ژانر وحشت یکی از پرطرفدارترین های دنیای سینما است. در این مطلب به معرفی ترسناک ترین فیلم های تاریخ سینمای جهان خواهیم پرداخت.
آدمیزاد موجود ترسویی است و به عقیده ما همه میترسند مگر اینکه خلافش ثابت شود! به هر حال بعضی از آدمها فقط سعی میکنند نترسند ولی در نهایت همه ما از چیزی میترسیم. مهم نیست آن چیز چیست، مهم این است که ترس هر یک از ما به شکلی است که بتواند ما را بترساند.
حتماً متوجه شدهاید که ممکن است شما از چیزی بترسید که دوست شما از آن چیز نمیترسد یا بالعکس. یکی از مار میترسد و دیگری از ارواح و برای نفر سوم هیچ یک از اینها ترسناک به نظر نمیرسد. همه ما در کودکی از اینکه تنها بخوابیم ترسیدهایم. داستانها و فیلمهایی درباره موجودات ترسناک زیر تخت وجود دارند که خواب راحت را از آدم سلب میکنند.
ترسناک ترین فیلم های تاریخ سینمای جهان را بشناسید
همچون هر ژانر دیگری در دنیای سینما، یکی از پرطرفدارترین ژانرها، ترسناک و دلهره آورد است. عمده طرفداران فیلمهای ترسناک گروهی اقدام به تماشای فیلم و سریال وحشتناک میکنند تا میزان ترس آن کمتر شود. به هر حال صرف تماشای فیلم ترسناک در آنِ واحد ممکن است شما را نترساند ولی در روزهای بعد و تاریکی مطمئناً خواهید ترسید.
عناصر و المانهای زیادی برای ترساندن وجود دارد که کارگردانهای مطرح سینما از آنها استفاده میکنند. امروزه دیگر دوران ترساندن با اجنه و ارواح به سر رسیده و تکنیکهای جذاب دیگری وجود دارد که از آن بهره میگیرند. مثلا ممکن است در کمد باز شود و توی آن عروسکی ترسناک به سمت یکی از شخصیتها هجوم بیاورد و ادامه داستان.
گاهی هم ممکن است توی جنگل یا حیاط خانه شاخ و برگ درختان تکان بخورند و چیزی بین آنها حرکت کند که شما را بترساند. فیلمهای ترسناک ممکن است درباره یک شخصیت قاتل زنجیرهای و سریالی باشند و در هر قالبی که فکرش را بکنید میتوانند شما را بترسانند اما آیا این ترس از فیلم نشأت میگیرد؟
ساختن فیلم ترسناک کار هر کسی نیست و تنها برخی از آنها شاهکار شدهاند و میتوانند به معنای واقعی کلمه آدم را زهره ترک کنند. حتما فیلمهایی دیدهایم که در توضیح آنها نوشته شده خطر سکته قلبی و مغزی ولی به محض تماشا متوجه شدهایم اندازه یک ریال هم ارزش دیده شدن ندارند و اصلا ترسناک نیستند.
امروز و در مطلب پیش رو قصد داریم به معرفی و توضیح 40 مورد از بهترین آثار ترسناکی که تاکنون ساخته شدهاند بپردازیم. این آثار سینمایی و ترسناک پتانسیل این را دارند تا مخاطبان را میخکوب کنند به طوری که تا ماهها و شاید سالها همچنان به آن فکر کنید و از ترس خوابتان نبرد. توجه داشته باشید که برخی از آثار موجود در این فهرست دلهره آور هستند و شاید آن طور که باید شما را نترسانند. در ادامه همراه ما باشید.
1. میدسمار – Midsommar
- تاریخ اکران: 3 جولای 2019
- ژانر: ترسناک فولکلور
- کارگردان: آری استر
- نویسنده: آری استر
- بازیگران: فلورنس پیو، جک رینور و ویلیام جکسون هارپر
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.1
- امتیاز متاکریتیک: 72
همواره طیف گستردهای از داستانهای ترسناک از گروههای دانشجویی یا جوانانی نشأت میگیرند که در خانهای زندگی میکنند یا اینکه برای سفر به منطقهای دورافتاده رفتهاند. میدسمار روایتگر گروهی از دوستانی است که برای برگزاری یک فستیوال و جشن خاص به کشور سوئد میروند.
جالب اینجاست که فستیوال هر 90 سال یک مرتبه برگزار میشود و در ظاهر امر، مراسمی عادی است که تفاوتی با سایر جشنها ندارد. تنها چند دقیقه کافی است برای اینکه این گروه متوجه شوند در بد مخمصهای گیر افتادهاند. فرقه پاگانیسم مدرن اسکاندیناوی آنها را به گروگان میگیرد تا به مقصود خود برسد.
آری استر به عنوان نویسنده و کارگردان این اثر ترسناک قصد داشت فیلمنامه را طوری به نگارش درآورد که مربوط به فرقه گرایان سوئدی باشد و آن وقت شاید مخاطبان این فیلم محدود میشدند و به همین خاطر چون فضا و لوکیشن را مناسب دید، تصمیم گرفت برنامهاش را تغییر دهد و از المانهای موجود در محل به خوبی بهره ببرد.
بودجه میدسمار تنها 9 میلیون دلار بود ولی موفق شد در باکس افیس تا 48 میلیون دلار بفروشد و آری استر و تیم سازنده را خوشحال کند. جای تعجب است ولی منتقدان هم با تماشای این فیلم به وجد آمدند و بیش از هر چیز و هر کسی، نحوه کارگردانی استر و بازی فوق العاده پیو را تحسین کردند.
Midsommar از آنچه در سینماها به نمایش درآمده طولانی تر است ولی به گفته خود استر برای قابل پخش بودن در سینما نیم ساعت را را حذف کرده است. (به هر حال مدتی بعد نسخه اصلی و اورجینال پخش شد تا مخاطبان بتوانند نسخه کامل را تماشا کنند.) گر چه این فیلم در ژانر ترسناک قرار میگیرد ولی در سوئد، کاربران به اتفاقاتی که افتاده میخندند. به عقیده برخی از منتقدان نیز میدسمار کمدی سیاهی است که رگههایی دلهره آور و ترسناک دارد.
2. موروثی – Hereditary
- تاریخ اکران: 8 ژوئن 2018
- ژانر: ترسناک اسرارآمیز
- کارگردان: آری استر
- نویسنده: آری استر
- بازیگران: تونی کلوت، گابریل بیرن و الکس وولف
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.3
- امتیاز متاکریتیک: 87
دومین فیلم به نویسندگی و کارگردانی آری استر، موروثی است که در ژانر ترسناکهای اسرارآمیز قرار میگیرد. شاید باورش در واقعیت دشوار و حتی غیرممکن باشد اما فرض کنید یکی از نزدیکان ما یا فردی از اعضای خانواده مان تسخیر شده باشد! اصولا با شنیدن چنین چیزی در واقعیت بیشتر خنده میکنیم تا اینکه بترسیم اما برای درک وضعیت بد نیست فیلم موروثی را تماشا کنید.
موروثی سرگذشت خانوادهای است که به تازگی مادربزرگ خود را از دست دادهاند و حتی علت دقیق مرگ او را نمیدانند. مرگ مادربزرگ عجیب و غریب همانا و ایجاد سکانسهای هیجان انگیز و جامپ اسکرهای زهره ترک کن همانا. اعضای خانواده مدام توسط چیزی که در واقع نمیدانند چیست اذیت میشوند و میترسند.
همین دو پاراگراف کافی است تا بگوییم از این دست فیلمهای ترسناک که زیاد دیدهایم ولی اشتباه نکنید چرا که موروثی با تمام آنها فرق دارد. از جمله تفاوتهای اساسی این فیلم با سایر آثار ترسناک سینما میتوان به گزینش فوق العاده بازیگرانی اشاره کرد که از پس نقش خود به خوبی بر آمدهاند. علاوه بر این پیچیدگیهای فیلم که فضا را رمزآلود میکنند و جامپ اسکرهایی که از در و دیوار میآیند باعث برتری این فیلم میشوند.
از جمله دستاوردهای این اثر میتوان به جلب نظر منتقدان و فروش خوب در باکس آفیس اشاره کرد. منظورمان از فروش خوب چیزی بود که بعداً تبدیل به پرفروش ترین فیلم کمپانی A24 شد. گر چه عدهای Hereditary را با آثار دیگری همچون The Exorcist یا Rosemary’s Baby در یک کفه ترازو میگذارند اما ما معتقدیم که موروثی جذابیتهای بیشتری دارد و مقایسهاش با دو فیلم دیگر بیانصافی در حق تونی کلوت و آری استر خواهد بود. استر توانست با اکران این فیلم ترسناک افتخارات زیادی برای خویش به ارمغان بیاورد.
3. یک مکان ساکت – A Quiet Place
- تاریخ اکران: 6 آوریل 2018
- ژانر: ترسناک – علمی تخیلی و پساآخرالزمانی
- کارگردان: جان کرازینسکی
- نویسنده: جان کرازینسکی، برایان وودز و اسکات بک
- بازیگران: امیلی بلانت، جان کرازینسکی و میلیسنت سیموندز
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.8
- امتیاز متاکریتیک: 82
پیش تر گفتیم که برخی از فیلمهایی که در این فهرست خواهند آمد ممکن است ترسناکی که مدنظر شماست نباشند و صرفاً رگههایی از وحشت و دلهره به مخاطب القا کنند. فیلم یک مکان ساکت از آن دست آثاری است که هم ترسناک محسوب میشود و هم علمی-تخیلی و شاید هم پساآخرالزمانی!
خوشبختانه جان کرازینسکی توانسته فیلمی بسازد که نه مخالفان زیادی داشته باشد و نه با قلم تیز و خشن منتقدان دست و پنجه نرم کند. هر چه درباره این فیلم معاصر ببینید، خوب است یا متوسط. پیشنهاد ما این است که اگر آب دستتان است زمین بگذارید و در اولین فرصت به تماشای A Quite Place بنشینید.
داستان حول محور پدر و مادری است که در وضعیت بغرنج و حساسی قرار دارند و نباید در آن شرایط هیچ نوع صدایی از خود منتشر کنند. سکوت عنصر مهمی در این فیلم به حساب میآید. یک مکان ساکت روایتگر والدینی است که در هر وضعیتی سعی میکنند از اولاد خود مراقبت کنند. دنیایی که آنها در آن زندگی میکنند پساآخرالزمانی است و بقا چیزی است که ارزش بسیاری دارد.
دشمن انسانها در چنین جهانی موجوداتی فرازمینی و البته کور هستند که شنوایی آنها به طرز حیرت انگیزی قوی است. در این دنیای خالی از سکنه کوچکترین صدا مساوی است با مرگ! کرازینسکی برای ساخت این اثر از آثار دیگری نظیر بیگانه، جایی برای پیرمردها نیست و در اتاق خواب الهام گرفتهاند.
میزان موفقیت این فیلم ترسناک را باید از میزان فروشی که در باکس آفیس داشت به دست آورد. اقبال این فیلم را باید مدیون جوسازیهای جذاب و بینظیر کارگردان، بازیگران و طراحی صدا بود. یک مکان ساکت همچنین موفق شد در سال 2018 جزو ده اثر برجسته و مهم سینما قرار بگیرد و منتقدان نظرات مثبت و سازندهای در مواجهه با آن داشتند.
از جمله جوایزی که برای این اثر در نظر گرفته شد میتوان به بهترین موسیقی متن گلدن گلوب، جایزه انجمن تهیه کنندگان آمریکا برای بهترین فیلم، جایزه انجمن نویسندگان آمریکا برای بهترین فیلمنامه غیراقتباسی، بهترین بازیگر مکمل زن در انجمن بازیگران سینما اشاره کرد. به هر حال مجموع این توضیحات اثبات میکنند که با فیلمی ترسناک و دلهره آور مواجهیم.
