بسیاری از ما هرسال چشمبسته جدیدترین مدل از آیفون های اپل را خریداری میکنیم. اما آیا این کار در شرایط کنونی منطقی است؟ در اینجا به بررسی جزئیات بیشتر همین مساله خواهیم پرداخت.
نزدیک به 17 سال است که اپل هرساله در زمانی مشخص از نسل جدید آیفونهای خود رونمایی میکند. هنر بزرگ اپل در بازاریابی این است که هر سال کاربران آیفون را بهنوعی به ارتقا گوشی و خرید جدیدترین مدل از پرچمدارانش ترغیب میکند. حس نیازی که اپل هرساله در کاربرانش ایجاد میکند یکی از موتورهای اصلی پیشرانه فروش خارقالعاده این محصولات در سطح جهانی بوده است.
بسیاری کاربران در این چرخه بیتکرار بازاریابی اپل گرفتار شدهاند و هر سال نسبت به خرید مدل جدید این گوشیها اقدام میکنند. با این وجود، با توجه به قیمت بسیار بالاتر این محصولات نسبت به سالهای گذشته نمیتوان همانند قبل به ارتقا سالیانه آیفون فکر کرد! خصوصا با در نظر گرفتن مشکلات عجیبی که در رجیستر شدن آیفون در کشورمان ایجاد شده، خرید جدیدترین مدل های آیفون نیازمند تامل بسیار بیشتری است!
در این شرایط شاید لازم نباشد هر سال آیفونهای جدید اپل را خریداری کنیم! اگر اینطور فکر نمیکنید، در ادامه با ما همراه باشید تا به دلایل منطقی نبودن خرید جدیدترین مدل آیفون در هر سال بپردازیم.
چرا نباید هر سال جدیدترین مدل آیفون را بخریم؟
طبیعتا عاشقان سینهچاک و متمول آیفونهای اپل فارغ از این که به چه استدلالهایی روبرو شوند، چشمبسته جدیدترین مدلهای iPhone را خریداری میکنند. در این میان اما افرادی هم هستند که منطقیتر رفتار کرده و مزایا و معایب خرید آیفونهای جدید را در نظر گرفته و سپس در خصوص انجام این کار تصمیم میگیرند. اما چرا به نظر ما نباید هر سال جدیدترین آیفون اپل را خرید؟
پیشرفتهای جزیی در هر نسل
چند نسل از آیفونهای اپل را میشناسید که واقعا تغییراتی زیربنایی در طراحی یا عملکرد ارائه کرده باشند؟ برای مثال آیفون 14 عملا شباهت فراوانی به آیفون 13 داشت و حتی از همان تراشه A15 با افزودن یک هسته به پردازشگر گرافیکی استفاده کرده بود! این مساله بهطور کامل در خصوص آیفون 7 و آیفون 8 صادق بود؛ با این تفاوت که iPhone 8 از مواد اندکی متفاوت ساخته شده بود. بنابراین با نگاه به تاریخچه آیفونهای اپل میتوان متوجه شد که تغییرات نسلهای پیاپی این محصول روز به روز نامحسوستر میشوند.
البته اپل در رویداد معرفی آیفونهایش کوچکترین تغییرات را با برچسبهایی مثل «انقلابی» یا «متحولکننده» به کاربران ارائه مینماید تا آنها را به خرید ترغیب کند. با این وجود اگر صادقانه به این مساله بنگریم، اپل سالهاست که فراتر از قدرت بالاتر، دوربین بهتر و موارد مشابه چیز جدیدی در نسلهای مختلف آیفون ارائه نکرده است. به این ترتیب شاید بهتر باشد خرید نسل بعدی آیفون را به زمانی موکول کنید که واقعا با تغییری انقلابی در این خانواده روبرو شوید.
پشتیبانی نرم افزاری طولانی مدت
سیستم عامل iOS در آیفونها دلیل اصلی جذابیت این گوشیها برای بسیاری افراد است. جدیدترین نسخه از این سیستم عامل همواره قابلیتهای هیجانانگیزی را به آیفونهای اپل آورده و ایرادات، باگها و حفرههای امنیتی آنها را نیز برطرف میکند. اگر گوشی موبایل شما همچنان توسط اپل پشتیبانی میشود، بسیار خوششانس هستید؛ چراکه میتوانید از جدیدترین قابلیت های نرم افزاری اپل و ویژگیهای جدید آن بهرهمند شوید و بهصورت رایگان ایمنترین و بهترین تجربه کار با آیفون را تجربه کنید.
