروسازی متوقف شود، نان این مردم آجر خواهد شد.

بنابراین همان‌طور که توجه کردید، خودروسازان و تصمیم‌گیران این صنعت به قدر کافی توجیه برای ادامه روند تولید خودرو دارند و همچنین روی این مسئله تأکید دارند که اگر دولت سیاست‌های دستوری خود در حوزه قیمت را اصلاح کند، به زودی خودروسازان هم از این شرایط وخیم خارج خواهند شد.

لازم است بدانید که خودروسازان نه تنها در حال ضرر کردن هستند بلکه هم‌اکنون بدهی‌های سنگینی به سیستم بانکی کشور دارند و قطعه سازان نیز در لیست طلبکاران آنها قرار دارند. بر اساس آمار موجود به نظر می‌رسد که خودروسازان حدود 40 هزار میلیارد تومان بدهی به قطعه سازان دارند که هنوز پرداخت نشده است.

از طرف دیگر میزان بدهی آنها به سیستم بانکی کشور نیز نزدیک 45 هزار میلیارد تومان است و با توجه به زیان انباشته 115 هزار میلیارد تومانی خودروسازان، حدود 85 هزار میلیارد تومان نیز بدهی خواهند داشت. در مجموع باید این‌گونه گفت که هم‌اکنون سه شرکت خودروسازی برتر ایران روی هم رفته نزدیک به 200 هزار میلیارد تومان ضرر کرده‌اند!

مشکل بزرگ دولت است که در این شرایط هیچ‌گونه تمهیدی برای ادامه حیات خودروسازان تدارک ندیده است. در واقع دولت همچنان مشغول اعمال سیاست‌های دستوری قیمتی خود است و توجهی به فریادهای خودروسازان ندارد. کارشناسان خودرویی معتقدند که دولت می‌تواند با انجام یک‌سری اقدامات موقتی همچون کمک‌های دولتی، تجدید ارزیابی دارایی‌ها و غیره، صنعت خودرو را برای مدت کوتاهی سر پا نگه دارد، ولی مطمئنا روزی می‌رسد که دیگر اقدامات موقتی جوابگوی این مقدار بدهی نخواهد بود.

در همین راستا تمامی اهالی صنعت خودرو و بازار خودروی کشور اعتقاد دارند باید پیش از مرگ سهراب، نوشدارو را به آن خوراند، نه پس از آن که کار از کار گذشته است. از جمله اقدامات مفیدی که انجام آن کارساز خواهد بود می‌توان به اصلاح شیوه قیمت گذاری و خروج دولت از صنعت خودرو اشاره کرد.

زیان دهی خودروسازان و جزئیات آن

تا اینجای مطلب متوجه شدیم که خودروسازان ایرانی در شرایط نامساعدی قرار دارند و اگر دولت به فکری به حال آنها نکند، اوضاع وخیم خواهد شد و شاید در بدبینانه‌ترین حالت صنعت خودرو برای همیشه زمین بخورد. هم‌اکنون قصد داریم نگاهی به جزئیات و ریز کارنامه زیان‌دهی خودروسازان ایرانی بیندازیم تا ببینیم آنها در هر فصل، ماه، هفته، روز، ساعت، دقیقه و ثانیه چه میزان ضرر می‌کنند.

بنا بر آنچه در صورت‌های مالی سه شرکت خودروسازی برتر ایران یعنی ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو آمده است، مجموعا 21 هزار و 855 میلیارد تومان زیان نصیب آنها شده است. برای راحتی خوانش این عدد از آن به عنوان 22 هزار میلیارد تومان یاد می‌کنیم. در صورتی که این عدد را ملاک محاسبات خود قرار دهیم، در هر فصل سه خودروساز برتر ایران حدود 5 هزار و 500 میلیارد تومان ضرر ثبت می‌کنند.

همچنین به طور ماهانه زیان آنها به هزار و 800 میلیارد تومان می‌رسد و مجموع 52 هفته‌ای را که تا به امروز گذشته مورد بررسی قرار دهیم، باید بگوییم که در سال 1400 ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو هفته‌ای 423 میلیارد تومان ضرر کرده‌اند. همان‌طور که گفتیم زیان روزانه آنها نیز 60 میلیارد تومان بوده و در هر ساعت هم دو و نیم میلیارد تومان ضرر داشته‌اند.

