بیشک تانک آمریکایی ام۱ آبرامز – M1 Abrams یکی از قدرتمندترین و پیشرفتهترین تانکهای جهان است، اما آن هم نقاط ضعف مهمی دارد.
تانکهای آمریکایی خانواده M1 Abrams در عرصه میدان نبرد بهخوبی شناخته شدهاند. اولین نسخه این تانکها در سال ۱۹۸۰ به ارتش ایالات متحده پیوست. این تانک به زره انگلیسی چابهام مجهز بود، یک نوع زره کامپوزیتی که در مقایسه با ورقهای فلزی ضخیم و سنتی تانکها، حفاظت بیشتری را ارائه میداد. با توپ اصلی ۱۰۵ میلیمتری L7، اولین M1 Abrams یک سلاح قدرتمند جنگی به حساب میآمد.
خانواده Abrams گام بزرگی برای ایالات متحده در زمینه تانک های میدان نبرد به شمار میرفت. دستهای که پس از جنگ جهانی دوم اهمیت پیدا کرد. هدف این بود که تانکی انعطافپذیر و قوی ساخته شود؛ مقاوم اما نه خیلی سنگین، قابل مانور ولی نه آنقدر سبک که آسیبپذیر باشد. هرچند M1 Abrams یک سلاح مؤثر بوده است، اما بیعیب و نقص نیست.
نقاط ضعف تانک آمریکایی ام۱ آبرامز
از جنگ خلیج فارس تا جنگ اوکراین، استفاده گسترده از تانکهای M1 Abrams برخی از نقاط ضعف آنها را نیز آشکار کرده است. در اینجا نگاهی به برد، وزن، آسیبپذیری در برابر سلاحهای ضد تانک و سایر نقاط ضعف برجسته تانک آمریکایی ام۱ آبرامز خواهیم انداخت.
۱. وزن آن افزایش پیدا کرده است
اولین مدل آبرامز تقریبا ۵۵ تن وزن داشت. اطلاعات منتشر شده توسط موزه لشکر یکم ایالات متحده نشان میدهد که بخش قابل توجهی از این وزن به دلیل اضافه شدن زره پیشرفته چابهام است. این نوع محافظ، به ویژه در نمونههای اولیه، برای وسایل نقلیه کوچکتر بسیار حجیم بود و روی قدرت حرکتی آبرامز تأثیر منفی میگذاشت.
گسترش تانکهای آبرامز (تا سال ۲۰۱۷ بیش از ۱۰۲۸۰ دستگاه از آنها ساخته شده بود) به دلیل بهروزرسانیهای مداوم این مدل به جای جایگزینی یا منسوخ شدن آن بود. زره آن در طول دههها به طور پیوسته ارتقا یافته است. حفاظت پیشرفته با استفاده از اورانیوم ضعیف شده به آبرامز اجازه داده تا در برابر طیف وسیعی از تهدیدات مقاومت کند، اما چگالی ورقههای چنین مادهای، زمانی که در مناطق آسیبپذیرتر تانک (و همراه با محفظههای تقویتشده مخصوص برای محافظت و مهار انفجار مهمات) به کار میرود، آن را بسیار سنگین میکند. در واقع، رکوردهای جهانی گینس به M1A2 آبرامز که برای اولین بار در سال ۱۹۹۰ وارد ارتش شد، عنوان «سنگینترین تانک (امروزی)» را اعطا کرد. این تانک با وزن تقریباً ۱۳۹۰۰۰ پوند معادل ۶۳ تن، قطعاً یک ماشین قدرتمند است.
مشکل اینجاست که این وزن همچنان در حال افزایش است. در ژانویه ۲۰۲۱، نشریه Defense News اعلام کرد که مدیر ارزیابی و آزمایش عملیاتی پنتاگون در گزارشی نتیجهگیری کرده که «افزایش وزن قابلیت حمل و نقل تاکتیکی تانک را محدود میکند. M1A2 SEPv3 توسط خودروهای بازیابی فعلی، پلهای تاکتیکی یا وسایل نقلیه حمل و نقل تجهیزات سنگین قابل حمل نیست». در زمان انتشار این گزارش، وزن تانک ام۱ آبرامز به ۷۳.۶ تن رسیده بود.