خوشبختانه اپل آیفونهای خود را با تضمین بروزرسانی 5 یا 6 ساله روانه بازار میکند. بنابراین لزومی ندارد حتما جدیدترین مدل آیفون را در اختیار داشته باشید تا بتوانید از جدیدترین قابلیتهای iOS در آن بهره ببرید. البته برخی ویژگیهای جدید آی او اس بهطور انحصاری در اختیار کاربران گوشیهای جدیدتر قرار خواهند گرفت؛ اما اساس و پایه ارتقای سیستم عامل در تمامی آیفونهای دریافتکننده بروزرسانی یکسان خواهد بود. بر این اساس، صاحب یک آیفون 14 علیالقاعده از نظر دریافت قابلیتهای نرم افزاری تفاوتی با آیفون 16 که چند ماه دیگر به بازار عرضه میشود نخواهد داشت!
قیمت مناسبتر مدلهای قدیمی
اپل معمولا آیفونهای جدید خود را با قیمتی دقیقا برابر نسل قبلی روانه بازار میکند. بنابراین با رونمایی نسل جدید از این پرچمداران، قیمت نسخههای قدیمیتر اندکی کمتر میشود. این کاهش قیمت که عموما حدود 100 دلار است فرصتی استثنایی برای خرید مدل سال گذشته آیفون را در اختیار کاربران قرار خواهد داد. به این ترتیب میتوان بهجای این که بهسرعت دنبال خرید مدل جدید رفت، مدل سال گذشته که تا پیش از رونمایی حدود صد دلار گرانتر بود را با قیمتی بسیار مناسبتر خریداری کرد! این مساله البته با توجه به شرایط غیرعادی آیفونها در کشور ما حداقل در چند مدل اخیر قابل استناد نیست؛ چراکه به دلیل رجیستر نشدن نسلهای جدید این گوشی، اکنون قیمت مدلهای مختلف آیفون 13 بالاتر از آیفون 14 یا حتی آیفون 15 است! با این وجود در شرایط یکسان، مدلهای سال گذشته آیفون عموما ارزش خرید فوقالعادهای پیدا میکنند.
در این میان، آیفونهای ریفربیش شده نیز گنجهایی باارزش برای کاربران علاقمند به این گوشیها به شمار میروند که عملا تمامی قابلیتها و ویژگیهای یک گوشی نو را با قیمتی بسیار مناسبتر به خریداران ارائه خواهند داد.
قیمت غیرمنطقی مدلهای جدید
قیمت مدل های جدید آیفون، همانند بسیاری گوشیهای موبایل دیگر به جایی رسیده که مشتریان بیتعصب بعضا بهسختی میتوانند خرید آن را برای خود توجیه کنند! در سالهای گذشته، قیمت آیفونهای اپل بهطور دائم در حال افزایش بوده و عرضه نسخههای Pro از این گوشیها نیز روند افزایش قیمت را بهشدت تندتر کرد. بنابراین هزینه بسیار بالایی که باید برای خرید یک نسخه جدید از iPhone متحمل شد، مساله حائز اهمیت دیگری است که میتواند مانع خرید آن توسط بسیاری از افراد شود.
البته افزایش قیمت ناگهانی آیفونهای اپل در طول تاریخ بیسابقه نبوده است. مثلا آیفون 6 با قیمت 200 دلار رونمایی شد؛ درحالیکه در آیفون 7 شاهد افزایش قیمت بیش از سه برابری بودیم؛ بهطوری که قیمت به 650 دلار رسید. این مورد در خصوص آیفون 8 و آیفون 10 هم صادق بوده است. البته قابلیتهایی مثل عکسبرداری در شب یا پردازشگر سریعتر قطعا مواردی ارزشمند به شمار میروند؛ اما نه درازای پرداخت 300 دلار بیشتر! بر این اساس اگر یکی از مدلهای اخیر آیفون را در اختیار دارید، خرید نسل جدید به جز اینکه بدون ارائه قابلیت جدید نزدیک به صد میلیون تومان هزینه به شما تحمیل کند چیز زیادی برایتان نخواهد داشت!
