فناوری نمایشگر QD-OLED چیست و چرا دنیای تلویزیون‌ها را متحول می‌کند؟

فناوری نمایشگر QD-OLED یکی از پیشرفته‌ترین تکنولوژی‌هایی است که ترکیب QLED و OLED را برای ساخت بهترین تلویزیون‌های بازار به‌خدمت می‌گیرد.

خیلی سخت است که یک نمایشگر بخواهد رنگ‌هایی شاداب‌تر و روشنایی بیشتری از آنچه تلویزیون‌های پرچمدار QLED ارائه می‌کنند را به‌نمایش بگذارد. در سمتی دیگر، ارائه سطوح سیاه دیوانه‌کننده، رنگ‌های بسیار غنی و کنتراست باورنکردنی تلویزیون‌های OLED هم برای دیگر تلویزیون‌ها دشوار است. اما اگر یک تلویزیون‌ساز تصمیم بگیرد که از هر دو این تکنولوژی‌های تصویر شگفت‌انگیز استفاده کند چه می‌شود؟ خبر جذاب اینکه این اتفاق افتاده و نتیجه آن هم تولد فناوری نمایشگر QD-OLED بوده است.

بیشتر بخوانید:

نسل جدید تلویزیون های QD-OLED سامسونگ روشن‌ترین تلویزیون‌های OLED جهان می‌شوند

طی یکی دو سال گذشته شرکت‌هایی مثل سامسونگ و سونی نمایشگرهایی را با فناوری QD-OLED تولید و روانه بازار کرده‌اند. روی کاغذ این تکنولوژی نمایشگر بهترین ویژگی‌های تلویزیون‌های QLED و OLED را در کنار هم قرار داده است. تلویزیونی با این فناوری ترکیبی می‌تواند سطح خوبی از روشنایی، کنتراست باورنکردنی و طیف رنگی بسیار وسیعی را به‌نمایش بگذارد.

اما آیا این ادغام تکنولوژی‌ها نتیجه‌بخش هم بوده است؟ در این مقاله نگاه عمیق‌تری به فناوری نمایشگر QD-OLED خواهیم انداخت تا متوجه این دنیای جدید بشویم.

فناوری نمایشگر QD-OLED چیست؟

QD-OLED یک تکنولوژی صفحه نمایش هیبریدی است که از کیفیت چشمگیر تلویزیون‌های OLED استفاده می‌کند و از طریق فناوری کوانتوم دات، روشنایی و رنگ آن را بهبود می‌بخشد. این فناوری هیبریدی، تلویزیونی را به‌وجود آورده که سطوح کنتراست خیره‌کننده و سطح عمیقی از سیاهی را به‌نمایش می‌گذارد و در عین حال سطوح روشنایی بیشتری از هر چیزی که تاکنون از یک پنل اولد دیده‌ایم را ارائه می‌کند.

دو تا از اولین تلویزیون‌های مجهز به این فناوری که دیده‌ایم Sony A95K و Samsung S95B هستند. این دو امتیازهای بسیار خوبی را از منتقدان کسب کرده‌اند که نشان‌دهنده موفقیت دو غول تلویزیون‌سازی در به‌کارگیری از این فناوری ترکیبی است. سال جاری هم این دو کمپانی از نسل جدید تلویزیون‌های خود به‌نام A95L و S95C پرده برداشتند.

گرچه هنوز این تلویزیون‌ها گران قیمت هستند، اما گذشته از پیشرفت‌های تصویر، این امکان وجود دارد که با گذر زمان خرید تلویزیون‌هایی با فناوری QD-OLED ارزان‌تر هم شوند. همچنین از آنجا که تلویزیون‌های QD-OLED نسخه تکامل یافته‌ای از پنل‌های OLED هستند، انتظار می‌رود ال جی کارهایی که با پنل‌های اولد خود برای خلق نمایشگرهای مبتکرانه (مثل تولید نمایشگرهای شفاف و چرخشی) می‌کند، با این پنل‌های مدرن نیز انجام دهد.

پنل‌های QD-OLED چگونه کار می‌کنند؟

برای درک عملکرد تکنولوژی صفحه نمایش QD-OLED، نیاز است که در ابتدا نگاهی به تفاوت‌های بین دو فناوری OLED و QLED بیاندازیم.

تلویزیون‌های QLED

این تلویزیون‌ها برای تولید تصویر از چهار عنصر اصلی استفاده می‌کنند: یک نور پس زمینه LED، یک لایه از کوانتوم دات، یک ماتریس LCD و یک فیلتر رنگی.