4. نابودی – Annihilation
- تاریخ اکران: 23 فوریه 2018
- ژانر: ترسناک و علمی-تخیلی
- کارگردان: الکس گارلند
- نویسنده: الکس گارلند
- بازیگران: ناتالی پورتمن، جنیفر جیسون لی و جینا رودریگرز
- امتیاز IMDB به فیلم: 6.9
- امتیاز متاکریتیک: 79
نخستین اثری که در این فهرست اقتباسی خواهد بود، نابودی ساخته الکس گارلند و با ایفای نقش ناتالی پورتمن است. فیلمنامه این اثر را خود الکس گارلند با اقتباس از رمان پرفروش جف وندرمیر نوشته است. در سرتاسر فیلم قرار است با جلوههای بصری فوق العاده و هیجان و پیچیدگیهای بسیار رو به رو شویم.
همانطور که گفتیم یکی از نقاط قوت نابودی، بازیگری ناتالی پورتمن و ایفای نقش در کنار افرادی همچون جنیفر جیسون لی است. چالشهای بی حد این اثر ترسناک طوری کنار هم چیده شده که میتوانند تا مدتها مخاطبان را سرگرم خود کنند و با تحت تأثیر قرار دادن آنها فکرشان را مشغول نگه دارند.
دلهرههایی که در طول فیلم حس میکنیم به علت جلوههای بصری جذابی است که وجود دارد. برخی از این جلوههای ویژه تماشاگر را سر جای خود میخکوب کرده و طوری او را لبه صندلی نگاه میدارد که با اولین جامپ اسکر فرو ریزد. چشم برداشتن از برخی سکانسها غیرممکن است و مهمترین نقطه قوت فیلم نابودی این است که کاراکترهای خود را وارد دنیایی از ناشناختهها میکند بیآنکه آنها بدانند قرار است با چه چیزی مواجه شوند.
رویارویی با ناشناختهها نوعی احساس نزدیکی کردن با مرگ است؛ میدانید که در حال زندگی کردن هستید و چیزی ورای این احساس مدام در انتظار چشیدن طعم تلخ مرگ خواهد بود. بینندگان تنها کمی پس از اکران Annihilation باکس آفیس را ترکاندند تا ثابت کنند الکس گارلند اثری ترسناک خلق کند.
منتقدان به نوبه خود از جلوههای بصری، بازیگری، کارگردانی و خط سیر داستانی تعریف کردند و چیزی جز تمجید برای عرضه نداشتند. درونمایه نابودی به تصویر کشیدن افسرگی، غم و اندوه و کشش انسان برای تخریب خویشتن است.
5. برو بیرون – Get Out
- تاریخ اکران: 24 فوریه 2017
- ژانر: ترسناک و دلهره آور
- کارگردان: جوردن پیل
- نویسنده: جوردن پیل
- بازیگران: دنیل کالویا، آلیسون ویلیامز و بردلی ویتفورد
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.7
- امتیاز متاکریتیک: 84
برو بیرون از جمله فیلمهای ترسناکی به حساب میآید که هدفمند و ریشهای به یکی از مهمترین مفاهیم انسانی میپردازد. اگر از عاشقان ژانر ترسناک و دلهره آور باشید حتما با نام این اثر آشنا هستید. نامزدی جوایز اسکار شور جدیدی برای این فیلم به وجود آورد به طوری که در سال 2017 رقیبی برای خود نداشت.
البته پیش از آنکه برو بیرون وارد فصل جوایز شود، به اندازه کافی شور به پا کرده بود ولی بعداً میزان علاقهمندان به تماشای آن افزایش یافت. این اثر نامزدی دو جایزه بهترین فیلم و بهترین فیلمنامه غیراقتباسی را در رویداد اسکار کسب کرد و دو نامزدی دیگر هم در مراسم گلدن گلوب داشت.
برای امتحان هم که شده نگاهی به فهرست بهترین فیلمهای 2010 به بعد بیندازید تا متوجه شوید که نام برو بیرون در تمامی آنها هست. با این اوصاف بیایید درباره داستان فیلم صحبت کنیم. همه چیز از آنجا آغاز میشود که کریس واشینگتن که جوانی آمریکایی-آفریقایی است میخواهد با خانواده نامزد خود در یک مراسم خودمانی کوچک آشنا شود.
واشینگتن در طول مراسم متوجه طرز رفتار عجیب مهمانان و خانواده نامزد خود میشود و بعد از اینکه مراسم پایان میپذیرد، وارد ماجرایی ناخواسته شده و رازی عجیب و غریب برایش فاش میشود. منتقدان با تماشای این فیلم احساس خوبی پیدا کردند و ایراد و عیبی از آن نگرفتند.
یکی از قوی ترین کارگردانیهای جوردن پیل در فیلم Get Out رقم خورده و مخاطبان نیز این موضوع غیرقابل انکار را پذیرفتهاند. دنیل کالویا با ایفای نقش جذابش توانسته روی موفقیت آن اثرگذار باشد. پیل برای ساخت برو بیرون تنها 4.5 میلیون دلار بودجه داشت ولی به طرز عجیبی موفق شد 255 میلیون دلار بفروشد. در سال 2017 اثر غیراقتباسی پیل توانست دهمین فیلم پرفروش سال شود.
6. بازخیز گودزیلا – Shin Godzilla
- تاریخ اکران: 29 جولای 2016
- ژانر: ترسناک و علمی-تخیلی
- کارگردان: هیدئاکی آنو و شینجی هیگوچی
- نویسنده: هیدئاکی آنو
- بازیگران: هیروکی هاسه گاوا، یوتاکا تاکه نوچی و ساتومی ایشی هارا
- امتیاز IMDB به فیلم: 6.7
- امتیاز متاکریتیک: 67
از آمریکا به ژاپن میرویم و به معرفی یکی از قسمتهای جدید فیلمی به نام گودزیلا که خود فرانچایزی است طولانی، میپردازیم. همه چیز در حال پیشروی است و آرام به نظر میرسد تا اینکه هیولایی عظیم الجثه نظم همگانی را به هم میریزد و سیاستمداران برای مقابله آنی با این گوزیلا قوانین سختی وضع میکنند.
این هیولای سرکش با رسیدن به هر نقطه جدیدی جان تازهای میگیرد و تکامل آن رشد سریع تری پیدا میکند. برای ساخته شدن این اثر جذاب از حوادث مرگباری نظیر فوکوشیما و زمین لرزه و سونامی سال 2011 توهوکو الهام گرفته شده است. پس از به اکران درآمدن بازخیز گودزیلا، منتقدان غربی بازخوردهای مثبت و منفی داشتند ولی منتقدان ژاپنی سراسر انتقاد مثبت بودند.
برای ساخت اثری به این جذابی تنها 15 میلیون بودجه در اختیار کارگردان گذاشته شد ولی 78 میلیون تومان در گیشه فروخت و جزو برترینهای باکس آفیس قرار گرفت. از دیگر عناوین این اثر علمی-تخیلی و دلهره آور میتوان به پرفروش ترین لایو اکشن ژاپنی سال 2016 و همچنین پرفروش ترین فیلم گودزیلایی فرنچایز اشاره کرد.
از بین 11 جایزهای که آکادمی ژاپن دارد، 7 مورد به ساخته هیدئاکی آنو تعلق گرفت. اولین قسمت از گودزیلا ترسناکی خاص خودش را داشت و به عقیده ما دیگر نتوانسته از آن به بعد صحنه را طوری به خاک و خون بکشد که مو به تن آدم سیخ کند. شین گودزیلا ولی موفق شده باری دیگر عظمت گودزیلای نخستین را بازآفرینی کند.
7. قطار بوسان – Train to Busan
- تاریخ اکران: 20 جولای 2016
- ژانر: ترسناک آخرالزمانی
- کارگردان: یان سنگ هو
- نویسنده: پارک جو سوک
- بازیگران: گومگ یو، دونگ سیوک و جیونگ یو می
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.5
- امتیاز متاکریتیک: 72
برخی از تماشای فیلمهای آخرالزمانی درباره هجوم زامبیها میترسند و برخی بیشتر خندهشان میگیرد تا اینکه بهراسند. قطار بوسان یکی از آن آثاری است که به زایش ناگهانی زامبیها مربوط است. این فیلم کرهای با خبری هولناک آغاز میشود و سپس در نقطهای که فکرش هم ترسناک است با هجوم بیامان زامبیها مواجه میشویم.
بوسان تبدیل به مقصدی میشود که تنها تعداد اندکی بازمانده به آنجا میرسند. لوکیشن داخل قطار است و فقط در برخی از سکانسها خارج از قطار اتفاقاتی رخ میدهد. زامبیها به علت انتشار ویروسی جدید سر و کلهشان پیدا میشود و طولی نمیکشد که تمام شهر را تسخیر میکنند.
زیاد طول نکشید تا قطار بوسان موفق شود رکورد فروش بزند و تبدیل به نخستین فیلم سال 2016 کره جنوبی شود. تعداد بینندگان این اثر ترسناک آخرالزمانی به 10 میلیون نفر رسیده بود و با اینکه بودجه آن 8.5 میلیون دلار بوده فروش خوب 98.5 میلیون دلاری برای کارگردان به همراه داشته است.
باکس آفیس موفقیت مالی خوبی برای قطار بوسان به ارمغان آورد و علاوه بر این دستاورد بزرگ، منتقدان هم سنگ تمام گذاشتند و نظرات مثبتی راجع به آن داشتند. به قدری میزان موفقیت کرهایها درخشان بود که یان سنگ هو تصمیم گرفت دنباله قطار بوسان را با نام قطار بوسان تقدیم میکند: شبه جزیره بسازد. دومین نسخه از این فیلم حدود چهار سال بعد اتفاق میافتد و داستان خودش را دارد.
8. زیر پوست – Under the Skin
- تاریخ اکران: 10 آگوست 2014
- ژانر: ترسناک و علمی-تخیلی
- کارگردان: جاناتان گلیزر
- نویسنده: والتر کمپبل و جاناتان گلیزر
- بازیگران: اسکارلت جوهانسون، پاول برانیگان و کریستوف هیدک
- امتیاز IMDB به فیلم: 6.3
- امتیاز متاکریتیک: 78
یکی از دیگر آثار اقتباسی دنیای فیلمهای ترسناک، زیر پوست ساخته جاناتان گلیزر است. این شاهکار علمی-تخیلی در صدد است به مخاطبان خود نشان دهد که وقتی از انسان بودن، فرازمینی بودن یا موجودی بین این دو صحبت میشود، منظور دقیقاً چیست؟ به احتمال زیاد بیشتر بینندگان از تماشای چنین فیلمی سردرگم شوند و درک پیام آن برایشان دشوار به نظر برسد ولی بلاشک میتوان ادعا کرد اثری است جذاب.
گلیزر برای نقش اصلی خود از بازیگر بینظیری مثل اسکارلت جوهانسون استفاده کرده و برای نوشتن فیلمنامه آن از رمان میشائل فیبر الهام گرفته است. (این رمان در سال 2000 میلادی منتشر شده.) داستان فیلم درباره دلبریها و یکه تازیهای اسکارلت جوهانسون و به دام انداختن مردان مختلف اسکاتلندی است.
او از دنیای دیگری به زمین آمده و هدفش غیرانسانی خواه بود. جاناتان گلیزر برای ساخت فیلم Under Skin نزدیک به یک دهه تلاش کرد. از سال 2000 عقده ساخت اثری اقتباسی روی دل گلیزر مانده بود تا اینکه سرانجام تصمیم گرفت فیلمنامه را به کمک والتر کمپبل بنویسد و قید جلوههای ویژه سنگین و مفاهیم پیچیده آن را بزند.
