خطرناکترین سیارک‌ های منظومه شمسی که جان ما را تهدید می‌کنند

خطرناکترین سیارک های منظومه شمسی ممکن است روزی مستقیما به‌طرف زمین حرکت کنند و باعث نابودی ما شوند. اما چقدر این احتمال وجود دارد؟

یکی از حیرت‌انگیزترین و چه بسی ترسناک‌ترین اتفاقاتی که زمین پشت‌سر گذارنده، مربوط می‌شود به حدود 66 میلیون سال پیش، درست زمانی که سیارکی به عظمت یک شهر به زمین برخورد کرد. ضربه انرژی این برخورد معادل انفجار 72 تریلیون تن (65 متریک تن) بود و گویی TNT منفجر شده است و زخمی به عرض 180 کیلومتر (100 مایل) در شبه جزیره‌ی یوکاتان، مکزیک کنونی به جای گذاشت.

این انفجار که ضربه گیر Chicxulub نام دارد بیشترین اثری که بر زمین و حیات آن گذاشت، مرگ دایناسورهای غیر پرندگان به همراه حدود سه چهارم از گونه‌های زمین در رویدادی به نام انقراض کرتاسه-پالئوژن بود.

بیشتر بخوانید:

سالانه چند سیارک خطرناک و نابودگر از کنار زمین عبور می‌کنند؟

در تلاش برای جلوگیری از برخوردهای وحشتناک و فاجعه‌باری که ممکن است حتی باعث پایان زمین شود، مرکز مطالعات اجسام نزدیک زمین ناسا (CNEOS) سیستم نظارت بر ضربه Sentry را به اجرا درآورده که درحال تجزیه و تحلیل‌های طولانی مدت و مداوم از خطرناکترین سیارک‌ های منظومه شمسی است.

خطرناکترین سیارک های منظومه شمسی برای بشر را بشناسید

پنج سیارک بیشترین خطر برای سیاره زمین هستند و به احتمال زیاد تعدادی غیر از آن‌ها در پشت تابش نور خورشید پنهان شده‌اند که شاید از وجود قطعی‌شان بی‌خبر باشیم.

سیارک Bennu (کشف در سال ۱۹۹۹)

سیارک Bennu به عنوان بیشترین خطر برای زمین شناخته می‌شود که به اندازه‌ی‌ 0.49 کیلومتر (0.30 مایل) و دارای جرمی معادل 67 میلیون تن متریک (74 میلیون تن) است. Bennu در سپتامبر 1999 یافت شد و نام آن را 101955 Bennu (1999 RQ36) گذاشتند. در برسی و محاسبه‌های دانشمندان ناسا آورده شده که وقتی این سیارک در 24 سپتامبر 2182 به زمین نزدیک شود، احتمال برخوردش 0.037٪ یا 1 در 2700 است و خوشبختانه جایی برای نگرانی نیست.

در هر صوت اگر زمانی Bennu بخواهد به زمین برخورد کند، درواقع انرژی معادل انفجار 1.4 میلیارد تن TNT را از خود آزاد می‌کند و قطعا باعث تخریب مناطقی خواهد شد که به احتمال زیاد میلیون‌ها انسان خواهند مرد، اما قدرت آن به حدی نیست که زمین را کاملا نابود کند.

فضاپیمای OSIRIS-REx ناسا در 24 سپتامبر 2023، توانست نمونه‌ای از Bennu را به زمین بیاورد. این تکه سنگ برای برسی‌های بسیار دقیق‌تر، توسط محققین مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای آمادگی‌های بیشتر دانشمندان تلاش می‌کنند تا حد ممکن به اطلاعات جامعه‌ای درباره‌ی این سیارک برسند و گفته شد احتمالا حدود ۲ میلیارد تا ۷۰۰ میلیون سال پیش از یک سیارک بزرگتر جدا شده است.

