گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
با توجه به تمرکز وزارت صمت بر واردات خودروهای برقی به کشور، در این مطلب به بررسی نقاط قوت و ضعف ماشین های الکتریکی می‌پردازیم.
از زمان صدارت عباس علی‌آبادی به‌جای سید رضا فاطمی‌امین در وزارت صمت، تمرکز او و وزارتخانه تحت امرش بر واردات خودروهای برقی قرار گرفته و حالا حتی ثبت نام خودروهای برقی وارداتی نیز در سامانه یکپارچه در حال انجام است.
اما با وجود تاکید خاص دولت و وزارت صمت بر واردات خودروهای برقی، برخی از کارشناسان معتقدند که ایران فاقد زیرساخت‌های لازم برای واردات خودروهای برقی است. در همین راستا و در مطلب پیش رو، قصد داریم به معرفی نقاط قوت و ضعف ماشین های الکتریکی بپردازیم.
بررسی نقاط قوت و ضعف ماشین های الکتریکی
اگر پیگیر اخبار خودرو بوده باشید، می‌دانید که فروش خودروهای برقی در سامانه یکپارچه در حال انجام است. با وجود این و از زمان طرح ایده واردات خودروهای برقی به کشور، بسیاری از کارشناسان حوزه خودرو بر این باور بوده‌اند که ایران هنوز فاقد زیرساخت‌های لازم برای استفاده از خودروهای برقی است.
به‌گفته امیرحسین کاکایی، عضو هیات علمی دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت، خودروهای برقی از نظر سطح آلایندگی، سطح کمتری از دی‌اکسید کربن و ذرات معلق دیگر تولید می‌کنند و همین مسئله باعث می‌شود تا این خودروها کمتر باعث آلودگی هوا شوند و در نتیجه تاثیر مخرب کمتری بر محیط زیست داشته باشند.
به باور آقای کاکایی، این خودروها همچنین به‌دلیل وجود موتورهای برقی کم‌صداتر، آلودگی صوتی کمتری نیز تولید می‌کنند. از سویی و به‌لطف استفاده از سیستم‌های فنی ساده‌تر و قطعات مکانیکی کمتر، هزینه نهایی نگهداری و بهره‌وری خودروهای برقی نیز کمتر است.
عضو هیأت علمی دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت بر این باور است که خودروهای برقی شتاب بیشتری نیز دارند و این مسئله ناشی از استفاده از موتورهای برقی است که توانایی بالاتری در انتقال نیرو دارند. از سویی مرکز تعادل پایین‌تر و وزن بیشتر خودروها در بخش پایین بدنه نیز سبب شده تا رانندگی با این خودروها راحت‌تر باشد.
به باور آقای کاکایی، در صورت رفع مشکل مدت زمان طولانی شارژ باتری خودروهای برقی و البته توسعه زیرساخت‌های شارژ، خودروهای برقی می‌توانند گزینه محبوبی برای عموم مصرف‌کنندگان باشند. با وجود این، خودروهای برقی با همه پیشرفت‌ها و مزایایی که دارند، واجد معایبی نیز هستند. از طرفی، عرضه خودروهای برقی در ایران خود با چالش‌های خاصی مواجه است و به زیرساخت‌هایی نیاز دارد که حداقل در حال حاضر فراهم نیست. در ادامه با معرفی نقاط قوت و ضعف ماشین های الکتریکی با ما باشید.
معایب خودروهای برقی چیست؟
در این بخش از بحث خود درباره نقاط قوت و ضعف ماشین های الکتریکی، به معایب خودروهای برقی می‌پردازیم. در حال حاضر مهم‌ترین چالش در استفاده از خودروهای برقی، مدت زمان لازم برای شارژ باتری آن‌ها است. در واقع زمان لازم برای شارژ باتری خودروهای برقی به‌مراتب بیشتر از زمانی است که برای پر کردن مخزن سوخت یک خودرو احتراقی نیاز دارید. از سویی، شارژ کردن باتری خودروهای برقی در بخش عمده‌ای از مناطق ایران به‌دلیل فقدان زیرساخت‌های قوی و مناسب برای شارژ خودرو، حداقل در حال حاضر غیرممکن است.
بر این‌ها این نکته را نیز باید افزود که شارژ کردن باتری خودروهای برقی نیاز به اتصال پایدار و قدرتمند برق دارد و در صورت قطعی یا اختلال در شبکه برق، این خودروها ممکن است با مشکلاتی از نظر باتری و عملکرد مواجه شوند.
گفتنی است، عموما باتری خودروهای برقی عمر مشخصی دارند و بعد از چند سال باید نسبت به تعویض آن‌ها اقدام کرد. در کشوری مانند ایران، فارغ از دردسرهای یافتن قطعه اصل یا سازگار، هزینه تهیه باتری جدید نیز بسیار بالاست و ممکن است از تحمل برخی خارج باشد. فضا و وزن بالای باتری خودروهای برقی نیز از دیگر مواردی است که باید درباره این خودروها بدانید. این مسئله نه‌تنها می‌تواند بر عملکرد خودرو اثر منفی بگذارد، بلکه ممکن است به کاهش فضای داخلی آن نیز بینجامد.