بنابراین زیر پوست تبدیل به داستانی ساده شد که نشان میداد بیگانهها به دنیای ما چگونه نگاه میکنند. جالب اینجاست اغلب بازیگران به جز جوهانسون از میان نامزدهایی انتخاب شدند که پیش تر سابقه بازیگری نداشتند. علاوه بر این اغلب سکانسها توسط دوربینهای مخفی فیلم برداری ضبط میشد.
9. بابادوک – The Babadook
- تاریخ اکران: 22 می 2014
- ژانر: ترسناک روانشناختی
- کارگردان: جنیفر کنت
- نویسنده: جنیفر کنت
- بازیگران: السی دیویس، نوآ وایزمن و هیلی مک الهینی
- امتیاز IMDB به فیلم: 6.8
- امتیاز متاکریتیک: 86
شاید انتظار داشته باشیم اغلب فیلمهای ترسناک در هالیوود ساخته شده باشند ولی بد نیست بدانیم برخی از بهترین فیلمهای ترسناک دنیا لوکیشنی خارج از ایالات متحده آمریکا داشتهاند و بابادوک یکی از آنها است که در استرلیا اتفاق افتاده است. جنیفر کنت تا پیش از کارگردانی این اثر چندان شناخته شده نبود ولی بعد از این فصل جدیدی برای زنگی هنری او آغاز گردید.
بابادوک را بر اساس اثری کوتاه به نام مانستر (Monster) که در سال 2005 توسط خود کنت کارگردانی شده بود، ساختهاند. خوشبختانه پس از به نمایش درآمدن این فیلم، موفقیت زیادی برای آن به دست آمد و منتقدان نیز بابت ساخت و اکران چنین فیلمی جنیفر کنت را تحسین کردند. بودجه The Babadook 2 میلیون دلار بوده ولی توانسته در گیشه 10.3 میلیون دلار بفروشد.
البته متاسفانه ابتدای اکران این فیلم توجه زیادی به آن نشد و عوامل سازنده سعی کردند با پخش آن در سالنهای خانه هنری موفقیت بیشتری برای آن رقم بزنند. داستان بابادوک چیز خاصی به همراه ندارد و نمیتوانیم بگوییم اثری با درونمایه نوآورانه دارد ولی موفق شد به تماشاگران خود بقبولاند که ژانر ترسناک روانشناختی پتانسیلهای زیادی برای صحنه دارد.
به اعتقاد منتقدان آمریکایی و اروپایی جنیفر کنت استعداد و توانایی به تصویر کشیدن عناصر فمنیستی و جسارت آن را دارد که برای حقوق زنان بجنگد. ماجرای بابادوک از نقطهای شروع میشود که همسر آملیا در یک تصادف کشته میشود. آملیا بعد از فوت شوهر خود میبایست تنها فرزند خود را بزرگ کند و از پس سختی و دشواریهای زندگی برآید. در ادامه وقایعی رخ میدهد که آملیا و فرزندش را در شرایط آشفته حالی قرار خواهد داد و به تماشاچیها نشان میدهد مرگ پدر سایه سنگینی روی خانه آنها انداخته است.
10. او تعقیب می کند – It Follows
- تاریخ اکران: 13 مارس 2015
- ژانر: ترسناک ماوراء طبیعی
- کارگردان: دیوید رابرت میچل
- نویسنده: دیوید رابرت میچل
- بازیگران: مایکا مونرو، کر گیلکریست و دیوید زوواتو
- امتیاز IMDB به فیلم: 6.8
- امتیاز متاکریتیک: 83
دهه هشتاد با همه فراز و نشیبهایی که داشته دورانی طلایی برای سازندگان آثار ترسناک به شمار میرفته است. محبوبیت این برهه زمانی به قدری بالاست که کارگردانها در سال های بعد تلاش کردند وضعیت آن دوره را بازآفرینی کنند. در واقع دهه هشتاد نه تنها برای کارگردانها بینظیر بود بلکه توانست نظر مساعد بینندگان را هم جلب کند.
کارگردانهای زیادی بودجههای میلیون دلاری را صرف ساخت فیلمهایی کردند که به نوعی سعی در بازآفرینی داشتند ولی بسیاری از آنها صرفا پولی که دستشان رسیده بود را حرام کردند. از جمله فیلمهای ترسناکی که موفق شد از این آزمون مهم سربلند بیرون بیاید، او تعقیب میکند بود. این فیلم جذاب توانست به خوبی عناصر سینمای وحشت دهه هشتاد را فرا بخواند و برای علاقهمندان به آن سبک آثار لحظات ترسناک و مرگباری بیافریند.
داستان It Follows درباره دانش آموزی 19 ساله از کالجی در آمریکا است. روزی بعد از تمام شدن مدرسه، موجودی که به نظر میرسد طبیعی نیست، او را تعقیب میکند و طوری به نظر میرسد که گویا این موجود فراطبیعی قصد رها کردنش را ندارد. ابتدا سازندگان این فیلم اعتقاد داشتند باید اکرانش به صورت محدود باشد ولی پس از کسب موفقیتهای بسیار به این نتیجه رسیدند که باید محدودیتها را بردارند.
منتقدان نظرات مثبتی درباره آن داشتند و خوشبختانه بودجه 2 میلیون دلاری آن نزدیک به 23 میلیون دلار فروش گیشه به ارمغان آورد. یکی از تکنیکهای جالبی که دیوید رابرت میچل در او تعقیب میکند انجام داد، تبدیل داستان عاشقانه دختر و پسر فیلم به قلب تپنده سکانسها بود. علاوه بر این فیلمی که میچل ساخته تبدیل به یکی از دلهره آورترین آنتاگونیستهای سینمای وحشت شده است.
11. احضار – The Conjuring
- تاریخ اکران: 19 جولای 2013
- ژانر: ترسناک ماوراء طبیعی
- کارگردان: جیمز وان
- نویسنده: چاد هیس و کری هیس
- بازیگران: پاتریک ویلسون، ویرا فارمیگا و ران لیوینگستون
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.5
- امتیاز متاکریتیک: 68
کانجورینگ یکی از قوی ترین و ترسناک ترین آثار سینمای وحشت است که شاید نوع ترساندن مخاطب در آن با سایر فیلمهایی که پیش تر معرفی کردیم تفاوت داشته باشد. عاشقانه ترسیدن و ترساندن بعد از تماشای احضار اعتراف کرده که ترسیدهاند. اد و لورین وارن دو محقق و دانشمند فراطبیعی هستند که از قضا زن و شوهراند.
این دو محقق به منزل کسانی میروند که احتمال میدهند ممکن است شیطان یا جن به جسم و جان یکی از اعضای خانواده نفوذ کرده باشد. آنها به کمک تکنیکها و ابزارهای خاصی که دارند سعی میکنند موجودات خبیث و پلید را به دام اندازند. یکی از فعالیتهای مهم آنها، تحقیق درباره پروندههای تسخیرشده است که البته کمک زیادی به آنها در حل معما میکند.
احضاری که در سال 2013 ساخته شد، اولین قسمت از این فرنچایز وحشتناک به شمار میرود. ماجرا به سال 1971 بر میگردد. داستان خانوادهای به نام پرون را به تصویر میکشد که به خانه جدیدی در حاشیه رود آیلند نقل مکان کردهاند و بعد از چند روز سکونت اتفاقات عجیب و غریبی شروع به رخ دادن میکنند.
بعد از مدتی اذیت و آزار و نرسیدن به پاسخ مجبور میشوند با اد و لورن تماس بگیرند و ماجرا را تعریف کنند. آنها به سرعت خود را به منزل پرونها میرسانند تا راز این خانه را کشف کنند. سازندگان فیلم مدعی شدهاند که داستان کانجورینگ بر اساس واقعیت ساخته شده و به محض اینکه اکران شد نظرات و بازخوردهای متفاوتی از منتقدان دریافت کرد.
از جمله نقاط قوتی که به عقیده منتقدان شایسته تحسین است، بازی بازیگران، کارگردان، موسیقی متن و اتمسفر و فیلمنامه بوده. جالب است بدانید که بودجه این فیلم 20 میلیون دلار است حال آنکه گیشه فروشی حدود 320 میلیون دلار داشته. موفقیت اولیه این فیلم ترسناک باعث شد تا چاد و هری کیس قسمتهای بعدی این مجموعه را بسازند.
12. من شیطان را دیدم – I Saw the Devil
- تاریخ اکران: 4 مارس 2011
- ژانر: ترسناک و دلهره آورد
- کارگردان: کیم جی وون
- نویسنده: کیم هیون وو
- بازیگران: لی بیونگ هان، چویی مین سیک و اوه سان ها
- امتیاز IMDB به فیلم: 6.8
- امتیاز متاکریتیک: 67
کرهایها گفته میشود که مهارت خاصی برای ترساندن مخاطب دارند و به خوبی میتوانند احساس وحشت را به بیننده انتقال دهند. با این اوصاف به علاوه اثر کرهای که پیش تر به بررسی آن پرداختیم (قطار بوسان) سعی کردیم فیلمی دیگر هم معرفی کنیم. قاتلی سریالی و وحشی نامزد یکی از مأموران سرویس اطلاعات ملی کره را به قتل میرساند.
این مأمور بعد از این اتفاق شوم تصمیم میگیرد انتقام نامزدش را از قاتل روانی بگیرد. خشونت در جای جای فیلم من شیطان را دیدم موج میزند و همین نکته باعث شد تا سیستم رتبه بندی کره برای صدور مجوز اکران فیلم در سینماهای عمومی، کیم هیون وو را مجبور کند یکسری تغییرات و حذفیات اعمال کند.
بعد از این هم مجددا نظام رتبه بندی کره تصمیم گرفت عنوان محصور به آن بدهد و جلوی هر گونه تبلیغات، نمایش خانگی و سالن نمایشی آن گرفته شد و بعد از 7 مرتبه توقف، بالاخره با حذف 80 الی 90 ثانیه از زمان فیلم، مجوزها صادر گردید. خوشبختانه منتقدان و بینندگان اشتیاق زیادی برای آن نشان دادند و نامزدی جوایز بسیاری به دست آورد.
13. قوی سیاه – Black Swan
- تاریخ اکران: 3 سپتامبر 2010
- ژانر: ترسناک روانشناختی
- کارگردان: دارن آرنوفسکی
- نویسنده: مارک هیمن، آندرس هاینز و جان مک لالین
- بازیگران: ناتالی پورتمن، ونسان کسل و میلا کونیس
- امتیاز IMDB به فیلم: 8
- امتیاز متاکریتیک: 79
قرار گرفتن فیلم قوی سیاه در فهرست ترسناک ترین فیلمهای تاریخ سینما به جا و مناسب است چرا که این اثر شگفت انگیز نه تنها در ژانر وحشت قرار میگیرد بلکه پتانسی بالایی برای ژانر رواشناختی دارد. پیش از آنکه گروهی از نویسندگان قلم به دست بگیرند و فیلمنامه قوی سیاه را بنویسند، آندرس هاینز داستانی اصلی و اصیل را به قلم خود نوشت.
طرح ابتدایی Black Swan راجه به طراحی و تولید بالهای خاص از پیوتر ایلیچ چایکوفسکی است. شرکت دریاچه قو کارهای تولیدی این باله را انجام میدهد و قرار است در یک نمایش باله، بالرینی ماهر نقش یک قوی سفید را ایفا کند که بسیار شکننده و معصوم است. نینا کسی است که برای اجرای این نمایش از پیش تعیین شده است.
