با وجود اینکه واردات گوشیهای زیر 600 دلار بر اساس نرخ تقریبا ثابت ارز مرکز مبادله انجام میشود، شاهد افزایش قیمت گوشی موبایل در بازار ایران متناسب با رشد نرخ ارز در بازار آزاد هستیم.
با وجود اعلام محمدرضا فرزین، رئیس بانک مرکزی ایران مبنی بر تامین کلیه نیازهای داخلی به ارز برای واردات کالا با نرخ تقریبا ثابت ارز مرکز مبادله و با وجود تاکید وی مبنی بر ممنوعیت افزایش قیمت کالاهای وارداتی، حداقل در بازار موبایل شاهد افزایش قیمت گوشی در ایران هستیم. این در حالی است که واردات گوشی های موبایل زیر 600 دلار از جمله مواردی است که مشخصا به آن ارز دولتی مرکز مبادله برای واردات تخصیص داده شده بود.
دلیل افزایش قیمت گوشی در ایران چیست؟
سوال کلیدی حالا این است که با وجود اعلام قبلی رئیس کل بانک مرکزی، چرا همزمان با افزایش قیمت ارز در مدت اخیر، قیمت گوشی های موبایل وارداتی نیز افزایش پیدا کرده است؟ چرا در شرایطی که باید نرخ ثابت ارز مرکز مبادله مبنای قیمتگذاری این گوشیها باشد، قیمت آنها متناسب با نرخ رشد ارز بالا میرود؟
بررسیها حاکی از این است که احتمالا واردکنندگان و فروشندگان موبایل در تلاش هستند تا با وضعیت پیش آمده، سود فروش خود را ارتقا دهند. یعنی گویا این افزایش قیمت الزاما به افزایش قیمت ارز مرتبط نیست. در صورتی که فرضیه ارتباط نرخ ارز با افزایش قیمت گوشیها را کنار بگذاریم، باید از وزارت صمت بهعنوان متولی این حوزه توضیح خواست. در واقع وزارت صمت باید مشخص کند که آیا افزایش اعمال شده روی قیمت گوشیها در بازار، قانونی و با مجوز این نهاد مسئول بوده یا خیر؟
در صورتی که افزایش قیمتها قانونی نباشد، باید گفت دقیقا با همان موضوعی مواجه هستیم که محمدرضا فرزین درباره آن هشدار داده بود و این یعنی گرانفروشی در بازار موبایل با سوءاستفاده از شرایط موجود.
با توجه به اینکه عموم فعالان بازار انتظار این افزایش قیمت را نداشتند و قیمت گوشی های زیر 600 دلار بدون افزایش قیمت ارز تخصیص داده شده برای واردات آنها افزایش پیدا کرده است، باید گفت این اتفاق مصداق بارز گرانفروشی محسوب میشود و انتظار میرود اقدامات جدیتری از طرف نهادهای مربوطه برای مقابله با آن انجام شود. البته این موضوع برای گوشی های بالای 600 دلار از جمله گوشی های آیفون صدق نمیکند؛ چرا که ارز لازم برای واردات آنها از رویه رانتی واردات از محل صادرات تامین میشود و در نتیجه قیمت نهایی آنها مطابق با نرخ ارز در بازار آزاد تعیین میشود.