پیشرفته‌ترین و عقب مانده‌ترین کشورها در حوزه خودرو؛ جایگاه ایران کجاست؟

صنعت خودرو با سرعت رو به جلو حرکت می‌کند و در ادامه به این می‌پردازیم که کدام کشورها پیشرفته ترین و عقب مانده ترین در حوزه اتومبیل هستند.

صنعت خودرو امروزه در حال حرکت در مسیرهای هیجان‌انگیزی است که ما را هرچه بیشتر به آینده آن امیدوار می‌کند؛ از توسعه روزافزون خودروهای الکتریکی تا گسترش فناوری‌های پیشرفته تعاملی در کابین خودروها. برخی از کشورها که عمدتاً در غرب واقع شده‌اند، به‌خاطر اقتصاد کارآمد خود روز به روز در این صنعت پیشرفت می‌کنند. از طرفی دیگر، کشورهای دیگر به‌دلایلی، از وضعیت اقتصادی نابسامان تا موانع و تحریم‌ها سال‌ها است که از مسیر توسعه واقعی صنعت خودرو جا مانده‌اند. در ادامه نگاهی به این دو گروه پیشرفته ترین و عقب مانده ترین کشورها در حوزه خودرو خواهیم داشت.

کشورهای پیشرفته و پیشرو در حوزه خودرو

پیشرفته‌ترین کشورها در حوزه خودرو که تحولات امروزه صنعت خودرو از آن‌ها نشات می‌گیرد، ایالات متحده آمریکا، کره جنوبی، ژاپن، بریتانیا، آلمان، فرانسه و ایتالیا هستند. در کنار این‌ها چین با برنامه بلند مدتی که برای گسترش صنعت اتومبیل خود در پیش گرفته، توانسته است بین پیشرفته‌ترین کشورها در این زمینه قرار بگیرد. حالا آنچه این کشورها را به سرآمد حوزه خودرو تبدیل کرده، ساختار اصولی تولید، تجارت، نظارت، تحقیق و توسعه و اخذ مالیات در آن‌ها است.

ترکیب این عوامل صنعت خودرو این کشورها را مولد می‌سازد؛ یعنی به‌جای بازتولید محصولات قدیمی صرفاً برای رفع نیاز حمل و نقل به‌شکل ابتدایی، همیشه محصولات جدیدی از این کشورها بیرون می‌آیند. در چنین کشورهایی، هم خودروسازان می‌توانند ضمن ارتقای کیفیت و پیشروی در مسیر توسعه حمل و نقل، به سود برسند و هم مشتریان می‌توانند از به‌روزترین خودروها برای رفت و آمدهای روزانه خود بهره‌مند شوند؛ بی‌شک با قیمتی معقول!

هر کدام از این کشورها طی 10 سال گذشته به نحوی در پیشرفت صنعت خودرو در مقیاس جهانی تاثیرگذار بوده‌اند. به‌عنوان مثال، آمریکا در حوزه فناوری‌های نوین پیشرو بوده و ماحصل پروژه‌های بلندپروازانه شرکت‌های آمریکایی، گسترش بازار خودروهای الکتریکی و پاگیری فناوری خودران بوده است. تسلا به‌عنوان یک شرکت آمریکایی با تمرکز کامل روی ارائه محصولات الکتریکی با شعاع حرکتی بالا، پیشرانه قدرتمند و فناوری‌های پیشرفته سهم چشمگیری را از بازار الکتریکی به دست آورده و به همین ترتیب، شرکت‌های دیگری با ملیت‌های متفاوت را به سمت تولید خودروهای الکتریکی سوق داده است.

ژاپن یکی دیگر از مثال‌های برجسته است که به شیوه خود صنعت خودرو را رو به جلو حرکت می‌دهد. درحالی که در صنعت خودرو آمریکا تمرکز به سمت ادغام هرچه بیشتر فناوری‌ها با خودروها معطوف شده، کشوری مثل ژاپن دوام را سرلوحه کار خود قرار داده است. شرکت‌های ژاپنی نظیر نیسان، هوندا و همچنین تویوتا هم که سرآمدشان است، در تلاش برای تولید خودرو در مقیاس انبوه با کیفیت و داوم فوق‌العاده بالا بوده‌اند. همچنین در همان حال که آمریکایی‌های تسلا سکان‌دار عرصه خودروهای الکتریکی شده‌اند، خودروساز بزرگ ژاپنی تویوتا در قوای محرکه هیبرید در صنعت خودرو پیش‌قدم شده است.

کشورهای در حال رشد در حوزه خودرو

در این بین، بعضی از کشورها سعی بر جذب سرمایه‌گذاری خارجی و تعامل با بقیه کشورها در راستای پیشرفت صنعت خودرو خود دارند. امثال هند، آفریقای جنوبی، آفریقای شمالی، جنوب شرقی آسیا و تعدادی از کشورهای آمریکای لاتین با اقداماتی نظیر وضع قوانین و مقررات کارآمدتر و انعطاف‌پذیرتر، بستر را برای سرمایه‌گذاری‌های خارجی فراهم‌تر می‌کنند. به هر حال، ارتباط با شرکت‌های خارجی یکی از مولفه‌های یک صنعت خودرو پویا است.