در کنار قوی سفید، قوی دیگری با لباس سیاه حضور دارد که فردی به نام لیلی به ایفای نقش آن میپردازد. نینا برای اینکه بتواند به نحو احسن از عهده این نقش برآید فشار زیادی را تحمل میکند و کار به جایی میرسد که از سنگینی نقش خود مجنون و دیوانه میشود. همین قدر کافی است تا بگوییم با اثری کاملا بدیع و نوآورانه طرف هستیم.
به گفته دارن ارنوفسکی، کارگردان قوی سیاه، برای رهبری این فیلم از رمان The Double فئودور داستایفسکی الهام گرفته است. عوامل سازنده از سال 2000 فعالیت خود را آغاز کردند و پروسه ساخت فیلم 9 سال طول کشید. علاوه بر این ناتالی پورتمن و میلا کونیس برای ایفای هر چه بهتر نقشهای خودشان کلاسهای فشرده باله رفتند.
14. فعالیت فراطبیعی – Paranormal Activity
- تاریخ اکران: 25 سپتامبر 2009
- ژانر: ترسناک و فراطبیعی
- کارگردان: اورن پلی
- نویسنده: اورن پلی
- بازیگران: کیتی فدرستن، میکا اسلوات و مارک فدریکز
- امتیاز IMDB به فیلم: 6.3
- امتیاز متاکریتیک: 68
گفته شده فیلم فعالیت فراطبیعی از روی پروژه جادوگر بلر الهام گرفته شده است اما چرا چنین چیزی گفته میشود؟ داستان فعالیت فراطبیعی پیرامون زندگی زوج جوانی است که مدام حضور فردی را در منزل خود احساس میکنند. آنها از حضور این ناشناخته اذیت میشوند و متاسفانه نمیتوانند او را ببینند.
بنابراین روزی تصمیم میگیرند توی اتاق و هال دوربین نصب کنند تا بدین ترتیب وقایع را بتوانند ضبط کنند و راز خانهشان را کشف کنند. فعالیت فراطبیعی توانست بعد از کسب موفقیت بسیار، تبدیل به مجموعهای سینمایی شود که از قضا استقبال زیادی از آن میشود. شاید تعجب کنید ولی تمام بودجهای که صرف ساخت این اثر شده بود، 15 هزار دلار بود.
پس از مدتی شرکتی به نام پارامونت تصمیم گرفت این اثر نیمه تمام را بخرد و تغییراتی به ارزش 200 هزار دلار روی آن اعمال کند. بودجه 215 هزار دلاری Paranormal Activity گیشه فوق العاده 193 میلیون دلاری برای آنها به ارمغان آورد. به هر حال فعالیت فراطبیعی شایسته لقب پرسودترین فیلم تاریخ است.
15. اره – Saw
- تاریخ اکران: 29 اکتبر 2004
- ژانر: ترسناک و اسلشری
- کارگردان: جیمز وان
- نویسنده: لی ونل
- بازیگران: کری الویس، دنی گلاور و مونیکا پاتر
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.6
- امتیاز متاکریتیک: 46
اره فیلمی است که قسمتهای دیگری هم برای تماشا دارد ولی به نظر میرسد موفقیت قسمتهای اول بیشتر از فیلمهای دنبال دار آن طی سالهای بعدی است. جیمز وان در اصل کارگردان نبوده بلکه به حرفه بازیگری میپرداخته است. نخستین فیلم وان در قامت کارگردان همین Saw است.
شاید چهره دلقکی که جیمز وان در اره ساخته را بارها دیده باشید بیآنکه بدانید این چهره متعلق به یکی از ترسناک ترین داستانهای تاریخ سینما است. جیگسا شخصی است که افرادی را به غل و زنجیر میکشد و سعی میکند از راه دور آنها را با شدیدترین و چندش آورترین ابزارها شکنجه و مجازات کند.
داستان اولین قسمت این فیلم جذاب و دلهره آور پیرامون دو مردی است که در حمامی بزرگ و مخروبه بیدار میشوند. آنها با دست و پای زنجیرشده به مرور زمان متوجه خواهند شد که باید برای بقا تلاش کنند. وظیفه یکی از مردان حاضر در حمام این است که دیگری را به قتل برساند و الا خانوادهاش کشته خواهند شد. بودجه این فیلم تنها 1.2 میلیون دلار بود و به جای آنکه در استرالیا ساخته شود، سر از لس آنجلس در آورد.
به هر حال منتقدان مثل همیشه نظرات گوناگونی در رابطه با این اثر داشتند ولی این بینندگان عادی بودند که اره را در باکس آفیس تبدیل به یک فیلم پرفروش کردند. فروش گیشه اره نزیک به 100 میلیون دلار بود و توانست سازندگان آن را قانع کند که قسمتهای بعدی را بسازند. (ملقب به پرسودترین فیلم ترسناک)
دومین قسمت از جیگسا در سال 2005 و قسمت نهم نیز همین سال گذشته میلادی اکران شد. متاسفانه کاربران هم پس از اکران قسمتهای زیاد این مجموعه به نتیجه رسیدند موفقیتهای اولیه اره حاصل نشده و دیگر دوران اوج جیگسا به پایان رسیده و همان بهتر که سازندگان دست از سر ادامه آن بردارند.
16. 28 روز بعد – 28 Days Later
- تاریخ اکران: 27 ژوئن 2003
- ژانر: ترسناک و آخرالزمانی
- کارگردان: دنی بویل
- نویسنده: الکس گارلند
- بازیگران: کیلین مورفی، نائومی هریس و کریستوفر اکلستون
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.6
- امتیاز متاکریتیک: 73
جهان تا همین دو سال پیش در وضعیت بحرانی و بغرنج کرونا به سر میبرد. دولتها شدیدترین قوانین و پروتکلها را برای زنده ماندن وضع میکردند و همه مردم در قرنطینه بودند و از ترس کسی جرات نفس کشیدن در هوای آزاد را نداشت. در چنین شرایطی فکرش را نمیکردیم یا نمیخواستیم فکر کنیم که وضعیتمان آخرالزمانی شده است!
فیلم 28 روز بعد در واقع داستانی شبیه به کرونا دارد و به همین خاطر بیننده امروزی میتواند ارتباط خوبی با آن برقرار کند. داستان این فیلم پیرامون جامعهای است که با انتشار ویروسی مسری، از هم فرو میپاشد و در آستانه نابودی قرار میگیرد. ماجرای کلی مربوط به 4 بازمانده است که در تلاش برای حفظ زندگی نابود شده خود به هر چیزی چنگ میزنند.
علاوه بر این چهار بازمانده این جهان میبایست از دست افراد آلوده فرار کنند تا بتوانند سالم بمانند. منتقدان احساس خوبی نسبت به فیلم 28 روز بعد داشتند و بیش از هر چیز کارگردانی، فیلمنامه، بازیگران و اتمسفر را ستایش کردند. عدهای بر این باور بودند که این اثر زامبی محور بازگشتی موفق به ژانر وحشت داشته است.
باکس آفیس نیز طی سالهای اکران این فیلم لحظات خوبی را سپری کرد و با بودجهای 8 میلیون دلاری، 83 میلیون دلار سود برای عوامل سازنده به دست آورد. کارگردان بعد از این موفقیت اولیه تصمیم گرفت در سال 2007 نسخه دوم آن را با نام 28 هفته بعد بسازد که مشخص نیست آیا توانست موفقیت قسمت اول را کسب کند یا خیر!
17. دیگران – The Others
- تاریخ اکران: 7 سپتامبر 2001
- ژانر: ترسناک، روانشناختی، فراطبیعی و گوتیک
- کارگردان: آلخاندرو آمنابار
- نویسنده: آلخاندرو آمنابار
- بازیگران: نیکول کیدمن، فیونولا فلانگان و کریستوفر اکلستون
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.6
- امتیاز متاکریتیک: 74
یکی دیگر از پرسودترین فیلمهای ترسناک سینمای جهان، دیگران است. شاید سکانسهایی از این اثر گوتیک و فراطبیعی را در تلویزیون دیده باشید چرا که بارها و بارها به نمایش درآمده است. مسئله اصلی در داستان این اثر جذاب و روانشناختی، حس اعتماد است و بعد از تماشای آن برای اعتماد کردن به دیگران دچار شک و تردید خواهید شد.
هدف «دیگران» این است که عقاید و اطمینان شما نسبت به یکسری مسائل را از بین ببرد و دیگر ندانید که از چه کسی باید دور شوید و به چه کسی باید اعتماد کنید. در مجموع مخاطب بعد از تماشا به هر کسی و هر چیزی شک میکند و دیگر اعتقاد و فرضیه ای برایش باقی نمیگذارد.
بودجه این فیلم در مجموع 17 میلیون دلار بود ولی از آنجایی که بازیگران خوبی مثل نیکول کیدمن داشت، توانست حدود 210 میلیون دلار درآمد داشته باشد. نظر منتقدان نیز راجع به کلیت فیلم مثبت بود و کارگردانی، فیلمنامه و موسیقی متن را تحسین کردند. (با تشویق و تحسین بازی نیکول کیدمن)
از جمله جوایز فیلم The Others میتوان به نامزدی 7 بخش مراسم گویا اشاره کرد. در واقع ساخته آلخاندرو آمنابار نخستین فیلم انگلیسی زبانی بود که در رویداد گویا موفق به دریافت جایزه بهتری فیلم شد. همچنین در مراسم ساترن و در هفت بخش مختلف آن موفقیتهای زیادی برای تیم سازنده به دست آمد. فیلمنامه قصد دارد به انسان امروزی نشان دهد که ارواح با آدمهای زنده زیاد سر و کار ندارند و بیشتر در صدد ارتباط با یکدیگر هستند.
18. آزمون بازیگری – Audition
- تاریخ اکران: 3 مارس 2000
- ژانر: ترسناک
- کارگردان: تاکاشی میکه
- نویسنده: دایسوکه تنگان
- بازیگران: آیهی شینا، ریو ایشیباشی و جون کونیمورا
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.2
- امتیاز متاکریتیک: 69
خوشبختانه کشورهای آسیای شرقی استعداد و توانایی بسیاری برای ساخت آثار ترسناک دارند. همه چیز از آنجا شروع میشود که پسری از پدر خود که به تازگی بیوه شده میخواهد با زنی ازدواج کند تا ایام باقی مانده زندگیاش را تنها نباشد. شیگهارو اویاما با خواسته فرزند خود موافقت میکند.
اویاما تصمیم میگیرد با دوست خود به آزمون ساختگی برود تا بدین ترتیب با زنی دیگر آشنا شود. بعد از مصاحبه، اویاما عاشق یکی از زنان میشود و رابطه آنها با یکدیگر آغاز میگردد. بعد از اینکه زندگی مشترک این دو شروع میشود، جنبههای تاریک شخصیت آسامی برای اویاما پدیدار خواهد شد و به شدت روابط آنها را تحت تأثیر قرار میدهد.
شرکت سازنده فیلم آزمون بازیگری، همان استودیویی است که پیش تر حلقه را ساخته بود. Ring موفقیت مالی بسیاری برای آنها ایجاد کرده بود و وسوسه ساخت اثری دیگر برای آنها به وجود آمد. متاسفانه چون اکران این فیلم با اکران سایر فیلمهای ترسناک ژاپنی همزمان شده بود، موفقیت چندانی کسب نکرد و تا مدتی جلب توجه ننمود.
موفقیت این فیلم از زمانی آغاز شد که در مراسم جشنواره روتردام به نمایش درآمد و هم توجه بسیاری از کاربران را جلب کرد و هم منتقدان نظرات و بازخوردهای مثبتی نسبت به آن نشان دادند. علاوه بر این با اکران در غرب و اروپا، منتقدان آمریکایی نیز نظرات مثبتی نشان دادند. یکی از نقاط قوتی که منتقدان به آن اشاره کردند، سکانس آخر و پارادوکس آن با سایر سکانسها بود.
