بیش از ۱۰ سال است که از ماجرای پرواز ۳۷۰ مالزی میگذرد. هنوز هم بعد از یک دهه راز ناپدید شدن هواپیمای MH370 فاش نشده است. آنها کجا هستند؟
ده سال از روزی که هواپیمای بوئینگ 777 خطوط هوایی مالزی با 239 سرنشین در مسیر پکن ناپدید شد، میگذرد. این رویداد غمانگیز که در 8 مارس 2014 رخ داد، به یکی از بزرگترین و پیچیدهترین معمای تاریخ هوانوردی تبدیل شده است.
جستجوهای گسترده و پرهزینهای که به مدت چهار سال ادامه داشت، نتوانست اثری از لاشه هواپیما یا سرنشینان آن به دست دهد. با وجود گذشت یک دهه، سوالات بیشماری در مورد سرنوشت MH370 همچنان بیپاسخ باقی مانده است: چه اتفاقی برای هواپیما افتاد؟ چرا از مسیر خود منحرف شد؟ سرنشینان و خدمه چه سرانجامی پیدا کردند؟
در حالی که تلاشهای رسمی برای یافتن MH370 به پایان رسیده است، اما برخی از محققان و جستجوگران مستقل همچنان به دنبال پاسخ این سوالات هستند.
ریچارد گادفری، مهندس هوافضا معتقد است که با یک جستجوی دیگر در مکانی مناسب میتوان لاشه هواپیما را پیدا کرد. او سالهاست که بهطور مستقل در این زمینه تحقیق میکند و از شواهدی مانند دادههای ماهوارهای و الگوهای باد برای تعیین محل احتمالی سقوط هواپیما استفاده کرده است. وینسنت لین، محقق سابق مؤسسه مطالعات دریایی و قطب جنوب نیز تحقیقات خود را انجام داده و به این نتیجه رسیده که MH370 در عمق 6000 متری اقیانوس هند، در حدود 1500 کیلومتری غرب استرالیا سقوط کرده است. او ادعا میکند که این مکان با تمام شواهد موجود مطابقت دارد.
اما چرا این دو محقق تا این حد مطمئن هستند، در حالی که جستجوهای رسمی نتوانستند لاشه هواپیما را پیدا کنند؟ هنوز هیچ پاسخ قطعی برای این سوال وجود ندارد. برخی از کارشناسان معتقدند که شواهد موجود برای تعیین دقیق محل سقوط MH370 کافی نیست.
معمای پرواز ۳۷۰ مالزی: هفت ساعت پرواز در تاریکی مطلق
پرواز شماره 370 خطوط هوایی مالزی در 8 مارس 2014، کوالالامپور را به مقصد پکن ترک کرد. 239 سرنشین در این هواپیما بودند که هیچگاه به مقصد نرسیدند و سرنوشت آنها تا به امروز در هالهای از ابهام باقی مانده است. این رویداد غمانگیز، به یکی از پیچیدهترین معمای تاریخ هوانوردی تبدیل شده و سوالات بیشماری را در ذهنها باقی گذاشته است.
هواپیما در ساعت 12:41 بامداد از کوالالامپور برخاست و همه چیز تا 40 دقیقه بعد از پرواز، عادی به نظر میرسید. در این زمان، خلبانان با مرکز کنترل ترافیک کوالالامپور تماس برقرار کردند و اعلام کردند که در حال ورود به حریم هوایی ویتنام هستند. این یک مکالمه کاملاً معمولی بود و هیچ نشانهای از خطر یا مشکل وجود نداشت.
اما ناگهان، همه چیز تغییر کرد. MH370 از رادار غیرنظامی ناپدید شد و ارتباط خود را با مرکز کنترل ترافیک به طور کامل قطع کرد. گویی هواپیما در تاریکی مطلق فرو رفته بود.
مالزی مسئولیت جستجوی هواپیمای گمشده را بر عهده گرفت، اما به دلیل پیچیدگی ماجرا، از استرالیا درخواست کمک کرد. جستجوها در 17 مارس 2014 آغاز شد و به مدت سه سال و نیم به طول انجامید. این عملیات عظیم، بزرگترین جستجو در تاریخ هوانوردی بود و چندین میلیون کیلومتر مربع را در زیر آب و سطح زمین پوشش داد.
با وجود تلاشهای بیوقفه، هیچ اثری از لاشه هواپیما یا سرنشینان آن پیدا نشد. گویی MH370 به طور کامل از روی زمین محو شده بود. تحلیل دادههای راداری و ماهوارهای نشان داد که MH370 پس از قطع ارتباط با مرکز کنترل ترافیک، به پرواز خود به مدت 7 ساعت دیگر ادامه داده است. مسیر دقیق پرواز مشخص نیست، اما شواهد حاکی از آن است که هواپیما به سمت جنوب تغییر مسیر داده و در نهایت در اقیانوس هند سقوط کرده است.
علت ناپدید شدن ناگهانی MH370 و دلیل تغییر مسیر آن، همچنان یک راز سر به مهر باقی مانده است. فرضیههای متعددی در این زمینه مطرح شده، از جمله:
- خودکشی خلبان: برخی معتقدند که خلبان به طور عمدی هواپیما را به سمت سقوط هدایت کرده است.
- نقص فنی: عدهای دیگر بر این باورند که نقص فنی یا مشکل در سیستمهای ناوبری هواپیما باعث این حادثه شده است.
