نخستین جراحی انسان ، در عصر حجر انجام شده است!

درباره نخستین جراحی انسان در عصر حجر بیشتر بخوانید. یک پزشک ماهر عصر حجر، اولین قطع عضو پزشکی را روی ساق پای یک کودک انجام داد.

حدود ۳۱ هزار سال پیش، یک جراح ماهر ماقبل تاریخ، ساق پای یک کودک شکارچی را در بورنئو قطع کرد. اکنون باستان شناسان به این نتیجه رسیدند که این جراحی باستانی، نخستین جراحی قطع عضو پزشکی به ثبت رسیده در تاریخ است.

جزئیات نخستین جراحی قطع عضو در عصر حجر

مهارت این جراح عصر حجر بسیار قابل تحسین بود؛ زیرا ظاهرا بیمار او که یک کودک شکارچی بود، بعد از قطع عضو بین ۶ تا ۹ سال دیگر به زندگی خود ادامه داد. ملاندری ولوک (یکی از نویسندگان این مطالعه و یک زیست-باستان شناس) گفت:

این که یک شکارچی باستانی از یک عمل جراحی بسیار خطرناک در دوران کودکی جان سالم به در برده است و این که زخم او بهبود یافته و سپس سال‌های زیادی در مناطق کوهستانی به زندگی خود ادامه داده‌ است، بسیار شگفت‌انگیز است. این نشان دهنده درجه بالایی از مراقبت اجتماعی است.

یک گروه بین‌المللی باستان شناسان، بقایای اسکلت این جوان را در داخل غار آهکی لیانگ تبو در بخش اندونزیایی برونئو در طی حفاری باستان شناسی در سال ۲۰۲۰ کشف کردند. به گفته محققان، این غار دورافتاده است و تنها در زمان‌های خاصی در سال با استفاده از قایق قابل دسترسی است.

ساق پای اسکلت کشف شده از طریق عمل جراحی عمدی قطع شده و رشد استخوانی مربوط به بهبود اسکلت اثبات می‌کند که اندام در طی جراحی قطع شده است.

بنابراین اثبات شد که قطع عضو در نتیجه حمله یک حیوان یا حادثه غم‌انگیز دیگری رخ نداده است. البته باستان شناسان مشخص نکرده‌اند که چرا پای این کودک نیاز به قطع شدن داشته است.

در تصویر زیر بقایای اسکلت این فرد با پای قطع شده را به عنوان نشانه‌ای از نخستین جراحی قطع عضو عصر حجر مشاهده می‌کنید.

قبل از این یافته، اولین شواهد قطع عضو مربوط به اسکلت ۷ هزار ساله یک مرد کشاورز سالخورده عصر حجر بود که ساعد چپ او با جراحی قطع شده بود. محققان تا قبل از این اکتشاف فکر می‌کردند که انسان‌های آن زمان فاقد دانش و ابزار لازم برای اجرای موفقیت‌آمیز جراحی‌های پیچیده بودند.

با این حال این اکتشاف جدید نشان می‌دهد که انسان‌های عصر حجر حتماً‌ اطلاعات دقیقی از آناتومی اندام‌ها و سیستم‌های عضلانی و عروقی داشته‌اند که توانسته‌اند از خونریزی زیاد و عفونت کشنده جلوگیری کنند.

ماکسیم اوبرت، یکی از نویسندگان این مطالعه، باستان شناس و ژئوشیمیدان در دانشگاه گریفیث استرالیا در یک بیانیه مطبوعاتی گفت:

آنچه که یافته جدید در بورنئو نشان می‌دهد این است که انسان‌ها مدت‌ها قبل از شروع کشاورزی و زندگی در سکونتگاه‌های دائمی، توانایی قطع عضو موفقیت‌آمیز اندام‌های آسیب‌دیده‌ی بیماران را داشته‌اند.

محققان خاطر نشان کردند که هنوز زود است که با قاطعیت بگوییم عمل جراحی بورنئو یک نمونه خاص از قطع عضو بوده یا جراحان معاصر، اقدامات مشابهی را در این جزیره، سایر نقاط آسیا و حتی در سراسر جهان انجام داده‌اند.

البته براساس دایره المعارف بریتانیکا، قطع عضو تا اواخر دهه ۱۸۰۰ میلادی که جوزف لیستر (جراح و دانشمند بریتانیایی) ضدعفونی کننده را کشف کرد به یک روش معمول جراحی تبدیل نشد.

تیم مالونی (Tim Maloney) نویسنده ارشد این مطالعه و محقق باستان شناسی در مورد نخستین جراحی در عصر حجر گفت:

با توجه به داده‌های قبلی، کشف یک قطع عضو ۳۱۰۰۰ ساله در بورنئو به وضوح پیامدهای عمده‌ای بر درک ما از تاریخ پزشکی دارد.

همچنین آدی آگوس اوکتاویانا (Adhi Agus Oktaviana) یکی از نویسندگان مطالعه و دانشجوی دکترای باستان شناسی در دانشگاه گریفیث گفت:

این اکتشاف، جدیدترین نشانه از چگونگی زندگی علوفه جویان عصر یخبندان در اندونزی است، همانطور که هنرهای اولیه غارهای بورنئو و جزیره مجاور سولاوسی نشان می‌دهند.