19. پروژه جادوگر بلر – The Blair Witch Project
- تاریخ اکران: 14 ژوئیه 1999
- ژانر: ترسناک و فراطبیعی
- کارگردان: دنیل میریک و ادواردو سانچز
- نویسنده: دنیل میریک و ادواردو سانچز
- بازیگران: هتر دوناهو، مایکل سی ویلیامز و جاشوآ لنرد
- امتیاز IMDB به فیلم: 6.5
- امتیاز متاکریتیک: 81
اولین و مهمترین نکته جالب توجه درباره فیلم پروژه جادوگر بلر این است که داستان واقعی سه دانشجوی رسته فیلمسازی را به تصویر میکشد. با این اوصاف هنگام تماشای آن توجه داشته باشید که فیلم مبتنی بر واقعیات است و ممکن است بیشتر بترسید. دانشجویانی که از آن صحبت میکنیم، روزی تصمیم میگیرند برای ساخت مستندی بر اساس افسانهای محلی به نام جادوگر بلر به ایالت مریلند بروند.
بعد از پیاده روی این سه دانشجو به یکباره ناپدید میشوند و تنها چیزی که از آنها باقی میماند، تجهیزات و تصاویری است که ضبط میکنند. این وسایل تنها یک سال بعد پیدا میشوند. تمام آنچه شما به عنوان بیننده در این اثر تماشا میکنید، به ادعای سازندگان همان تصاویر و فیلمهایی است که آنها ضبط کردهاند.
یکی از عوامل موفقیت این اثر ترسناک و جنجالی، تکنیکی است که تیم سازنده به کار بستند. آنها تصمیم گرفتند در مقابل اسامی بازیگران مرحوم یا گمشده بگذارند. منتقدان خوشبختانه احساس خوبی نسبت به این فیلم داشتند و تماشاگران بازخوردهای مختلفی از خود نشان دادند.
از این تکنیک (تصاویر پیدا شده واقعهای مرموز) در آثار بعدی دنیای سینما نیز استفاده شد که از جمله آنها میتوان به فعالیت فراطبیعی و کلاورفیلد اشاره کرد. بودجه کل فیلم حدود 200 تا 500 هزار دلار بود ولی موفق شد برای تیم سازنده گیشه 249 میلیون دلاری به ارمغان آورد. دنبالههای دیگری برای پروژه جادوگر بلر ساخته شد و موفقیتهای بسیاری برای این ژانر پدید آورد.
20. جیغ – Scream
- تاریخ اکران: 20 دسامبر 1996
- ژانر: ترسناک و اسلشری
- کارگردان: وس کریون
- نویسنده: کوین ویلیامسون
- بازیگران: دیوید آرکت، نو کمبل و کورتنی کاکس
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.3
- امتیاز متاکریتیک: 65
جدیدترین قسمت فیلم ترسناک جیغ به تازگی اکران شده ولی نخستین قسمت آن در سال 1996 میلادی به اکران درآمد و موفقیتهای بسیاری برای سازندگان آن به ارمغان آورد. همین فروش بسیار فیلم باعث شده دنبالههای بسیاری برای آن ساخته شود و عوامل سازنده هم ظاهرا قصد ندارند دست از سر آن بردارند.
مجموعه فیلمهای ترسناکی مثل اره، جیغ و کانجورینگ دنبالههای بسیاری برای خود دارند اما موفقیت عمده آنها برای همان قسمت اول بوده و تکرار آن دیگر ممکن نیست. داستان Scream حول محور شخصیتی به نام سیدنی پرسکات میچرخد که دانش آموزی دبیرستانی است.
پرسکات توسط قاتلی که لباس هالووین به تن دارد مورد هدف قرار گرفته و تمام داستان پیرامون همین موضوع خواهد بود. شخصیتهای بازیگر فیلم جیغ میدانستند که در دنیای ترسناک سینما چه اتفاقاتی در جریان است و از همان روز اولی که روی پرده سینما رفت، منحصر به فردی خود را به رخ میکشید.
جذابیت جیغ از آن روست که داستان واقعی دنی رولینگ را دنبال میکند. انجمن سینمایی آمریکا برای اکران این فیلم تا حد زیادی آن را سانسور کرد. علاوه بر این افرادی که در لوکیشن فیلمبرداری حضور داشتند، موانعی را مدام سر راه ساخت فیلم قرار میدادند و کار ضبط را سخت میکردند.
21. کندی من – Candyman
- تاریخ اکران: 16 اکتبر 1992
- ژانر: ترسناک و اسلشری
- کارگردان: برنارد رز
- نویسنده: برنارد رز
- بازیگران: ویرجینیا مادسن، تونی تاد و زاندر برکلی
- امتیاز IMDB به فیلم: 6.6
- امتیاز متاکریتیک: 61
کندی من روایتگر داستان دانش آموزی اهل شیکاگو است که بر اساس داستان کوتاهی به نام قدغن بازآفرینی شده است. این دانش آموز قصد دارد بعد از فارغ التحصیلی خود پایان نامهای در باب افسانههای محلی و فولکلور بنویسد. تلاشهای وی برای نگارش پایان نامهاش منجر به برخورد او با افسانهای به نام کندی من خواهد شد.
کندی من روح یک هنرمندی است که فرزند برده بوده و به قتل رسیده. تمام ماجراهای قتل وی به ارتباط او با یک دختر نقاش سفیدپوست بر میگردد. برنارد رز به عنوان کارگردان این اثر تصمیم گرفت با نویسنده داستان کوتاه قدغن وارد مذاکره شود و حق و حقوق ساخت آن را خریداری کند و موفق هم میشود. البته لوکیشن داستان قدغن در دوران معاصر و لیورپول جریان داشته ولی رز تصمیم میگیرد مکان را به شیکاگو تغییر دهد.
علاوه بر اینها برنارد رز به این نتیجه رسید که میبایست محوریت داستان را تغییر دهد و بیش از هر چیز روی مسئله نژاد و طبقه اجتماعی ایالات متحده آمریکا تمرکز کند. موفقیتهای این فیلم باعث شد تا دو دنباله دیگر برای آن ساخته شود. به هر حال علاوه بر دو دنباله به نام Candyman: Farewell to the Flesh و Candyman: Day of the Dead دنباله دیگری هم ساخته شده که به نظر میرسد ارتباط چندانی با کندی من اصلی ندارد.
22. سکوت برهها – The Silence of the Lambs
- تاریخ اکران: 14 فوریه 1991
- ژانر: ترسناک و روانشناختی
- کارگردان: جاناتان دمی
- نویسنده: تد تالی
- بازیگران: جودی فاستر، آنتونی هاپکینز و اسکات گلن
- امتیاز IMDB به فیلم: 8.5
- امتیاز متاکریتیک: 85
فیلمنامه نویس سکوت برهها اقتباسی از رمانی به همین نام نوشته توماس هریس است. جودی فاستر در قامت یک مأمور اف بی آی به نام کلاریس استارلینگ است که تازه دوره آموزشیاش تمام شده و در نخستین مأموریت خود باید قاتلی سریالی را دستگیر کند.
بوفالو بیل یا همان هاپکینز یکی از فوق العاده ترین نقشهای خود را در سکوت برهها داشته و روش کاری او برای به قتل رساندن قربانیانش – که عمدتاً زن بودند – کشتن به وحشتناک ترین شکل ممکن و کندن پوست آنها بوده است. کلاریس برای مختومه کردن پرونده بوفالو بیل تصمیم میگیرد پرونده افرادی را که شبیه قاتل فعلی هستند را مطالعه کند و از قضا به پست دکتر هانیبال لکتر میخورد.
هانیبال خود قاتلی سریالی و آدمخوار است که دستگیر شده و تحت شدیدترین تمهیدات امنیتی در زندان زندگی میکند. البته از روی داستان توماس هریس یک فیلم اقتباسی دیگر به نام شکارچی انسان ساخته شد ولی نتوانست موفقیت سکوت برهها را به دست آورد. سکوت برهها موفق به دریافت خرس نقرهای جشنواره فیلم برلین شد.
از دیگر موفقیتهای The Silence of the Lambs میتوان به پنج اسکار در بخشهای بهترین فیلم، بهترین کارگردان، بهترین بازیگر مرد، بهترین بازیگر زن و بهترین فیلمنامه اقتباسی اشاره کرد. این فیلم تنها اثر ترسناک است که موفق شده جایزه اسکار بهترین فیلم را به دست آورد و قطعاً یکی از آثار برتر دنیای سینما محسوب میشود.
23. مگس – The Fly
- تاریخ اکران: 15 اوت 1986
- ژانر: ترسناک و علمی-تخیلی
- کارگردان: دیوید کراننبرگ
- نویسنده: چارلز ادوارد پوگ و دیوید کراننبرگ
- بازیگران: جف گلدبلوم، جینا دیویس و جان گتس
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.6
- امتیاز متاکریتیک: 79
فیلم مگس اقتباسی از روی داستانی کوتاه به همین نام نوشته جرج لانگان است. البته نمیتوانیم بگوییم مگس ساخته دیوید کراننبرگ کاملا اقتباسی محسوب میشود. داستان از آنجایی آغاز میشود که دانشمندی عجیب و غریب در یکی از آزمایشهای خود با شکست مواجه میشود و به تدریج مبدل به موجودی هیبریدی و مگسی خواهد شد.
در سینمای ژانر وحشت آثار موفق اندکی وجود دارد که فیلمنامه آنها کاملا ابتکاری است. بودجه این فیلم در مجموع حدود 9 میلیون دلار بود ولی توانست تا 60 میلیون دلار در گیشه بفروشد و موفقیت خوبی برای دیوید کراننبرگ به ارمغان آورد. مگس پرفروش ترین و پرسودترین فیلم کارنامه هنری این کارگردان و نویسنده ژانر وحشت قلمداد میشود.
منتقدان و بینندگان این اثر جذاب نظرات و بازخوردهای مثبتی نسبت به آن داشتند و ایفای نقش گلد بلوم را از جمله نقاط مثبت فیلم میدانستند. گریمورهای این فیلم به واسطه تلاشهای بیوقفهای که روی صورت بازیگران انجام دادند، موفق شدند جایزه اسکار بهترین گریم را دریافت کنند. کراننبرگ تنها اسکارش را در این فیلم گرفت.
بعد از گذشت سه سال کریس والاس که متخصص جلوههای ویژه The Fly بود، تصمیم گرفت دنبالهای برای اثر کراننبرگ بسازد ولی متاسفانه نتوانست موفقیتی را که قسمت اول به دست آورده، کسب کند. علاوه بر این رابرت بیرمن کارگردانی است که قرار بود مگس را رهبری کند ولی نهایتاً اثر به کراننبرگ واگذار شد.
24. موجود – The Thing
- تاریخ اکران: 25 ژوئن 1982
- ژانر: ترسناک و علمی-تخیلی
- کارگردان: جان کارپنتر
- نویسنده: بیل لنکستر
- بازیگران: کرت راسل، ای ولفورد بریملی و تی کی کارتر
- امتیاز IMDB به فیلم: 8.1
- امتیاز متاکریتیک: 57
فیلم موجود از آن دسته آثار خوفناکی است که حس ترس را در بند بند وجود شما جای میدهد اما نه با ارواج و شیاطین بلکه با افکاری سمی که ممکن است در آینده گریبان گیر جهانیان شود. داستان از جایی آغاز میشود که گروهی از دانشمندان برای بررسی موضوعی به جنوبگان میروند.
در مسیر پر پیچ و خم خود با موجودی فرازمینی که ناشناخته و انگل مانند است برخورد مینمایند و همین ماجرا حس بیاعتمادی بین این گروه منتشر میکند. این موجود عجیب و غریب توانایی این را دارد که خودش را شبیه افراد دیگر کند و سپس حرکات و رفتارهای آنها را تقلید نماید.
