کهکشان راه شیری میزبان تعداد زیادی سیاره فراخورشیدی است. در میان آنها تعدادی سیاره داغ وجود دارد که ابرهای آنها از شن و مواد معدنی تشکیل شدهاند. دمای این سیارات چقدر است؟
در اعماق کهکشان راه شیری تعداد زیادی سیاره فراخورشیدی عجیب وجود دارد. برخی از این سیاره ها غولهای یخی و برخی دیگر غولهای گازی بسیار داغ هستند. در این سیارات عجیب آب و هوا و پدیدههای خاصی را هم شاهد هستیم.
به عنوان مثال برخی از این سیاره ها آنقدر داغ هستند که صخرههای تشکیل شده از مواد معدنی (سیلیکات) در آنجا بخار شده و به ابر تبدیل میشوند. اخیرا یک پژوهش جدید روی این ابرها تمرکز کرده است. با گجت نیوز همراه باشید تا به نتایج این پژوهش بپردازیم.
بررسی سیاره های خورشیدی بسیار داغ در کهکشان راه شیری
در این پژوهش گروه خاصی از سیاره ها که کوتولههای قهوهای نامیده میشوند، مورد بررسی قرار گرفتند. کوتوله قهوهای از اکثر سیاره ها بزرگتر و داغ تر است؛ اما آنقدر بزرگ نیستند که بتوانند همانند یک ستاره میزبان گداخت هستهای در مرکز خود باشند. البته اخترشناسان تاکنون تعداد زیادی از این سیارهها را شناسایی کردهاند؛ اما مشخص نبود کدام یک گزینه مناسبی برای یافتن ابرهای شنی است.
پژوهشگران برای یافتن سیاره مناسب از دادههای تلسکوپ فضایی بازنشسته اسپیتزر استفاده کردند. Genaro Suarez، نویسنده ارشد این پژوهش و استاد دانشگاه وسترن انتاریو در این رابطه گفت:
ما باید به بررسی دادههای اسپیتزر میپرداختیم تا بتوانیم این کوتولههای قهوهای را پیدا کنیم. جایی که احتمالا نشانههایی از ابرهای سیلیکاتی وجود دارد. ما واقعا نمیدانستیم که چه چیزی پیدا خواهیم کرد و در نهایت نیز وقتی دادههای مناسب را تحلیل کردیم، از میزان قطعی بودن نتیجه شگفتزده شدیم.
پژوهشگران متوجه شدند برای اینکه ابرهای سیلیکاتی شکل بگیرند، دمای سیاره باید در محدوده ۱۰۰۰ تا ۱۷۰۰ درجه سانتیگراد باشد. یک سیاره خورشیدی باید فوقالعاده داغ باشد تا سنگهای آن به بخار تبدیل شوند.
البته کوتولههای قهوهای نیز داغ هستند؛ اما دمای همه آنها در محدوده اشاره شده قرار ندارد. برخی از آنها بیش از حد داغ هستند که سبب میشود ابرها نیز به طور کامل بخار شوند و دمای برخی دیگر نیز بیش از حد پایین است که باعث میشود سیلیکات وارد اتمسفر شده یا پس از فشرده شدن به صورت باران روی سطح سیاره ببارد.
البته این پژوهش فقط به کوتولههای قهوهای محدود نمیشود. این احتمال وجود دارد که ابرهای سیلیکاتی در منظومه شمسی نیز شکل بگیرند. در این زمینه سیاره مشتری میتواند یک گزینه مناسب باشد. اگرچه بخش بالایی اتمسفر این سیاره برای رخ دادن چنین پدیدهای به اندازه کافی داغ نیست، اما لایههای پایینی اتمسفر دمای بالاتری دارند.
این دمای بالا به خاطر فشار لایههای بالایی ایجاد میشود و به همین خاطر ممکن است در آنجا ابرهای سیلیکاتی پنهان شده باشند. هرچند که به خاطر اتمسفر بالایی مشتری، امکان دیدن آنها وجود ندارد.
پژوهش جدید همچنین به افزایش اطلاعات ما نسبت به اتمسفر سیاره های فراخورشیدی نیز کمک میکند. چنین موضوعی نه تنها برای بررسی سیارههای دور دست اهمیت دارد، بلکه برای درک ما از کره زمین هم مفید است. Stanimir Metchev، از افراد فعال در این پژوهش و استاد دانشگاه وسترن انتاریو نیز توضیحاتی را در این رابطه ارائه کرد:
بررسی اتمسفر کوتولههای قهوهای و سایر سیاره های داغ که ممکن است در آنها ابرهای سیلیکاتی شکل بگیرند، میتواند به درک آنچه در اتمسفر سیارههای مشابه زمین (از نظر دما و اندازه) میبینیم، کمک کند.