پس زمینه LED تمام روشنایی که شما می‌بینید را تولید می‌کند و پس زمینه‌های LED مدرن می‌توانند روشنایی بیشتری را از منابع نوری OLED تولید کنند. ولی دستیابی به این سطح روشنایی با حفظ طی کامل رنگ سفید دشوار است. راه حل چیست؟ منبع نور آبی LED روشن می‌شود، سپس از نقاط کوانتومی قرمز و سبز استفاده می‌شود تا رنگ آبی را متعادل کند و از طیف کاملی از رنگ سفید استفاده شود.

از آنجایی که نقاط کوانتومی را می‌توان برای انتشار رنگ‌های خاصی تنظیم کرد، این کار در تلویزیون‌های QLED بازدهی نزدیک به ۱۰۰ درصدی دارند و در نتیجه تلویزیون بدون از دست دادن روشنایی یا مصرف انرژی بیشتر، دقت رنگ بالایی را ارائه خواهد داشت.

سپس ماتریس LCD (که مسئول تصاویری که می‌بینید است و میزان روشن یا تاریک بودن نقاط مختلف نمایشگر را بر عهده دارد) نور سفید را تصفیه می‌کند و در نهایت از طریق فیلتر رنگی که نور سفید را به رنگ‌های قرمز، سبز و آبی تبدیل می‌کند، رنگ‌های واقعی را به‌نمایش می‌گذارد.

بیشتر بخوانید:

خرید تلویزیون بر اساس نیاز کاربران ؛ کدام ویژگی های تلویزیون مد نظر شماست؟

این سیستم بسیار خوبیست که تصاویری روشن و رنگارنگ را خلق می‌کند. تولید این پنل هم بسیار مقرون به‌صرفه است؛ زیرا به‌جز نقاط کوانتومی، تمام اجزای این پنل قدیمی هستند و دهه‌ها است که از آن‌ها برای تولید نمایشگرها استفاده می‌شود. اما این پنل معایبی هم دارد. ماتریس LCD هرچقدر هم که تلاش می‌کند، اما نمی‌تواند ۱۰۰ درصدی از ورود نور به صحنه‌های تاریک جلوگیری کند؛ بنابراین رنگ مشکی عمیقی که در تلویزیون‌های OLED وجود دارد را نمی‌توانید روی تلویزیون‌های QLED داشته باشید. ماتریس LCD مشکلاتی را هم برای زاویه دید به‌وجود میاورد، زیرا همیشه تمایل دارد نور را به‌طور مستقیم به خارج از صفحه هدایت کند.

تلویزیون‌های کیولد همچنین برای تولید روشنایی از انرژی بیشتری مصرف می‌کنند، زیرا از ترکیب ماتریس LCD و فیلتر رنگی برای کاستن نور ایجاد شده در پس زمینه LED استفاده می‌کند. به‌همین خاطر هم هست که تلویزیون‌های اولد کم مصرف‌تر هستند. همچنین این تلویزیون‌ها به‌خاطر قطعات مختلفی که دارند، ضخامت بیشتری دارند.

تلویزیون‌های OLED

تلویزیون‌های اولد از یک منبع نور OLED و فیلتر رنگی برای خلق تصویر استفاده می‌کنند. به‌همین خاطر هم هست که در مقایسه با تلویزیون‌های کیولد ساده‌تر هستند. این تلویزیون‌ها ماهیت پرتاب نور بسیار ساده‌ای دارند. هر پیکسل به‌صورت مستقل از یک اولد استفاده می‌کند که نور را ساطع می‌کند؛ بنابراین در این پنل‌ها دیگر خبری از بک لایت LED و ماتریس LCD نیست.

از آنجا که از ماتریس LCD استفاده نمی‌شود، زوایای دید این نمایشگرها خیلی عالی شده است. در واقع شما هر جایی که بنشینید، همان سطح روشنایی، کنتراست و رنگ را روی صفحه می‌توان دید. و از آنجا که پیکسل‌های اولد به‌صورت مستقل خاموش و روشن می‌شوند تا مشکی عمیقی را به‌نمایش بگذارند، هیچ نور اضافی را دریافت نخواهید کرد.

با این حال تلویزیون‌های OLED هم بدون نقص نیستند. شفافیت و روشنایی هر پیکسل اولد زیاد است. این برای محیط‌های کم نور و تاریک عالی است، اما تلویزیون‌های QLED با بک لایت LED برای محیط‌های روشن، گزینه بهتری هستند.

روشنایی یک تلویزیون اولد به دو علت کمتر از تلویزیون کیولد است. اولی و مهم‌ترین دلیل، این است که هر پیکسل اولد روشنایی خودش را تأمین می‌کند. اما از آنجا که آن‌ها باید برقشان را هم خودشان تأمین کنند، طول عمر کوتاه‌تری دارند. ال ای دی‌های استفاده شده در نور پس زمینه تلویزیون‌های کیولد طول عمر بیشتری دارند و می‌توانند برای مدت طولانی‌تری روشنایی خودشان را حفظ کنند.

