آیا ماجرای افزایش سرعت اینترنت ایران در جدیدترین گزارش اسپیدتست صحت دارد؟ کیفیت و سرعت اینترنت در شرایط کنونی واقعی است یا آمار این سایت؟
یکی از سایتهای معتبر اندازه گیری سرعت اینترنت کشورهای مختلف که نظام رتبه بندی خاص خود را دارد، اسپیدتست به نشانی www.speedtest.net است. در جدیدترین گزارش این وب سایت نشان داده شده که رتبه ایران افزایش یافته و جایگاه بهتری به دست آورده، در حالی که کیفیت اینترنت برای کاربران خلاف این موضوع را نشان میدهد.
افزایش سرعت اینترنت ایران در جدیدترین گزارش اسپیدتست واقعی است؟
مطابق آنچه کارشناسان و خود وب سایت اسپیدتست اعلام کردهاند، برای رتبه بندی اینترنت کشورهای مختلف از دو شاخص میانه و میانگین استفاده میشود. رتبه بندی که این وب سایت انجام میدهد گاها توسط کارشناسان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات مورد استناد قرار میگیرد.
اگرچه اعتبار سایت اسپیدتست بالاست و نمیتوان منکر این قضیه شده، اما در این میان مشکلی به نام سرور وجود دارد که باعث میشود اطلاعات این وب سایت در مورد اینترنت ایران نادرست باشد. در واقع اسپیدتست سرعت و کیفیت اینترنت را بر اساس نزدیکترین سرورها شناسایی و رتبهبندی میکند و چون درصد زیادی از اینترنت کاربران ایرانی بین المللی است، نمیتواند معیار سنجش اسپیدتست قرار بگیرد؛ چرا که این وب سایت اینترنت داخلی کشورها را بررسی میکند نه بین الملل!
طی ماههای اخیر سرعت و کیفیت اینترنت ایران به شدت آشفته و نابسامان بوده و نمیتوان در چنین شرایط و اوضاعی شاهد افزایش رتبه و بهبود جایگاه اینترنت ایران بود. اگر اینترنت داخلی ایران مورد بررسی قرار بگیرد، وضعیت خرابتر از آن چیزی است که دیده میشود.
بنابراین هماکنون معیار خود را برای سنجش وضعیت اینترنت در ایران، بر مبنای اینترنت داخلی میگذاریم. با این حساب جدیدترین گزارشها و آمار وب سایت اسپیدتست نشان میدهد که میانه سرعت دانلود اینترنت ثابت در ماه مرداد سال جاری 10.02 مگابیت بر ثانیه و سرعت آپلود 1.52 مگابیت بر ثانیه بوده است. همچنین میزان تأخیر 29 میلی ثانیه برآورده شده است.
همانطور که از نام شاخص میانه بر میآید، نقطه وسط دادههای آماری را میگیرد. از دیگر مولفههایی که در سایت اسپیدتست مورد بررسی قرار میگیرد، میانگین سرعت است و آن حد وسط دادههای آماری خواهد بود. با در نظر گرفتن تمامی این آمار، سرعت اینترنت سیار یا همراه ایران به جایگاه 76 و سرعت اینترنت ثابت به 145 در جهان رسیده که هر یک از آنها به ترتیب یک و دو رتبه جابهجا شدهاند.
مطابق آماری که Speedtest منتشر کرده، سرعت دانلود اینترنت همراه با توجه به شاخص میانگین چیزی حدود 41.28 مگابیت بر ثانیه بوده و سرعت آپلود 13.21 مگابیت بر ثانیه برآورد شده است (با میزان تأخیر 36 میلیثانیه). همچنین میانگین سرعت دانلود اینترنت ثابت عدد 23.23 مگابیت بر ثانیه و سرعت آپلود 14.33 مگابیت بر ثانیه را نشان میدهد و میزان تأخیر به 42 میلیثانیه خواهد رسید.