عملکرد بسیار خوب نسلهای گذشته آیفون
آیفونهای اپل اساسا محصولاتی فوقالعاده بادوام هستند. علاوه بر پشتیبانی نرم افزاری طولانی مدت که در بالا به آن اشاره شد، عملکرد فنی پایدار و عمر باتری طولانی از جمله مهمترین دلایلی هستند که بسیاری افراد هنوز بدون هیچ مشکلی از آیفون 11 پرو مکس خود یا مدلهای قبل از آن استفاده میکنند! بنابراین اگر یکی از مدلهای چند سال پیش گوشیهای اپل را خریداری کردهاید، احتمالا هنوز شاهد عملکردی بسیار روان، سریع و قدرتمند از آن هستید. در این شرایط چرا باید جدیدترین مدل آیفون را با هزینهای سرسامآور خرید که عملکردی مشابه دارد؟
البته ضعیف شدن باتری یک گوشی مسالهای اجتنابناپذیر است. کوپرتینوییها ادعا کردهاند که باتری آیفونهای جدیدش تا هزار سیکل شارژ قابل استفاده است. بنابراین اگر چند سال از خرید آیفون شما میگذرد و متوجه افت شارژدهی آن شدهاید، میتوانید بهجای خرید شتابزده آیفون 16 با هزینهای اندک تنها باتری گوشی کنونیتان را تعویض کرده و چند سال دیگر به استفاده از آن بپردازید.
پرچمداران بهتر رقبا
اگر چند سال پیش دنبال خرید بهترین گوشی هوشمند در بازار بودید، بعید بود محصولی پیدا کنید که یارای رقابت با آیفونهای اپل را داشته باشد. با این وجود امروز نمیتوان چنین ادعایی کرد؛ چراکه گوشیسازان اندرویدی در سالهای اخیر به پیشرفتهایی شگفتانگیز دست یافته و در بسیاری موارد از پرچمداران اپل پیشی گرفتهاند.
امروزه برخی گوشیهای اندرویدی قابلیتهایی دارند که آیفون فاقد آنهاست! بهعنوان مثال گوشیهای اندرویدی سریعتر شارژ میشوند و حتی بعضا شارژدهی بهتری دارند. از سوی دیگر، گوشیسازان برجستهای مثل سامسونگ هم در سالهای اخیر با ارائه فناوریهای پیشرفته و کاربردی مثل محصولات تاشو سری گلکسی زد فولد و زد فلیپ یا قلمهای استایلوس S Pen گوی سبقت را در مساله خلاقیت و نوآوری از اپل ربودهاند. از سوی دیگر، اندروید نیز مثل همیشه آزادی عمل بسیار بیشتری به کاربران داده و اکوسیستمی فوقالعاده جامعتر را تشکیل داده است! بهطور کلی اپل در استفاده از فناوریهای جدید چندان پیشرو و مشتاق نیست. بنابراین قابلیتهای جدید و جذاب معمولا چند سال پیش از آیفونهای اپل به گوشیهای اندرویدی افزوده میشوند.
در این شرایط شاید بد نباشد پیش از خرید نسل جدید آیفونهای اپل اندکی تامل به خرج دهید!
رجیستر نشدن در کشورمان
مهمترین دلیلی که بسیاری از ما ایرانیها را از خرید نسلهای جدید آیفون باز میدارد، سیاستهای عجیب و غریب و فوقالعاده بازدارنده در خصوص رجیستری این گوشیهاست. آخرین نسل آیفون که در کشور ما رجیستر شده و قادر به دریافت خدمات مخابراتی است، خانواده iPhone 13 است. بنابراین کاربران نسلهای پس از آن و احتمالا مدلهای آتی این گوشی به هیچ وجه نمیتوانند از گوشی خود برای ابتداییترین کاربری آن یعنی برقراری تماس و ارسال پیام استفاده کنند!
این سیاست که دلایل واقعی آن هنوز بهطور دقیق مشخص نیست، مشکلات فراوانی را در بازار ایجاد کرده است. سر به فلک کشیدن قیمت مدلهای قدیمیتر آیفون به دلیل پشتیبانی مخابراتی، ارائه طرحهای نصفه و نیمه رجیستری که هیچیک تضمینشده نبوده و اکثرا عملکردی ناپایدار دارند، در کنار احتمال ایجاد انحصار شدید برای واردکنندگان برخی برندها در آینده نزدیک از جمله مواردی هستند که دورنمایی خرید جدیدترین مدل های آیفون در کشورمان را تاریکتر از هر زمان دیگری کردهاند.