دوم اینکه مهم نیست یک پیکسل اولد چقدر نور می‌تواند ایجاد کند، مقداری از آن نور تولید شده توسط فیلتر رنگی جذب می‌شود. پنل‌های اولد در معرض چیزی به‌نام پیکسل سوختگی هستند. در واقع اگر محتوای یکسانی را برای چندین ساعت متوالی روی یک تلویزیون اولد پخش کنید (به‌طور مثال چند ساعت پنل زیرنویس شبکه‌های اخبار روی صفحه باقی بماند)، این می‌تواند باعث پیری زودرس پیکسل‌ها در مقایسه با پیکسل‌هایی شود که محتوای متفاوتی را نمایش می‌دهند. سایه‌ای از آن محتوای ثابت روی صفحه باقی خواهد ماند که به آن پیکسل سوختگی گفته می‌شود و معمولا برای همیشه ماندگار خواهد شد.

در نهایت از آنجا که انحصار تولید پنل‌های اولد در اختیار یک شرکت به‌نام LG Display است و آن‌ها را به کمپانی‌هایی مثل ال جی، سونی، فیلیپس و ویزیو می‌فروشد، در نتیجه گران قیمت‌تر از تلویزیون‌های کیولد هستند.

پنل QD-OLED نقاط ضعف اولد را پوشش می‌دهد

تکنولوژی QD-OLED که برخی شرکت‌ها آن را با نام QD Display می‌شناسند، راهکار مناسبی است که به تولیدکنندگان اجازه می‌دهد نقاط ضعف پنل‌های اولد را برطرف کنند. “QD” اول نام این پنل در واقع از Quantum Dot یا کوانتوم دات آمده است. این پنل‌ها می‌توانند روشنایی یک پنل اولد را افزایش دهند و با حذف فیلتر رنگی، می‌تواند رنگ‌های شاداب‌تری را به‌نمایش بگذارد.

در سال ۲۰۲۲ وقتی برای نخستین بار تلویزیون‌هایی با این فناوری راهی بازار شدند، به یک سایز ۶۵ اینچی محدود می‌شدند. اما از آن زمان تاکنون مدل‌های بیشتری در سایزهای بزرگ‌تر مثل مدل ۷۷ اینچی تلویزیون Samsung S90C و S95C عرضه شده‌اند.

سامسونگ موفق به تولید یک تلویزیون ۸۳ اینچی OLED هم شده است، اما هنوز نتوانسته تلویزیون QD-OLED با چنین سایزی را تولید کند. البته غول کره‌ای در نام‌گذاری تلویزیون‌هایش از این تکنولوژی استفاده نمی‌کند و فقط به گفتن عبارت OLED TV کفایت می‌کند. بنابراین اگر می‌خواهید بفهمید که یک تلویزیون اولد سامسونگ واقعا از فناوری کیودی-اولد استفاده می‌کند یا نه، باید در جدول مشخصات فنی آن به‌دنبال این عبارت بگردید.

آیا پنل‌های کیودی-اولد ارزان‌تر می‌شوند؟

ممکن است چندین سال طول بکشد، اما احتمال اینکه تولید این تلویزیون‌های مدرن نسبت به تلویزیون‌های سنتی اولد کمتر شود، زیاد است. خلاص شدن از شر فیلتر رنگی، یکی از بهترین راه‌های کاهش پیچیدگی و متریال مورد نیاز برای ساخت این پنل‌ها است و این می‌تواند به‌معنای کاهش هزینه‌ها باشد.

اینکه پنل‌های QD-OLED مصرف انرژی را کاهش می‌دهند و در عین حال همان روشنایی پنل‌های OLED را ارائه می‌کنند، خیلی خبر خوبی است. تولید انرژی کمتر می‌تواند هزینه تولید سایر قطعاتی که باید زیر بار انرژی بیشتری بروند را هم بکاهد. همه این‌ها فرض را بر این می‌گذارد که سرمایه‌گذاری تلویزیون‌سازان روی این پنل‌ها بیشتر خواهد شد و به‌زودی شاهد ارزان‌تر شدن تلویزیون‌های کیودی-اولد خواهیم بود.

در حال حاضر قیمت نسخه ۵۵ اینچی تلویزیون Samsung S90C که به این فناوری مجهز است، ۱،۹۰۰ دلار بود که حالا به ۱،۳۰۰ دلار کاهش پیدا کرده است. مدل ۷۷ اینچی آن هم اخیرا از ۳،۶۰۰ به ۲،۵۰۰ دلار کاهش یافته است. به‌تازگی کمپانی رد مجیک هم از یک مانیتور گیمینگ QD-OLED با ابعاد ۴۹ اینچی و قیمت ۱،۲۷۰ دلاری رونمایی کرده است.