سیارک 29075 (کشف در سال ۱۹۵۰)

این سیارک به اندازه‌ی 1.3 کیلومتر (0.81 مایل) و با جرم 78 میلیون تن (71 متریک تن) است و دومین سیارک خطرناک در این لیست قرار می‌گیرد. سیارک 29075 وقتی برای اولین بار خودنمایی کرد، درست در فوریه 1950 از دید خارج شد و 50 سال بعد دوباره خودش را نشان داد. احتمال می‌رود که 29075 باقی مانده‌ای از سیارک دیگر با محتوای آهن نیکل بالا باشد.

گمان می‌رود این سیارک در 16 مارس 2880 به زمین نزدیک شود و احتمال برخورد آن با زمین به 0.0029٪ یا 1 در 34500 می‌رسد. مقدار آسیب وارده از سوی این سیارک، انرژی شبیه 75 میلیارد تن TNT آزاد کردن است.

سیارک TL4 (کشف در سال ۲۰۲۳)

TL4 سیاره‌ای است که در سال 2023 کاوش شد. این سیارک ثابت کرد که جرم‌هایی در فضا شناور هستند که هنوز کشف نشده و احتمال می‌رود سیارک‌های جدید خطرناک دیگری هم، روزی خودشان را به ما نشان بدهند.

اندازه‌ی TL4 0.33 کیلومتر (0.20 مایل) و با جرم: 47 میلیون تن (43 میلیون تن متریک) محاسبه شده است. دانشمندان در بررسی‌های خود گفته‌اند اگر این سیاره به زمین بخورد احتمالا در 10 اکتبر سال 2119 خواهد بود و مقدار آزاد شدن انرژی آن 0.00055% یا 1 در 181000 محاسبه شده و قدرت آزاده شده از انفجار این سیارک، انرژی معادل انفجار 7.5 میلیارد تن TNT برآورد شده است.

سیارک FT3 (کشف در سال ۲۰۰۷)

2007 FT3 سیاره‌ای است که از سال 2007 تا کنون دیگر دیده نشده و بر همین مبنا به آن سیارک گمشده می‌گویند. مدار این سیارک کاملا محدود است و این شانس بزرگی برای در امان ماندن، ضربه‌ی احتمالی و تبعات آن پس از ظربه به زمین می‌باشد. اما با وجود همه‌ی این تفاسیر، ناسا این پیش‌بینی را کرده که سیارک FT3، کمی کمتر از 0.0000096٪ یا 1 در 10 میلیون ممکن است بین سال‌های 2024 تا 2030 به زمین برخورد کند.

اگرFT3 واقعا این ظربه را به زمین وارد کند، انرژی معادل با انفجار 2.6 میلیارد تن TNT خواهد بود. خسارت وارده به بزرگی یک فاجعه‌ی جهانی نیست، اما قطعا باعث ویرانی یک منطقه خواهد شد.

سیارک XB (کشف در سال ۱۹۷۹)

1979 XB یک سیارک خطرناک گمشده‌ی دیگر به شمار می‌رود که حدود 40 سال دیده نشده و همچنین مدار آن قابل شناسایی نیست. اندازه‌ی این سیارک گمشده 0.41 مایل (0.66 کیلومتر) محاسبه شده و جرمی معادل 390 میلیون تن (354 تن متریک) دارد.
اخترشناسان CNEOS می‌گویند که سیارک 1979 XB برای اولین بار در 11 دسامبر 1979 خود را نشان داد.

درواقع احتمال برخوردش 0.000055% یا 1 در 1.8 میلیون است و احتمالا این ظربه 14 دسامبر 2113 رقم خواهد خورد و دانشمندان مقدار انرژی آن را برابر با انفجار 30 میلیارد تن TNT در نظر گرفته‌اند.

سیارک 99942 آپوفییس

در این لیست 6 تایی از معرفی خطرناک‌ترین سیارک‌ها بدون شک Apophis قدرت بیشتری برای ویرانی دارد. این سیارک که با نام آخرالزمانی شناخته می‌شود. درواقع به Apep Uncreato، دشمن خدای خورشید مصر باستان یعنی Ra ارجاع می‌کند. حدود دو دهه‌ی متوالی به عنوان خطرناک‌ترین سیارک در صدر جدول باقی مانده است.