متاسفانه زیان دقیقه‌ای ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو 42 میلیون تومان و زیان ثانیه‌ای آنها 700 هزار تومان بوده است. در میان این سه خودروساز بیشترین میزان ضرر از آن ایران خودرو، غول جاده مخصوص است و پس از آن گروه خودروسازی سایپا قرار دارد. پارس خودرو نیز با کمترین میزان ضرر در جایگاه سوم یا آخر قرار می‌گیرد.

ایران خودرو با برگزاری مجمع سالانه خود در هفته گذشته و انتشار صورت‌های مالی خود بیان داشت که در سال 1400 بالغ بر 11 هزار میلیارد تومان ضرر و زیان داشته که نیمی از مجموع ضرر این سه خودروساز بوده است. در صورتی که سهم ضرر و زیان ایران خودرو از این مبلغ 22 هزار میلیارد تومان را گرد کنیم، به عدد 11 هزار و 100 میلیارد تومان خواهیم رسید که نشان می‌دهد در هر فصل حدود دو هزار و 770 میلیارد تومان زیان را تجربه کرده است.

زیان ماهانه ایران خودرو از سال گذشته حوالی 925 میلیارد تومان بوده و زیان هفتگی آن 213 میلیارد تومان محاسبه شده است. ایران خودرویی‌ها در هر روز حدود 30 میلیارد تومان زیان ثبت کرده‌اند و طی هر یک ساعت یک میلیارد و 266 میلیون تومان، در هر دقیقه 21 میلیون تومان و در هر ثانیه نزدیک 352 هزار تومان ضرر داشته‌اند.

شرکت بعدی که پس از ایران خودرو بیشترین ضرر را تجربه کرده، سایپا است. سایپا همواره رقیب ایران خودرو محسوب می‌شده و حالا به نظر می‌رسد زیان کمتری نسبت به این رقیب دیرینه دارد. بر اساس صورت‌های مالی گروه خودروسازی سایپا، مجموع ضرر و زیان این شرکت در سال گذشته به رقم 9 هزار و 300 میلیارد تومان می‌رسد.

طبق صورت‌های مالی که این سه خودروساز تقدیم سازمان بورس کرده‌اند و روی سایت کدال قرار گرفته، سایپایی‌ها به صورت درصدی، حدود 42.5 درصد از مجموع زیان 22 هزار میلیارد تومانی خودروسازان برتر کشور را از آن خود کرده است. در صورتی که بخواهیم ضرر این شرکت را گرد کنیم، به عدد 9 هزار و 340 میلیارد تومان می‌رسیم.

سایپا به صورت فصلی حدود دو هزار و 330 میلیارد تومان، به صورت ماهیانه 779 میلیارد تومان، به طور هفتگی 180 میلیارد تومان، به طور روزانه 25 میلیارد و 500 میلیون تومان، به صورت ساعتی یک میلیارد و 100 میلیون تومان، به طور دقیقه‌ای 18 میلیون تومان و در هر ثانیه 296 هزار تومان ضرر و زیان ثبت کرده است.

اما نوبت به شرکت خودروسازی پارس خودرو به عنوان سومین خودروساز بزرگ ایران می‌رسد که سهم بسیار کمتری از زیان سالانه صنعت خودرو را دارد، چرا که حجم تولیدات آن نیز در مقایسه با دو رقیب دیگر خود بسیار کم است. با این حساب ابتدا به سراغ زیان فصلی پارس خودرو می‌رویم. سهم درصدی این شرکت از مجموع زیان سالانه صنعت خودرو کمتر از 7 درصد خواهد بود.

این شرکت دارای زیان فصلی 357 میلیارد تومان است. زیان پارس خودرو به طور ماهانه از سال گذشته تاکنون به 119 میلیارد تومان خواهد رسید که باز هم به نسبت وسعت این خودروساز کم نیست. در صورتی که هفته را ملاک اندازه‌گیری ضرر و زیان قرار دهیم، 27 میلیارد و 500 میلیون تومان ضرر نصیب این شرکت می‌شود.

اما در هر روز پارس خودرویی‌ها رقم سه میلیارد و 900 میلیون تومان را ثبت کردند. به ترتیب در صورتی که ملاک محاسبه ضرر و زیان را ساعت، دقیقه و ثانیه در نظر بگیریم، سهم این کمپانی ایرانی 163 میلیون تومان، دو میلیون و 700 هزار تومان و 45 هزار تومان خواهد شد. نظر شما درباره ضرر و زیان خودروسازان ایرانی چیست؟