یکی دیگر از اقدامات وب سایت معتبر اسپیدتست، جمعآوری دادهها از سراسر کشورهای جهان و گرفتن میانگین و میانه آنها است و بر اساس همین آمار است که نظام رتبهبندی خود را سر پا نگه میدارد. در حال حاضر میانه سرعت اینترنت سیار 30.79 مگابیت بر ثانیه و سرعت آپلود 8.26 مگابیت بر ثانیه بوده میزان تأخیر 29 میلیثانیه ارزیابی شده است.
همچنین بر اساس این آمار سرعت اینترنت ثابت سنجیده شده و سرعت دانلود حدود 69.14 مگابیت بر ثانیه، سرعت آپلود نزدیک به 29.9 مگابیت بر ثانیه بوده و میزان تأخیر 10 میلیثانیه برآورد شده است. بر اساس آنچه اسپیدتست منتشر کرده، میانگین سرعت اینترنت جهانی، سرعت دانلود تقریباً 77.74 مگابیت بر ثانیه و سرعت آپلود 14.33 مگابیت بر ثانیه بوده و میزان تأخیر هم عدد 36 میلیثانیه را نشان میدهد.
این آمار در خصوص اینترنت ثابت به ترتیب در سرعت دانلود به 139.19 مگابیت بر ثانیه و در سرعت آپلود به 77.84 مگابیت بر ثانیه رسیده و میزان تأخیر هم 18 میلیثانیه بوده است. اگر با عینک سادهبینی و سهلانگارانه بخواهیم میانگین سرعت اینترنت همراه را در جهان برآورد کنیم به عدد 77.74 مگابیت بر ثانیه در سرعت دانلود و در ایران به 41.28 مگابیت بر ثانیه میرسیم.
در صورتی که فرض کنیم این آمار صحت دارد و درست است، باید گفت آمار اسپیدتست امیدواری زیادی برای پیشرفت در آینده ایجاد میکند. اما مشکل اصلی در اینترنت داخلی نیست؛ زیرا کاربران امروزه از اینترنت داخلی استفاده خاصی نمیکنند و عمده مشکلاتی که این روزها برای کسب و کارهای مجازی و کاربران عادی به وجود میآید مربوط به اینترنت بین الملل است.
اختلال و کندی در اینترنت بین الملل باعث میشود کاربران فضای مجازی و وب دائماً دچار مشکلاتی کندی و حتی قطعی باشند و به پلتفرمهای اجتماعی نظیر اینستاگرام و تلگرام و یوتیوب دسترسی نداشته باشند. در این میان برخی از کاربران دائمی نظیر گیمرهای حرفهای که آنلاین بازی میکنند از وضعیت اینترنت به تنگ آمدهاند و کندی اینترنت دامان کودکان و نوجوانان را هم گرفته است. عادل طالبی در این خصوص میگوید:
بیشترین درصد استفاده مردم از شبکه های اجتماعی است. مگر الان پلتفرم داخلی موفق در این زمینه داریم؟ وقتی بر اساس آمار در 6 ماهه گذشته تقریبا به طور مداوم بر اساس آمار رسمی رگولاتوری اختلال وجود داشته و بر اساس آمار لایف وب تا 50 درصد در روزهایی شاهد کاهش تعداد پستهای ایرانی اینستاگرام بودیم، چطور میتوانند بگویند سرعت اینترنت بهتر شده است؟ این بازی با آمار است!
طالبی همچنین خاطرنشان میکند که دسترسی مردم طی یک سال اخیر به شبکه های اجتماعی نظیر اینستاگرام به شدت کاهش یافته و این در حالی است که طی سال گذشته و بر اساس جدیدترین آمار مرکز توسعه دیجیتال، بیش از 80 درصد کسب و کارهای دیجیتال ایران بر پایه همین شبکه های اجتماعی بین الملل شکل گرفته است. این حقیقتی است که مصرف کنندگان دسترسیشان به اینترنت بین الملل با کندی مواجه شده است.