امروز میخواهیم به مقایسه برترین جنگنده نسل پنجم آمریکا یعنی اف 22 با مرگبارترین هواپیمای نظامی روسیه یعنی سوخو 57 بپردازیم. آیا Su-57 میتواند F-22 Raptor را در یک درگیری هوایی شکست دهد؟
در حال حاضر جنگنده های نسل پنجم پیشرفتهترین و قدرتمندترین هواپیماهای نظامی جهان هستند. این جنگنده ها ویژگیهای مشترکی دارند که سبب میشود نسبت به نسلهای پیشین برتری قابلتوجهی داشته باشند. بهصورتی که یک جنگنده نسل پنجم میتواند بدون اینکه حتی دیده شود، چندین جنگنده نسل چهارم را نابود کند.
مقایسه برترین جنگنده های نسل پنجم جهان: اف 22 در برابر سوخو 57
تاکنون آمریکا، روسیه و چین توانستهاند جنگنده های نسل پنجم خود را به مرحله عملیاتی برسانند. ترکیه نیز اخیرا توانسته جنگنده نسل پنجمی کاآن را به پرواز درآورد. همچنین گفته میشود که ژاپن در حال توسعه یک جنگنده آیندهنگرانه است که تا سال ۲۰۳۵ آماده خواهد شد. سیستمهای الکترونیکی بهبود یافته، فناوری رادارگریزی، رادارهای پیشرفته، فریمهای اختصاصی با توانایی مانور بالا و قدرت فوقالعاده موتور سبب شدهاند که جنگنده های نسل پنجم بهعنوان شاهکار مهندسی شناخته شوند.
اگرچه برتری جنگنده هایی همچون اف 35، اف 22، سوخو 57 و J-20 بر نسلهای پیشین آشکار است، اما هنوز در برابر همدیگر قرار نگرفتهاند. بههمین بهانه میخواهیم به مقایسه دو جنگنده اف 22 و سوخو 57 بپردازیم. اف 22 رپتور قدیمیترین جنگنده نسل پنجم جهان است که بههیچ کشوری صادر نمیشود و سوخو 57 نیز جایگاهی افسانهای در ارتش روسیه دارد.
متاسفانه روسیه در مورد مشخصات Su-57 بهشکل عجیبی سکوت اختیار کرده است. بههمینخاطر در مورد برخی از ویژگیها و قابلیتهای این پرنده تردید وجود دارد. با وجود این، میخواهیم با توجه به جزئیات منتشر شده به مقایسه دو جنگنده اف 22 و سوخو 57 بپردازیم. بهطورکلی میتوان گفت که F-22 Raptor از نظر تعداد تولید شده، سرعت و مانورپذیری دست بالا را دارد؛ اما از مشکلاتی نیز رنج میبرد. در طرف مقابل سوخو 57 سقف پروازی بالاتری دارد و میتواند در طیف بیشتری به انجام عملیات بپردازد.
رادارگزیری جنگنده اف 22 در مقایسه با سوخو 57
یکی از مهمترین قابلیتهای هر جنگنده نسل پنجمی رادارگریزی پیشرفته آن است. لاکهید مارتین اف 22 رپتور میتواند به خاطر طراحی و شکل خاص خود تا حد زیادی در برابر رادارهای دشمن مخفی باقی بماند. البته برخی قسمتهای این جنگنده همچون تجهیزات مربوط به حسگرها میتوانند در رادارهای پیشرفته شناسایی شوند، ولی بهطورکلی این هواپیما سطح مقطع راداری بسیار پایینی دارد.
هرچند کارشناسان نظامی بر این باور هستند که روسها نتوانستهاند در زمینه رادارگریزی چندان موفق باشند. بههمینخاطر سوخو 57 از نظر پنهانکاری در رتبههای آخر جنگنده های نسل پنجم قرار میگیرد. با وجود این، فراموش نکنید که با وجود قرار گرفتن در جایگاه آخر نیز هنوز Su-57 نسبت به هواپیماهای نسل چهارم یک سر و گردن بالاتر است.
در هنگام مقایسه جنگنده اف 22 با سوخو 57 میتوان به رویکرد متفاوت شرکتهای سازنده پی برد. روسها اولویت خود را روی طراحی یکپارچه قرار ندادهاند. بههمینخاطر مواردی همچون حسگر دماغه یا موتورها خارج از فریم کلی هستند. در واقع آنها ترجیح دادهاند بهجای طراحی خاص هواپیما برای گیجکردن رادار، از مواد جاذب امواج در بدنه بیرونی استفاده کنند.
طبیعتا لایههای جاذب امواج رادار تاثیرگذاری بالایی دارند؛ اما در شرایط یکسان احتمال شناسایی سوخو 57 در مقایسه با اف 22 توسط رادار بیشتر است.
مانورپذیری نماینده لاکهید مارتین در برابر رقیب روس
اگر علاقهمند به دنیای جنگندهها باشید، احتمالا فیلم تاپگان: ماوریک را دیدهاید. در این فیلم قهرمان داستان مجبور بود با یک جنگنده اف 14 تامکت در برابر یک جنگنده قدرتمند قرار گیرد. در طول صحنههای نبرد بارها دیده میشد که جنگنده دشمن مانورهای عجیبی را از خود نشان میدهد. گویی که قادر است قوانین فیزیک را کمی خم کند. جنگنده دشمن همان Su-57 Felon بود و در نبرد پایانی نیز اف 14 پیروز شد.
