آخرین مشاهدات تلسکوپ فضایی جیمز وب از سردترین یخ های جهان به دانشمندان کمک میکند تا معمای شکلکیری حیات در سیارههای قابل سکونت را پیدا کنند.
دانشمندان با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب، سردترین یخ شناسایی شده را در عمیقترین بخشهای ابر مولکولی بین ستارهای مشاهده و اندازهگیری کردند. براساس تحقیقات جدیدی که روز دوشنبه در مجله Nature Astronomy منتشر شد، دمای این مولکولهای منجمد، به منفی 263 درجه سانتیگراد میرسد.
ابرهای مولکولی که از مولکولهای یخزده، گازها و ذرات غبار تشکیل شدهاند، زادگاه ستارگان و سیارهها هستند. در این تحقیق، دانشمندان از دوربین مادون قرمز تلسکوپ جیمز وب برای بررسی ابر مولکولی موسوم به Chameleon I استفاده کردند که حدود 500 سال نوری با زمین فاصله دارد.
محققان در درون این ابر تاریک و سرد، مولکولهای منجمد مانند کربونیل گوگرد، آمونیاک، متان، متانول و غیره را کشف کردند. آنها معتقدند که این مولکولها در آینده بخشی از هسته داغ یک ستاره در حال رشد و احتمالا قسمتی از سیارههای فراخورشیدی خواهند بود. آنها همچنین شامل بلوکهای حیاتی مانند اکسیژن، کربن، هیدروژن، نیتروژن، گوگرد و یک ترکیب مولکولی بهنام COHNS هستند.
کشف سردترین یخ های بینستارهای جهان توسط تلسکوپ جیمز وب
ملیسا مککلور، سرپرست تیم تحقیقاتی میگوید:
نتایج ما چشماندازی جدید را در مورد مراحل شیمیایی اولیه تشکیل یخ بر روی دانههای غبار بین ستارهای ارائه میکند که به سنگریزههایی سانتیمتری که سیارات از آن تشکیل شدهاند، تبدیل میشوند.
ستارگان و سیارهها مانند Chameleon I، در درون ابرهای مولکولی شکل میگیرند. طی میلیونها سال، گازها، یخها و غبارها به ساختارهای عظیمتری تبدیل میشوند که برخی از آنها برای تبدیل به هسته ستارگان جوان گرم میشوند. همانطور که ستارگان رشد میکنند، مواد بیشتری را جذب خود کرده و حرارت آنها افزایش مییابد. پس از شکلگیری یک ستاره، گاز و غبار باقیمانده در اطراف آن، یک حلقه را تشکیل میدهد. بنابراین، این مواد با برخورد و چسبیدن به یکدیگر، در نهایت اجسام بزرگتری را تشکیل میدهند که ممکن است توده شکل گرفته، روزی به سیارههایی مانند سکوتنگاه ما تبدیل شوند.
مککلور در ادامه افزود:
این مشاهدات پنجره جدیدی را در مسیرهای شکلگیری مولکولهای ساده و پیچیدهای که برای ساختن بلوکهای سازنده حیات مورد نیاز هستند، باز میکند.
تلسکوپ جیمز وب اولین بار این تصاویر را در ماه جاری ارسال کرد و دانشمدان در حال حاضر از ابزارهای موجود برای انواع اندازهگیریهای تکمیلی استفاده میکنند. برای شناسایی مولکولهای درون Chameleon I، محققان از نور ستارگانی استفاده کردند که فراتر از ابر مولکولی قرار دارند. همانطور که نور بهسمت ما میتابد، بهروشهای مشخصی توسط غبار و مولکولهای داخل ابر جذب میشود. سپس دانشمندان از این الگوهای جذب، برای مقایسه با نمونههای شناخته شده در آزمایشگاه استفاده میکنند.
محققان همچنین مولکولهای پیچیدهتری پیدا کردند که بهطور خاص قابل شناسایی نیستند. اما این یافته ثابت میکند که مولکولهای پیچیده پیش از آنکه توسط ستارههای در حال رشد مصرف شوند، در ابرهای مولکولی شکل میگیرند.
ویل روشا، یکی از نویسندگان این مقاله گفت:
شناخت ما از مولکولهای آلی پیچیده مانند متانول و اتانول نشان میدهد که بسیاری از سیستمهای ستارهای و سیارهای که در این ابر خاص در حال رشد هستند، مولکولها را در یک حالت شیمیایی نسبتا پیشرفته به ارث خواهند برد.
در این راستا، ملیکسا مککلور، ستارهشناس رصدخانه لیدن در هلند گفت:
این اولین نمونه از مجموعه تصاویر طیفی است که بهدست ما رسیده تا ببینیم چگونه یخها از سنتز اولیه خود تا مناطق تشکیلدهنده دنبالهدار در حلقههای پیشسیارهای تکامل مییابند. از این طریق میتوانیم بفهمیم که کدام مخلوط از یخها و در نتیجه کدام عناصر میتوانند به سیارات فراخورشیدی منتقل شده یا در اتمسفر سیارههای گازی یا یخی غول پیکر قرار گیرند.