۲. دشواریهای لجستیکی و نگهداری
تانک M1 آبرامز بهعنوان یک سلاح پلیوالانسی (چندکارکردی) در هر دو زمینه دفاعی و تهاجمی طراحی شده است. با این حال، اندازه غول پیکر آن باعث محدود کردن این خودرو رزمی میشود. طیف گستردهای از قابلیتهای اضافی و پیشرفتهایی که به آن اضافه شده نیز به این مشکل دامن زده است. نسخه SEPv3 که در سال 2020 تولید شد و ویژگیهایی مانند زره Next Evolution و گزینه منبع تغذیه کارآمدتر را به آن اضافه کرد، باعث افزایش بیشتر وزن آن شد. گزارش ژانویه 2021 پنتاگون نتیجهگیری کرد که SEPv3 «نگرانی هایی را در مورد مناسب بودن آن ایجاد میکند« که بخشی از آن به همین دلیل است.
آبرامز یک تانک پیشرفته است که آخرین مدل بهنام SEPv3 از موتور Honeywell AGT1500 با توان 1500 اسب بخار قدرت میگیرد که قادر به حرکت با سرعت حدود ۶۷ کیلومتر در ساعت است. این مدل قابلیت Joint Battle Command را به سیستم موقعیت/ناوبری و سیستم اطلاعات درون خودرو M1A2 اضافه کرد که همه آنها به تانک اجازه میدهند وظایف را به صورت خودکار انجام دهد و سایر وسایل نقلیه و اهداف را آسانتر شناسایی کند. با این حال، همانطور که در مورد هر فناوری پیشرفتهای صدق میکند، مجموعه گستردهای از ویژگیهای پیشرفته میتواند باعث دشوارتر کردن تعمیر و نگهداری آن شود.
این مشکل زمانی تشدید میشود که آبرامز توسط نیروهای نظامی دیگر کشورها به کار گرفته شود. بهطور مثال در سپتامبر 2023، تانکهای M1 آبرامز ایالات متحده وارد خاک اوکراین شدند و در حالی که میتوانست برای نیروهای کییف در جنگ با روسیه بسیار مفید باشد، ولی عدم آشنایی و فناوری پیچیده آنها کار با این تانکها را بسیار دشوار کرده بود. همانطور که وال استریت ژورنال بیان کرده، «بسته به اینکه چه چیزی نیاز به تعمیر داشته باشد، ممکن است قطعات نیازمند ارسال به کارخانجات خود در ایالات متحده باشند».
۳. موتور دمدمی آن
همانطور که دیدیم، آبرامز یک تانک بسیار سنگین است. به طور معمول، این نقص منجر به کاهش سرعت و کاربرد محدود آن میشود (مانند تانک غول پیکر پنتسر). در حالی که این میتواند در برخی مناطق تأثیرات منفی داشته باشد، اما آن را کند نمیکند. در واقع، با حداکثر سرعت حدود ۶۷ کیلومتر در ساعت، بهطور شگفت انگیزی چابک است. خانواده آبرامز این ویژگی را مدیون موتور AGT1500 خود هستند. جاستین پاولوس، مدیر موتورهای Large Turboshaft در شرکت هانیول، توضیح میدهد: «این اولین بار است که یک موتور جت، نیروی یک وسیله نقلیه نظامی زمینی را تامین میکند. موتورهای دیزلی همیشه استاندارد بودهاند».
این موتور جت عملکرد آرامتر و سرعت قابل توجهی را نسبت به جثه این خودرو رزمی ارائه میدهد، اما یکی از معایب یک تانک با موتور جت این است که خیلی سوختخوار خواهد شد. پر نگه داشتن باک همه تانکها عنصر اساسی لجستیک تقریبا هر ناوگان خودرویی است و در نتیجه با آبرامز میتواند به اولویت مهمتری تبدیل شود. 0.6 مایل بر گالن (در مورد M-1A1SA) اصلاً چشمگیر نیست.
مسیر حرکت نیز یکی دیگر از نگرانیهای مهم در مورد تانک ام۱ آبرامز است. موتور آن به فیلترهای هوا مجهز شده که برای جلوگیری از ورود ذرات ناخواسته به موتور آسیبپذیر، نیاز به خالی کردن دقیق و منظم دارند. آسیب موتور میتواند منجر به تعمیرات طولانی و سفرهای طولانی به مکانی شود که توانایی انجام آنها را داشته باشد. در نهایت، نقاط قوت M1 آبرامز با آسیبپذیریها همراه است. برای مثال، سیستم حفاظت فعال تروفی (Trophy) باعث اضافه وزن قابل توجه آن (حدود ۲ تن) شده است.