در چنین شرایطی هیچ یک از اعضای گروه به یکدیگر اعتماد نخواهند کرد چرا که ممکن است در پس چهره ظاهری خوش و خندان هر یک از آنها این موجود خبیث نهفته باشد. درگیریها و احساس پارانویا بین محققین آغاز میشود و رفته رفته همه برای یکدیگر بیگانه و ناآشنا خواهند شد. The Thing فیلمی اقتباسی بر اساس رمانی به نام چه کسی به آنجا میرود؟ است که جان دبلیو کمبل نوشته.
پیش از اینها در سال 1951 میلادی بود که فیلم موجود با نام «چیزی از دنیای دیگر» اکران شد و فرآیند تولید «موجود» از دهه 70 میلادی شروع گشت ولی به دلایل و بهانههای مختلف نتوانست به سرعت اکران شود. جالب است بدانید که کارگردانها و نویسندههای زیادی گرد هم آمدند بلکه بتوانند ایدهها و رویکردهای خاص خود را به کار بندند.
با این اوصاف پروسه فیلم برداری از سال 1981 میلادی شروع شد و به محض اکران در سینماها نظرات و بازخوردهای بسیار منفی دریافت کرد و حتی عده زیادی به آن لقب آشغال دادند. یکی از مجلات خارجی هم به موجود لقب نفرت انگیزترین فیلم تاریخ را اعطا کرد.
25. درخشش – The Shining
- تاریخ اکران: 23 می 1980
- ژانر: ترسناک و روانشناختی
- کارگردان: استنلی کوبریک
- نویسنده: استنلی کوبریک و دیان جانسون
- بازیگران: جک نیکلسون، شلی دووال و دنی لیوید
- امتیاز IMDB به فیلم: 8.4
- امتیاز متاکریتیک: 66
استنلی کوبریک را همه به عنوان یک کارگردان و نویسنده زبردست میشناسیم که کارنامه هنری پربار و غنی دارد. فیلم درخشش از آن آثار مخوفی و روانشناسانهای است که میتواند حس ترس بشریت را به رخ بکشد. همه چیز از جایی شروع میشود که یک زن و شوهر به همراه فرزند خود تصمیم میگیرند برای مراقبت از یک هتل تفریحی واقع در کوههای کلرادو بروند.
ماجرا از این قرار است که هر زمستان به علت برف و بوران سنگین، هتل مذکور تعطیل میشود و برای نگهبانی از آن باید خانوادهای داوطلب شوند. بله داستان این هتل و وقایع آن سالها پیش باعث شده تا هر کسی این مسئولیت را قبول نکند. در زمستان سال 1970 میلادی خانوادهای به همین منوال برای محافظت از هتل عازم میشوند ولی اتفاقات وحشتناک و ناگواری برای آنها رخ میدهد.
به هر حال آنها تصمیم خود را گرفتهاند و ترجیح میدهند برای تأمین هزینههای زندگی خود و سپری کردن کردن زمستان به هتل کلرادو بروند. استیون کینگ نخستین کسی بود که انتقاد منفی نسبت به آنچه کوبریک ساخته بود داشت. به عقیده او زمان رمان و فیلم با یکدیگر فاصله زیادی دارند. مخاطبان نیز نظرات متفاوتی نسبت به آن داشتند.
استیون کینگ مشکل زیادی با اقتباس کوبریک داشت و تا مدتها این اختلافات را در بوق و کرنا میکرد. با این اوصاف موفقیتهای زیادی برای درخشش به ارمغان آمد و بسیاری بازی جک نیکلسون در هتل اورلوک را دوست داشتند. برخی دیگر از منتقدان بر این باور بودند که نمیتوان با منطق داستانی کنار آمد و ارتباط با کاراکترهای داستان نیز کند است.
26. بیگانه – Alien
- تاریخ اکران: 25 می 1979
- ژانر: ترسناک و علمی-تخیلی
- کارگردان: ریدلی اسکات
- نویسنده: دن اوبرایان
- بازیگران: تام اسکریت، سیگورنی ویور و ورونیکا کارترایت
- امتیاز IMDB به فیلم: 8.4
- امتیاز متاکریتیک: 89
گاهی کارگردان و نویسنده عنصر یا کاراکتری میسازند که نه تنها در دنیا و تاریخ سینما ماندگار میشود بلکه در دنیای بازیهای ویدیویی، کتابهای کمیک و آثار تلویزیونی هم از آن استفاده میشود. ریدلی اسکات با ساخت و اکران فیلم بیگانه دقیقاً چنین کاری کرد. او غولی ساخت که امروز در جای جای سینمای هالیوود دیده میشود.
درست است که موضوع این فیلم در سال 1979 میلادی جریان داشته و هم اکنون چهار دهه از آن گذشته ولی نمیتوان گفت از یادها رفته و فراموش شده است. از روی دنیایی که اسکات ساخت فیلمها و آثار بسیاری ساخته شد ولی بهترین آنها همین بیگانهای است که خود اسکات ساخته.
تصور کشتی فضایی دشوار است و تا بیگانه را نبینید نمیتوانید با آن ارتباط برقرار کنید. داستان درباره یک کشتی فضایی است که در مسیر خود با پیامی ناشناخته و مرموز که به نوعی درخواست کمک است رو به رو میشود. خدمه و ناخدای این کشتی تصمیم میگیرند برای پاسخ به این تقاضا رهسپار مقصد شوند.
همچون هر داستان ترسناک دیگری که تصورش را بکنید، ماجرا آن طور که همه ما میخواهیم پیش نمیرود و اوضاع به هم میریزد. با رسیدن به نقطهای که پیام مرموز و ناشناس از آنجا ارسال شده، یکی از خدمه کشتی فضایی و تجاری توسط موجودی عجیب و غریب و رازآلود دزدیده میشود و در کمتر از چند دقیقه نوبت به سایر اعضای این کشتی میرسد.
منتقدان توجه زیادی به این اثر داشتند و بعد از اکران لطف خود را نثار عوامل سازنده و بازیگران کردند. موفقیتها و جوایز بسیاری برای بیگانه به ارمغان آمد و گر چه امروزه آثار جذاب تر با جلوههای ویژه بهتر و تکنولوژیهای به روزتر در دسترس بشر است همچنان Alien منحصر به فرد تلقی میشود و امتیاز خوبی را از کاربران آی ام دی بی و متاکریتیک دریافت کرده است.
27. هالووین – Halloween
- تاریخ اکران: 25 اکتبر 1978
- ژانر: ترسناک و اسلشری
- کارگردان: جان کارپنتر
- نویسنده: جان کارپنتر و دبرا هیل
- بازیگران: دونالد پلزنس، جیمی لی کورتیس و نیل کسل
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.7
- امتیاز متاکریتیک: 87
با نگاهی به فهرست ترسناک ترین فیلمهای تاریخ سینما متوجه میشویم اغلب آثار در دنیای وحشت طوری کارگردانی میشوند که در نهایت مجموعهای چند قسمتی به وجود میآورند. اغلب این آثار موفق هستند و مخاطبان زیادی را به سوی خود جلب میکنند. علاوه بر این با بودجههای بسیار کم، درآمدهای کلانی از این صنعت و ژانر بیرون میآید که جای تعجب و مایه خوشحالی است.
هالووین نیز قسمت اول مجموعه فیلمهای ترسناکی است که موفق شده جایگاه خاصی بین طرفداران این ژانر به دست آورد. جیمی لی کورتیس از آن دست بازیگران محبوبی است که نخستین بار استارت کار خود را با هالووین زد. داستانی که کارپنتر و هیل نوشتند حول محور بیماری روانی است که در سن 6 سالگی خواهر نوجوان خود را در شب هالووین به قتل میرساند. بعد از 15 سال حبس از آسایشگاه میگریزد و به شهر خود باز میگردد.
بعد از بازگشت این جوان به شهر خود، تصمیم میگیرد پرستاری جوان را به همراه دوستانش تحت تعقیب قرار دهد. خوشبختانه نظر تماشاگران و منتقدان نسبت به این فیلم اسلشری مساعد بوده و تحسین زیادی برای عوامل سازنده به همراه آورده است. کارپنتر توانست با سبک جذاب خود در کارگردانی، هالووین را به جایگاهی که لیاقتش را داشت برساند.
برخی پس از اکران ادعا کردند این فیلم به گونهای مروج و مشوق زن ستیزی و رفتارهای سادیسمی در جامعه است ولی عده دیگری از طرفداران با خوشحالی هالووین را با آثار معروف دیگری نظیر کریسمس سیاه و روانی مقایسه میکردند. منتقدان هم معتقد بودند ساخته جان کارپنتر اثری انتقادی راجع به بیبند و باریهای نوجوانان است.
28. کری – Carrie
- تاریخ اکران: 3 نوامبر 1976
- ژانر: ترسناک و فراطبیعی
- کارگردان: برایان دی پالما
- نویسنده: لارنس دی کوهن
- بازیگران: سیسی اسپیسک، پایپر لوری و ایمی اروینگ
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.4
- امتیاز متاکریتیک: 85
یکی از نویسندگان جذاب دنیای وحشت، استیون کینگ است که پیش تر گفتیم درخشش را نوشته و از روی آن استنلی کوبریک فیلم شاینینگ را ساخته بود. کتابهای کینگ همواره برای ساختن فیلمهای اقتباسی عالی بوده و منبع بزرگی برای کارگردانها به شمار میآمده است. هنوز هم که هنوز است آثار مختلفی از رمانهای او ساخته میشود.
برای مثال رمان کری نوشته کینگ به گونهای است که تا حالا بارها از روی آن فیلم ساخته شده ولی هیچ یک از آنها موفق نشدهاند به اندازه کری غوغا به پا کنند. داستان درباره دختر نوجوانی به نام کری وایت است که سیسی اسپیسک نقش او را بازی میکند. وی در مدرسه به علت تفاوتهایی که با دیگران دارد مدام مورد اذیت و آزار قرار میگیرد.
همکلاسیهای کری وایت از اینکه او چه ویژگیهای شخصیتی دارد مطلع نیستند و نمیدانند که او قدرت دورجنبی دارد. کری یکی از بهترین آثار اقتباسی است که برایان دی پالما موفق شده از آثار استیون کینگ بسازد. گیشه خوب و نظر مثبت و مساعد منتقدان موفقیتهای بسیاری برای این فیلم وحشتناک به ارمغان آورده است.
بازیگران کری به قدری در نقش خود فرو رفته بودند که توانستند نامزدی جایزه بهترین بازیگر زن و بهترین بازیگر مکمل زن را دریافت کنند. منتقدان هنوز هم که هنوز است معتقدند که کری یکی از بهترین اقتباسهای ترسناک از داستانهای کینگ است. مجله امپایز نام این فیلم را در بین 500 فیلم بزرگ تاریخ سینما و در جایگاه 86 قرار داده است. موفقیتهای خیلی زیادی برای پالما و بازیگران حاصل شد.
29. آرواره ها – Jaws
- تاریخ اکران: 20 ژوئن 1975
- ژانر: ترسناک و دلهره آور
- کارگردان: استیون اسپیلبرگ
- نویسنده: پیتر بنچلی و کارل گاتلیب
- بازیگران: روی شایدر، رابرت شاو و ریچارد درایفس
- امتیاز IMDB به فیلم: 8
- امتیاز متاکریتیک: 87
استیون اسپیلبرگ تبحر زیادی در ساخت فیلمهایی دارد که به حیوانات درنده مربوط میشود. (برای مثال میتوان به پارک ژوراسیک اشاره کرد) ساخت آروارهها نیز شاهکار دیگری از این کارگردان برجسته هالیوودی است که دستاوردهای زیادی داشته. بعد از وی سه کارگردان دیگر سعی کردند راهی که او هموار کرده بود را دنبال کنند.
