یخچال های هیمالیا در شرف یک فاجعه بزرگ هستند و بهزودی ۶۶ درصد از آنها نابود خواهد شد. این اتفاق چه تاثیری بر کره زمین میگذارد و واکنش دولتها چیست؟
برای اولینبار پس از انقلاب صنعتی، میانگین افزایش دمای سطح کره زمین از ۱.۵ درجه نیز فراتر رفت. این اتفاق زنگ هشدار را برای دانشمندان بهصدا در آورده است. آنها خواستار اقدامات فوری دولتها برای جلوگیری از بدتر شدن اوضاع هستند.
فاجعه یخچال های هیمالیا نتیجه بیتوجهی و سودطلبی کشورهای مختلف است
در سال ۲۰۱۵ بسیاری از کشورهای جهان در پیمان پاریس توافق کرند که میزان انتشار گازهای گلخانه ای خود را کاهش دهند. هدف از اینکار این بود که میزان افزایش دمای کره زمین در مقایسه با پیش از زمان صنعتیشدن، کمتر از ۲ درجه باقی بماند. آنها همچنین میخواستند این میزان را به ۱.۵ درجه فعلی محدود کنند. هرچند که ظاهرا تلاشها چندان موفق نبودهاند یا اینکه کشورها منافع اقتصادی را بر زندگی نسلهای آینده ترجیح دادهاند.
از زمان توافق پاریس تاکنون اطلاعات بشر در رابطه با یخکره افزایش پیدا کرده است. حالا میدانیم که یخکره بسیار سریعتر به تغییرات دمایی واکنش نشان میدهد و این واکنشها نیز قابل برگشت نیستند. شاید در ظاهر افزایش ۱.۵ درجهای دما در مقایسه با چند قرن پیش خیلی بهنظر نیاید، اما تاثیری وحشتناک بر یخکره دارد. همین افزایش باعث شده است که امروز از فاجعه در یخچال های هیمالیا صحبت کنیم.
دانشمندان هیچ امیدی به معکوس کردن روند افزایش دما ندارند، بلکه صرفا از سران کشورهای جهان میخواهند روند افزایشی آن را متوقف کنند. بهبیانی دیگر زندگی میلیاردها نفر در سالهای آینده به تصمیمات امروز کشورها بستگی دارد. گزارشهای جدید نشان میدهند که حتی اگر کشورها برای جلوگیری از افزایش روند فعلی اقدام کنند، تا سال ۲۱۰۰ یکسوم از یخچال های هیمالیا ذوب خواهند شد.
البته با وضعیت فعلی انتشار گازهای گلخانه ای، وضعیت برخی مناطق وخیمتر نیز خواهد شد. بهعنوان مثال منطقه هندوکش هیمالیا تا سال ۲۱۰۰ دوسوم از یخچال های خود را از دست خواهد داد و این قطعا یک فاجعه است. یخچال های این منطقه بین سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ نیز حدود ۶۵ درصد سریعتر از دهه پیشین آب شده بودند.
البته این پیشبینیها در صورتی محقق خواهند شد که وضعیت انتشار گازهای گلخانه ای وخیمتر نشود. اگر شرایط تشدید شوند، میتوان گفت که ۸۰ درصد از یخچال های منطقه هندوکش هیمالیا از بین خواهند رفت و میزان بارش برف نیز تا ۲۵ درصد کاهش خواهد یافت. در این حالت ورودی آب شیرین رودهای مهم منطقه از جمله آمودریا (جایی که برف ۷۴ درصد از آب شیرین را تامین میکند)، سند (۴۰ درصد) و هلمند (۷۷ درصد) کاهش خواهد یافت.
بهطور کلی ۱۲ رود از یخچال های هیمالیا سرچشمه میگیرند و در ۱۶ کشور آسیایی جریان مییابند. این رودها اکوسیستم را زنده نگه میدارند و آب شیرین مورد نیاز برای ۱۶۰ میلیون نفر در مناطق کوهستانی و ۱.۶۵ میلیارد نفر در دیگر مناطق را تامین میکنند. آب شدن یخچال های هیمالیا فقط از نظر کمبود آب فاجعه نخواهد بود، بلکه همزمان با افزایش دما، زمینهای مرتفع دچار رانش میشوند و میتوانند به زیرساختهای زیادی آسیب برسانند.
همچنین محو شدن یخچال های هیمالیا باعث اخلال در اکوسیستم و تامین منابع انرژی خواهد شد. وقتی کشورها با کمبود منابع آب شیرین مواجه شوند، بعید نیست که به جدال بر سر رودها رو بیاورند. در واقع جنگ بزرگ بعدی بر سر منابع آب خواهد بود و مشخص نیست که آيا تمدن بشر بتواند از آن زنده بیرون بیاید یا خیر.
البته فاجعه فقط محدود به یخچال های هیمالیا نیست و در قطب جنوب و شمال نیز چندان وضعیت جالبی را شاهد نیستیم. کارشناسان بر این باورند که تا سال ۲۰۳۰ دیگر خبری از دریاهای یخ قطبی تا پایان تابستان نخواهد بود. همچنین لایههای یخی زیرین قطب جنوب نیز با سرعتی بالا در حال آب شدن هستند و احتمال مواجه شدن با سونامیهای بزرگ در سالهای آینده وجود دارد.
اخیرا نیز ناسا با سه ویدیو ترسناک انتشار کربن دی اکسید در زمین را بهصورت واضح نشان داده است. در این ویدیوها وضعیت برای کل جهانی بحرانی بهنظر میرسد. افزایش کربن دی اکسید در نتیجه فعالیتهای صنعتی و استفاده از سوختهای فسیلی است و میتواند باعث افزایش میانگین دمای کره زمین شود. روندی که در نهایت به فاجعه هایی همچون آب شدن دوسوم از یخچال های هیمالیا تا سال ۲۱۰۰ منجر خواهد شد.
بهنظر شما واکنش مردم کشورهای مختلف در هنگام آغاز بحران آب چگونه خواهد بود؟