بنابراین علاوه بر ریسکهای همیشگی ناشی از خرید یک آیفون جدید، علاقمندان به آیفون در کشورمان باید احتمال عدم رجیستر دائمی این گوشی در کشورمان را نیز به جان بخرند. در این وضعیت آیا خرید iPhone 16 در ایران منطقی است؟
احتمال بروز ایرادات سخت افزاری غیرقابل رفع
حتی اگر قصد خرید نسل بعدی آیفونهای اپل را دارید هم به شما توصیه میکنیم جزو اولین نفرات نباشید و چند ماهی منتظر بمانید! نخستین خریداران آیفون (یا هر گجت دیگر) در شمار اولین افرادی هستند که باید با مشکلات سخت افزاری، باگهای نرم افزاری و سایر ایرادات این گوشیها دست و پنجه نرم کنند! البته بخش بزرگی از این مشکلات عموما با ارائه آپدیتهایی از سوی اپل برطرف خواهد شد. در عین حال این احتمال هم وجود دارد که مشکل، حادتر از آن باشد که صرفا با یک بروزرسانی برطرف شود! در این شرایط چارهای جز بازگرداندن گوشی به خود اپل یا مراجعه به تعمیرکار نیست!
بررسی تاریخچه اپل بهخوبی گویای ایرادات متعدد در نسلهای مختلف این گوشی است. علاقمندان به آیفون حتما فاجعههای Antennagate آیفون 4 که منجر به پرش آنتن حین در دست گرفتن گوشی میشد یا Bendgate که به دلیل ایرادات طراحی فاحش آیفون 6 پلاس خم شدن آن تحت فشارهای اندک را باعث میشد را به یاد دارند! همچنین در نسلهای اخیر آیفون نیز مساله خالی شدن ناگهانی شارژ آیفون 14 دیگر مشکل نگرانکننده آیفونهای اپل بوده است. بنابراین توصیه ما این است که پیش از خرید آیفون جدید اندکی منتظر بمانید و سپس نسبت به خرید تصمیمگیری کنید.
اثرات بلندمدت خرید گوشی جدید روی محیط زیست
فاکتوری اثرگذار دیگری که میتواند ما را از خرید شتابزده جدیدترین مدل آیفون بازدارد، تاثیرات زیستمحیطی درازمدت این کار است! اتحادیه اروپا مدتی پیش در یک گزارش اعلام کرد که تنها در سال 2022 حدود 62 میلیون تن زبالههای الکترونیکی (e-waste) در اروپا تولید شد که بخش عمدهای از آن طبیعتا بهخاطر از رده خارج کردن و دور ریختن گوشیهای موبایل، شارژرها، گجتها و دیگر دستگاههای الکترونیکی بوده است.
علاوه بر این، تاثیرات منفی ناشی از استخراج بیشتر منابع به منظور تولید دستگاههای الکترونیکی جدید و آلودگی ناشی از فرآیند ساخت و حمل و نقل آنها نیز دیگر اثرات نابخشودنی فرهنگ مصرفگرایانه در دنیا به شمار میروند. اپل البته ادعا کرده که در تمامی مراحل ساخت و تحویل آیفونهایش بیشترین دقت را به حفاظت از محیط زیست داشته است. با این حال علیرغم ادعای مسئولین این کمپانی شکی نیست که خرید مدلهای پیاپی این گوشی میتواند تبعات فاجعهباری برای محیط زیست داشته باشد. بنابراین با عدم خرید سالیانه آیفون میتوانید کمک بزرگی به طبیعت و محیط زیست کنید.
خلاقیتهای آینده
همانطور که اشاره شد، اپل در استفاده از قابلیتهای جدید نرم افزاری و سخت افزاری در آیفونهایش بسیار کندتر از رقباست. بهطور خاص گوشیسازان اندرویدی سالها زودتر از اپل قابلیتهایی مثل حسگر اثر انگشت، اندازه کوچکتر ناچ بالای صفحه نمایش و نرخ رفرش بالای پانل نمایشگر را در پرچمدارانشان تعبیه کردند. البته برخی ادعا میکنند اپل علیرغم این که دیرتر از سایرین قابلیتهای جدید را به آیفونهایش اضافه میکند، اما معمولا در انجام این کار بهتر عمل کرده و تجربه برتری به کاربران ارائه میدهد.
در هر صورت، کندتر بودن اپل در استفاده از نوآوریهای تکنولوژیک باعث شده که حتی پیش از رونمایی از آیفونهای این کمپانی بازار شایعات در خصوص قابلیتهای نسل بعدی آنها بسیار داغ باشد! بهعنوان مثال همین الان در فاصله چند ماه باقی مانده تا رونمایی خانواده آیفون 16، برخی منابع از قابلیتهای صفحه نمایش و توان پردازشی آیفون 17 سخن گفته و در خصوص آن اظهار نظرهای فراوان کردهاند.
بر این اساس توصیه میکنیم برای خرید نسل جدید آیفون عجله نکنید و تنها زمانی یک آیفون بخرید که تکنولوژی جدید و معناداری به شما ارائه دهد.