حتی اگر خود دولت‌ها سیاست‌های توسعه‌محور در پیش بگیرند، طرف دیگر یعنی مصرف‌کنندگان هم باید آماده پذیرایی از تولید یا واردات باشند. سطح درآمد پایین یک کشور باعث می‌شود که ورود محصولات به‌روز به بازار، عملاً فایده‌ای نداشته باشد؛ از آنجا که اول از همه باید خریداری برای این محصولات باشد. برزیل یکی از کشورهایی است که با این معضل دست و پنجه نرم می‌کند و هرچند یک قطب تولید بر شمرده می‌شود، به‌دلیل قدرت خرید پایین مصرف‌کنندگان توانایی عرضه جدیدترین محصولات با فناوری‌های روز را ندارد.

البته هند در زمینه وضع مقررات جهت بهبود ایمنی، کاهش آلایندگی‌ها و حفاظت از حقوق مصرف‌کنندگان، نشانه‌های پیشرفت را از خود نشان می‌دهد. در حقیقت این کشور از چندین منظر سر از میان سرها در آورده است؛ از تولید و صادرات گرفته تا فناوری‌های نوین و حمل و نقل الکتریکی. در نتیجه، ظرفیت پیشرفت بیشتر طی سال‌های آتی را دارد و باید جزو کشورهای رو به پیشرفت در عرصه اتومبیل قلمداد شود.

ایران و بقیه کشورهای عقب مانده از قافله

انزوای تجاری و محدودیت زیرساخت و منابع مالی برای تولید، مانع توسعه کشورها در حوزه خودرو می‌شوند. متاسفانه ایران اصلاً در معادلات کشورهایی که پیش‌تر به آن‌ها اشاره شد، نمی‌گنجد. کشورمان نه امکان واردات خودروهای جدید از برندهای مطرح را دارد و نه ظرفیت تولید محصولات باکیفیتِ به‌روز. این به عوامل مختلفی از جمله موارد مذکور، تورم همیشه رو به افزایش و به‌صورت کلی وضعیت اقتصاد ایران بر می‌گردد.

نتیجه این شده است که صرفاً دو گروه از محصولات بازار خودرو ایران را فرا گرفته‌اند: یک دسته خودروهای تولید داخل که در واقع نسخه ایرانیزه همان ساخته‌های چند ده سال پیش خودروسازان غربی‌‌اند و دسته دیگر، خودروهای مونتاژی چینی که بی‌شک بهترین خودروهای خود بازار چین در نظر گرفته نمی‌شوند. در همین حال، بخش قابل توجهی از مردم متاسفانه توانایی مالی خرید همین خودروهای مونتاژی چینی صفر کیلومتر را ندارند.

خیلی از کشورهای آفریقایی هم به دلایلی از جمله اندازه محدود بازار، موانع تجاری، نبود زیرساخت کافی و چالش‌های اقتصادی جزو عقب مانده‌ترین کشورها در حوزه خودرو به حساب می‌آیند. در این کشورها به‌خاطر درآمد پایین مردم و از طرفی دیگر نقش پررنگ واردات خودروهای کارکرده، عملاً محصولات جدید فضایی برای کسب سهم از بازار ندارند. سطح درآمد مردم در این کشور در حدی است که بخش عمده آن‌ها بضاعت خرید خودرو جدید را ندارند. در چنین وضعیتی، نمی‌توان از این کشورهای آفریقایی انتظار توسعه داشت.

صنعت خودرو روسیه، قبل و بعد از جنگ

پس از کشورهایی که صحبت از آن‌ها به میان آمد، چه پیشرفته و چه کمتر توسعه یافته، نوبت به روسیه می‌رسد. نه تنها صنعت خودرو بلکه کل اقتصاد روسیه با تحریم‌های اقتصادی شدید و چالش‌های دیگری که پس از تهاجم به اوکراین به وجود آمد، وضعیت متزلزلی پیدا کرد. البته روسیه پیش از جنگ هم جزو پیشرفته ترین کشورها در حوزه خودرو نبود، ولی جنگ اوکراین باعث شده است در روسیه فقط چند شرکت کوچک باقی بمانند که منابع و فناوری‌های لازم برای رقابت در سطح جهانی را ندارند. در چنین شرایطی، خودروسازان چینی فرصت را برای صادرات خودرو به روسیه مناسب می‌بینند و این نشان از این دارد که در آینده دست مردم روسیه برای خرید خودرو هرچه بسته‌تر می‌شود.

نظر شما کاربران گجت نیوز درباره پیشرفته ترین و عقب مانده ترین کشورها در حوزه خودرو چیست؟