- ربوده شدن هواپیما: احتمال ربوده شدن هواپیما نیز توسط برخی مطرح شده است.
هیچ کدام از این فرضیهها به طور قطعی اثبات نشده و تا زمانی که لاشه هواپیما پیدا نشود و جعبههای سیاه آن مورد بررسی قرار نگیرند، راز MH370 همچنان حل نشده باقی خواهد ماند.
علت اصلی ناپدید شدن هواپیما چه بوده است؟
معمای هواپیمای MH370 با گمانهزنیهای متعدد در مورد علت ناپدید شدن این هواپیما پیچیدهتر میشود. آیا ربوده شده بود؟ دچار نقص فنی شد؟ یا شاید خلبان آن، ناخدا زهاری احمدشاه 53 ساله، نقشی در این ماجرا داشت؟
این تئوریها و موارد دیگر در ماهها و سالهای پس از ناپدید شدن هواپیما به طور گسترده در رسانهها مطرح شد. یکی از تئوریهای برجسته، احتمال اقدام به قتل و خودکشی توسط خلبان بود.
هرچند گادفری و لاین در مورد مکان هواپیما با هم توافق ندارند، اما هر دو آنها معتقدند که دخالت خلبان در این حادثه محتمل است. گادفری میگوید:
کاپیتان یک شبیهساز پرواز در خانه داشت که در آن پروازی را برای سوزاندن سوخت در اقیانوس هند شبیهسازی کرده بود.
گزارش نهایی ATSB نیز این موضوع را تأیید میکند. در این گزارش آمده است که از شبیهساز پرواز کاپیتان شش هفته قبل از 8 مارس 2014 برای ترسیم مسیری شبیه به مسیر پرواز MH370 استفاده شده بود. این مسیر از کوالالامپور آغاز شده و به سمت تنگه مالاکا، با چرخش به سمت چپ و سپس صعود به سمت جنوب اقیانوس هند ادامه مییافت.
اما اگر اینطور بود، چرا خلبان تصمیم به سقوط هواپیما گرفت؟ شاید پاسخ به این سوال هرگز مشخص نشود. با این حال، مستند بیبیسی در مورد MH370 که گادفری در آن حضور دارد، به گزارشهایی از مشکلات سلامت روان خلبانان خطوط هوایی و افزایش موارد افسردگی اشاره میکند.
مطالعهای که در مجله سلامت محیطی منتشر شده، نشان میدهد که 13.5 درصد از 1430 خلبانی که در زمان نظرسنجی در هفت روز گذشته به عنوان خلبان هواپیما کار میکردند، به افسردگی مبتلا بودند. در این مطالعه 75 شرکتکننده نیز گزارش داده بودند که در دو هفته گذشته افکار خودکشی داشتهاند.
با توجه به این شواهد، میتوان نتیجه گرفت که احتمال افسردگی خلبان بهعنوان انگیزهای برای خودکشی و سقوط هواپیما وجود دارد. البته این فقط یک فرضیه است و تا زمانی که لاشه هواپیما پیدا نشود و جعبههای سیاه آن مورد بررسی قرار نگیرند، نمیتوان با قاطعیت در مورد علت ناپدید شدن MH370 نظر داد.
پیدا کردن هواپیمای MH370 چه رازهایی را فاش میکند؟
صحبتهایی از جستجوهای جدید برای یافتن MH370 به گوش میرسد. پیدا کردن لاشه این هواپیما میتواند به حل بسیاری از معماها و سوالات مهم در مورد این پرواز ناگوار کمک کند. شاید مهمترین سوال این باشد که چه کسی در زمان ناپدید شدن هواپیما در حال پرواز بود؟ آیا واقعاً کاپیتان هواپیما بود یا شخص دیگری کنترل هواپیما را در دست داشت؟
ریچارد گادفری، مهندس هوافضا و بنیانگذار وبسایت “MH370search” میگوید: «تا زمانی که لاشه هواپیما و جعبه سیاه را پیدا نکنیم، شواهد کافی برای اثبات گناه یا بیگناهی افراد در دادگاه و حل این معما را نخواهیم داشت.»
یافتن لاشه هواپیما همچنین میتواند به ما بگوید که چه کسی در کابین خلبان حضور داشت. گادفری میگوید: «تنها در این صورت است که میتوانیم از این رویداد درس بگیریم و هوانوردی را در آینده ایمنتر کنیم.»
به گفته او، هر کجا که لاشه هواپیما قرار گرفته باشد، احتمالاً در عمق 3 تا 4 هزار متری زیر آب، در محیطی عمیق، تاریک و بسیار سرد قرار دارد. این محیط برای حفظ شواهد ایدهآل است، حتی ده سال پس از وقوع این حادثه.
یافتن MH370 میتواند به خانوادههای قربانیان این فاجعه غمانگیز پاسخهایی بدهد که سالها منتظر آن بودهاند. همچنین میتواند به ارتقای ایمنی پرواز در سراسر جهان کمک کند و از تکرار چنین حوادثی در آینده جلوگیری کند.
جستجوی MH370 یک تعهد اخلاقی است. ما موظفیم همه تلاش خود را برای یافتن این هواپیما و پاسخ به سوالات مربوط به این حادثه انجام دهیم. این وظیفه به احترام به یاد قربانیان، خانوادههای آنها و به نفع نسلهای آینده است. امیدواریم که تلاشهای جدید برای یافتن MH370 به ثمر برسد و این معما برای همیشه حل شود.