این سیارک در ژوئن 2004 کاوش شد و تا قبل از اینکه در سال 2021 یک کمپین رصدی راداری مدار سیارک را به خوبی محدود کند، لقب خطرناک‌ترین سیارک را از آن خود کرده بود. این اتفاق دانشمندان را دلگرم کرد، زیرا حداقل با عرض 340 متر تا 100 سال هیچ خطری از سوی این سیارک ما را تهدید نمی‌کند. Apophis هم اکنون در بخش اقلام حذف شده در جدول ریسک Sentinel قرار دارد.

اندازه‌ی این سیارک 0.34 کیلومتر (0.21 مایل) و با جرم 27 میلیون تن (24 تن) است. این سیارک آنقدر بی‌خطر است که ناظران آسمان می‌توانند، Apophis را هنگام نزدیک شدن به آن در سال 2029 بدون ترس از بازگشت آن تا سال‌های 2036 و 2068 که سیاره‌ی زمین را تهدید می‌کند آن را ببینند، زیرا از فاصله‌ی 32000 کیلومتری (20000 مایلی) ما می‌گذرد.

خطر اصلی این سیارک‌ها در چیست؟

حتی ایده‌ی برخورد سیارک‌ها به زمین بسیار ترسناک است. اما باید نسبت به این واقعه‌ی عجیب کاملا اطمینان خاطر داشته باشیم، زیرا سنگ‌های فضایی‌ای که در این لیست نام برده شده، درواقع به‌ عنوان صفر یا سفید خطر برخورد در مقیاس تورینو فهرست ‌بندی شده‌اند. مقیاس تورینو در سال 1999 توسط اتحادیه بین‌المللی نجوم تصویب شد که با توجه به مقدار خطرناک بودن سیارک‌ها و حتی پیامد‌های برخورد آن‌ها باز زمین عدد 0 تا 10 را به خود نسبت داده‌اند.

منطقه‌ی سفید همان سطح صفر در نظر گرفته شده و این عدد یعنی خطر ضربه صفر یا حد پایین بودنش صفر است. این سطح تعریفی را شامل می‌شود برای سیارک‌هایی که از زمین درحال عبور هستند و همچنین اجرام کوچک فضایی‌ای که در بیرون از جو می‌سوزند، در نتیجه تهدید و خطری را برای ما نخواهند داشت.

سطوحی با شماره‌ی 8 تا 10 در منطقه قرمز قرار گرفته‌اند. سیارک‌هایی که این عدد را می‌گیرند به احتمال زیاد با زمین برخورد خواهند داشت و تهدیدی برای بشریت خواهند بود. خطر این برخورد و اثرات آن یعنی تخریب یک منطقه‌ی بزرگ (سطح 8)، ویرانی جبران ناپذیر (سطح 9) تا فاجعه‌ی آب و هوایی جهانی (سطح 10) می‌باشد.

دانشمندان ناسا می‌گویند: «درحال حاضر هیچ تهدید قابل توجهی از برخورد برای صد سال آینده یا بیشتر وجود ندارد». درواقع هیچ جرمی در جدول خطر Sentry در مورد سطح 0 وجود ندارد؛ تا حدی که Bennu و 1950 DA رتبه بندی تورینو نگرفته‌اند، زیرا تأثیراتی که احتمالا آن‌ها برجای خواهند گذاشت در 100 سال آینده رقم خواهد خورد.

همانطور که گفته شد ممکن است، سیارک‌های وجود داشته باشند که هنوز خود را نشان نداده‌اند و هرلحظه احتمال دارد که پیدا شدن‌ آن‌ها تئوری و تفاسیر جدیدی را با خود به همراه بیاورد. شاید نور خورشید محلی برای پنهان شدن هزاران قاتل شهر و حتی برخی از قاتلان سیاره باشد و به همین دلیل CNEOS همیشه آماد‌ه‌ی جستجوی سیارک‌های احتمالی نزدیک به زمین است.