داستان راجع به کوسهای سفید و بزرگ است که در تابستانی گرم و سوزان به ساحل حمله میکند و اهالی آنجا را مورد هدف قرار میدهد. اینجاست که برای به دام انداختن چنین کوسه غول پیکری، رئیس پلیسی به نام مارتین برودی به همراه یک زیست شناس و یک شکارچی حرفهای کوسه قصد دریا میکنند.
اسپیلبرگ برای واقع نمایی بیشتر آروارهها مجبور شد فیلمبرداری را توی اقیانوس انجام دهد و همین مشکلات و بحرانهای بسیاری برایش به وجود آورد. علاوه بر این بودجه ساخت فیلم را به طرز عجیبی افزایش داد. خوشبختانه مراحل زیادی برای اکران این فیلم وجود داشت و مانعی تراشیده نشد و کارگردان توانست با تبلیغات معقول حسابی از گیشه سود کسب کند.
از طرف دیگر سازندگان Jaws موفق شدند در زمینههای تدوین و موسیقی جوایز بسیاری به دست آورند و لقب پرفروش ترین فیلم تاریخ هم نصیب این تیم شد. باکس آفیس بعد از اکران آروارهها ترکید و منتقدان حس خوبی به آنچه استیون ساخته بود داشتند.
30. کشتار با اره برقی در تگزاس – The Texas Chain Saw Massacre
- تاریخ اکران: 11 اکتبر 1974
- ژانر: ترسناک و اسلشری
- کارگردان: توبی هوپر
- نویسنده: توبی هوپر و کیم هنکل
- بازیگران: مریلین برنز، پاول ای پارتین و ادوین نیل
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.5
- امتیاز متاکریتیک: 78
اسم فیلم کشتار با اره برقی در تگزاس کافی است تا حس رعب و وحشت در وجودمان رخنه کند و ما را بترساند. داستان این فیلم درباره گروهی از دوستان است که قصد دارند به خانهای قدیمی بروند و از آنجا بازدید کنند ولی به محض رسیدن به خانوادهای آدم خوار و روانی مواجه میشوند که داستان خوش و خرم آنها را تبدیل به جوی خون میکنند.
عوامل سازنده برای القای بیشتر احساس ترس و فروش بیشتر در گیشه اعلام کردند آنچه در حال تماشا هستیم بر اساس داستانی واقعی است و هیچ وقت نفهمیدیم آنها راست میگویند یا دروغ! شخصیت اصلی این فیلم از قاتلی زنجیرهای به نام اد گین الهام گرفته شده که معروف به صورت چرمی است.
به هر حال میدانیم که کشتار با اره برقی در تگزاس ساخته و پرداخته ذهن انسان است و امکان وقوع آن در واقعیت بسیار نادر است. بودجه این اثر بسیار اندک بود و به همین خاطر کارگردان نتوانست برای ایفای بهتر نقشها از بازیگران شناخته شده استفاده کند. علاوه بر این مجموع فیلم کوتاه تر و در بسیاری از سکانسها صرفه جویی شده است.
کارگردان متاسفانه بسیاری از صحنه های خشن را سانسور کرد تا برای اکران مشکلی به وجود نیاید. بسیاری از کشورها با اینکه سکانسهای خشنش حذف شده بود، اکران آن را ممنوع کردند ولی در نهایت مانع تراشیها نتوانست جلوی موفقیت بزرگ آن را بگیرد و باکس آفیس را ترکاند. فیلمهای دیگری حول محور شخصیت صورت چرمی ساخته شده و داستانهای متفاوت و متنوعی درباره اعضای خانواده وی نوشته شده است.
31. جن گیر – The Exorcist
- تاریخ اکران: 26 دسامبر 1973
- ژانر: ترسناک و فراطبیعی
- کارگردان: ویلیام فریدکین
- نویسنده: ویلیام پیتر بلتی
- بازیگران: الی برستین، جیسون میلر و لیندا بلیر
- امتیاز IMDB به فیلم: 8
- امتیاز متاکریتیک: 81
یکی از ترسناک ترین آثار سینمای ژانر وحشت، جن گیر و دنبالههای آن است. از روی قسمت اول این فیلم، دنبالههای دیگری ساخته و اکران شده که هر یک موفقیتهایی به دست آوردهاند. آخرین قسمت از این مجموعه در سال 2005 ساخته شد و نام آن Dominion: Prequel to the Exorcist بود.
عوامل سازنده این فیلم وحشتناک تصمیم گرفتند در سال گذشته ریبوت و نسخه بازآفرینی شده آن را اکران کنند. به هر حال تنها قسمت اول این مجموعه ترسناک شایسته آن است که در فهرست ترسناک ترین فیلمهای تاریخ سینما قرار بگیرد. داستان درباره دختری 12 ساله است که توسط شیطان تسخیر شده و مادر وی هر کاری میکند تا او را از این سرنوشت شوم نجات دهد. در نهایت دو کشیش به کمک آنها میآیند تا مراسم جن گیری را انجام دهند.
عوامل سازنده برای گزینش بازیگران مشکلات زیادی را پشت سر گذاشتند و هفت خان رستم را سپری کردند. یکسری از بازیگران پس از پیشنهادی که به آنها داده شد، ایفای نقش در چنین فیلمی را نپذیرفتند و عدهای دیگر که خواهان بازی در این نقشها بودند از سوی کارگردان رد میشدند.
دومین مشکل بزرگی که برای این فیلم پیش آمد، ماجرای آتش سوزی لوکیشن فیلم برداری بود. بعد از وقوع این حادثه، عده بسیاری ادعا کردند خانهای که محل فیلم برداری است تسخیر شده و آتش سوزی هم کار شیاطین است. با این حال نمیتوان در این خصوص چیزی گفت. همه تجهیزات و وسایل در آتش سوخت و این اتفاق هزینههای ساخت فیلم را چند برابر کرد.
32. مرد حصیری – The Wicker Man
- تاریخ اکران: 6 دسامبر 1973
- ژانر: ترسناک و فولکلور
- کارگردان: رابین هارلی
- نویسنده: آنتونی شافر
- بازیگران: ادوارد وودوارد، کریستوفر لی و بریت اکلند
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.5
- امتیاز متاکریتیک: 87
گر چه فیلمهای ترسناک روانشناختی جذابیتهای خاص خودشان را دارند اما گاهی اوقات آثاری بر مبنای باورهای عامیانه و یکسری رسم و رسومها ساخته میشوند که محبوبیت زیادی به دست میآورند. برای ساختن چنین اثری، آنتونی شافر و هارلی رابین تصمیم گرفتند با اقتباس رمان Ritual از دیوید پنر، به مقصود خود برسند.
ماجرا از این قرار است که مأمور نیل هاووی تصمیم میگیرد برای یافتن دختر گمشدهای به یک جزیره دورافتاده سفر کند. وی در جریان سفر خود متوجه میشود که مردمان این جزیره دیگر به دین مسیحیت معتقد نیستند و به نوعی بت پرستی گرفتار شدهاند. منتقدان نظرات و بازخوردهای مثبتی راجع به مرد حصیری داشتند و این فیلم توانست لقب ششمین فیلم بزرگ بریتانیا را از آنِ خود کند.
شافر بعد از موفقیت قسمت اول تصمیم گرفت دنباله دیگری برای آن بسازد ولی رابین هارلی دیگر انگیزهای برای کارگردانی آن نداشت و همین باعث شد تا پروژه آغاز نشده، متوقف شود. در سال 2006 عده دیگری از هنرمندان سعی کردند موفقیت این فیلم را مجدداً بازسازی کنند ولی متاسفانه نتوانستند حتی 50 درصد از موفقیت مرد حصیری اولیه را هم کسب کنند.. سال 2011 هارلی دنبالهای با نام درخت حصیری منتشر کرد که خودش هم نویسنده آن بود و هم کارگردان.
33. شب مردگان زنده – Night of the Living Dead
- تاریخ اکران: 1 اکتبر 1968
- ژانر: ترسناک
- کارگردان: جورج ای رومرو
- نویسنده: جان روسو و جورج ای رومرو
- بازیگران: دوین جونز، جودیت اودی و کارل هاردمن
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.9
- امتیاز متاکریتیک: 89
داستان این فیلم ترسناک درباره هفت دوست است که در یک خانه روستایی که در غرب پنسیلوانیا قرار دارد، گیر افتادهاند. ممکن است این اتفاق برای هر یک از ما بیفتد اما مشکل اصلی اینجاست که آنها توسط گروه بزرگی از مردگان متحرک آدمخوار محاصره شدهاند. بودجه این فیلم تنها 114 هزار دلار بود در حالی که موفق شد 30 میلیون دلار برای سازندگان درآمد کسب کند.
منتقدان در ابتدا نسبت به اکران چنین اثری گارد داشتند و شاید بتوان گفت در آنی تمامیت آن را به خاک و خون کشیدند اما به مرور زمان به نظر میرسد شب مردگان زنده جا افتاده تر شد و توانست نظرات مساعدی به دست آورد. موفقیت این اثر ترسناک باعث شد تا دنبالههای دیگری از آن ساخته شود و در سال 2009، فیلمی که با شدیدترین انتقادها دست و پنجه نرم کرده بود، تبدیل به فیلمی محبوب برای همگان شد.
کارگردان تمام 5 اثری که پس از شب مردگان زنده ساخته شد، جورج ای رومرو بود و علاوه بر اینها منبع الهام چندین نسخه بازسازی دیگر هم شد.
34. بچه رزماری – Rosemary’s Baby
- تاریخ اکران: 12 ژوئن 1968
- ژانر: ترسناک روانشناختی
- کارگردان: رومن پولانسکی
- نویسنده: رومن پولانسکی
- بازیگران: میا فارو، جان کاساوتیس و روث گوردن
- امتیاز IMDB به فیلم: 8
- امتیاز متاکریتیک: 96
مضمون و درونمایی داستان بچه رزماری حول محور موضوعاتی نظیر پارانویا، آزادی زنان، مسیحیت و علوم غریبه میچرخد. همه این مفاهیم در اثری ترسناک و فضایی گرد هم آمدهاند تا بیننده را تا سر حد جنون بترسانند. بچه رزماری روایتگر زنی باردار است که مشکوک به یک فرقه شیطانی میشود.
تصور زن باردار این است که فرقه مذکور میخواهند فرزند به دنیا نیامده او را بدزدند و بدین ترتیب او را مجبور به همکاری با خودشان کنند. این فیلم اقتباسی از رمان بچه رزماری نوشته آیرا لوین است و هم کارگردانی و هم فیلمنامه نویسی آن روی دوش رومن پولانسکی شاهکار بوده است. خوشبختانه هم منتقدان و هم بینندگان نظرات مثبتی راجع به فیلم داشتند و جوایز و نامزدیهای بسیاری برای آن به ارمغان آمد.
پولانسکی به نوعی با همین اثر موفق شد تواناییها و استعدادهای فیلمسازی خود را به رخ اهالی سینمای هالیوود بکشاند و وارد حرفه کارگردانی شود. قبل از اینکه پولانسکی عهدهدار کارگردانی آن شود، ویلیام کسل قرار بود جایگاه وی را داشته باشد ولی به تهیه کنندگی قناعت کرد.
تا وقتی که بچه رزماری به مرحله اکران برسد، مشکلات بسیاری بر سر راه تولید به وجود آمد. برای مثال پولانسکی با استودیو درگیری و دعوا داشت، وی با جان کاساوتیس مشکلاتی پیدا کرد و خطر تصادف میا فارو در نیویورک را به جان خرید و نهایتا از مشکل جدایی فرانک سیناترا از فارو فارغ شد و… در نهایت ویلیام کسل به این نتیجه رسید که فیلم طلسم شده!