طبیعتا در دنیای واقعی امکان داگفایت بین اف 14 و سوخو 57 وجود ندارد؛ زیرا پرنده روسی حتی پیش از آنکه خلبان F-14 متوجه حضور جنگندهای دیگر شود، آن را با موشکهای دوربرد خود نابود خواهد کرد. اما مانورپذیری فوقالعاده سوخو 57 در فیلم ساختگی نبود. جنگنده سوخو 57 در مقایسه با اف 22 از فناوری جهتدهی رانش سهبعدی بهره میبرد.
این فناوری به جنگنده کمک میکند تا مانورپذیری فوقالعاده بالایی داشته باشد. همچنین سوخو با افزونههای خاصی همراه شده است که بیشباهت به کانارد یا همان پیشبال نیستند. این مورد نیز سبب میشود که سوخو 57 به رقیبی ترسناک در آسمان بدل شود. هرچند با وجود این فناوریها، هنوز جنگنده سوخو 57 در مقایسه با اف 22 مانورپذیری کمتری دارد.
رپتور آمریکایی کوچکتر است و وزن کمتری نیز دارد. همچنین این جنگنده از فناوری جهتدهی رانش بهره میبرد و هرکدام از موتورهای آن میتوانند نیرویی معادل ۳۵ هزار پوند تولید کنند. در واقع میتوان گفت که طراحی منحصربهفرد و نسبت نیرو به وزن سبب میشود اف 22 در میان مانورپذیرترین جنگندههای تاریخ بشر قرار گیرد. هرچند نباید فراموش کرد که سوخو 57 از نظر سقف پروازی برتری محسوسی نسبت به رپتور دارد. بر اساس اطلاعات منتشر شده سقف پروازی جنگنده اف 22 حدود ۵۰ هزار پا است که در مقایسه با ۶۵ هزار پا در سوخو 57 بسیار کمتر است.
تسلیحات و قدرت آفندی F-22 Raptor در برابر Su-57 Felon
در هنگام مقایسه دو جنگنده اف 22 و سوخو 57 نمیتوان از رادارگریزی و مانورپذیری گفت، اما تسلیحات را فراموش کرد. تسلیحات قابلحمل توسط هر جنگنده نقشی کلیدی در نتیجه نهایی نبرد ایفا میکنند. از نظر ظرفیت، جنگنده سوخو 57 روسها فضای بیشتری برای انواع موشک و بمب در مقایسه با اف 22 آمریکایی دارد.
سوخو میتواند ۸ موشک هوابههوا K77 را با خود حمل کند؛ اما اف 22 تنها قادر است چهار موشک هوابههوا AMRAAM را در محفظه داخلی خود جا دهد. در زمینه حمله به اهداف زمینی نیز برتری قطعی با جنگنده روسی است. اف 22 قادر است مهمات کوچکی همچون بمب های بمبهای ۲۵۰ یا ۱۰۰۰ پوندی را حمل کند؛ بنابراین گزینه مناسبی برای حمله به اهداف زمینی نیست. در این زمینه آمریکاییها بیشتر روی جنگنده اف 35 حساب میکنند.
هرچند در طرف مقابل جنگنده روسی میتواند بمبهای قدرتمندی همچون KAB-500 و PBK-500U Drel را با خود حمل کند. بمب KAB-500 سنگرشکن است و میتواند برای تخریب اهداف زیرزمینی استفاده شود. همچنین بمب PBK-500U Drel در زمره بمبهای خوشهای قرار میگیرد و قادر است نیروهای خودی را از دشمن تشخیص دهد.
علاوه بر اینها، سوخو از موشکهای کروز ضد کشتی Kh-35U بهره میبرد که قادر هستند تا ۲۵۰ کیلومتر را در فاصله تنها ۴ متری سطح آب طی کرده و سپس به هدف اصابت کند. در نتیجه مقایسه دو جنگنده اف 22 و سوخو 57 میتوان گفت که پرنده آمریکایی در آسمان برتر است؛ اما نماینده ارتش روسیه هم در آسمان توانایی بالایی دارد و هم میتواند در حمله به سایر اهداف موفق ظاهر شود.
در پایان نباید یک مسئله مهم را از یاد برد. جنگنده اف 22 از سال ۱۹۹۶ در خط تولید لاکهید مارتین قرار داشته و در مجموع ۱۹۵ فروند از آن تولید شده است. همچنین آمریکا 630 فروند اف 35 لایتنینگ 2 را بهعنوان دیگر جنگنده نسل پنجم خود در اختیار دارد. جالب اینجاست که قرار است ۱۸۰۰ فروند دیگر نیز از این جنگنده به ارتش آمریکا اضافه شود. در مقایسه با اف 22 و اف 35 روسیه تنها موفق به ساخت ۳۲ فروند سوخو 57 شده و ظاهرا برای تولید انبوه این جنگنده با مشکلات مالی مواجه است.