از سویی عملکرد باتری خودروهای برقی می‌تواند شدیدا تحت‌الشعاع شرایط اقلیمی قرار بگیرد؛ برای مثال، شاید در هوای خیلی سرد یا خیلی گرم، عمر مفید باتری کاهش یابد یا عملکرد آن دچار اختلال شود.
در نهایت باید گفت که فرایند تولید و بازیافت باتری خودروهای برقی نیز از مسائلی است که می‌تواند تاثیرات مخربی برای محیط زیست در پی داشته باشد. با وجود همه چالش‌هایی که برشمردیم، پیشرفت‌های علمی و تکنولوژیکی به‌تدریج در حال رفع این مشکلات هستند و فناوری ساخت خودروهای برقی همواره در حال تکامل است.
نقاط قوت و ضعف ماشین های الکتریکی در ایران
علاوه بر چالش‌های پیش‌گفته برای خودروهای برقی که همگی چالش‌هایی اساسی در صنعت خودروهای الکترونیکی هستند، در بعد داخلی و در ایران، چالش‌های بسیار دیگری نیز برای رواج خودروهای برقی وجود دارد.
در حال حاضر اگرچه واردات خودروهای برقی در اولویت وزارت صمت قرار گرفته، اما زیرساخت‌های لازم برای استفاده از خودروهای برقی از جمله شبکه شارژ خودروهای برقی هنوز در مراحل نخستین خود قرار دارد و بسیاری از شهرها و مناطق کشور به‌طور کامل برای این مهم تحت پوشش قرار نگرفته‌اند. همین مسئله به‌خودی خود در کنار شعاع حرکتی محدود و مشخص خودروهای برقی، در سفر به مقاصد فاقد زیرساخت‌های شارژ، می‌تواند چالش‌آفرین باشد؛ به‌نحوی که ممکن است در بین راه یا در مقصد، امکان شارژ خودرو را نداشته باشید.
مشکل مهم دیگر، محدودیت‌های تعویض باتری خودروهای برقی در ایران است؛ به‌نحوی که در حال حاضر مراکز تعویض باتری محدودی برای خودروهای برقی در کشور وجود دارد و مالکان خودروهای برقی در صورت ضرورت ممکن است با مشکلات پیچیده‌ای مواجه شوند. از سویی، در حال حاضر در ایران مراکز تعمیر، تعمیرکار ماهر و حتی قطعات یدکی برای خودروهای برقی نیز در حد کفایت وجود ندارد و همه این‌ها می‌تواند به چالش مهمی برای مالک یک خودرو برقی منجر شود.
تولید باتری خودرو برقی در ایران نیز خود معضل مهم دیگری است. ایران در حال حاضر در زمینه تولید باتری، شدیدا ضعیف است و اندک تولید باتری فعلی نیز در قالب واردات سلول‌های باتری و مونتاژ در داخل صورت می‌گیرد. این یعنی لیتیوم و سلول‌های اصلی باتری کاملا وارداتی است و در مجموع وابسته به واردات این قطعات عموما گران‌قیمت هستیم؛ مسئله‌ای که بر قیمت نهایی خودروهای برقی تاثیر دارد.
در نظر داشته باشید که با توجه به استقبال احتمالا محدود از خودروهای برقی در ایران، تامین قطعه برای خودروهای برقی نیز احتمالا در سطح محدودی انجام خواهد گرفت. موضوعی که در صورت خرابی خودرو برقی، ممکن است به طولانی شدن مدت زمان انتظار برای یافتن قطعه مناسب و تعمیر خودرو منجر شود.
در پایان باید به معضل انرژی نیز اشاره کرد. مشکلاتی مانند نوسانات، قطعی یا اختلالات شبکه برق که در فصول گرم سال در ایران، کم رخ نمی‌دهد، می‌تواند برای استفاده از خودروهای برقی چالش‌آفرین باشد یا محدودیت‌هایی در پی داشته باشد. همچنین علاوه بر همه این‌ها، باید احتمال خرابی باتری در نتیجه حملات سایبری به سیستم خودروهای برقی را نیز در نظر داشته باشید.
در جمع‌بندی نهایی باید گفت با وجود تمام سیاست‌های حمایتی و تلاش‌ها برای واردات خودرو برقی و توسعه زیرساخت‌های آن در ایران، همچنان از نظر زیرساخت، مشکلات زیادی برای استفاده از خودرو برقی در کشور وجود دارد. طبیعتا با افزایش تقاضا برای خودروهای برقی در کشور، ضرورت توسعه زیرساخت‌هایی مانند ایستگاه‌های شارژ، تعمیرگاه‌های مجاز و دیگر فناوری‌های مرتبط با این خودروها نیز بیشتر از هر زمانی احساس خواهد شد.