35. انزجار – Repulsion
- تاریخ اکران: 3 اکتبر 1965
- ژانر: ترسناک روانشناختی
- کارگردان: رومن پولانسکی
- نویسنده: رومن پولانسکی، جرارد براچ و دیوید استون
- بازیگران: کارتین دنو، ایان هندری و جان فریزر
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.7
- امتیاز متاکریتیک: 91
یکی دیگر از ساختههای رومن پولاسکی که خوش درخشیده و امتیاز بالایی از متاکریتیک دریافت کرده، انزجار است. همچنین نه تنها پولانسکی کارگردانی این اثر روانشناختی را بر عهده داشته بلکه در نویسندگی آن مشارکت کرده است. داستان درباره زنی زیبا به نام کارول است که گر چه زیبایی بسیاری دارد اما گوشه گیر و منزوی شده و احساس خوبی نسبت به مردان و تمایلات آنها ندارد.
تعطیلات پیش روی کارول، او را بیش از هر زمان دیگری تنها میکند و تصمیم میگیرد مثل همیشه در آپارتمان خودش تنها بماند. همین تنهایی باعث میشود در انزوای بیشتری فرو رود و به نوعی در آن غرق شود. عمده سکانسهای فیلم از دید کارول خواهد بود و ترسها و کابوسهای او را روایت میکند. (علی الخصوص وقتی که با مردها در ارتباط بوده است)
لوکیشن فیلم انزجار در شهر لندن بوده و نخستین فیلم انگلیسی زبان پولانسکی و دومین اثر بلند او به حساب میآید. خوشبختانه پس از اکران این اثر ترسناک و روانشناختی، انزجار مورد استقبال واقع شد و منتقدان نظرات مساعدی درباره آنها داشتند و هنوز هم که هنوز است از جمله بهترین فیلمهای پولانسکی در کارنامه هنریاش به شمار میرود.
به اعتقاد برخی از منتقدان، انزجار از جمله فیلمهایی است که باید پیش از مرگ دید و همچنین تأکید میکنند که پولانسکی با ساخت این فیلم ژانر ترسناک روانشناختی را وارد فاز جدیدی کرده. سایت راتن تومیتوز نیز انزجار در جایگاه 52 قرار داده است.
36. پرندگان – The Birds
- تاریخ اکران: 28 مارس 1963
- ژانر: ترسناک طبیعی و دلهره آور
- کارگردان: آلفرد هیچکاک
- نویسنده: ایوان هانتر
- بازیگران: تیپی هدرن، راد تیلور و جسیکا تندی
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.7
- امتیاز متاکریتیک: 90
همه ما عاشقان دنیای سینما در هر ژانری با ساختههای آفرد هیچکاک فقید آشنا هستیم و برخی از فیلمهای وی را تماشا کردهایم. فیلم پرندگان داستانی راجع به رفتارهای غیرطبیعی و وحشیانه و غیرقابل توضیح پرندگان است. در واقع این پرندگان بدون دلیل و در روزهای مختلف به مردمان ایالت کالیفرنیا و بودگا بی حمله میکنند و کسی علت را نمیداند.
دافنه دو موریه نویسنده برجسته و مشهوری است که داستانی به همین نام دارد و هیچکاک پرندگان را با اقتباس از همین رمان ساخته. به طور کلی نمیتوان گفت وی به متنی که دو موریه نوشته وفادار و متعهد مانده است و حتی گفته شده هیچکاک به ایوان هانتر گوشزد کرده به هنگام نگارش فیلمنامه شخصیتهای جدیدی خلق کند.
به هر حال گر چه قرار بود به متن اصلی و وقایع آن وفادار بماند اما تلاش کرده اثری پیچیده تر و عمیق تر بیافریند. پیش تر آلفرد هیچکاک دو اثر دیگر خود را از روی کتابهای دافنه دو موریه ساخته بود و سابقه خوبی در زمینه اقتباس داشت. در ابتدا قرار شد هیچکاک جوزف استفانو را برای نگارش فیلمنامه فرا بخواند ولی علاقهای به این کار نشان نداد و تصمیم گرفت کار را به ایوان هانتر بسپرد.
نکته جالب درباره فیلم پرندگان، کلاغی واقعی بود که از راد تیلور خوشش نمیآمد و در طول پروسه فیلم برداری به روشهای مختلف او را اذیت میکرد. علاوه بر وی تیپی هدرن هم توسط یکی از پرندگان آسیب دید و صورتش در یکی از صحنهها به شدت زخمی شد.
37. روانی – Psycho
- تاریخ اکران: 8 سپتامبر 1960
- ژانر: ترسناک روانشناختی و دلهره آور
- کارگردان: آلفرد هیچکاک
- نویسنده: جوزف استفانو
- بازیگران: آنتونی پرکینز، جنت لی و ورا مایلز
- امتیاز IMDB به فیلم: 8.5
- امتیاز متاکریتیک: 97
همه ما سایکو یا روانی را با نام آلفرد هیچکاک به خاطر میآوریم اما بد نیست بدانید که پیش از اینکه این کارگردان چنین فیلمی بسازد، رابرت بلاچ رمانی با همین نام در سال 1959 منتشر کرده بود. با این حال یکی از محبوبترین آثار این پیرمرد جذاب سینما، روانی است که داستان زندگی مرد جوانی به نام نورمن بیتس را روایت میکند.
بیتس در متلی به همین نام مشغول فعالیت است و چون با مادرش رابطه بدی داشته از نظر ذهنی و روانی دچار بیثباتی شخصیتی شده. مجموع این عوامل منجر به این شده تا نورمن بیتس شخصیت پیچیده و بغرنجی برای خود تشکیل دهد تا جایی که هر از گاهی به این نتیجه میرسد بهتر است کسی را به قتل برساند.
داستان فیلم روانی درباره زنی جوان و فراری به نام ماریون کرین و نورمن بیتس است که با یکدیگر در آن متل معروف آشنا میشوند و برایشان اتفاقات عجیب و غریبی میافتد. عدهای معتقد بودند سبک کارگردانی هیچکاک برای این فیلم با دیگر آثارش متفاوت بوده ولی به هر حال موفقیت بسیاری برای سازندگان به ارمغان آورد و فروش خوبی در باکس آفیس داشت.
38. چشمان بدون چهره – Eyes Without a Face
- تاریخ اکران: 2 مارس 1960
- ژانر: ترسناک
- کارگردان: ژرژ فرانژو
- نویسنده: ژرژ فرانژو، ژان ردون، پیر بویلیو، توماس نارسجاک و کلو ساتت
- بازیگران: ادیت اسکوب، پیر براسور و آلیدا والی
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.7
- امتیاز متاکریتیک: 90
چشمان بدون چهره اثری فرانسوی ساخته ژرژ فرانژو است. داستان درباره جراح پلاستیکی است که قصد دارد برای بازگرداندن چهره زیبای دخترش، جراحی پیوند صورت انجام دهد. (دختر وی در یک تصادف چهره خود را از دست داده) فیلم اقتباسی از رمانی با همین نام نوشته ژان ردون است.
برای پیشبرد اهداف سازندگان این فیلم، عوامل تیم اجرایی مجبور شدند انواع و اقسام سانسورهای مدنظر اروپا را اعمال کنند تا مجوز اکران بگیرند. برای مثال لحن فیلم جوری شد که آنها می خواستند، شدت خونریزیها کاهش یافت و شخصیت دانشمند دیوانه نیز حذف شد. با این حال وقتی اکران شد، جنجالهای بسیاری پیرامون آن پدید آمد.
مثل برخی دیگر از آثار این فهرست در ابتدای اکران استقبال زیادی از چشمان بدون چهره نشد ولی به مرور زمان همه چیز تغییر کرد و بازخوردهای مثبتی گرفت. به عقیده منتقدان این فیلم ماهیت شاعرانه و احساسی دارد و توانسته به قالب بینندگان نفوذ کند و آنها را تحت تأثیر قرار دهد.
39. فرانکشتاین – Frankenshtein
- تاریخ اکران: 21 نوامبر 1931
- ژانر: ترسناک و علمی-تخیلی
- کارگردان: جیمز ویل
- نویسنده: فرانسیس ادوارد فاراگو، گارت فورت، رابرت فلری و جان راسل
- بازیگران: کالین کلایو، می کلارک و جان بولس
- امتیاز IMDB به فیلم: 7.8
- امتیاز متاکریتیک: 91
فیلم فرانکشتاین داستان عجیب و غریبی دارد. دانشمندی دیوانه و وسواسی به کمک دستیار خود سعی میکنند مردهها را از درون قبر بیرون کشیده و به کمک اندامهای آنها موجودی زنده بسازند. تلاشها نتیجه میدهد و از دل تمام پیوندها و وصله پینههای اجساد مرده، هیولایی به نام فرانکشتاین بر میخیزد.
تا به امروز آثار سینمایی مختلفی درباره فرانکشتاین و شخصیت وی ساخته شده ولی هیچ یک به اندازه چیزی که در حال معرفی آن هستیم نتوانسته تأثیرگذار و محبوب باشد. ناگفته نماند که این فیلم اقتباسی از رمان مری شل و نمایش پگی وبلینگ است. بعد از اکران موفقت زیادی برای آن به ارمغان آمد و فروش خوبی را تجربه کرد.
همین موفقیتهای زیاد باعث شد تا فیلمسازان پتانسیل این فیلم را غنیمت بشمارند و اسپین آفها و دنبالههای زیادی برای آن بسازند. مهمترین تأثیر این فیلم روی فرهنگ عامه بود و هر المانی که در فرانکشتاین به کار رفت، تبدیل به نماد شد. گیرمو دل تورو یکی از کارگردانهای برجسته سینما مدتی پیش اعلام آمادگی کرد تا ریبوت این فیلم را برای یونیورسال بسازد.
40. مطب دکتر کالیگاری – The Cabinet of Dr. Caligari
- تاریخ اکران: 26 فوریه 1920
- ژانر: ترسناک صامت
- کارگردان: رابرت وینه
- نویسنده: کارل مایر و هانس جانوویتز
- بازیگران: ورنر کراوس، کانراد فایت و فریدریش فهر
- امتیاز IMDB به فیلم: 8.1
- امتیاز متاکریتیک: 62
آخرین فیلمی که در این فهرست به معرفی آن میپردازیم، اثری آلمانی به نام مطب دکتر کالیگاری است. البته با نگاهی به میزان فروش این فیلم میتوان به این نتیجه رسید که با اثری موفق (حداقل در گیشه) مواجه نیستیم چرا که بودجه آن 12 هزار دلار بود و فروش گیشه 5 هزار دلاری داشت.
به هر حال میدانیم که ملاک فروش فیلم چندان مربوط به درونمایه و محتوا نمیشود و یکی از عوامل تأثیرگذار به حساب میآید. مطب دکتر کالیگاری فیلمی فوق العاده در سبک اکسپرسیونیسم آلمانی است که ماجرای یک هیپنوتیزم کننده دیوانه را روایت میکند. در واقع وی از خوابگردها برای قتلهای خود استفاده میکند. (بهره کشی ابزاری از کسانی که خواب هستند)
سبک بصری این فیلم جذاب و منحصر به فرد است و نویسندگان برای نگارش آن از تجربههای شخصی خویش استفاده کردهاند. برخی از نویسندگان این اثر ادعا میکردند که بخشی از آنچه نوشتهاند تحمیلی بوده. محققان با تماشای این اثر به نتیجه رسیدند که فیلم مطب دکتر کالیگاری به نوعی نیاز جامعه آلمان به وجود یک قدرت ستمگر و ظالم را نشان میدهد.